Sự tham gia của doanh nghiệp lữ hành đối với phát triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng

 Tạp chí Khoa học Đại học Huế: Kinh tế và Phát triển; ISSN 2588–1205 
Tập 127, Số 5A, 2018, Tr. 165–184; DOI: 10.26459/hueuni-jed.v127i5A.4935 
* Liên hệ: khanhhung1591@gmail.com 
Nhận bài: 19–08–2018; Hoàn thành phản biện: 06–09–2018; Ngày nhận đăng: 18–12–2018 
SỰ THAM GIA CỦA DOANH NGHIỆP LỮ HÀNH ĐỐI VỚI 
PHÁT TRIỂN DU LỊCH LỄ HỘI TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 
Đoàn Khánh Hưng* 
Khoa Du lịch, Đại học Huế, 22 Lâm Hoằng, Huế, Việt Nam 
Tóm tắt: Sự tham gia các doanh nghiệp du lịch đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch tại địa 
phương. Nghiên cứu này phân tích và đánh giá thực trạng sự tham gia của các doanh nghiệp lữ hành đối 
với hoạt động du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng sự tham gia của các 
doanh nghiệp lữ hành đối với phát triển du lịch lễ hội tại Đà Nẵng là khá tốt. Tuy nhiên, chính sách phát 
triển của doanh nghiệp, ngân sách và tính thời vụ trong du lịch lễ hội đã hạn chế đến sự tham gia của 
doanh nghiệp lữ hành. Đồng thời, bài viết đã đề xuất một số giải pháp nâng cao sự tham gia của các 
doanh nghiệp lữ hành trong việc phát triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng gồm nâng cao nhận thức, 
vai trò của các doanh nghiệp lữ hành về du lịch lễ hội, nâng cao hoạt động quảng bá và chất lượng sản 
phẩm du lịch lễ hội. 
Từ khóa: sự tham gia, phát triển du lịch, du lịch lễ hội, doanh nghiệp lữ hành, thành phố Đà Nẵng 
1 Đặt vấn đề 
Có vị trí địa lý thuận lợi, cùng với điều kiện tự nhiên, số lượng lớn các di tích, danh lam 
thắng cảnh, Đà Nẵng đang trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn của du khách. Theo 
số liệu của Cục thống kê Đà Nẵng, năm 2016 thành phố Đà nẵng đón được 5,54 triệu lượt khách 
du lịch, tăng 20,4% so với năm 2015 [7]. Bên cạnh các loại hình du lịch văn hóa, du lịch biển 
thì hiện nay thành phố Đà Nẵng đang chú trọng phát triển du lịch lễ hội nhằm đa dạng hóa các 
loại hình du lịch của thành phố [7]. Bên cạnh các lễ hội nổi tiếng như Lễ hội pháo hoa quốc tế 
Đà Nẵng, Lễ hội biển, Lễ hội Quán Thế Âm còn có các lễ hội khác phục vụ nhu cầu đa dạng 
của khách du lịch như lễ hội Bia, lễ hội Ánh Sáng, lễ hội Carnival Theo Sở Du lịch Thành phố 
Đà Nẵng, trong thời gian 2 tháng diễn ra lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng năm 2017, số lượng 
du khách đến với Đà Nẵng tăng 50% so với thông thường [8]. Hoạt động du lịch lễ hội đang là 
hoạt động thu hút số lượng lớn du khách đến với Đà Nẵng không chỉ trong dịp diễn ra lễ hội 
mà còn trong các dịp trước và sau diễn ra lễ hội. Sự phát triển của du lịch lễ hội tại thành phố 
Đà Nẵng có sự đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp lữ hành; đây là các đơn vị trung gian 
góp phần thu hút khách du lịch đến với các lễ hội tại thành phố Đà Nẵng. 
Theo Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng, trên địa bàn thành phố có đến 318 doanh nghiệp lữ 
hành cả quốc tế lẫn nội địa đang hoạt động và hầu hết các doanh nghiệp lữ hành đều đã và 
đang tích cực tham gia vào du lịch lễ hội như là một chính sách quan trọng trong phát triển 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
166 
hoạt động của đơn vị mình [8]. Vì vậy, câu hỏi đặt ra là các doanh nghiệp lữ hành tham gia vào 
phát triển hoạt động du lịch lễ hội như thế nào? Có những vấn đề gì ảnh hưởng đến sự tham 
gia của các doanh nghiệp lữ hành vào phát triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng? 
Nghiên cứu này hướng đến các mục tiêu cơ bản sau: (1) Phân tích và đánh giá thực trạng 
tham gia hoạt động lễ hội, du lịch lễ hội được tổ chức tại thành phố Đà Nẵng của doanh nghiệp 
lữ hành. (2) Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao sự tham gia phát triển du lịch lễ hội 
tại thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới. 
