Biện pháp quản lí công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
+ Thông qua các buổi họp phụ huynh, tuyên truyền phổ biến, thông tin kịp thời đến từng PHHS về chủ
trương đường lối, định hướng phát triển giáo dục. Bằng phân tích, đánh giá thực trạng công tác KT, ĐG ở các trường tiểu học trong địa bàn quận 8 hiện nay, giúp phụ huynh thấy được sự cần thiết của việc phối hợp chặt chẽ giữa gia đình với nhà trường trong công tác đánh giá HS.
Bạn đang xem tài liệu "Biện pháp quản lí công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Biện pháp quản lí công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 51 Email ngahoang244@gmail.com BIỆN PHÁP QUẢN LÍ CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN 8, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Nga - Trường Tiểu học Tuy Lý Vương, phường 12, quận 8, TP. Hồ Chí Minh Ngày nhận bài: 12/04/2018; ngày sửa chữa: 27/04/2018; ngày duyệt đăng: 08/05/2018. Abstract: The article mentions some theoretical bases of assessing learning outcomes of students. Based on these bases, the article presents situation of assessing learning outcomes of students at primary schools at District 8, Ho Chi Minh City. Also, the article proposes measures to manage the assessment of learning results of students in line with actual conditions of localities in order to meet the requirements on test and assessment at primary schools of the education reform in our country today. Keywords: Measures, management, assessment, learning outcomes. 1. Mở đầu Từ khi áp dụng cách đánh giá theo Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22/9/2016 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/8/2014 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, công tác đánh giá kết quả học tập (ĐGKQHT) theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh (HS) ở các trường tiểu học quận 8, TP. Hồ Chí Minh đã bước đầu có những dấu hiệu đáng mừng: HS tích cực, tự tin, hăng hái sôi nổi hơn trong học tập, giáo viên (GV) bớt áp lực trong việc đánh giá HS bằng điểm số, thực hiện hồ sơ sổ sách, báo cáo thống kê,... Điều đó cho thấy, việc đổi mới cách thức đánh giá học sinh tiểu học (HSTH) đã mang lại kết quả tích cực đáng khích lệ. Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực thì kết quả đã đạt được vẫn còn nhiều hạn chế và hiệu quả chưa cao, cụ thể: Việc quản lí công tác ĐGKQHT của HS chưa được quan tâm đúng mức; một số cán bộ quản lí (CBQL) còn cho rằng, việc ĐGKQHT của HS là nhiệm vụ của GV, không phải nhiệm vụ của lãnh đạo; đội ngũ GV ngại đổi mới hoặc còn lúng túng khi thực hiện, chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc đánh giá bằng nhận xét thay cho điểm số; phụ huynh học sinh (PHHS) còn mới lạ theo cách đánh giá của Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT, vì thế còn lơ là, thiếu quan tâm hoặc quan tâm quá mức trong việc đọc nhận xét của GV cho con em mình; do thói quen “lối mòn” trong việc thực hiện đánh giá theo quy định cũ nên một bộ phận không nhỏ CBQL còn lúng túng và gặp nhiều khó khăn trong việc quản lí công tác ĐGKQHT của HSTH. Từ thực trạng trên, cần có những biện pháp quản lí tốt công tác này trong thời gian tới. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Khái niệm “quản lí công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh” “ĐGKQHT là quá trình thu thập, phân tích và xử lí thông tin, giải thích thực trạng việc đạt mục tiêu giáo dục, tìm hiểu nguyên nhân, ra những quyết định sư phạm giúp HS học tập ngày càng tiến bộ” [1; tr 35]. Theo Trần Thị Tuyết Oanh: “ĐGKQHT là quá trình thu thập và xử lí thông tin về trình độ, khả năng mà người học thực hiện các mục tiêu học tập đã xác định, nhằm tạo cơ sở cho những quyết định sư phạm của giáo viên, cho nhà trường và bản thân HS để giúp họ học tập tiến bộ hơn” [2; tr 12]. Từ khái niệm “ĐGKQHT”, chúng tôi đưa ra khái niệm “Quản lí công tác ĐGKQHT của HS” theo hướng nghiên cứu của mình như sau: Quản lí công tác ĐGKQHT của HS là những tác động tự giác của những chủ thể quản lí vào quá trình ĐGKQHT của HS nhằm làm cho công tác này đảm bảo tính khách quan, trung thực, phản ánh đúng thực trạng chất lượng dạy học. Từ đó, tìm ra nguyên nhân và biện pháp để cải thiện thực trạng, nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá cũng như chất lượng giáo dục tổng thể. 2.2. Một số biện pháp quản lí công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học quận 8, TP. Hồ Chí Minh 2.2.