Quản lý công tác xã hội hóa giáo dục ở các trường Tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai
Giáo dục tiểu học là bậc học nền móng trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc
biệt quan trọng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người một cách toàn diện.
Luật Giáo dục năm 2005 sửa đổi bổ sung vào năm 2009 đã ghi rất rõ tại Điều 12 về xã
hội hóa sự nghiệp giáo dục: “Phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập là sự nghiệp
của Nhà nước và của toàn dân. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển sự nghiệp
giáo dục; thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường và các hình thức giáo dục;
khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự
nghiệp giáo dục. Mọi tổ chức, gia đình và công dân có trách nhiệm chăm lo sự nghiệp
giáo dục, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục, xây dựng môi trường
giáo dục lành mạnh và an toàn”.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Quản lý công tác xã hội hóa giáo dục ở các trường Tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai
Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế ISSN 1859-1612, Số 4(52)A/2019: tr.178-185 Ngày nhận bài: 12/5/2019; Hoàn thiện phản biện: 10/6/2019; Ngày nhận đăng: 12/6/2019 QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI PHÙNG ĐÌNH MẪN, TỐNG THANH QUANG 1Trung tâm Giáo dục Thường xuyên, Đại học Huế 2Học viên Cao học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Tóm tắt: Công tác xã hội hoá giáo dục có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp giáo dục và phát triển giáo dục. Từ thực trạng công tác xã hội hoá giáo dục, bài viết đề xuất 7 giải pháp tăng cường quản lý công tác xã hội hoá giáo dục ở các trường tiểu học thành phố Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai. Từ khóa: Quản lý, xã hội hóa giáo dục, trường tiểu học, Biên Hòa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Giáo dục tiểu học là bậc học nền móng trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc biệt quan trọng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người một cách toàn diện. Luật Giáo dục năm 2005 sửa đổi bổ sung vào năm 2009 đã ghi rất rõ tại Điều 12 về xã hội hóa sự nghiệp giáo dục: “Phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập là sự nghiệp của Nhà nước và của toàn dân. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển sự nghiệp giáo dục; thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường và các hình thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục. Mọi tổ chức, gia đình và công dân có trách nhiệm chăm lo sự nghiệp giáo dục, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh và an toàn”. Thành phố Biên Hòa những năm gần đây với tốc độ gia tăng dân số đột biến (1.250.000 người theo số liệu thống kê năm 2017), tốc độ đô thị hóa và tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh (thu nhập bình quân đầu người (GDP) gấp 2 lần của cả nước) đã và đang đặt ra bài toán khó cho ngành Giáo dục đào tạo thành phố. Tuy nhiên, qua 5 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập Quốc tế”, ngành giáo dục và đào tạo thành phố cũng đạt được những thành tựu nổi bật, trong đó, công tác xã hội hóa giáo dục (XHHGD) và quản lý công tác XHHGD trong ngành giáo dục Biên Hòa nói chung và ở các trường tiểu học nói riêng giữ một vai trò chiến lược quan trọng. Với sự chỉ đạo của các cấp chính quyền, của các ban, ngành, đoàn, thể, công