2 Cơ sở lý thuyết về du lịch lễ hội và phát triển bền vững du lịch 
2.1 Lễ hội 
 Khái niệm về lễ hội 
Trong các bộ phận cấu thành nên tài nguyên du lịch văn hóa thì lễ hội là một tài nguyên 
có giá trị để phục vụ cho phát triển du lịch. Lễ hội là hình thức sinh hoạt tập thể của nhân dân 
sau những ngày lao động vất vả. Lễ hội là một dịp để mọi người hướng về một sự kiện lịch sử 
của đất nước. Lễ hội cũng là dịp để con người tưởng nhớ đến ông bà, tổ tiên và những vị anh 
hùng dân tộc. Lễ hội như sợi dây gắn kết cộng đồng và tạo dựng không gian văn hóa vừa trang 
trọng, linh thiêng, vừa tưng bừng, náo nức. Lễ hội là sự kiện liên quan đến sinh hoạt tín ngưỡng 
của nhân dân. 
Theo Nguyễn Minh Tuệ: “Lễ hội là một loại hình sinh hoạt văn hóa tổng hợp hết sức đạ dạng và 
phong phú, là một kiểu sinh hoạt tập thể của nhân dân sau thời gian lao động mệt nhọc hoặc là dịp để con 
người hướng về một sự kiện lịch sử trọng đại: ngưỡng mộ tổ tiên, ôn lại truyền thống hoặc để giải quyết 
những nỗi âu lo, những khao khát, ước mơ mà cuộc sống thực tại chưa giải quyết được” [5]. 
Theo Dương Văn Sáu: “Lễ hội là hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng diễn ra trên một địa 
bàn dân cư trong thời gian và không gian xác định nhằm nhắc lại một sự kiện, nhân vật lịch sử hay 
huyền thoại đồng thời là dịp thể hiện cách ứng xử văn hóa của con người với thiên nhiên, thần thánh và 
trong xã hội” [3]. 
Như vậy, có thể nói rằng: Lễ hội là nhu cầu sinh hoạt văn hóa cộng đồng, đồng thời là sự 
kiện có thể thu hút đông đảo khách du lịch. Lễ hội là thuật ngữ dùng để chỉ một loại hình sinh 
hoạt văn hóa phổ biến, có thể tổng hợp nhiều loại hình văn hóa khác nhau (văn học nghệ thuật, 
tôn giáo tín ngưỡng, phong tục tập quán...) qua hình thức sân khấu hóa hoặc cảnh diễn hóa... tại 
một địa điểm, một không gian – thời gian nhất định bằng những nghi thức, nghi vật và nghi 
trượng. 
Jos.hueuni.edu.vn Tập 127, Số 5A, 2018 
167 
2.2 Du lịch lễ hội 
Du lịch lễ hội thuộc loại hình du lịch văn hóa [2]. Du lịch lễ hội lấy lễ hội làm điểm tựa, 
góp phần tôn vinh, bảo vệ bản sắc văn hóa, gìn giữ và phát triển lễ hội. Du lịch lễ hội có thể 
hiểu là hoạt động mà mọi người muốn thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu truyền thống văn hóa, phong 
tục tập quán, lịch sử, tín ngưỡng dân gian thông qua việc tham dự và chứng kiến các hoạt 
động của lễ hội [4]. Theo Trịnh Lê Anh: “Du lịch lễ hội là loại hình du lịch trong đó du khách thực 
hiện chuyến đi vì mục đích tham quan và tham gia vào các lễ hội tại điểm đến. Ở đây, lễ hội là yếu tố hấp 
dẫn đặc biệt lôi kéo du khách từ phương xa đến.” [1] Như vậy, có thể hiểu đơn giản, du lịch lễ hội là 
loại hình du lịch tham gia và chứng kiến các lễ hội. 
2.3 Phát triển du lịch lễ hội 
Theo Bùi Thị Hải Yến, “Phát triển du lịch lễ hội là việc đáp ứng nhu cầu tham quan và tham gia 
vào lễ hội của du khách thập phương, là việc làm thế nào để lượng khách du lịch đến với lễ hội ngày một 
tăng cao mang lại hiệu quả kinh tế cho ngành du lịch nhưng vẫn phải đảm bảo tiêu chí bảo tồn, gìn giữ 
và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của các lễ hội và tuân thủ theo quan điểm phát triển bền vững 
của ngành du lịch” [6]. 
Mục tiêu phát triển du lịch lễ hội 
Mục tiêu đầu tên của phát triển du lịch lễ hội là nhằm góp phần phát triển kinh tế của địa 
phương, nơi diễn ra các hoạt động kinh doanh du lịch lễ hội. Bên cạnh đó, phát triển du lịch lễ 
hội nhằm góp phần phổ biến rộng rãi văn hóa của từng địa phương tới mọi miền đất nước. 
