Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi học tốt môn hoạt động tạo hình tại Lớp Lá 4 trường Mầm non Krông Ana"
* Mục tiêu: Giúp giáo viên có được các phương pháp và biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng dạy trẻ lớp lá 4 học hoạt động tạo hình.
Tuyên truyền tới bậc phụ huynh tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong sự phát triển của trẻ để cha mẹ có cách nhìn nhận khác về môn học qua đó có sự kết hợp trao đổi với giáo viên để tìm ra biện pháp tốt nhất tác động tới trẻ.
Đưa hoạt động tạo hình đến với trẻ một cách gần gũi nhất kết hợp vào trong các môn dạy để trẻ được học nhiều hơn và mang lại hiệu quả cao.
*Nhiệm vụ: Tìm ra trẻ có năng khiếu về tạo hình để bồi dưỡng và giúp trẻ phát triển năng khiếu và óc thẩm mĩ cho các môn học khác nói chung và hoạt động tạo hình nói riêng. Như chúng ta đã biết trẻ mầm non cũng đã biết cảm nhận cái đẹp theo con mắt riêng, trẻ cũng tìm ra những quy chuẩn về cái đẹp theo sự hiểu biết của cá nhân chính vì vậy việc cho trẻ được học tập và làm quen với bộ môn tạo hình ở bậc học mầm non là vô cùng cần thiết, qua hoạt động tạo hình trẻ sẽ yêu quý mọi vật xung quanh và luôn gần gũi với những sự vật xung quanh mình chính điều này làm cho trẻ phát triển mạnh mẽ về mặt tình cảm.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi học tốt môn hoạt động tạo hình tại Lớp Lá 4 trường Mầm non Krông Ana"
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 - 6 TUỔI HỌC TỐT MÔN HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH TẠI LỚP LÁ 4 TRƯỜNG MẦM NON KRÔNG ANA I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Phát triển thẩm mỹ là 1 trong 5 lĩnh vực giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non với mỗi trẻ em nói chung và trẻ mầm non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh bởi những điều xung quanh trẻ luôn mới lạ và hấp dẫn , trẻ sẽ bị thu hút bởi một bức tranh đẹp hay một bông hoa nhiều màu sắc vì vậy nên năng khiếu của trẻ thường bộc lộ từ khi còn nhỏ. Chính vì lí do này giáo dục thẩm mĩ cần được bồi dưỡng từ nhỏ và đặc biệt là môn hoạt động tạo hình trong trường mầm non. Chúng ta sinh ra không phải ai cũng có sẵn con mắt để cảm nhận cái đẹp xung quanh mình, việc cảm nhận cái đẹp phải là một quá trình xuyên suốt từ nhỏ cho tới lớn chính những ấn tượng về cái đẹp đó lại là một cơ sở quan trọng để hình thành ở trẻ nhân cách con người điều đó giúp đỡ trẻ hình thành nhân cách tốt là vô cùng quan trọng để làm được việc này chúng ta phải có những tác động kịp thời. Trẻ mẫu giáo "chơi mà học, học mà chơi". Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết được tầm quan trọng đó, là một người giáo viên chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra môi trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực, nhằm phát triển một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Trí tuệ - Đạo đức - Thẩm mĩ - Thể lực. Từ đó, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển các kỹ năng thực hành, giao tiếp, ứng xử. Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầau của con người như một thành viên trong xã hội biết tích cực, sáng tạo. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những biện pháp, phương pháp tốt nhất để giúp trẻ hoạt động tích cực trong lĩnh vực này. Sau khi khảo sát và thăm dò thì tôi nhận thấy tầm quan trọng của hoạt động tạo hình đối với trẻ nên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi học tốt môn hoạt động tạo hình trường Mầm non Krông Ana ” để nghiên cứu và áp dụng nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho trẻ. 2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài:a * Mục tiêu: Giúp giáo viên có được các phương pháp và biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng dạy trẻ lớp lá 4 học hoạt động tạo hình. Tuyên truyền tới bậc phụ huynh tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong sự phát triển của trẻ để cha mẹ có cách nhìn nhận khác về môn học qua đó có sự kết hợp trao đổi với giáo viên để tìm ra biện pháp tốt nhất tác động tới trẻ. Đưa hoạt động tạo hình đến với trẻ một cách gần gũi nhất kết hợp vào trong các môn dạy để trẻ được học nhiều hơn và mang lại hiệu quả cao. *Nhiệm vụ: Tìm ra trẻ có năng khiếu về tạo hình để bồi dưỡng và giúp trẻ phát triển năng khiếu và óc thẩm mĩ cho các môn học khác nói chung và hoạt động tạo hình nói riêng. Như chúng ta đã biết trẻ mầm non cũng đã biết cảm nhận cái đẹp theo con mắt riêng, trẻ cũng tìm ra những quy chuẩn về cái đẹp theo sự hiểu biết của cá nhân chính vì vậy việc cho trẻ được học tập và làm quen với bộ môn tạo hình ở bậc học mầm non là vô cùng cần thiết, qua hoạt động tạo hình trẻ sẽ yêu quý mọi vật xung quanh và luôn gần gũi với những sự vật xung quanh mình chính điều này làm cho trẻ phát triển mạnh mẽ về mặt tình cảm. 3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi lớp lá 4 học tốt môn tạo hình tại trường Mầm non Krông Ana 4. Giới hạn của đề tài Phạm vi nghiên cứu là một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn hoạt động tạo hình cho trẻ 5 – 6 tuổi lớp lá 4 trường mầm non Krông Ana Phạm vi đối tượng: Học sinh lớp lá 4 (5 – 6 tuổi) trường mầm non Krông Ana Phạm vi thời gian: Năm học 2016 – 2017 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp đọc và nghiên cứu tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu để xây dựng cơ sở lí luận thực hiện bài viết này. Phương pháp quan sát những hoạt động cụ thể của trẻ để tìm ra những phương pháp hay. Quan sát hoạt động tạo hình đánh giá khả năng của trẻ qua các sản phẩm tạo hình mà trẻ tạo ra nhằm đánh giá phân loại trẻ theo các mức độ khác nhau. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động. Nhóm phương pháp trực quan: Nhóm phương pháp này để quan sát trong quá trình trẻ học và chơi để thấy tính cách cũng như các kĩ năng sống của trẻ được bộc lộ từ đó cô nhận thấy trẻ nào còn thiếu những kĩ năng gì và cần bổ sung những gì? Cần cho trẻ biết những điều hay những hình ảnh đẹp sinh động mà cô có được khi tìm hiểu và áp dụng vào tiết dạy. Qua phương pháp trực quan hình ảnh cô giáo sẽ đánh giá những sản phẩm của trẻ ý tưởng tạo hình của trẻ cũng như khả năng sáng tạo ở những sản phẩm đó đạt ở những mức độ nào và có biện pháp can thiệp kịp thời. Nhóm phương pháp dùng lời: Nhóm phương pháp này để trẻ giao tiếp với giáo viên , giáo viên trao đổi với phụ huynh qua đó giáo viên nắm bắt được tâm sinh lí của từng trẻ để thấy được nhu cầu của trẻ và có những biện pháp can thiệp cụ thể, khi giao tiếp giáo viên sẽ thấy được thực lực của từng trẻ tác động vào từng cá nhân để đạt kết quả tốt nhất. II. Phần nội dung 1. Cơ sở lí luận Trẻ mẫu giáo đã có cách nhìn nhận về cái đẹp theo cách riêng, người lớn không thể ép trẻ phải cảm nhận cái đẹp theo ý nghĩa chủ quan của mình được vì trẻ con không phải là người lớn thu nhỏ mà là một thực thể độc lập nên cách chiêm ngưỡng cái đẹp ở trẻ là khác, chúng ta không thể áp đạt mà phải gợi ý trao đổi để tìm ra ý tưởng chung nhưng không làm mất đi sự gây gô vốn có của trẻ trong từng sản phẩm. Hoạt động tạo hình là một trong những lĩnh vực phát triển thẩm mĩ toàn diện thông qua các hoạt động như cắt, vẽ, xé dán, tô màu mà trẻ mẫu giáo rất thích vì trong hoạt động này trẻ có thể tự do sáng tạo cũng như trẻ có cơ hội để luyện tập các vận động tinh như sự khéo léo của đôi bàn tay sự dẻo dai của các ngón tay. Hoạt động tạo hình còn đòi hỏi sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ như khả năng phân tích so sánh về màu sắc kích thước của các đồ vật hay hiện tượng xung quanh mà trẻ muốn vẽ muốn thể hiện qua sản phẩm của mình. Ngoài ra hoạt động tạo hình là sự biểu lộ thái độ tình cảm của trẻ đối với thế giới xung quanh sự yêu ghét, vui mừng hay buồn, thích thú qua các đề tài mà trẻ muốn thể hiện, thông qua hoạt động tạo hình ta biết được suy nghĩ và mong muốn của trẻ để nuôi dưỡng tâm hồn cho trẻ. 