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh học sinh về sự cần thiết phải đổi mới công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học 2.2.1.1. Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp - Nhằm nâng cao nhận thức và xác định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của CBQL, GV, phụ huynh HS về tầm quan trọng của công tác ĐGKQHT của HSTH theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT, đồng thời giúp cho hiệu trưởng (HT) đánh giá một cách khách quan về chất lượng học tập của HS, chất lượng giảng dạy của GV, từ đó xây dựng VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 52 kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường một cách hiệu quả nhất. - Tác động đến tư tưởng của CBQL, GV và PHHS về sự cần thiết phải đổi mới cách thức đánh giá. Việc HT quán triệt tốt tầm quan trọng của công tác đánh giá trong nhà trường sẽ nâng cao trách nhiệm, chủ động, nhiệt tình hơn của đội ngũ trong việc đánh giá HS theo hướng đổi mới, góp phần đánh giá chính xác chất lượng giáo dục của nhà trường nói riêng; chất lượng giáo dục của toàn xã hội nói chung. 2.2.1.2. Nội dung của biện pháp Tăng cường các hoạt động bồi dưỡng, tập huấn nâng cao nhận thức và năng lực đánh giá cho đội ngũ CBQL, GV. Tạo được động lực đổi mới cho đội ngũ, đồng thời xây dựng động cơ học tập đúng đắn, thái độ tích cực trong đánh giá HSTH và có các biện pháp chấn chỉnh những nhận thức chưa đúng, tránh chủ quan, lúng túng dẫn đến sai sót. 2.2.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp - Bồi dưỡng nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác ĐGKQHT của HS theo hướng đổi mới: + Cụ thể hóa các văn bản hướng dẫn của các cấp, từ đó tổ chức triển khai tập huấn có hiệu quả để nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác đánh giá, trách nhiệm cá nhân cho CBQL, GV trực tiếp thực hiện đánh giá HS. Tuyên truyền trong cộng đồng để mọi đối tượng hiểu được sự cần thiết phải đổi mới công tác đánh giá và hiểu rõ về chủ trương đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục nói chung và đổi mới đánh giá theo định hướng phát triển năng lực nói riêng. + Việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho CBQL, GV được thực hiện thông qua các đợt học tập chính trị, nghị quyết, các buổi họp hội đồng sư phạm, sinh hoạt tổ chuyên môn giúp đội ngũ hiểu rõ tinh thần chỉ đạo, chủ trương của Đảng, Nhà nước, các cấp quản lí giáo dục về đổi mới công tác đánh giá; quán triệt kế hoạch hoạt động đánh giá, xác định rõ vai trò, trách nhiệm của từng bộ phận, từng cá nhân trong việc thực hiện. + HT phải quản lí tốt việc xây dựng mục tiêu, nội dung, hình thức ĐGKQHT của HS sao cho phù hợp với đặc thù các môn học. Phó HT chuyên môn hướng dẫn cho GV kĩ thuật xây dựng ma trận ra đề, cách thức thành lập các ngân hàng câu hỏi kiểm tra, đáp ứng mục tiêu môn học, mục tiêu kiểm tra, đánh giá (KT, ĐG). + HT tạo điều kiện cho CBQL, GV tham gia các lớp tập huấn do Sở và Phòng GD-ĐT tổ chức; phối hợp với trường bồi dưỡng giáo dục tổ chức nhiều chuyên đề, hội thảo, nhằm bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ KT, ĐG theo hướng đổi mới. CBQL, GV thường xuyên cập nhật thông tin, trao đổi và học tập kinh nghiệm về KT, ĐG giữa các trường tiểu học trong địa bàn quận. + Thông qua các buổi họp phụ huynh, tuyên truyền phổ biến, thông tin kịp thời đến từng PHHS về chủ trương đường lối, định hướng phát triển giáo dục. Bằng phân tích, đánh giá thực trạng công tác KT, ĐG ở các trường tiểu học trong địa bàn quận 8 hiện nay, giúp phụ huynh thấy được sự cần thiết của việc phối hợp chặt chẽ giữa gia đình với nhà trường trong công tác đánh giá HS. + Công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho HS cần được thực hiện thường xuyên trong các buổi sinh hoạt dưới cờ, tích hợp ở các tiết sinh hoạt chủ nhiệm xuyên suốt trong quá trình dạy học hàng ngày. + Có chế độ khen thưởng kịp thời cho những tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác ĐGKQHT của HS và kịp thời nhắc nhở, uốn nắn CBQL, GV, HS, có biểu hiện không nghiêm túc, vi phạm quy chế, đi lệch, ngược với mục tiêu ĐGKQHT của HSTH. - Tạo động lực đổi mới KT, ĐG cho GV và xây dựng động cơ học tập đúng đắn, kĩ năng tự học cho HS: + HT cần phải có sự đánh giá đúng mức về năng lực và mức độ thực hiện công việc của các cá nhân trong một tập thể, tác động đến nhu cầu được tôn trọng, được khẳng định mình hoặc nỗ lực bằng những chính sách, tạo điều kiện hoặc chế tài, để thúc đẩy đội ngũ GV có thêm động lực, tích cực đổi mới trong KT, ĐG. + Để xây dựng động cơ học tập đúng đắn, hình thành thái độ tích cực trong KT, ĐG, phát huy ưu điểm năng lực cá nhân, trước hết cần xây dựng nhu cầu, hứng thú học tập cho HS. Hứng thú học tập của HS được khơi nguồn từ GV. Sự tận tâm trong công tác giảng dạy, lòng yêu nghề yêu trẻ của người GV tiểu học có thể khơi dậy và lan truyền hứng thú, ham học hỏi, tìm tòi, say mê học tập cho HS. Nhà trường cần tổ chức KT, ĐG một cách khách quan, công bằng; việc cho điểm, nhận xét phải nghiêm túc để HS có thể tự đánh giá năng lực của mình,vừa khích lệ để HS có thái độ tích cực hơn trong học tập và KT, ĐG. + HT cần tổ chức các buổi nói chuyện, giới thiệu cho HS về đổi mới công tác đánh giá. Thông qua đó giúp HS có định hướng tích cực hơn về mục tiêu học tập, góp phần xây dựng ý thức, động cơ và thái độ học tập đúng đắn nhằm đạt được mục tiêu. + Xác định vai trò chức năng và nguyên tắc ĐGKQHT đến từng HS và nêu rõ tầm quan trọng của thông tin phản hồi từ kết quả đánh giá đối với hoạt động học tập. Mục tiêu, tiêu chí, hình thức và nội dung KT, ĐG phải được thông báo với HS ngay từ đầu năm học để giúp các em định hướng và chủ động hơn trong học tập. VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 53 + Hướng dẫn HS tự học, tự KT, ĐG giúp các em phát triển năng lực tự học; giới thiệu các tài liệu tham khảo, hướng dẫn học ở nhà; giao việc vừa sức và yêu cầu HS tự chuẩn bị bài trước khi đến lớp; khuyến khích HS sưu tầm tranh ảnh, tài liệu có liên quan đến bài học để mở rộng thông tin; hướng dẫn HS cách đọc và sử dụng tài liệu thích hợp giúp các em có khả năng tự tra cứu, tự học hiệu quả. + Thông qua những thông tin phản hồi từ các bài kiểm tra thường xuyên và kiểm tra định kì, giúp HS tự đánh giá kiến thức, kĩ năng đạt được và chưa đạt được của bản thân để từ đó điều chỉnh hoạt động học tập của mình. 2.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Bộ, Sở và Phòng GD-ĐT cần có các văn bản pháp lí, quy chế, hướng dẫn cụ thể. HT cần phải có trình độ, khả năng hiểu rõ, nắm vững các văn bản hướng dẫn để có thể vận dụng chính xác vào việc xây dựng kế hoạch tổ chức, chỉ đạo các hoạt động nâng cao nhận thức và năng lực thực hiện công tác dạy học, KT, ĐG cho CBQL, GV, PHHS theo hướng đổi mới. - Đầu tư trang thiết bị cho công tác bồi dưỡng, công tác KT, ĐG; trong đó sự đồng thuận, ủng hộ của PHHS và công tác xã hội hóa phục vụ cho hoạt động KT, ĐG là vô cùng quan trọng và cần thiết. 2.2.2. Bồi dưỡng nâng cao năng lực đánh giá cho cán bộ quản lí, giáo viên 2.2.2.1. Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp - Nhằm bồi dưỡng năng lực cho GV để thực hiện công tác ĐGKQHTcủa HSTH dựa trên chuẩn đầu ra và rèn kĩ năng tự đánh giá cho HS. Từ kết quả đánh giá giúp cho GV điều chỉnh hoạt động dạy, tăng cường vai trò, trách nhiệm của đội ngũ GV trực tiếp tham gia đánh giá HS HS; điều chỉnh hoạt động học, đồng thời nâng cao năng lực quản lí thực tiễn của CBQL và điều chỉnh các hoạt động giáo dục trong nhà trường - Tạo động lực, tinh thần thi đua, thái độ tích cực trong việc học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho CBQL, GV; phát huy tính chủ động, năng lực tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau trong HS. 2.2.2.2. Nội dung biện pháp - Bồi dưỡng một số năng lực về công tác KT, ĐG cho đội ngũ CBQL, GV: xây dựng nội dung và sử dụng các phương pháp, hình thức đánh giá theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT- BGDĐT; sử dụng các phương tiện, thiết bị hỗ trợ, phục vụ cho công tác KT, ĐG - Nâng cao năng lực tự đánh giá cho HS. Nhà trường tạo mọi điều kiện giúp HS tự tin, hứng thú tìm thấy niềm vui trong học tập, từ đó phát triển các kĩ năng tự chiếm lĩnh kiến thức, tự giác, tích cực, nỗ lực hơn trong học tập, đồng thời giúp các em hiểu rõ, học để có kiến thức; không phải vì thi đua hay vì điểm số. 2.2.2.3. Cách thực hiện biện pháp - Nâng cao năng lực cho CBQL, GV về công tác ĐGKQHT của HS theo hướng đổi mới: + HT xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao năng lực trình độ chuyên môn, nghiệp vụ một cách thường xuyên, định kì cho CBQL, GV về công tác đánh giá. Kế hoạch được xây dựng phải rõ về mục tiêu, cụ thể về chương trình, nội dung, thời gian, địa điểm và các điều kiện về tài chính. + HT thường xuyên nghiên cứu, cập nhật thông tin, sưu tầm tài liệu, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn từ cấp trên về đổi mới KT, ĐG. Từ đó, xây dựng được các biện pháp quản lí hiệu quả về công tác KT, ĐG theo hướng tiếp cận và phát triển năng lực, sau đó tiến hành bồi dưỡng thường xuyên, tập huấn học tập các văn bản, quy định hướng dẫn cụ thể cho đội ngũ CBQL, GV trong toàn trường. + Vận động đội ngũ CBQL, GV tham gia đầy đủ các buổi tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn do Sở và Phòng GD-ĐT tổ chức; tổ chức học tập, nghiên cứu, thảo luận các chuyên đề về đổi mới công tác ĐGKQHT của HSTH tại đơn vị. Tổ chức các buổi hướng dẫn, bồi dưỡng cho đội ngũ CBQL, GV về đổi mới cách thức đánh giá, phối hợp với các chủ thể tham gia đánh giá. Mời chuyên gia về tập huấn, lãnh đạo cấp trên chỉ đạo cụ thể công tác đánh giá theo hướng đổi mới. + Đổi mới hình thức tập huấn, GV không ngồi ghi chép một cách thụ động mà thông qua các hình thức hoạt động nhóm, thảo luận, trò chơi tạo môi trường học tập thân thiện, tâm lí thoải mái, cởi mở sẵn sàng chia sẻ. + Tổ chức giao lưu với các đơn vị trường bạn trong địa bàn quận để cùng nhau học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm về đổi mới công tác đánh giá theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT- BGDĐT. Tiến hành dự giờ thông qua các tiết dạy, đối chiếu, kiểm nghiệm việc GV đã vận dụng đổi mới cách thức đánh giá cụ thể ở các tiết dạy như thế nào để từ đó trao đổi, rút kinh nghiệm và thống nhất cách thức, kĩ thuật đánh giá thường xuyên, đánh giá định kì trong các buổi họp chuyên môn tổ khối. + Tổ chức bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ, CBQL, GV nhằm nâng cao năng lực thực hiện các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới công tác đánh giá HSTH trong giai đoạn hiện nay. Phát động phong trào tự học, tự nghiên cứu thông qua các hoạt động bồi dưỡng thường xuyên, viết sáng kiến kinh nghiệm, các hội thi. + Tổ chức tốt các lớp bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực kĩ năng đánh giá theo Thông tư số 30/2014/TT- VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 54 BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT cho đội ngũ CBQL, GV; đồng thời hướng dẫn PHHS cách thức đánh giá; khích lệ động viên họ tích cực tham gia đánh giá và hợp tác trong các hoạt động giáo dục. - Nâng cao năng lực tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau cho HS: + Thực hiện có hiệu quả phương pháp dạy học tích cực “lấy HS làm trung tâm”. GV là người hướng dẫn, động viên, tạo động lực cho HS học tập tích ... n hiện nay. - Hoàn thiện công tác tổ chức thực hiện đổi mới đánh giá chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực là công việc cần thiết, là công cụ quan trọng trong công tác quản lí nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mà nhà trường VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 55 đặt ra. Tổ chức bộ máy phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, quyết định phương thức ĐGKQHT của HSTH một cách phù hợp là việc làm quan trọng quyết định chất lượng giáo dục trong nhà trường. 2.2.4.2. Nội dung biện pháp Để đổi mới công tác đánh giá có hiệu quả thì HT phải hoàn thiện các nội dung cơ bản của công tác tổ chức KT, ĐG bao gồm: Hoàn thiện công tác tổ chức đổi mới công tác đánh giá và hoàn thiện công tác tổ chức đội ngũ. 2.2.4.3. Cách thực hiện biện pháp - Hoàn thiện công tác tổ chức đổi mới đánh giá: + HT thành lập các tổ chức phục vụ cho công tác KT, ĐG: Ban chỉ đạo ra đề, duyệt đề, in đề, bảo mật đề, hội đồng coi chấm kiểm tra. Phân công chuẩn bị cơ sở vật chất, ấn phẩm. Quán triệt cho đội ngũ về công tác coi, chấm kiểm tra. Tổ chức thành lập hệ thống ngân hàng đề cả 5 tổ khối. Việc ra đề phải được xây dựng theo ma trận đề đã thống nhất trong toàn Quận theo chỉ đạo. + Cần coi trọng đánh giá quá trình, phối hợp một cách hợp lí và đa dạng các phương pháp và hình thức đánh giá: Đánh giá thường xuyên, đánh giá ngay trong quá trình học với các hoạt động trên lớp (quan sát thái độ, tinh thần học tập, phân các tích các sản phẩm: câu trả lời, cách lập luận để đi đến kết quả, cách giải, cách sử dụng kiến thức trong hoạt động vui chơi,). Ngoài ra, cần đánh giá bằng việc kiểm soát các hoạt động vận dụng kiến thức khi giải quyết vấn đề; kĩnăng sử dụng ngôn ngữ, kĩ năng suy luận, đánh giá với các dạng câu hỏi mở với nhiều kết quả phù hợp, để tạo cơ hội cho người học tư duy độc lập, tư duy phản biện + Tổ chức đánh giá thật nghiêm túc theo quy định, không thách đố HS, không tạo áp lực với HS và PHHS. Để tổ chức đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực có hiệu quả, cần thiết kế nội dung đánh giá và giải trình được các mục tiêu về năng lực và phẩm chất với mỗi nội dung khi cần thiết. HS đạt tới mức nào trong thang đánh giá theo 4 mức độ: biết, hiểu, vận dụng trực tiếp hoặc vận dụng phản hồi có sáng tạo linh hoạt. Người tổ chức đánh giá cần để nguyên mức đánh giá; không vì cả nể mà “chiều” theo tâm lí kì vọng của PHHS. Ngoài việc hướng dẫn ở các buổi họp phụ huynh, nhà trường cần sử dụng phương tiện truyền thông để giúp một bộ phận PHHS không còn nhầm lẫn giữa việc đánh giá với việc động viên học tập cho con em. Nếu thực hiện được điều này một cách đồng bộ, nhất quán và liên tục thì đây là một bước ngoặc mang tính cách mạng có vai trò quyết định trong việc đổi mới KT, ĐG nói riêng và đổi mới quá trình dạy học nói chung. - Hoàn thiện công tác tổ chức đội ngũ: + Xây dựng đội ngũ CBQL, GV đủ về số lượng, chuẩn hóa về trình độ và năng lực chuyên môn; gương mẫu và trách nhiệm nghề nghiệp cao. Tổ chức các hoạt động giao lưu cho CBQL học hỏi lẫn nhau, trao đổi kinh nghiệm để nâng cao và hoàn thiện hơn về năng lực quản lí trong việc đổi mới công tác đánh giá. + HT lập kế hoạch đổi mới công tác đánh giá, công bố kế hoạch, chỉ đạo thực hiện thông qua phó HT; kiểm tra, giám sát và ra quyết định xử lí các tình huống có thể xảy ra; tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm + Phó HT trực tiếp tiến hành giao việc và giám sát, quản lí công việc đã giao cho các tổ trưởng chuyên môn; tham mưu và đề xuất với HT phương án xử lí các tình huống cụ thể. + Các tổ trưởng chuyên môn trực tiếp quản lí các thành viên trong tổ, phân công công việc cụ thể; triển khai thực hiện đổi mới công tác đánh giá cho các thành viên trong tổ. 2.