Thông qua các chuyến du lịch lễ hội, được tận mắt chứng kiến và nghe thuyết minh về các hoạt 
động trong lễ hội kết hợp với việc tham gia vào các trò chơi trong lễ hội, du khách có cơ hội 
hiểu biết một cách tường tận thấu đáo các kiến thức liên quan đến lịch sử, văn hóa, tôn giáo, 
phong tục, tập quán của người dân các địa phương nơi du khách có dịp ghé thăm. Thông qua 
việc phát triển các hoạt động du lịch lễ hội, mỗi địa phương, mỗi quốc gia có thể truyền bá một 
cách hiệu quả văn hóa dân tộc ra thế giới góp phần tạo ra sự giao thoa, đan xen văn hóa, làm 
giàu kho tàng truyền thống của dân tộc. Cuối cùng, đứng trên góc độ tổng quát thì phát triển 
loại hình du lịch lễ hội đã góp phần nâng cao vốn hiểu biết xã hội của con người. 
Tiêu chí đánh giá phát triển du lịch lễ hội 
Các tiêu chí để đánh giá phát triển du lịch lễ hội bao gồm (1) số lượng doanh nghiệp kinh 
doanh dịch vụ du lịch lễ hội, (2) Lượng khách và tốc độ gia tăng lượng khách du lịch lễ hội, (3) 
Doanh thu từ du lịch lễ hội và tỷ lệ đóng góp vào GDP địa phương và (4) Số người làm việc 
trong lĩnh vực du lịch lễ hội. 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
168 
Nội dung phát triển loại hình du lịch lễ hội 
Du lịch lễ hội đóng một vai trò rất to lớn đối với kinh doanh du lịch nói riêng và trong sự 
phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội nói chung. Vì vậy, để phát triển có hiệu quả loại hình du 
lịch lễ hội, chính quyền cấp tỉnh và thành phố cần chú trọng vào các nội dung chủ yếu là hoạch 
định phát triển du lịch lễ hội, tổ chức thực hiện quy hoạch và chính sách phát triển du lịch lễ 
hội và kiểm soát phát triển du lịch lễ hội. 
3 Một số vấn đề cơ bản về sự tham gia của doanh nghiệp trong phát triển 
du lịch 
Theo lý thuyết các bên liên quan, trong lĩnh vực du lịch, theo Goeldner & Ritchie có bốn 
bên liên quan chính trong phát triển du lịch: chính quyền địa phương, doanh nghiệp, người dân 
địa phương và khách du lịch [13]. Từ phía cung cấp, Hall and Page phân chia các bên liên quan 
này thành khu vực công cộng và tư nhân [14]. Động lực thúc đẩy các các khu vực tư nhân tham 
gia vào du lịch là lợi nhuận, như trong trường hợp của các doanh nghiệp ; còn ở khu vực công 
cộng, sự tham gia vào du lịch của các cấp chính quyền khác nhau vì nhiều lý do kinh tế, chính 
trị, xã hội và môi trường [16]. 
Trong các bên liên quan có tác động đến sự phát triển du lịch thì sự tham gia của doanh 
nghiệp được xem là một công cụ hữu hiệu và luôn được mong đợi như là một thành tố quan 
trọng trong việc thúc đẩy phát triển du lịch [10, 12, 15]. Bên cạnh đó, trên nền tảng lý thuyết 
trao đổi xã hội đã có nhiều nghiên cứu về nhận thức và sự ủng hộ tham gia của các doanh 
nghiệp đối với phát triển du lịch. Lý thuyết này xem các tương tác xã hội là sự trao đổi nguồn 
lực, trong đó, các cá nhân có khả năng tham gia vào sự trao đổi nếu như nhận được các lợi ích 
mà không phải chịu các chi phí vô lý [9]. Ở lĩnh vực du lịch, thái độ của các doanh nghiệp dựa 
trên những đánh giá của họ về các lợi ích và chi phí khi tham gia phát triển du lịch. Trong 
trường hợp nhận thấy các lợi ích cao hơn các chi phí thì các doanh nghiệp sẵn sàng ủng hộ và 
tham gia phát triển du lịch tại địa phương. 
Trong thực tế, sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch vào phát triển du lịch đã được 
các nhà nghiên cứu quan tâm và điều này cho thấy vai trò quan trọng của các doanh nghiệp du 
lịch đối với phát triển du lịch tại các địa phương. Higgins-Desbiolles và cs. trong nghiên cứu về 
sự phát triển của doanh nghiệp du lịch tại Khu du lịch Coorong Wilderness Lodge tại Autralia 
giai đoạn 1995 đến 2008 đã chỉ ra sự thành công của các doanh nghiệp du lịch góp phần vào 
phát triển du lịch tại địa phương [10]. Các nhân tố thành công của bản thân doanh nghiệp bao 
gồm tư vấn và hỗ trợ kịp thời, khả năng lãnh đạo tốt, đào tạo đầy đủ, phối hợp nhịp nhàng giữa 
marketing, phát triển cơ sở vật chất và khả năng kinh doanh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, 
Jos.hueuni.edu.vn Tập 127, Số 5A, 2018 
169 
nghiên cứu cũng chỉ ra các rào cản chính cho sự phát triển du lịch tại địa phương đó là: thiếu 
cách tiếp cận và phối hợp toàn diện của chính phủ, doanh nghiệp thiếu khả năng kinh doanh, 
khả năng tiếp cận vốn tài chính, quyền sở hữu đất, rào cản về văn hóa và phân biệt chủng tộc. 