tác XHHGD và quản lý công tác XHHGD ở các trường tiểu học hiện nay cũng đang từng bước được đẩy mạnh và đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập kể cả trên bình diện nhận thức, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện. QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 179 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI Hiện nay trên địa bàn thành phố Biên Hòa có 54 trường tiểu học và 10 trường phổ thông tư thục. Hiện nay, tổng số học sinh tiểu học là 91.587 em; số học sinh ngoài công lập là 3.800 em, đạt tỉ lệ 4,15% trên tổng số học sinh tiểu học. Mạng lưới trường lớp được phủ khắp 30 phường, xã của thành phố, đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân. Công tác đầu tư xây dựng trường chuẩn quốc gia, xây dựng thư viện, phòng học bộ môn đạt chuẩn luôn được các cấp lãnh đạo quan tâm nhưng chưa khởi sắc, nguyên nhân do nguồn kinh phí đầu tư còn hạn hẹp... Trong bối cảnh đó, rất cần sự chung tay góp sức của cả xã hội, trong đó, có các doanh nghiệp, cựu học sinh, sinh viên, cha mẹ học sinh, cộng đồng dân cư...tham gia đóng góp tài trợ cho cơ sở giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng dạy học và tạo tiền đề để cơ sở giáo dục đào tạo phát triển và hội nhập. Căn cứ Quyết định số 3866/QĐ-UBND ngày 05/12/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai về phê duyệt đề án phát triển xã hội hóa các lĩnh vực văn hóa - xã hội tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2015-2020: Trong giai đoạn 2008-2014, huy động vốn xã hội hóa cho lĩnh vực giáo dục của toàn tỉnh là 1.617,6 tỷ đồng (gồm: Huy động và xây dựng được Quỹ khuyến học, khoảng 286 tỷ đồng; các tổ chức, huy động đóng góp 62,6 tỷ đồng và hiến hơn 08 ha đất xây dựng các trường công lập và khoảng 1.269 tỷ đồng đầu tư xây dựng mới, nâng cấp các cơ sở giáo dục ngoài công lập); mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu tỷ lệ học sinh ngoài công lập các cấp như sau: Nhà trẻ đạt 60%, mẫu giáo đạt 55%, tiểu học đạt 2%, trung học cơ sở đạt 3%, trung học phổ thông đạt 35% và trung cấp chuyên nghiệp đạt 20%; dự kiến vốn đầu tư vận động xã hội hóa lĩnh vực giáo dục giai đoạn 2015-2020, khoảng 770 tỷ đồng. Thực hiện quy định của UBND thành phố Biên Hòa tại văn bản số 884/UBND-XDCB ngày 01/02/2016 về việc “Chủ trương cho các trường công lập trên địa bàn thành phố Biên Hòa thực hiện việc đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy bằng phương thức vận động tài trợ từ nguồn vốn xã hội hóa”; một số trường học đã triển khai và nhận được sự hỗ trợ tích cực của nhiều nhà hảo tâm cùng đa số cha mẹ học sinh. Qua đó, cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy của các trường được cải thiện, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Tổng số kinh phí đầu tư từ nguồn xã hội hóa trong 3 năm qua đạt hơn 4,5 tỷ đồng. Kết quả khảo sát trên đây cho ta thấy, quy trình thực hiện công tác XHHGD tương đối bài bản, theo quy định, thể hiện vai trò của giáo dục và XHHGD: giáo dục được coi là động lực để phát triển kinh tế - xã hội; đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển. Muốn phát triển giáo dục, phải huy động sự tham gia của toàn xã hội dưới sự tổ chức và quản lý của nhà nước; cùng với trường công lập, cần đẩy mạnh phát triển các loại hình trường ngoài công lập. Tuy nhiên, bên cạnh đó, phải tránh bệnh hình thức, huy động tối đa các nguồn lực xã hội tự nguyện tài trợ cho giáo dục vẫn có thể là một bài toán mở cho ngành giáo dục Biên Hòa nói chung và giáo dục tiểu học trong thành phố Biên Hòa nói riêng. 