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Lãnh đạo các cấp giáo dục cần có kế hoạch chỉ đạo cụ thể, thống nhất các kế hoạch, quy chế về việc tổ chức chỉ đạo thực hiện đổi mới công tác đánh giá. - HT cần phân công cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của từng thành viên ứng với từng nội dung công việc. - HT hoặc CBQL cần nắm rõ đặc điểm, tâm lí, sở trường của đội ngũ để thiết kế, cơ cấu các bộ phận sao cho phù hợp với mục tiêu, năng lực của từng thành viên, điều kiện hoạt động của nhà trường. Đồng thời, để tổ chức thực hiện kế hoạch đổi mới công tác đánh giá hiệu quả, đúng định hướng, nhà quản lí còn phải nắm vững nội dung chương trình, am hiểu phương pháp, hình thức và quy trình tổ chức công tác đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực đáp ứng yêu cầu đổi mới giai đoạn hiện nay. 2.2.5. Đổi mới việc chỉ đạo thực hiện công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh 2.2.5.1. Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp - Đề ra các hoạt động hỗ trợ CBQL trong việc nâng cao năng lực chỉ đạo thực hiện đổi mới công tác đánh giá, đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực cho HSTH trong giai đoạn hiện nay. - Nâng cao năng lực chỉ đạo đổi mới công tác ĐGKQHT của HSTH góp phần nâng cao năng lực quản lí của đội ngũ CBQL; tạo điều kiện cho việc đảm bảo chất lượng giáo dục của nhà trường đạt hiệu quả theo mục tiêu đã đề ra. 2.2.5.2. Nội dung biện pháp - Công tác chỉ đạo bao gồm việc hướng dẫn, động viên, thúc đẩy, giám sát tập thể cán bộ, GV và các tổ chức trong nhà trường đạt tới mục tiêu mong muốn. VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 56 - Tổ chức sinh hoạt chuyên đề, bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ GV kĩ thuật đánh giá theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT- BGDĐT; giúp GV tiếp cận quá trình tổ chức ĐGKQHT của HSTH cả về mục đích, nội dung, hình thức, phương pháp và quy trình đánh giá. - Chỉ đạo công tác bồi dưỡng bao gồm việc tạo điều kiện cho GV học tập nâng cao trình độ nhận thức cũng như nghiệp vụ chuyên môn; tổ chức các hoạt động hội thảo, chuyên đề, tổ chức dự giờ thăm lớp,Tạo động lực cho GV trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy, phương pháp đánh giá. - Tổ chức tập huấn sử dụng và quản lí hồ sơ điện tử nhằm giảm bớt việc thực hiện hồ sơ sổ sách, giúp GV có thời gian đầu tư cho chuyên môn. 2.2.5.3. Cách thực hiện biện pháp - Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của GV về đổi mới công tác ĐGKQHT của HSTH tại đơn vị dưới nhiều hình thức: Chuyên đề, thao giảng, tọa đàm, chia sẻ và rút kinh nghiệm trong các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm giúp GV tích cực tiếp cận đổi mới đánh giá theo năng lực HS và hiểu rõ mục đích, lợi ích và tính nhân văn của Thông tư số 30/2014/TT- BGDĐT và Thông tư số 2/2016/TT-BGDĐT. - Tập trung bồi dưỡng cho GV các hình thức, phương pháp đánh giá mới. Từng bước thay đổi thói quen của GV trong đánh giá theo kiểu truyền thống, thay bằng cách đánh giá vì sự tiến bộ của HS, coi trọng việc động viên, khuyến khích tính tích cực và vượt khó trong học tập và rèn luyện của HS; coi trọng đánh giá ngay trong quá trình học tập với các hoạt động trên lớp (quan sát thái độ, tinh thần học tập; phân tích các sản phẩm). Hướng dẫn GV cách ra đề kiểm tra theo hướng mở để tạo cơ hội cho HS tư duy độc lập, tư duy phản biện, - Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, xác định lại cho GV nắm vững mục đích, nội dung và cách thức của việc đổi mới công tác đánh giá HS theo hướng tiếp cận năng lực; giúp đội ngũ GV hiểu rõ hơn về yêu cầu đổi mới trong giáo dục, dạy học hiện nay và giai đoạn tới chính là: Chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực; chuyển từ quá trình giáo dục thành quá trình tự giáo dục; chuyển từ quá trình dạy học thành quá trình tự học của HS; từ hình thức dạy đồng