Rogerson cho rằng các doanh nghiệp du lịch phải đối mặt với một số thách thức như không 
được công nhận, marketing quốc tế không tốt, không có hỗ trợ và hiểu biết đầy đủ từ chính 
quyền cấp tỉnh và địa phương, khó tiếp cận tài chính và hoạt động của hiệp hội ngành du lịch 
quốc gia yếu kém [11]. Rogerson cũng nhấn mạnh để các doanh nghiệp du lịch có thể phát triển 
thì cần có sự phát triển của các hoạt động hỗ trợ và nâng cấp các doanh nghiệp du lịch trong 
nền kinh tế [12]. Zhang cũng đã chỉ ra được vai trò rất quan trọng của doanh nghiệp du lịch tại 
địa phương trong việc xây dựng thương hiệu và xây dựng điểm đến du lịch [15]. Page và cs. với 
297 mẫu quan sát thu thập được từ các doanh nghiệp du lịch ở New Zealand đã kiểm tra được 
vai trò của các doanh nghiệp trong phát triển du lịch được đánh gia liên quan đến phát triển 
kinh doanh, tài chính, tiếp thị, nguồn nhân lực và doanh thu du lịch [17]. 
Tuy nhiên, hiện nay nghiên cứu về sự tham gia phát triển của du lịch lễ hội của các 
doanh nghiệp du lịch, trong đó có các doanh nghiệp lữ hành còn hạn chế. Do đó, đây là một 
chủ đề còn mới mẻ có có tính thực tiễn cao góp phần thúc đẩy và hỗ trợ hoạt động du lịch lễ hội 
tại thành phố Đà Nẵng mà còn đối với các hình thức du lịch khác. 
4 Phương pháp nghiên cứu 
Để xác định sự tham gia của các doanh nghiệp lữ hành vào hoạt động du lịch lễ hội tại 
thành phố Đà Nẵng, tác giả đã tiến hành điều tra các đối tượng là các nhà quản lý hoặc nhân 
viên trực tiếp thực hiện công việc tổ chức các tour du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng từ tháng 
1 đến tháng 4 năm 2018. Cỡ mẫu được xác định theo công thức tính quy mô mẫu của của Taro 
Yaman [18]: n = N/(1 + N·e2 ). Trong đó n là quy mô mẫu, N là kích thước của tổng thể được xác 
định bằng tổng số đơn vị kinh dịch vụ lữ hành tại thành phố Đà Nẵng là 318 đơn vị và e là sai 
số. Với độ tin cậy là 95%, sai số cho phép giữa tỷ lệ mẫu và tổng thể là e = 0,1 (10%). Lúc đó ta có 
số bảng hỏi cần phát là 76,08 phiếu. Tác giả lựa chọn điều tra với số mẫu là 80 bảng hỏi. 
Các số liệu thu thập sẽ được tổng hợp, xử lý và phân tích bằng phần mềm SPSS 20.0 
thông qua phương pháp thống kê mô tả (tần suất, phần trăm và giá trị trung bình) để xác định, 
đánh giá các vấn đề liên quan đến thực trạng của các doanh nghiệp lữ hành tại thành phố Đà 
Nẵng. Bên cạnh đó, phân tích phương sai một yếu tố One-way ANOVA được sử dụng để tiến 
hành kiểm định sự khác biệt giữa các nhóm theo một số tiêu chí phân loại khác nhau để làm rõ 
hơn các yếu tố của các doanh nghiệp lữ hành, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng 
cường sự tham gia của doanh nghiệp lữ hành vào phát triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà 
Nẵng. 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
170 
5 Nội dung và kết quả 
5.1 Tổng quan về du lịch của thành phố Đà Nẵng 
 Hệ thống lưu trú và hoạt động lưu trú 
Theo thống kê của Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng thì Đà Nẵng năm 2017 có khoảng 689 
cơ sở lưu trú với 28.821 buồng phòng; hệ số sử dụng buồng phòng tăng qua các năm [8]. Tuy 
nhiên, số lượng phòng như thế vẫn chưa đủ cung cấp cho du khách đến Đà Nẵng. Hiện nay, các 
chủ doanh nghiệp đang đầu tư và đẩy mạnh việc tăng thêm các khách sạn ở Đà Nẵng và trong 
các năm tiếp theo vẫn còn đầu tư và phát triển mạnh. Ngoài ra, các resort ở Đà Nẵng cũng được 
nâng cao trong thời gian gần đây và là điểm lựa chọn yêu thích của du khách đến Đà Nẵng. Bên 
cạnh đó, kết quả ở bảng 1 cũng cho thấy thời gian lưu trú và mức chi tiêu của du khách tăng lên 
đáng kể: năm 2013, số ngày lưu trú bình quân đạt 1,88 ngày, trong đó ngày lưu trú bình quân 
của khách quốc tế là 2,2 ngày và khách nội địa là 1,75 ngày. Sang năm 2016 tăng lên lần lượt là 
2,5 và 2,3 ngày lưu trú bình quân đối với khách quốc tế và khách nội địa. Số ngày lưu trú bình 
quân của khách du lịch tăng lên chứng tỏ nhu cầu tham quan và n ... chính để tổ chức tour 
du lịch lễ hội 
3,55 0,352 0,009 0,588 0,787 0,991 
Có đầy đủ nhân viên giỏi và chuyên môn 
cao 
3,91 0,031 0,392 0,660 0,486 0,210 
Có đầy đủ cơ sở vật chất tổ chức tour du lịch 
lễ hội 
3,62 0,483 0,314 0,579 0,313 0,581 
Ghi chú: (*): 1 = Rất không đồng ý, 5 = Rất đồng ý; (1) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích 
Independent Sample t-test; (2) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai One-way 
ANOVA. 