180 PHÙNG ĐÌNH MẪN, TỐNG THANH QUANG Bảng 1. Kết quả ý kiến đánh giá về việc thực hiện công tác XHHGD ở các trường tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai Các vấn đề Việc thực hiện Ý kiến tán thành (%) Về tổ chức thực hiện Có sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng 94,5 Có sự lãnh đạo, quản lý của chính quyền 85 Là hoạt động tự phát của nhân dân 5,5 Về tính hiệu quả Rất hiệu quả 4,0 Có hiệu quả 20,5 Hiệu quả chưa cao 74,5 Không hiệu quả 0 Về thái độ hưởng ứng Có sự đồng tình, tham gia tự nguyện 83,0 Tham gia một cách miễn cưỡng 15,0 Không tham gia 2,0 Về việc thu học phí, lệ phí Thu tràn lan 0 Mức thu vượt quá khả năng người dân 4,5 Nhà trường thực hiện các khoản thu đúng quy định 95,5 Thu các khoản ngoài quy định nhưng được phụ huynh đồng tình, ủng hộ 67,8 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRONG THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI Nhằm đưa hoạt động đầu tư xã hội hóa cho các cơ sở giáo dục công lập vào nề nếp, tạo hành lang pháp lý, khuyến khích hoạt động đầu tư, năm 2012, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư số 29/2012/TT-BGDĐT ngày 10/6/2012 quy định về tài trợ cho các sơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Gần đây, năm 2018 Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT ngày 03/08/2018 thay thế Thông tư số 29/2012/TT- BGDĐT, quy định: nguyên tắc, nội dung, hình thức, làm rõ quy trình vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng tài trợ; quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan trong hoạt động tài trợ. Cũng trong 9 nhóm nhiệm vụ được đưa ra trong Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII), nhiệm vụ thứ bảy đối với giáo dục và đào tạo chính là “Đổi mới chính sách, cơ chế tài chính, huy động sự tham gia đóng góp của toàn xã hội; nâng cao hiệu quả đầu tư để phát triển giáo dục và đào tạo”. Việc thực hiện các chủ trương, quy định về công tác XHHGD được Thành ủy, Hội đồng nhân dân, UBND, Ngành Giáo dục và đào tạo của thành phố Biên Hòa hết sức quan tâm, chỉ đạo. Hằng năm, Sở Giáo dục ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện các khoản thu, chính sách đối với người học trong năm học, có đưa ra một số biện pháp nhằm quản lý công tác XHHGD trong các cơ sở giáo dục. Trên cơ sở đó, hằng năm các trường tiểu học trên địa bàn thành phố có kế hoạch vận động XHHGD, xin ý kiến từ lãnh đạo địa phương, sự đồng thuận từ cha mẹ học sinh và báo cáo thực hiện về cấp quản lý theo quy định. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn những dư luận xã hội không tốt, đánh đồng công tác XHHGD chính là huy động tiền và cơ sở vật chất cho giáo dục. QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 181 Để đánh giá khách quan kết quả công tác quản lý XHHGD ở các trường tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, chúng tôi đã tiến hành khảo sát ở 30 phường xã với 57 trường tiểu học công lập, ngoài công lập có phong trào GDTH tốt. Chúng tôi xây dựng bộ phiếu điều tra cho 267 người: Lãnh đạo chính quyền địa phương 45 người; cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Biên Hòa: 5 người; cán bộ QLGD các trường tiểu học: 74 người; giáo viên tiểu học: 100 người; cha mẹ học sinh (chủ yếu là Ban đại diện cha mẹ học sinh): 48 người. Bảng 2. Nhận thức của đối tượng khảo sát về nội dung