loạt sang hình thức tự học theo nhóm; chuyển từ việc học ngheo lời thầy giảng theo kiểu truyền thống sang tự học, tự tìm hiểu với tài liệu hướng dẫn, tự thực hành trải nghiệm khám phá có sự tương tác với bạn bè; HS tự quản; tự đánh giá cùng với sự đánh giá của bạn, của thầy, của cha mẹ và cộng đồng. - Trong quá trình thực hiện đổi mới công tác đánh giá cần đảm bảo đánh giá đúng trình độ HS với thái độ khách quan, công minh và hướng dẫn HS biết tự đánh giá năng lực của bản thân và tạo điều kiện cho các em tham gia vào quá trình đánh giá bạn, nhóm bạn giúp HS tự tin, phát huy tối đa khả năng của bản thân, thích học và say mê tìm tòi, khám phá, sáng tạo trong quá trình học tập để phát triển năng lực, phẩm chất của chính mình. - Phó HT cần tổ chức sinh hoạt, hướng dẫn cho GV thật kĩ cách cập nhật các loại hồ sơ, sổ sách đầu năm theo chỉ đạo của Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư 22/2016/TT-BGDĐTgiúp GV tường minh trong quá trình thực hiện - Tổ chức tập huấn, hướng dẫn GV thật cụ thể và chi tiết cách cập nhật kết quả đánh giá trên cổng thông tin điện tử, sử dụng và quản lí thành tạo hồ sơ điện tử. Cho phép GV được in sổ liên lạc, học bạ từ cổng thông tin điện tử giúp tiết kiệm sức lao động trong việc thực hiện hồ sơ sổ sách, có thời gian tập trung đầu tư cho chuyên môn. 2.2.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Lãnh đạo các cấp giáo dục cần thống nhất kế hoạch, chỉ đạo cụ thể, thống nhất các kế hoạch, quy chế và đảm bảo đầy đủ các văn bản hướng dẫn về việc thực hiện đổi mới công tác đánh giá. - HT thường xuyên tác động, nâng cao nhận thức, sự hiểu biết, ý thức trách nhiệm, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của CBQL, GV về đổi mới phương pháp giảng dạy và đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực HSTH. Việc chỉ đạo đổi mới công tác đánh giá cần phải được thể hiện trong các kế hoạch. 2.2.6. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác đánh giá kết quả học tập của học sinh 2.2.6.1. Mục tiêu và ý nghĩa của biện pháp - Nhằm ngăn chặn, khắc phục và điều chỉnh kịp thời những sai sót, lệch lạc của quá trình KT, ĐG. - Giúp cho việc đánh giá thực trạng kết quả đạt được của nhà trường khi kết thúc một giai đoạn của kế hoạch và giúp cho việc chuẩn bị phần tiếp theo của kế hoạch thuận lợi, chính xác - Giúp CBQL, GV thấy được những tồn tại cần khắc phục và từ đó đề ra những biện pháp quản lí hữu hiệu hơn. 2.2.6.2. Nội dung biện pháp - Kiểm tra, giám sát công tác chuẩn bị KT, ĐK; coi, chấm và xử lí kết quả KT, ĐG. - Thông qua kiểm tra nội bộ, kiểm tra quy chế chuyên môn, kiểm tra chuyên đề, dự giờ thăm lớp, CBQL và các TTCM có thể kiểm tra, giám sát các hoạt động giảng dạy nói chung và hoạt động đánh giá nói riêng. Qua đó, nhà quản lí kiểm tra các hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra việc GV sử dụng các hình thức, phương pháp và kĩ thuật đánh giá trong đánh giá thường xuyên theo Thông tư số VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 1 tháng 5/2018, tr 51-57 57 30/2014/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2016/TT- BGDĐT; kiểm tra cách ghi nhận xét của GV trong vở HS để theo dõi, giám sát hoạt động đổi mới phương pháp đánh giá của đội ngũ. 2.2.6.3. Cách thực hiện biện pháp - HT cần xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát và ra quyết định thành lập Ban kiểm tra nội bộ; tổ chức tập huấn cho trưởng các bộ phận về cách thực hiện, nội dung và phương pháp KT, ĐG mức độ thực hiện. Kiểm tra công tác chuẩn bị KT, ĐG: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo KT, ĐG; ban hành các quyết định phân công CBQL, GV tham gia công tác KT, ĐG theo đúng quy chế; kiểm tra việc chuẩn bị cơ sở vật chất như phòng ốc, bàn ghế, đèn quạt, kinh phí; kiểm tra, giám sát việc ra đề, in sao đề và bảo mật đề. Kiểm tra công tác tổ chức KT, ĐG: Kiểm tra việc sắp xếp, phân công nhân sự coi, chấm kiểm tra; phổ biến, nhắc