Nguồn: số liệu điều tra năm 2018 
Lợi ích khi tổ chức các tour du lịch lễ hội 
Du lịch lễ hội mang lại cho các doanh nghiệp lữ hành khá nhiều lợi ích khác nhau, nhưng 
mỗi doanh nghiệp lại có những đánh giá khác nhau về lợi ích của du lịch lễ hội. Theo như kết 
quả mô tả tại bảng 11, nhìn chung đa số các doanh nghiệp lữ hành đều đồng ý cao nhất rằng du 
lịch lễ hội góp phần gia tăng doanh thu và lợi nhuận (Giá trị trung bình là 4,4) rồi đến Đa dạng 
các tour du lịch của doanh nghiệp (Giá trị trung bình là 4,08) và Thu hút khách hàng mới (Giá 
trị trung bình là 3,93). Đây chính là những điều khá rõ ràng khi sản phẩm du lịch mới góp phần 
thu hút khách du lịch từ đó có thể gia tăng doanh thu và lợi nhuận cũng như các yếu tố khác 
của doanh nghiệp. 
Jos.hueuni.edu.vn Tập 127, Số 5A, 2018 
179 
Bảng 11. Lợi tích của việc tham gia tổ chức tour du lịch lễ hội 
Tiêu chí 
Bình 
quân(*) 
Biến độc lập (Giá trị p) 
Giới 
tính(1) 
Chức 
vụ(2) 
Trình 
độ(2) 
Số năm 
kinh 
nghiệm(2) 
Loại 
hình 
doanh 
nghiệp(2) 
Gia tăng doanh thu và lợi nhuận 4,40 0,370 0,544 0,324 0,806 0,830 
Tăng hình ảnh doanh nghiệp trong tâm trí 
du khách 
3,85 0,330 0,305 0,445 0,079 0,197 
Gia tăng tỷ lệ thu hồi vốn đầu tư 3,74 0,383 0,576 0,958 0,679 0,525 
Thu hút nguồn khách hàng mới 3,93 0,907 0,392 0,206 0,270 0,531 
Đa dạng các tour du lịch của doanh nghiệp 4,08 0,623 0,727 0,005 0,033 0,894 
Ghi chú: (*): 1 = Rất không đồng ý, 5 = Rất đồng ý; (1) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích 
Independent Sample t-test; (2) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai One-way 
ANOVA. 
 Nguồn: số liệu điều tra năm 2018 
Thuận lợi khi tổ chức tour du lịch lễ hội 
Hầu hết các tiêu chí về thuận lợi khi tổ chức các tour du lịch lễ hội tại Đà Nẵng được 
trình bày tại bảng 12 đều được các doanh nghiệp đánh giá khá cao. Trong đó, Đà Nẵng có nhiều 
lễ hội đặc sắc được đánh giá rất cao với giá trị trung bình là 4,49. Lễ hội tại Đà Nẵng không chỉ 
là lễ hội dân gian mà còn lễ hội hiện đại do các doanh nghiệp tư nhân tổ chức mang nhiều sắc 
thái khác nhau. Bên cạnh đó, đặc điểm thuận lợi của Đà Nẵng như địa điểm tổ chức thuận 
thiện, cơ sở hạ tầng du lịch hoàn thiện Tuy nhiên, vấn đề an ninh trật tự cũng cần được chú 
trọng và lưu ý khi đánh giá của doanh nghiệp lại thấp nhất trong các tiêu chí. 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
180 
Bảng 12. Thuận lợi khi tổ chức tour du lịch lễ hội 
Tiêu chí 
Bình 
quân(*) 
Biến độc lập (Giá trị p) 
Giới 
tính(1) 
Chức 
vụ(2) 
Trình 
độ(2) 
Số năm 
kinh 
nghiệm(2) 
Loại 
hình 
doanh 
nghiệp(2) 
Đà Nẵng có nhiều lễ hội đặc sắc 4,49 0,343 0,748 0,523 0,943 0,969 
Địa điểm tổ chức lễ hội thuận tiện 4,15 0,309 0,582 0,324 0,972 0,372 
Các hoạt động tại lễ hội phong phú, hấp 
dẫn 
3,91 0,449 0,093 0,498 0,453 0,456 
Cơ sở hạ tầng du lịch của Đà Nẵng hoàn 
thiện 
4,13 0,457 0,136 0,155 0,789 0,309 
An ninh, trật tự tại Đà Nẵng đảm bảo 3,80 0,914 0,002 0,860 0,945 0,827 
Các dịch vụ bổ sung đa dạng 3,95 0,708 0,193 0,347 0,419 0,663 
Ghi chú: (*): 1 = Rất không đồng ý, 5 = Rất đồng ý; (1) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích 
Independent Sample t-test; (2) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai One-way 
ANOVA. 
Nguồn: số liệu điều tra năm 2018 
Khó khăn khi tổ chức tour du lịch lễ hội 
Hoạt động tổ chức tour du lịch lễ hội của các doanh nghiệp lữ hành tại thành phố Đà 
Nẵng hiện nay gặp một số khó khăn. Kết quả phỏng vấn tại bảng 13 cho thấy khó khăn nổi bật 
chính là du lịch lễ hội mang tính thời vụ cao, với giá trị trung bình là 4,61. Nguyên nhân là do 
đặc điểm của lễ hội thường diễn ra trong thời gian ngắn trong năm, mang tính thời vụ rất cao 
ảnh hưởng đến du lịch lễ hội. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp còn cho biết sự cạnh tranh trên thị 
trường ngày càng cao và một số lễ hội chưa hấp dẫn, thu hút du khách cũng như chưa phù hợp 
với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đánh giá về Chính quyền chưa chú 
trọng phát triển du lịch lễ hội, Khó khăn về chính sách thủ tục hành chính là khá thấp so với các 
tiêu chí khác với mức đánh giá lần lượt là 3,73 và 3,33. Mặc dù thành phố Đà Nẵng có nhiều cải 
thiện, nhưng về các địa phương cấp dưới hiện nay thì các khó khăn về chính sách, quy hoạch và 
thủ tục còn khá ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch lễ hội. 
Jos.hueuni.edu.vn Tập 127, Số 5A, 2018 
181 
Bảng 13. Khó khăn khi tổ chức tour du lịch lễ hội 
Tiêu chí 
Bình 
quân(*) 
Biến độc lập (Giá trị p) 
Giới 
tính(1) 
Chức 
vụ(2) 
Trình 
độ(2) 
Số năm 
kinh 
nghiệm(2) 
Loại hình 
doanh 
nghiệp(2) 
Chính quyền chưa chú trọng phát 
triển du lịch lễ hội 
3,73 0,534 0,783 0,612 0,982 0,499 
Khó khăn về chính sách, thủ tục 
hành chính 
3,33 0,749 0,949 0,372 0,622 0,785 
Lễ hội chưa thật sự hấp dẫn thu 
hút du khách 
4,01 0,081 0,543 0,990 0,259 0,824 
Du lịch lễ hội còn mang tính thời 
vụ cao 
4,61 0,144 0,298 0,144 0,860 0,344 
Chưa phù hợp với chiến lược kinh 
doanh của DN 
4,05 0,361 0,342 0,960 0,185 0,374 
Sự cạnh tranh trên thị trường ngày 
càng cao 
4,33 0,494 0,337 0,498 0,320 0,711 
Ghi chú: (*): 1 = Rất không đồng ý, 5 = Rất đồng ý; (1) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích 
Independent Sample t-test; (2) Dữ liệu được kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai One-way 
ANOVA. 
Nguồn: số liệu điều tra năm 2018 
Ý định tiếp tục tổ chức tour du lịch lễ hội 
Nhận thấy những lợi ích tích cực của du lịch lễ hội đối với phát triển của doanh nghiệp 
lữ hành hoặc đã nhận biết được tầm quan trọng của hình thức du lịch này, có đến 76,3% doanh 
nghiệp lữ hành sẵn sàng có ý định tiếp tục tổ chức tour du lịch lễ hội trong thời gian tiếp theo. 
Chỉ có 5 doanh nghiệp có thể do một số khó khăn nhất định nên không tiếp tục tham gia tổ 
chức tour du lịch lễ hội và 17,4% doanh nghiệp còn phân vân chưa biết. Tuy nhiên, với những 
ưu điểm của tour du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng thì các doanh nghiệp lữ hành sẽ bắt kịp 
xu hướng và tham gia tổ chức du lịch lễ hội trong tương lai cho doanh nghiệp của mình. 