công tác XHHGD chỉ huy động tiền và cơ sở vật chất cho giáo dục tiểu học Đối tượng khảo sát (N=267) Mức độ nhận thức Cha mẹ học sinh (n= 48) Cán bộ quản lý (n= 74) Giáo viên tiểu học (n=100) Lãnh đạo địa phương và cán bộ PGDĐT (n=50) TS % TS % TS % TS % Đồng ý 6 16,7 8 10,8 14 14,0 2 4 Phân vân 12 25,0 12 16,2 16 16,0 2 4 Không có ý kiến 0 0 0 0 0 0 0 0 Không đồng ý 28 58,3 54 73,0 70 70,0 46 92 Kết quả khảo sát từ bảng 2 cho thấy, nhận thức của đại đa số các đối tượng khảo sát là “Không đồng ý” về nội dung công tác XHHGD chỉ huy động tiền và cơ sở vật chất cho giáo dục tiểu học. Tuy nhiên, bên cạnh đó, số ít còn lại vẫn đang phân vân hoặc đồng ý với nhận định đã được đưa ra. Điều này cho thấy, hầu hết đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và cha mẹ học sinh cũng có cách nhìn đúng đắn về công tác XHHGD và quản lý XHHGD. Tuy vậy, việc tạo niềm tin và khiến cho xã hội nhận thức đúng về việc thực hiện công tác XHHGD và quản lý XHHGD để từ đó, huy động sự đóng góp tối đa từ các nguồn lực xã hội vẫn cần những bước tiến đột phá, những kết quả thực tế khả quan hơn trong tương lai. Với mục tiêu phát huy tiềm năng về trí tuệ và vật chất trong nhân dân, huy động toàn xã hội chăm lo cho sự nghiệp giáo dục thì hiện nay, các lợi ích mà XHHGD mang lại còn tương đối mơ hồ, chưa rõ nét. Theo thống kê, năm học 2018-2019, TP. Biên Hòa cần đến 241 lớp học mới cho khoảng hơn 9.900 học sinh, tuy nhiên, thực tế chỉ có 3 trường học mới được đưa vào sử dụng gồm: Trường tiểu học Tân Tiến (phường Tân Tiến), Trường tiểu học Phước Tân 2 (xã Phước Tân) và Trường tiểu học Nguyễn Thái Học (phường Trảng Dài) với tổng cộng 87 phòng học. Do áp lực sĩ số học sinh đông và gần như năm nào cũng tăng cao nên TP. Biên Hòa gặp rất nhiều khó khăn trong xây dựng trường chuẩn quốc gia. Thay vì sĩ số mỗi lớp đạt chuẩn là 35 học sinh, nhiều lớp đã phải tăng 45-50, thậm chí trên 50 học sinh/lớp. Điển hình như phường Trảng Dài, do dân số tăng nhanh nên việc đầu tư trường lớp năm nào cũng gặp khó khăn. Từ năm 2014 đến nay, phường Trảng Dài có 4 trường được xây mới và sắp tới, sẽ xây dựng tiếp Trường tiểu học Trảng Dài 4. Nhằm giải quyết khó khăn trước mắt này, giảm áp lực tăng ngân sách đầu tư cho xây dựng trường lớp, giải pháp khuyến khích xây dựng các trường tư 182 PHÙNG ĐÌNH MẪN, TỐNG THANH QUANG thục, đặc biệt là trường tư thục nhiều cấp học, sẽ giúp giải quyết hầu hết các vấn đề hiện nay. Tuy nhiên, XHHGD phải đảm bảo chất lượng và hiệu quả giáo dục, đồng thời, giữ vững vai trò nòng cốt, tăng sức cạnh tranh của các trường công lập trong hệ thống giáo dục quốc dân. Để làm được điều đó, đòi hỏi đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên các trường công lập cần phải tích cực thay đổi, đổi mới tư duy, phương pháp dạy học nhằm hướng tới sự hài lòng của phụ huynh, để phụ huynh thẩm định, đánh giá chất lượng giáo dục và yên tâm lựa chọn loại hình đào tạo phù hợp với nhu cầu học tập của con em mình. Bảng 3. Thống kê tình hình phát triển giáo dục tiểu học Nội dung Thực hiện Năm học 2012-2013 Thực hiện Năm học 2017-2018 Dự báo/Mục tiêu năm 2020 Dự báo/Mục tiêu năm 2023 Công lập Ngoài công lập Cộng chung Công lập Ngoài công lập Cộng chung Công lập Ngoài công lập Cộng chung Công lập Ngoài công lập Cộng chung Trường 53 3 56 53 4 57 55 4 59 58 4 62 Học Sinh 72165 2011 74176 82604 3217 85821 90600 3900 94500 98400 4200 102600 Học Sinh Dân Tộc Thiểu Số 935 39 974 2011 43 2054 2087 53 2140 