Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục Âm nhạc"
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
* Mục tiêu:
Đưa ra một số biện pháp giảng dạy giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả trẻ được hát được vận động với những động tác uyển chuyển và tự nhiên, kích thích sự hứng thú và ham học của trẻ. Từ đó nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc trong trường mầm non.
* Nhiệm vụ: Trang bị cho trẻ một số kỹ năng ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, vỗ tay theo nhịp, vỗ theo tiết tấu lời ca Hình thành cho trẻ những hiểu biết sơ đẳng về cái hay, cái đẹp trong nghệ thuật âm nhạc ở trường mầm non. Trẻ có cơ hội được cảm thụ, được thể hiện mình, được biểu diễn theo sự sáng tạo của trẻ.
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục Âm nhạc"", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục Âm nhạc"
I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài: Các nhà khoa học đã nghiên cứu, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong bào thai sẽ kích thích sóng điện não phát triển tăng trí thông minh sau này. Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Thông qua âm nhạc trẻ linh hoạt, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai các động tác. Ở lứa tuổi mầm non âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Hoạt động giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ mầm non có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi với những âm sắc réo rắt, tiết tấu sôi nổi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi... Bài hát êm dịu, trầm lắng sẽ đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng, sâu lắng có khi cảm giác lại buồn... Với tôi khi dạy giờ âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi tới trường lớp. Ý thức rõ vai trò giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động có chủ đích “Giáo dục Âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp mầm non và hơn nữa. Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong những năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp tích hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy học cho hoạt động làm quen giáo dục âm nhạc. Nhưng đối với đặc điểm lứa tuổi mầm non đặc biệt là trẻ 5-6 tuổi, giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc và giải thích cho trẻ hiểu để trẻ hát múa tự nhiên. Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp trong giờ thể dục buổi sáng, môn khám phá khoa học, làm quen văn học, hoạt động tạo hình, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, biểu diễn văn nghệ Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên. Là một giáo viên mầm non. Tôi nhận thấy trẻ em bây giờ rất thông minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đặc biệt yêu thích bộ môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang nhiều thế mạnh. Với tầm quan trọng của việc tổ chức làm đồ dùng dạy học, đồ chơi nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua việc tổ chức các hoạt động để phục vụ chuyên môn nên bản thân tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc” 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài * Mục tiêu: Đưa ra một số biện pháp giảng dạy giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả trẻ được hát được vận động với những động tác uyển chuyển và tự nhiên, kích thích sự hứng thú và ham học của trẻ. Từ đó nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc trong trường mầm non. * Nhiệm vụ: Trang bị cho trẻ một số kỹ năng ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, vỗ tay theo nhịp, vỗ theo tiết tấu lời ca Hình thành cho trẻ những hiểu biết sơ đẳng về cái hay, cái đẹp trong nghệ thuật âm nhạc ở trường mầm non. Trẻ có cơ hội được cảm thụ, được thể hiện mình, được biểu diễn theo sự sáng tạo của trẻ. 3. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp sư phạm giúp trẻ mầm non 5 - 6 tuổi trường Mầm non Sơn Ca tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Hoạt động có chủ đích và hoạt động ở mọi lúc mọi nơi trẻ mầm non lớp lá 5 - 6 tuổi tại trường Mầm non Sơn Ca, xã Dray Sáp, huyện Krông ANa, tỉnh Đăk Lăk. 5. Phương pháp nghiên cứu: Muốn đề tài này được thành công tôi đã sử dụng những phương pháp sau: a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận - Phương pháp đọc sách, nghiên cứu tài liệu b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp trực quan thính giác - Phương pháp dùng từ (giảng giải, chỉ dẫn) - Phương pháp thực hành nghệ thuật - Phương pháp dự giờ c) Phương pháp thống kê toán học II. Phần nội dung 1. Cơ sở lý luận Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo nhất là khi trẻ bước vào tuổi 5 – 6 tuổi trở lên trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến mức say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Khi nghe nhạc cả người lớn và trẻ em đều muốn cử động theo nhịp, tiết tấu như là tay đung đưa, chân gõ nhịp. Trẻ 5 – 6 tuổi các cơ chi đã linh hoạt, nhu cầu vận động của trẻ ngày càng lớn, các chức năng tâm lý như xúc cảm, tình cảm, ghi nhớ, chú ý đã có chủ định, trẻ có thể ghi nhớ và thể hiện các vận động phức tạp, trẻ đã biết chuyển động nhịp nhàng theo tính chất âm nhạc. Trẻ cũng có thể thực hiện đúng đẹp, diễn cảm các động tác quy định và bước đầu biết sáng tạo một số động tác cho riêng mình. Cô giáo cần tạo mọi điều kiện cho trẻ được vận động theo nhạc để thỏa mản nhu cầu vận động của trẻ góp phần nâng cao kỹ năng vận động cho trẻ. Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ, giáo viên phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm nhạc với các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày ở trường Mầm non một cách lôgich, có hiệu quả. 2. Thực trạng + Ưu điểm - Nhờ sự quan tâm của ban giám hiệu trường cùng với sự nhiệt tình của phụ huynh, sự nổ lực học hỏi của giáo viên đứng lớp. - Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khỏe tốt để tham gia vào các hoạt động của lứa tuổi. - Trẻ được tham gia nhiều hoạt động văn nghệ của nhà trường, giúp trẻ được thể hiện và nâng cao tính tự tin. - Trẻ có cơ hội được cảm thụ, được thể hiện mình, được biểu diễn theo sự sáng tạo của trẻ. - Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuận tiện như: Máy vi tính, ti vi, đầu đĩa phù hợp với trẻ. - Các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn, có tố chất tốt về âm nhạc. - Giáo viên yêu thích, say mê âm nhạc, có khả năng tổ chức hoạt động âm nhạc, chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình ngay từ đầu năm học. - Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ - Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình. + Hạn chế - Khả năng tiếp thu ghi nhớ của trẻ còn hạn chế, trẻ học trước quên sau nên cần nhắc cho trẻ hát biểu diễn nhiều lần mọi lúc mọi nơi và tích hợp với môn học khác nhiều lần thì trẻ mới nhớ được lời bài hát. - Đa số các cháu nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia biểu diễn. Giờ học còn chưa chú ý nhiều. Kỹ năng thực hiện các hoạt động của các cháu còn hạn chế. - Sự phát triển tâm sinh lý không đồng đều, đa số các cháu con nông dân tiếp thu những thông tin truyền thông bên ngoài còn chậm, một số cháu không có điều kiện đi học ngay từ lớp mầm, lớp chồi chỉ học lớp lá nên ảnh hưởng đến chất lượng học của trẻ. - Sự sáng tạo của giáo viên còn hạn chế, đồ dùng còn hạn chế về phục vụ tiết học, còn vài trẻ cá biệt chưa thật sự ham muốn học còn thụ động và chưa tích cực tham gia vào hoạt động. - Sự phối hợp với phụ huynh cũng có nhiều khó khăn, các cô có ít thời gian để trao đổi với từng phụ huynh về đặc điểm riêng, những mặt mạnh mặt yếu của con em họ. - Cơ sở vật chất nhà trường còn hạn chế chưa có phòng học âm nhạc cho trẻ, chưa có giáo viên chuyên dạy âm nhạc. + Nguyên nhân chủ quan - Xuất phát từ sự ham muốn là phải làm sao để cho lớp mình được mạnh dạn, tự tin khi biểu diễn và thu hút trẻ tích cự tham gia vào hoạt động. + Nguyên nhân khách quan - Đa số trẻ là con em nông dân điều kiện kinh tế còn khó khăn, nên việc cho trẻ tiếp xúc với công nghệ thông tin còn ít. - Trình độ tiếp thu và kỹ năng vận động của trẻ còn hạn chế, một số cháu còn thụ động, nhút nhát. - Thời gian làm đồ dùng và tham khảo sưu tầm các tài liệu còn hạn hẹp. - Cụ thể thực trạng khi chưa vận dụng biện pháp mới tôi đã thống kê bằng bảng khảo sát sau: Stt Những kỹ năng hình thành trên trẻ Số trẻ Khảo sát Đạt Chưa đạt 1 Trẻ hứng thú tham gia khi học 30 23% 77% 2 Trẻ tham gia nhưng còn thờ ơ 30 60% 40% 3 Trẻ mạnh dạn tự tin 30 17% 83% 4 Trẻ hát rõ ràng tự nhiên 30 20% 80% 5 Khả năng thể hiện bài múa 30 17% 83% 6 Khả năng thể hiện sử dụng các dụng cụ gõ đệm 30 13% 87% Đứng trước thực trạng đó tôi đã suy nghĩ, xây dựng và áp dụng. Một số biện pháp giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc ở trường mầm non Sơn Ca, để góp phần nhỏ bé vào sự phát triển toàn diện nhân cách của trẻ và phát triển thêm khả năng ca hát của trẻ. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp - Giúp trẻ có khả năng cảm nhận, có biểu hiện tích cực khi tiếp xúc với âm nhạc. Có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc. - Trẻ hát đúng giai điệu, lời ca, biết hát và vận động minh họa theo bài hát. Biết cảm nhận và hưởng ứng cùng cô trong bài nghe hát. - Trẻ yêu thích, hào hứng tham gia cùng cô vào các hoạt động âm nhạc. - Hiểu được sự đổi mới trong các hình thức tổ chức tiết dạy. - Nắm được các biện pháp trong khi tiến hành tiết dạy. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp Âm nhạc có ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm nhạc được coi là phương tiện tốt nhất để phát triển tai nghe. Tính chất đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn với sự thay đổi nhịp tim mạch, sự trao đổi máu. Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, đòi hỏi cô giáo phải chu đáo, yêu nghề, cho trẻ làm quen với âm nhạc trong tất cả các hoạt động. Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới thành công trong việc dạy nhạc, vận động cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng nhất của một cô giáo là có một thái độ tích cực, công nhận và trân trọng các biểu hiện của trẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp: “Ở đây con làm gì cũng được, các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì con đã tự nghĩ ra”. Giáo viên phải biết động viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể thổi vào trẻ bầu không khí tin tưởng bằng những hành động sáng tạo. Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân của chính mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn, nhiều chi tiết phong phú hơn. Khi có được sự tự tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện với suy nghĩ “Mình đã làm được điều gì đó một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt động khác. Dựa vào tình hình thực tế ở từng lớp giáo viên tự xây dựng hình thức bài dạy cho lớp của mình, vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động âm nhạc nào với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt động giúp cân bằng giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động với nghỉ ngơi. Một giáo viên có kinh nghiệm sẽ chóng nhận ra trạng thái của nhóm và sẽ sẵn có trong tay đầy đủ các nội dung, hình thức lựa chọn phù hợp hơn. Để tổ chức tốt trò chơi, vận động sáng tạo theo nhạc cho trẻ đòi hỏi giáo viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như thể sẽ biểu diễn thực sự trước khán giả. Nếu trong lúc đang dẫn dắt trẻ múa mà giáo viên còn lo ngó vào sách, vở bài soạn thì sẽ không thể giao tiếp trực tiếp phát hiện phản ứng của trẻ. Nếu giáo viên thiếu tự tin khi nhớ thiếu lời bài hát thì làm sao giáo viên có thể lôi kéo trẻ tập trung được? Giảng dạy hiệu quả đòi hỏi mỗi cô giáo phải “làm bài tập ở nhà”. Và chính điều đó sẽ mang lại cho cô giáo sự tự tin qua luyện tập như các trẻ nhỏ vậy thôi. * Biện pháp 1: Xác định trọng tâm của tiết giáo dục âm nhạc Do đặc điểm của lứa tuổi mầm non nên giáo dục các cháu cần tiến hành theo phương châm "Học mà chơi - chơi mà học" theo chương trình giáo dục Mầm non mới. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động: Trọng tâm là ca hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc, hát đúng nhịp, đúng tiết tấu, đúng lời. Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát phải kéo dài hơn, chủ yếu là trẻ được nghe cô hát. Đây là một món quà âm nhạc đối với trẻ vì thế trong giờ cô hát cháu nghe cô phải trang bị thật đặc sắc từ trang phục biểu diễn, màu sắc trạng thái, giọng hát hay, phong cách biểu diễn cho mỗi tiết nghe hát. Ví dụ: Khi cô hát cháu nghe bài “Cô giáo miền xuôi” cô xuất hiện từ phía sau tấm bảng đã được che phủ bằng khăn để làm cánh ... ̣t bên. Kết thúc bài hát, trẻ nào vừa nhặt hết sỏi là thực hiện đúng nhịp phách của bài hát, được cô giáo khen. Trẻ nào nhặt thừa hoặc thiếu sỏi là chưa thực hiện đúng phách của bài hát, sẽ phải nhảy lò cò một vòng. + Trò chơi “Ô cửa bí mật” Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa. - Chuẩn bị: Cô chuẩn bị một phần mềm Powerpoint các ô cửa bí mật, bên trong các ô cửa có các hình ảnh chứa nội dung bài hát mà cô muốn trẻ hát. Ví dụ: Chủ đề nghề nghiệp, cô chọn các hình một số nghề nghiệp phổ biến mà trẻ biết rồi cho trẻ chọn ô cửa trẻ muốn chọn, rồi cho trẻ về tổ để bàn bạc suy nghĩ rồi cả tổ cùng hát bài hát có nội dung như hình vẽ ấy, cô giáo sẽ đánh đàn cho trẻ ở tổ đó để thực hiện bài hát mà trẻ thể hiện. Phần thưởng dành cho các đội hát đúng với nội dung ô cửa. - Cách chơi: Chia trẻ làm 3 tổ, 3 tổ trưởng lần lượt lên đại diện chọn ô cửa, rồi về tổ mình suy nghĩ 1 phút, hết 1 phút cả tổ cùng thực hiện bài hát như nội dung ô cửa vừa mở ra. Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, tổ 3 mở ô cửa số 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Ai cũng yêu chú mèo” hay “Thương con mèo”... Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ô cửa đó thì đội đó được tặng một hộp quà. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa. Nếu đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ô cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn. + Trò chơi “ Ai nhanh nhất” Trò chơi phát triển tai nghe, trẻ phản ứng nhanh với các loại tiết tấu khác nhau và ghi nhớ có chủ định. - Chuẩn bị: 5 - 6 khu vườn, xắc xô, đàn ocgan. - Cách chơi: Cô có từ 5 - 6 khu vườn, cô mời một số trẻ lên chơi, số trẻ nhiều hơn số khu vườn. Khi cô hát nhỏ, các con đi nhẹ nhàng xung quanh khu vườn, khi cô hát to các con đi nhanh, khi có hiệu lệnh của cô, các con nhanh chân chạy về khu vườn (mỗi bạn là một khu vườn). Ai không tìm được khu vườn cho mình thì bị phạt nhảy lò cò quanh khu vườn. Ở mỗi tiết học tôi đều cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc khác nhau để tránh nhàm chán đồng thời để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực hơn. * Biện pháp 6: Nâng cao chất lượng âm nhạc thông qua hoạt động biểu diển văn nghệ vào lúc nêu gương cuối tuần Ở Hoạt động biểu diễn văn nghệ nêu gương cuối tuần, mỗi tuần chỉ có một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động biểu diễn thông qua giờ hoạt động nêu gương cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ tính tự lập mạnh dạn biểu diễn trước đám đông, giáo viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như sẽ biểu diễn thực sự trước khán giả. Qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý thích của mình. Trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động vì được biểu diễn ca hát như là một ca sĩ biểu diễn, trẻ thích thể hiện mình cho mọi người xem. Tôi hướng dẫn khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thức: Ví dụ: Cho trẻ biểu diễn theo nhóm, theo từng cá nhân trẻ, giúp trẻ mạnh dạn hơn, tự tin hơn. Trẻ làm MC người dẫn dắt giới thiệu chương trình biểu diễn văn nghệ cuối tuần. Để thực hiện tốt cho buổi biểu diễn tôi cũng mời phụ huynh cùng tham gia trong chương trình biểu diễn như để hóa trang giúp trẻ, sắp xếp cuối giờ * Biện pháp 7: Giáo dục âm nhạc thông qua các hội thi, ngày hội: Một năm trường mầm non Sơn Ca nơi tôi đang công tác, có tổ chức rất nhiều ngày hội ngày lễ và các cuộc thi cho các bé. Điển hình như học kỳ I của năm học 2016 - 2017 vừa qua trường tôi đã tổ chức ngày “Ngày hội đến trường của bé”, “Bé vui Tết Trung Thu”, “Ngày nhà giáo Việt Nam”Ở mỗi một ngày hội, ngày thi trường tôi đã dàn dựng để tổ chức các tiết mục văn nghệ vô cùng đặc sắc, sinh động và công phu. Trong các ngày lễ, hội thi, trường tôi có mời đông đủ phụ huynh tham dự. Nhận thấy nhiều phụ huynh rất phấn khởi về những kết quả của con mình. Điều này có tác dụng rất lớn đến việc thu hút phụ huynh đưa con đến trường lớp mầm non và lòng tin đối với nhà trường. Và cũng là để phụ huynh có hướng phát huy năng khiếu ở trẻ. Trong cuộc thi trẻ rất hào hứng, mạnh dạn, tự tin tham gia vào các hoạt động có âm nhạc, trẻ thích biểu diễn và say mê với âm nhạc. Trong các ngày Hội đến trường của bé, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày bế giảng... Tôi tập các tiết mục đặc sắc như tiết mục “Bay đến ước mơ”, “Em là bồ câu trắng” nên các tiết mục luôn được nhà trường chọn để biểu diễn. Ngày hội, ngày lễ được tổ chức với các tiết mục phong phú, hấp dẫn không chỉ đem lại cho trẻ niềm vui mà còn hình thành ở trẻ những xúc động mới mẻ trong không khí sôi động, náo nhiệt. Được tham gia vào buổi lễ, hội và thưởng thức các tiết mục biểu diễn giúp khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ thêm sâu sắc. Đó cũng là một hình thức tuyên truyền về ngành học rất lớn. Trẻ rất thích tự làm và được khen, giúp trẻ phát triển trí tuệ, nhanh nhẹn, hồn nhiên, tự tin trước mọi người và cảm nhận được vẻ đẹp, cái hay của âm nhạc. Mặt khác sự cảm thụ tích cực của trẻ về âm nhạc không nên dừng lại ở việc cho trẻ hát lại những bài hát được người lớn truyền thụ mà tri thức và kỹ năng về âm nhạc sẽ được hình thành và tồn tại lâu bền ở trẻ. Nếu các cháu được rèn luyện chu đáo và được tham gia biểu diễn... Tất cả những hình thức biểu diễn, những tác phẩm âm nhạc như đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc đệm, đều gây cho trẻ những hứng thú nhất định và nếu biểu diễn thành công sẽ có giá trị giáo dục sâu sắc hơn. Vì sự giáo dục thẩm mỹ bằng nghệ thuật của âm nhạc chỉ được coi là hoàn thiện khi một tác phẩm âm nhạc truyền thụ cho trẻ và sau này chính những trẻ em đó tham gia tái hiện đầy đủ tác phẩm âm nhạc đó. Qua việc áp dụng một số biện pháp trong và ngoài giờ học, tôi tự nhận thấy chất lượng về môn giáo dục âm nhạc ở lớp tôi nói riêng, khối Lá và toàn trường nói chung tăng lên khá rõ, các cháu rất thích học môn này. Rất mạnh dạn tham gia vào các hoạt động không chỉ có giáo dục âm nhạc. Chính vì vậy mà để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua tình hình thực tế ở trường, lớp, tôi nhận thấy giáo viên mầm non nói chung và giáo viên dạy khối 5 - 6 tuổi nói riêng cần chú ý những điều như sau: là cô giáo Mầm non, khi bắt đầu tiến hành hoạt động nào đó với trẻ, cô giáo nên khởi đầu bằng các trò chơi, hát bài hát dân ca, nghe các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát các bài hát ngắn, dễ nhớ. Cô giáo có thể ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này. Một thủ thuật thông dụng là cho chơi các trò chơi hay hát đồng ca để tập trung sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang nghe câu chuyện. Tuỳ theo độ tuổi và số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động nào đó để duy trì cân đối giữa vận động “Động và tĩnh”. Khi kết thúc một hoạt động nên làm cho nhóm trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay bài tập thư giãn. Giáo viên sẽ đạt kết quả cao nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột, đứt quãng khi chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn. Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc, vận động và tự tin hơn, giáo viên có thể bổ sung các vật dụng như: mũ hay trang phục và yêu cầu trẻ sáng tạo vận động cho phù hợp với trang phục đó. Các lời nhận xét cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo tích cực. Tránh các lời nhận xét chung chung như tốt, hay, dở, đúng, sai. Một số hình thức hoạt động nghệ thuật trong trường mầm non như: Hát, nghe nhạc, vận động sáng tạo, trò chơi có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự hưng phấn, phát triển nhận thức, trí tưởng tượng, giáo dục những tình cảm xã hội lành mạnh, làm phong phú thế giới nội tâm của trẻ, hình thành phát triển tình cảm thẩm mĩ, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ trong quá trình khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh. Do vậy, giáo viên mầm non cần trau dồi kiến thức, kĩ năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp xung quanh hơn nữa, để vận dụng tổ chức tốt các hình thức cho trẻ tập hát, nghe nhạc, vận động, chơi trò chơi đóng vai, đóng kịch phù hợp, hiệu quả hơn với trẻ. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp. - Các giải pháp, biện pháp khi thực hiện đề tài có mối quan hệ liên quan mật thiết với nhau, biện pháp này nó sẽ hỗ trợ cho biện pháp kia nhằm hòa quyện các nội dung được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên biện pháp sau hổ trợ cho biện pháp trước đảm bảo tính chính xác, khoa học và liên kết giữa các giải pháp và biện pháp. - Hoạt động âm nhạc có mối liên hệ mật thiết với nhau để giúp trẻ phát triển toàn diện các mặt. Âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, tư tưởng, tập trung chú ý. d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Sau một thời gian thực hiện, là một giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được rất cao Stt Những kỹ năng hình thành trên trẻ Trước khi áp dụng biện pháp Sau khi thực hiện các biện pháp 1 Trẻ hứng thú tham gia khi học 23% 100% 2 Trẻ tham gia nhưng còn thờ ơ 60% 7% 3 Trẻ mạnh dạn tự tin 17% 97% 4 Trẻ hát rõ ràng tự nhiên 20% 93% 5 Khả năng thể hiện bài múa 17% 97% 6 Khả năng thể hiện sử dụng các dụng cụ gõ đệm 13% 100% * Đối với giáo viên: - Bản thân tích luỹ được các kinh nghiệm trong khâu chuẩn bị cho tiết dạy như nắm được phương pháp giảng dạy, phương pháp chủ yếu trong giảng dạy là đồ dùng như băng nhạc, nhạc cụ, tạo hứng thú cho trẻ, không chê trẻ, biết động viên trẻ nào chưa mạnh dạn để động viên trẻ thể hiện để cô sửa cho trẻ và cùng hòa nhập với các bạn. - Khả năng của cô giáo trong việc làm đồ dùng sáng tạo cùng với sự nhiệt tình của cô để dạy học, luôn lắng nghe và thường xuyên cho trẻ làm quen bài hát nghe nhạc trong ngày. * Đối với trẻ: - Qua những biện pháp tôi nghiên cứu và áp dụng vào lớp mình, chất lượng về hoạt động giáo dục âm nhạc lớp tôi tăng lên rõ rệt. - Cháu hào hứng tham gia vào hoạt động âm nhạc. - Cháu hát thuộc bài hát, thể hiện tình cảm theo lời ca, vận động thành thạo theo bài hát. - Đặc biệt trẻ lớp tôi rất mạnh dạn, tự tin biểu diễn trước mọi người, trẻ rất thích được tham gia biểu diễn trong những ngày hội, ngày thi. Trẻ rất thích được nghe nhạc, bởi âm nhạc giúp trẻ từng bước cảm nhận và biết đánh giá âm nhạc cũng như số lượng tác phẩm mà trẻ được nghe, được học thuộc sẽ đặt những cơ sở đầu tiên của thị hiếu âm nhạc trong tâm hồn của từng trẻ. Trước kết quả ấy tôi vô cùng phấn khởi. * Đối với phụ huynh: Phụ huynh càng tin tưởng, chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có sự nhìn nhận đúng đắn về tầm quan trọng trong việc cho trẻ hoạt động âm nhạc. Phụ huynh sẵn sàng sưu tầm vật liệu đóng góp cho lớpGiữa phụ huynh và giáo viên có sự hợp tác tích cực. III. Phần kết luận, kiến nghị 1. Kết luận Âm nhạc cũng là một món ăn tinh thần cho trẻ. Vì thế khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ tốt hơn. Âm nhạc cũng là phương tiện giáo dục hiệu quả nhất góp phần phát triển năng lực thẩm mĩ, trau dồi đạo đức, phát triển tuệ, thể chất, tạo cơ sở cho việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Nếu mỗi giáo viên mầm non đều áp những biện pháp trên một cách phù hợp, linh hoạt, sáng tạo thì năng lực cảm thụ nghệ thuật âm nhạc, cụ thể là khả năng ca hát và vận động theo nhạc của trẻ sẽ ngày càng được cao hơn. Mặt khác, những kiến thức về thế giới xung quanh thông qua các hình tượng âm nhạc, xúc cảm thẩm mĩ của trẻ cũng càng trở nên phong phú. Trẻ biết rung động trước cái đẹp, yêu cái đẹp để rồi từ đó biết tạo ra cái đẹp. Bản thân qua quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc cũng đã tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm cho mình trong công tác giảng dạy lanh lợi hơn, hát hay hơn, múa dẻo hơn nhưng bên cạnh đó tôi cũng không ngừng học hỏi để phát triển khả năng âm nhạc cho mình. Từ những vốn kinh nghiệm tích lũy ấy, tôi đã áp dụng và có hiệu quả ở lớp mình nhằm hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, đó là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Góp phần đào tạo thế hệ trẻ thành những con người phát triển toàn diện, vì trẻ em hôm nay là thế giới của ngày mai. 2. Kiến nghị Qua thực tế trực tiếp giảng dạy trên lớp tôi có một số kiến nghị sau. Là một giáo viên cần đầu tư cho tiết dạy của mình như là đồ dùng đồ chơi phù hợp đẹp mắt thu hút trẻ, chuẩn bị đủ các nhạc cụ và đồ dùng phục vụ cho trẻ. Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham dự học tập ở các đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. Đầu tư kinh phí mua một số trang thiết bị và làm phòng chức năng để phục vụ cho việc giáo dục âm nhạc tiện nghi hơn. Có các biện pháp, kiến nghị để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc cho đội ngũ giáo viên. Ngày 12 tháng 1 năm 2017 Người viết H’Dinh Byă NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM CẤP TRƯỜNG. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Chủ tịch Hội đồng NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM CẤP HUYỆN. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Chủ tịch Hội đồng TÀI LIỆU THAM KHẢO STT TÊN TÀI LIỆU TÁC GIẢ/NHÀ XUẤT BẢN GHI CHÚ 1 Điều lệ trường Mần non Vụ Giáo dục Mần non–NXB Giáo dục Việt Nam 2 Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục âm nhạc mẫu giáo Vụ giáo dục mầm non – nhà xuất bản âm nhạc Hà Nội -2004 –Hoàng Văn Yến. 3 Giáo dục âm nhạc – Phạm Thị Hòa Nhà xuất bản đại học Hà Nội 2008. 4 Sách tuyển tập âm nhạc 5 - 6 tuổi Vụ Giáo dục Mần non–NXB Âm nhạc Hà Nội 1995 5 Tuyển chọn những trò chơi, bài hát thơ ca, câu đố theo chủ đề. 6 Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non trẻ 5 -6 tuổi. 7 Các trò chơi và hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi. 8 Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. 9 Tài liệu tập tuấn chương trình giáo dục mầm non mới. MỤC LỤC TT Nội dung Trang I PHẦN MỞ ĐẦU 1 Lý do chọn đề tài 1 2 Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài 2 3 Đối tượng nghiên cứu 3 4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu 3 5 Phương pháp nghiên cứu 3 II PHẦN NỘI DUNG 1 Cơ sở lí luận 4 2 Thực trạng 5 3 Nội dung và hình thức của giải pháp 7 a Mục tiêu của giải pháp. 7 b Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp 7 c Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 23 d Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. 23 III PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 1 Kết luận 25 2 Kiến nghị 25
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_tre_5_6_tuoi_tic.doc