6 Các hàm ý chính sách nhằm tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp 
lữ hành đối với phát triển du lịch lễ hội tại Đà Nẵng 
Dựa vào kết quả nghiên cứu về sự tham gia của các doanh nghiệp lữ hành đối với phát 
triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng, tác giả nhận thấy rằng các doanh nghiệp lữ hành có 
đóng góp rất lớn trong phát triển du lịch lễ hội. Bởi vì du lịch lễ hội là một hình thức du lịch dễ 
dàng thực hiện và tổ chức tour và được đánh giá cao trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh 
của doanh nghiệp và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch của đơn vị. Các doanh nghiệp lữ hành 
đã tích cực tham gia tổ chức các tour du lịch lễ hội với nhiều hình thức tổ chức tour du lịch khác 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
182 
nhau để tăng cường thu hút khách du lịch đến với các lễ hội tại thành phố Đà Nẵng. Do đó, các 
nhà lãnh đạo, các chuyên gia của doanh nghiệp lữ hành nên tăng cường hơn nữa sự tham gia 
của doanh nghiệp lữ hành vào du lịch lễ hội bên cạnh các hình thức du lịch truyền thống tại 
thành phố Đà Nẵng. 
Tuy nhiên, trên thực tế việc tham gia của doanh nghiệp lữ hành vào việc phát triển du 
lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng còn có một số hạn chế nhất định là du lịch lễ hội mang tính 
thời vụ cao, một số lễ hội chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn trong năm. Điều này khiến việc 
sắp xếp và bố trí số lượng lớn khách du lịch vào cùng một thời điểm trong thời gian ngắn gặp 
khó khăn. Sự giảm sút chất lượng dịch vụ ảnh hưởng đến thương hiệu và hình ảnh của doanh 
nghiệp cũng như sự phân bổ nguồn nhân lực của đơn vị. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh trên thị 
trường du lịch ngày càng cao do sự tham gia của số lượng các doanh nghiệp lữ hành ngày càng 
nhiều (hiện nay đã có 318 đơn vị lữ hành hoạt động tại thành phố Đà Nẵng). Để giải quyết vấn 
đề này, các doanh nghiệp lữ hành cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, xúc tiến quảng 
bá các chương trình, hoạt động du lịch lễ hội thu hút khách du lịch đến với doanh nghiệp. Cần 
có các hình thức thu hút khách đến với loại hình du lịch lễ hội như khuyến mại, tăng dịch vụ bổ 
sung, bốc thăm trúng thưởng Không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch lễ hội qua 
việc thường xuyên kiểm tra, đánh giá, rà soát và bổ sung điều chỉnh các dịch vụ của loại hình 
du lịch lễ hội của doanh nghiệp. Nâng cao nhận thức về vai trò của doanh nghiệp du lịch đối 
với hoạt động du lịch tại địa phương. Bên cạnh hoạt động kinh doanh cần chú trọng đến vấn đề 
bảo tồn văn hóa và đặc điểm của lễ hội. Cần có chính sách đào tạo và tự đào tạo cho đội ngũ 
nhân viên và hướng dẫn của doanh nghiệp về ý thức bảo tồn giữ gìn di sản văn hóa, lễ hội. 
Ngoài ra, mặc dù chính quyền thành phố Đà Nẵng đã có các chính sách chú trọng phát 
triển du lịch lễ hội tại địa phương, nhưng để thực sự thu hút được khách du lịch đến với các lễ 
hội thì chính quyền địa phương cần phải kết hợp với các doanh nghiệp lữ hành trong việc nâng 
cao nhận thức về vai trò và trách nhiệm của các doanh nghiệp trong khai thác lễ hội, phối hợp 
với cộng đồng dân cư địa phương để vừa bảo tồn, vừa phát huy các giá trị văn hóa của lễ hội 
đạt hiệu quả kinh tế – xã hội qua việc hướng dẫn các hình thức tổ chức, rà soát nội dung đảm 
bảo sinh hoạt lễ hội lành mạnh, văn minh. Xây dựng chính sách lồng ghép vào chương trình du 
lịch lễ hội các hoạt động có trách nhiệm đối với du khách cùng giữ gìn văn hóa và đặc điểm của 
địa phương trong du lịch lễ hội qua vai trò của hướng dẫn viên. Điều này chỉ có thể được thực 
hiện tốt nếu các doanh nghiệp lữ hành phối kết hợp tốt với chính quyền địa phương trong phát 
triển du lịch lễ hội. 
Jos.hueuni.edu.vn Tập 127, Số 5A, 2018 
183 
7 Kết luận 
Tại Việt Nam, du lịch lễ hội ngày càng được phát triển với nhiều hình thức và nội dung lễ 
hội khác nhau trải dài khắp từ Bắc đến Nam. Thành phố Đà Nẵng cũng không nằm ngoài xu 
hướng đó với nhiều loại hình lễ hội và du lịch lễ hội được triển khai nhằm thu hút khách du 
lịch đến với thành phố. Tuy nhiên, trong thực tế du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng chưa thực 
sự phát triển mạnh mẽ và xứng đáng với vai trò và lợi ích mà nó mang lại. Ngoài ra, các doanh 
nghiệp lữ hành đã có các chính sách chú trọng đến phát triển du lịch lễ hội bên cạnh các loại 
hình du lịch truyền thống khác. Tuy nhiên, để đảm bảo sự tham gia của các doanh nghiệp lữ 
hành vào phát triển du lịch lễ hội tại thành phố Đà Nẵng cần phải có sự phối hợp và hỗ trợ của 
chính quyền địa phương và các doanh nghiệp lữ hành cần phải đầu tư và chú trọng hơn nữa để 
có thể có các giải pháp và triển khai hình thức du lịch lễ hội tốt hơn nữa, góp phần phát triển du 
lịch tại thành phố Đà Nẵng cũng như đảm bảo sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. 