2134 58 2192 Cán Bộ Quản Lý 140 12 152 139 12 151 145 12 157 163 12 175 Giáo Viên 2125 108 2233 2595 171 2766 2933 190 3123 3343 217 3560 Nhân Viên 294 40 334 276 40 316 288 42 330 260 234 494 Trường Chuẩn Quốc Gia 7 7 5 5 7 0 7 10 10 Tỷ Lệ So Với Tổng Số Trường 13.21 12.50 9.43 8.77 12.73 11.86 17.24 0 16.95 Để thực hiện công tác đầu tư cơ sở vật chất các trường học, bên cạnh việc sử dụng ngân sách một cách hiệu quả, Ủy ban nhân dân thành phố cũng đã ban hành văn bản số 884/UBND-XDCB ngày 01/02/2016 về việc “Chủ trương cho các trường công lập (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở) trên địa bàn thành phố Biên Hòa thực hiện việc đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, phục vụ công tác giảng dạy bằng phương thức vận động tài trợ từ nguồn vốn xã hội hóa” với yêu cầu các trường phải thực hiện đúng theo nội dung chỉ đạo tại Thông tư số 29/2012/TT-BGDĐT ngày 10/9/2012 và Thông tư 16/2018/TT-BGDĐT ngày 03/8/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch theo quy định. Thực hiện quy định của thành phố, một số trường học đã triển khai và nhận được sự hỗ trợ tích cực của nhiều nhà hảo tâm cùng đa số phụ huynh học sinh. Qua đó, cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy của các trường được cải thiện, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Thống kê sơ bộ kinh phí đầu tư từ nguồn xã hội hóa ở cấp tiểu học từ đầu năm học 2017-2018 khoảng 744.474.000 đồng. Việc thực hiện xã hội hóa giáo dục ở thành phố Biên Hòa khá đa dạng, phong phú ở nhiều hướng khác nhau: hệ thống trường tư thục chiếm tỷ lệ 65% ở mầm non (chưa kể nhóm lớp), 18% ở cấp tiểu học, 27% ở cấp trung học cơ sở (trong đó có trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở chất lượng cao); hệ thống trường công lập huy động đóng góp khoảng 1tỷ/năm phục vụ cho cơ sở vật chất phục vụ dạy học, góp phần giảm gánh nặng trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo; tạo điều kiện tập trung nguồn lực phát triển giáo dục mũi nhọn, đáp ứng chiến lược phát triển giáo dục của thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 183 Bảng 4. Các nguồn kinh phí huy động cho giáo dục trên địa bàn thành phố Biên Hòa những năm gần đây ĐVT: Tỷ đồng Nội dung đầu tư Kết quả Ước thực hiện năm 2020 Năm 2013 Năm 2015 Năm 2017 Ngân sách đầu tư xây dựng cơ bản 9,78 19,14 32,79 22,62 Ngân sách Chi thường xuyên 9,78 19,14 32,79 22,62 Kinh phí xã hội hóa đầu tư cơ sở vật chất trường học. Chia ra: 9,78 19,14 32,79 22,62 - Giáo dục mầm non 7,08 14,38 28,25 18,02 - Giáo dục tiểu học 2,11 3,35 3,31 3,65 - Giáo dục trung học cơ sở 0,59 1,41 1,23 0,95 4. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và phân tích đánh giá thực trạng của vấn để nghiên cứu, bài viết đề xuất 7 biện pháp, tập trung vào 7 nội dung cốt lõi của quản lý công tác XHHGD ở các trường tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, đó là: 4.1. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các tổ chức, cá nhân và các lực lượng xã hội ở địa phương về tầm quan trọng của việc thực hiện công tác xã hội hóa giáo dục Trong quá trình thực hiện công tác XHHGD ở địa phương, cho thấy nơi nào cấp ủy, chính quyền hiểu rõ, đồng tình và quan tâm thì nơi đó có điều kiện thực hiện tốt công tác XHHGD. Sự thống nhất trong nhận thức và hành động sẽ tạo sự đột phá trong triển khai các hoạt động, có tác dụng tích cực đi vào chiều sâu trong việc tự ý thức về trách nhiệm của mọi người, mọi nhà