nhở quy chế coi kiểm tra, thu, phát đề kiểm tra; giám sát việc tuân thủ quy chế kiểm tra; giám sát việc xây dựng đáp án, biểu điểm và kiểm tra việc chấm bài của GV đảm bảo tính công khai, minh bạch, khách quan, công bằng. Kiểm tra công tác xử lí kết quả: Giám sát việc chấm thẩm định bài kiểm tra (xác suất 20 %) và chỉ đạo điều chỉnh kịp thời nếu cần thiết; kiểm tra việc ghi nhận xét, vào điểm của GV ở sổ liên lạc, học bạ và nhập điểm trên cổng thông tin điện tử phải trùng khớp; kiểm tra, rà soát đánh giá HS của GV và việc phản hồi kết quả cho PHHS phải đảm bảo chính xác, đúng quy định với mục đích tránh tiêu cực trong ĐGKQHT của HSTH trên địa bàn quận 8. - HT cần trực tiếp kiểm tra, giám sát các khâu quan trọng có tính bảo mật. Các khâu khác có thể phân quyền cho các phó HT, tổ trưởng chuyên môn hoặc chỉ đạo kiểm tra chéo trong đội ngũ GV (Kiểm tra chéo trong và ngoài khối). 2.2.6.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Lãnh đạo các cấp cần tăng cường việc kiểm tra, giám sát công tác kiểm tra định kì tại các trường tiểu học; chỉ đạo thống nhất các phương pháp KT, ĐG thông qua hệ thống các văn bản pháp quy của nhà nước, ngành và địa phương. - HT xây dựng kế hoạch phục vụ hoạt động kiểm tra, giám sát việc đổi mới công tác ĐGKQHT của HS phải thật chi tiết, cụ thể, rõ ràng và thực hiện quá trình kiểm tra, giám sát phải bằng văn bản. - Đội ngũ CBQL, GV làm việc trên tinh thần nhiệt tình, công bằng và nghiêm túc. Các đối tượng tham gia kiểm tra cần có ý thức hợp tác trong quá trình thực hiện KT, ĐG để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. - Các thành viên tham gia kiểm tra, giám sát phải là người có năng lực chuyên môn, có uy tín và ý thức trách nhiệm cao. - Cần có kinh phí phục vụ cho công tác kiểm tra, giám sát. 3. Kết luận Để nâng cao hiệu quả việc đổi mới công tác KT, ĐG, HT cần thực hiện đồng bộ 6 biện pháp nêu trên. Các biện pháp này dựa trên nội dung, quy trình của công tác quản lí, có tính độc lập tương đối nhưng có mối quan hệ mật thiết, chặt chẽ; tác động qua lại, hỗ trợ lẫn nhau, bổ sung cho nhau trong công tác quản lí của HT. Vì vậy, nếu coi nhẹ biện pháp này hoặc đề cao quá mức biện pháp khác đều có ảnh hưởng đến việc đổi mới công tác đánh giá. Vì vậy, có thực hiện đồng bộ các biện pháp thì mới thúc đẩy, nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, hạn chế được tiêu cực trong thi cử, bệnh thành tích trong giáo dục. Thực hiện tốt, có hiệu quả 6 biện pháp là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đổi mới giáo dục toàn diện đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông trong giai đoạn hiện nay. Tài liệu tham khảo [1] Bộ GD-ĐT (2014). Tài liệu tập huấn “Dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh”. [2] Trần Thị Tuyết Oanh (2007). Đo lường và đánh giá kết quả học tập. NXB Đại học Sư phạm. [3] Phó Đức Hòa (2012). Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học. NXB Đại học Sư phạm. [4] Đỗ Thị Thúy Hằng (2016). Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học trước yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Tạp chí Quản lí Giáo dục, số 7 (tháng 7/2016), tr 24-27. [5] Phó Đức Hoà - Nguyễn Huyền Trang - Lê Tiến Thành - Nguyễn Đình Khuê (2013). Tăng cường năng lực kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học sinh: Dành cho giáo viên tiểu học (Tài liệu bồi dưỡng phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên). NXB Đại học Sư phạm. [6] Nguyễn Thị Lan Phương (chủ biên) - Dương Văn Hưng - Nguyễn Đức Minh - Nguyễn Lê Thạch (2011). Đánh giá kết quả học tập của học sinh phổ thông - Một số vấn đề lí luận và thực tiễn. NXB Giáo dục Việt Nam. [7] Bộ GD-ĐT (2007). Điều lệ trường tiểu học (Ban hành kèm theo Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/12/2010 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT).
File đính kèm:
- bien_phap_quan_li_cong_tac_danh_gia_ket_qua_hoc_tap_cua_hoc.pdf