Chính quyền địa phương cần hoàn thiện các chính sách, quy định về phát triển du lịch lễ hội tại 
thành phố Đà Nẵng và có chính sách khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp lữ hành vào 
phát triển du lịch lễ hội. Bên cạnh đó, về phía doanh nghiệp lữ hành cần phải đầu tư thời gian 
nghiên cứu các tour du lịch lễ hội, phát triển nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng dịch vụ 
của doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu của khách du lịch. 
Tài liệu tham khảo 
1. Trịnh Lê Anh (2004), Đi tìm khẩu hiệu (slogan) cho du lịch lễ hội và sự kiện Việt Nam, 
International Workshop Proceedings Festival & Event Tourism, Trường Đại học Kinh tế, Đại 
học Huế & Trường Quản lý Công nghiệp Du lịch, Đại học Hawaii. 
2. Lê Thị Tuyết Mai (2006), Du lịch lễ hội Việt Nam, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Hội 
3. Dương Văn Sáu (2018), Lễ hội Việt Nam trong sự phát triển du lịch, Nxb. Lao Động. 
4. Trần Ngọc Thêm (2001), Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam, Nxb. TP. Hồ Chí Minh. 
5. Nguyễn Minh Tuệ (2013), Địa lý du lịch, Nxb. TP. Hồ Chí Minh. 
6. Bùi Thị Hải Yến (2007), Quy hoạch du lịch, Nxb. Giáo dục. 
7. Cục thống kê Đà Nẵng (2017), Niên giám thống kê thành phố Đà Nẵng năm 2016 . 
8. Sở Du lịch Thành phố Đà Nẵng (2017), Báo cáo kết quả hoạt động du lịch năm 2017 và 
phương hướng, nhiệm vụ năm 2018. 
9. Ap, J. (1992), Residents’ Perceptions on Tourism Impact, Annals of Tourism Research 19, 
665–690. 
10. BF. Higgins-Desbiolles , J Schmiechen, G Trevorrow (2010), A case study in the development of 
an Aboriginal tourism enterprise: the Coorong Wilderness Lodge of South Australia-an emic 
perspective, Subtainable Tourism CRC. 
Đoàn Khánh Hưng Tập 127, Số 5A, 2018 
184 
11. Christian M Rogerson (2007), The challenges of developing backpacker tourism in South 
Africa: an enterprise perspective, Journal Development Southern Africa, 24(3), 425–444. 
12. Christian M Rogerson (2007), Supporting Small Firm Development in Tourism: South Africa's 
Tourism Enterprise Programme, The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, 
8(1), 6–14. 
13. Goeldner C. R., & Ritchie J. R. B. (2003), Tourism: Principles, Practices, Philosophies (9th ed.). 
John Wiley & Sons, Inc, Hoboken, NJ. 
14. Hall, C.M., & Page, S.J. (2006), The geography of tourism and recreation: Space, place and 
environment (3rd ed.), London: Routledge. 
15. J. J. Zhang (2010), Of Kaoliang, Bullets and Knives: Local Entrepreneurs and the Battlefield 
Tourism Enterprise in Kinmen (Quemoy), Taiwan, An International Journal of Tourism Space, 
Place and Environment, 12(3), 395–411. 
16. Shaw, G., & Williams, A.M. (1994), Critical issues in tourism: A geographical perspective 
(1st ed.). Oxford: Blackwell. 
17. S.J.Page, P.Forer, G.R.Lawton (1999), Small business development and tourism: Terra 
incognita?, Tourism Management, 20(4), 435–459. 
18. Yamane, Taro. (1967), Statictis: An Introductory Analysis, 2nd Edition, New York: Harper and 
Row. 
TOUR OPERATORS’ PARTICIPATION IN THE 
DEVELOPMENT OF FESTIVAL TOURISM IN DANANG CITY 
Doan Khanh Hung* 
School of Hospitality and Tourism, Hue University, 22 Lam Hoang St., Hue, Vietnam 
Abstract: Tourism enterprises’ participation is vitally important for the success of tourism development. 
The research analyzes and evaluates the tour operators’ participation in the development of festival 
tourism in Danang city, Vietnam. The results show that the level of participation of these tour operators in 
festival tourism in Danang city is relatively appropriate. However, the main barriers for the participation 
of the tour operators include the development policy of enterprises, budget and seasonal characteristic of 
tourism. The solutions to enhance the participation of tour operators include raising their awareness of 
festival tourism, improving their role, the promotion activities and the quality travel festival products. 
Keywords: participation, tourism development, festival tourism, tour operators, Danang city