cùng xã hội chăm lo phát triển giáo dục. Nội dung tuyên truyền cần tập trung vào công tác phát triển GDTH theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Hình thức tuyên truyền cần thể hiện đa dạng, hài hòa, phù hợp với điều kiện từng địa phương và trình độ của người dân, tránh mang tính hình thức, đại khái. Cần đẩy mạnh thực hiện nêu gương điển hình các cá nhân, tổ chức và hỗ trợ tích cực cho các hoạt động giáo dục tại trường học. 4.2. Hoàn thiện tổ chức bộ máy hoạt động, quản lý công tác xã hội hóa giáo dục Việc xây dựng và hoàn thiện tổ chức bộ máy hoạt động có vai trò quan trọng trong việc quản lí điều hành các hoạt động XHHGD có hiệu quả, một mặt, đảm bảo tính pháp lý, mặt khác, giúp các địa phương, đơn vị được thuận lợi trong việc thực hiện các chức năng quản lí của mình. Do đó, XHHGD tiểu học phải có một cơ chế quản lý để tăng 184 PHÙNG ĐÌNH MẪN, TỐNG THANH QUANG cường chất lượng, hiệu quả, mang tính khoa học. Căn cứ các văn bản chỉ đạo thực hiện công tác XHHGD của cấp thẩm quyền, Hiệu trưởng các trường tiểu học có trách nhiệm tham mưu xây dựng các văn bản, quy chế hoạt động của ban chỉ đạo công tác XHHGD, quy chế phối hợp giữa ban ngành, đoàn thể, quy chế làm việc, tạo cơ sở pháp lí cho việc điều hành công tác XHHGD tại đơn vị. 4.3. Đổi mới công tác xây dựng kế hoạch xã hội hóa giáo dục Việc xây dựng kế hoạch là khởi điểm quan trọng của một quá trình quản lý ở bất kỳ một hoạt động giáo dục nào.Việc xây dựng kế hoạch bao gồm quy mô phát triển tổng thể và từng giai đoạn, thể hiện tầm nhìn chiến lược và yêu cầu thực tiễn trước mắt cũng như lâu dài. Đồng thời, kế hoạch XHHGD ở các trường tiểu học phải nằm trong kế hoạch tổng thể phát triển giáo dục phổ thông trong thành phố nhằm đảm bảo tính khả thi của kế hoạch. Kế hoạch XHHGD phải được xây dựng trên một số yếu tố sau: mục tiêu của việc huy động xã hội; xác định đối tượng huy động; thời gian thích hợp nhất; nguyên tắc ưu tiên để sử dụng trong quá trình triển khai thực hiện hoạt động chỉ đạo; sự phân công một số thành viên trong chủ thể huy động các nguồn lực. 4.4. Tổ chức thực hiện công tác XHHGD có hiệu quả XHHGD là hoạt động vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân và của toàn xã hội vào sự phát triển của sự nghiệp giáo dục nhằm từng bước nâng cao mức hưởng thụ về giáo dục trong sự phát triển về vật chất và tinh thần. Vì vậy, để đẩy mạnh tiến độ XHHGD, trước hết, cần tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách, đổi mới tư duy và phương pháp quản lý, thông qua việc điều chỉnh, sửa đổi cơ chế, chính sách, phương thức quản lý hiện không còn phù hợp và kém hiệu quả. Đồng thời, ban hành những chính sách mới, phù hợp với thực tiễn của thành phố Biên Hòa. 4.5. Tăng cường giám sát, chỉ đạo công tác xã hội hóa giáo dục Công tác giám sát, kiểm tra là một trong những nội dung quan trọng, là một giải pháp mang tính chiến lược ổn định, lâu dài trong quản lý giáo dục nói chung và quản lý công tác XHHGD nói riêng. Giám sát, chỉ đạo công tác XHHGD là hoạt động rất cần thiết, giúp cho nhà quản lí nắm bắt được tiến độ thực hiện nhiệm vụ của các lực lượng tham gia. Nhà nước, cơ quan quản lý, Hiệu trưởng trường Tiểu học cần quan tâm sâu sát, chỉ đạo triệt để nhằm tăng cường hiệu lực quản lí, thu thập thông tin được đầy đủ, làm tiền đề cho việc đánh giá toàn diện về hoạt động này. 4.6. Nâng cao hiệu quả việc kiểm tra, đánh giá công tác xã hội hóa giáo dục Kiểm tra là một trong những biện pháp quan trọng và là kỹ năng cần thiết để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đảm bảo việc huy động các nguồn lực hiệu quả, sử dụng đúng mục đích. Đồng thời, kiểm tra để đánh giá đúng thực trạng tình hình nhà trường, đôn đốc việc thực hiện và tuân thủ các quy định của nhà nước, của ngành về các chính sách giáo dục, nắm bắt, ngăn chặn và hạn chế những mặt tiêu cực, những khiếm khuyết tồn tại trong quá trình thực hiện, nhận biết được những ưu điểm cần phát huy. Mặt khác, việc tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá góp phần nâng cao trách nhiệm của các lực QUẢN LÝ CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 185 lượng GD trong nhà trường, phát hiện các mối liên hệ ngược về bản thân các quyết định quản lí, xác định tính phù hợp để điều chỉnh, nâng cao tính khả thi của quyết định đó. 4.7. Phát huy vai trò, ảnh hưởng của nhà trường tiểu học đối với địa phương Hệ thống trường tiểu học trong thành phố Biên Hòa được phủ trên địa bàn 30 phường, xã. Do đó, mỗi trường tiểu học trên địa bàn thành phố Biên Hòa cần phải là một điểm sáng và có sức lan tỏa, có sự kết nối đối với cha mẹ học sinh nói riêng và cán bộ, nhân dân địa phương nói chung về phương pháp giáo dục học sinh; giúp cộng đồng thấy rõ tác dụng của giáo dục, từ đó, tạo niềm tin đối với giáo dục và tích cực, tự nguyện tham gia đóng góp, xây dựng giáo dục một cách hiệu quả hơn. 5. KẾT LUẬN Công tác XHHGD tiểu học phải được xem là một chủ trương lớn, một con đường để phát triển nền giáo dục tiên tiến ở nước ta. Giáo dục tiểu học là bậc học rất quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Mục tiêu của GD tiểu học là giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách con người. Để thực hiện được mục tiêu này, trách nhiệm này không chỉ thuộc về các nhà trường, mà còn là trách nhiệm của từng cá nhân, của gia đình và của toàn xã hội. Giáo dục tiểu học mang tính xã hội cao nhất, đòi hỏi sự quan tâm, chăm lo của mọi cấp, mọi ngành và cả cộng đồng. XHHGD tiểu học là huy động mọi lực lượng xã hội cùng làm giáo dục tiểu học, dưới sự quản lý thống nhất của nhà nước. Từ kết quả nghiên cứu, bài viết đề xuất 7 biện pháp quản lý đồng bộ, có tính mới. 7 biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ, gắn bó và tác động qua lại với nhau, nếu được triển khai thực hiện một cách đồng bộ, hợp lý trong những điều kiện thực tiễn phù hợp, sẽ tạo được bước đột phá, mang lại hiệu quả cao đối với công tác XHHGD ở các trường tiểu học thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục tiểu học hiện nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Phạm Minh Hạc (1997). Xã hội hóa công tác giáo dục, NXB Giáo dục, Hà Nội. [2] Lê Quốc Hùng (2004). Xã hội hóa giáo dục nhìn từ gốc độ pháp luật, NXB Tư pháp, Hà Nội. [3] Vũ Dũng, Phùng Đình Mẫn (2009). Tâm lý học quản lý, NXB Giáo dục. Title: MANAGEMENT OF SOCIALIZATION OF EDUCATION IN PRIMARY SCHOOLS OF BIEN HOA CITY, DONG NAI PROVINCE Abstract: The work of education socialization has important implications for the cause of education and educational development. Based on the current status of educational socialization, this paper proposes seven solutions to strengthen the management of educational socialization in primary schools in Bien Hoa city, Dong Nai province: Keywords: Management, socialization of education, primary school, Bien Hoa.
File đính kèm:
- quan_ly_cong_tac_xa_hoi_hoa_giao_duc_o_cac_truong_tieu_hoc_t.pdf