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu Trước khi nghiên cứu đề tài nói trên tôi nhận thấy kiến thức cung cấp cho trẻ còn nhiều sự phát triển ở trẻ là không đồng đều vì vậy khi nghiên cứu gặp những khó khăn nhất định như khảo sát trên trẻ có trẻ thực hiện được yêu cầu có trẻ không đạt được yêu cầu mà đề tài mong muốn cũng như môi trường cho trẻ làm quen và tiếp xúc với hoạt động tạo hình còn hạn hẹp nên muốn trẻ vẽ về một biểu tượng mới trẻ sẽ khó tưởng tượng về hình tượng đó dẫn tới sản phẩm của trẻ không đa dạng và phong phú. Một hạn chế nữa về mặt khách quan hơn đó là một số trẻ chưa được sự quan tâm từ gia đình nhiều vì bất cứ một hoạt động học hay một kế hoạch vui chơi đều cần sự liên hệ giữa gia đình và nhà trường để trẻ có điều kiện phát triển toàn diện một cách tốt nhất. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp Tạo tình huống để kích thích trẻ thảo luận, tranh luận về đặc điểm của đồ vật khi khảo sát vật thật, vật mẫu, tranh mẫu hay mô hình trong các tiết dạy. Cô cần tăng cường và bổ sung thật nhiều những nguyên vật liệu để làm phong phú thêm tiết dạy, cũng như để tiết dạy thêm hấp dẫn, việc bổ sung thêm đồ dùng để trẻ có thể tự đưa ra những lựa chọn cá nhân là chúng ta đang tôn trọng ý kiến và sự sáng tạo ở trẻ. Mục tiêu cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình là cho trẻ được phát triển toàn diện về 5 mặt đức, trí, thể, mĩ, lao động,từ đó trẻ ngày càng hoàn thiện hơn hơn về nhân cách con người . Dạy tạo hình ở trẻ mầm non không phải là đào tạo thành họa sĩ mà thông qua hoạt động tạo hình nhằm khơi gợi và phát huy khiếu thẩm mĩ vốn có ở trẻ, làm cho trẻ hứng thú trước cái đẹp tiến tới hình thành thị hiếu cho trẻ về sau. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp và biện pháp *Biện pháp 1: Tạo môi trường học tập và rèn luyện cho trẻ Chúng ta sinh ra không phải ai cũng có tính thẩm mĩ ở trong người việc cảm nhận cái đẹp, yêu cái đẹp và mong nuốn tạo ra cái đẹp phải được nuôi dưỡng và trau dồi chính vì điều đó chúng ta phải cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình ngay từ bậc học mầm non, nhưng việc cho trẻ làm quen với bất kì một hoạt động nào chúng ta phải mang lại cho trẻ cảm giác muốn học, muốn tự tay tạo ra sản phẩm của mình trẻ sẽ nâng niu, biết được tầm quan trọng của môn học tôi luôn tìm tòi ra các giải pháp để trẻ học tập tích cực nhất. Ngoài việc giúp trẻ lĩnh hội những kiến thức thực tế để làm giàu vốn kinh nghiệm cho bản thân thì bên cạnh đó tôi cũng chú trọng tới phương pháp cho từng loại tiết. Đối với tiết mẫu: Đây là một hình thức hoạt động rất quan trọng không thiếu được bởi nó có vai trò nền tảng và phát triển ở trẻ óc quan sát, khả năng phân tích các đặc điểm, khả năng cảm thụ tính thẩm mĩ và nét độc đáo của các sự vật hiện tượng xung quanh chọn và tạo sản phẩm theo ấn tượng mà trẻ đã biết. Hiểu được tầm quan trọng của loại tiết này tôi luôn tận dụng mọi lúc mọi nơi cho trẻ quan sát, sờ vào các sự vật, đồ vật mà trẻ có cơ hội làm quen để tạo ấn tượng ban đầu cho trẻ và hình thành về mặt cảm nhận cái đẹp qua bước đầu. Ví dụ: Đề tài “Vẽ cây xanh” trước khi cho trẻ thực hiện đề tài này thi tôi sẽ dẫn cả lớp đi dạo xung quanh sân trường trong giờ hoạt động ngoài trời khi đó tôi sẽ trò chuyện với trẻ về cây xanh cũng như hướng cho trẻ quan sát vào cây xanh có ở sân trường để trẻ hình thành ấn tượng ban đầu và ghi nhớ chúng khi vào tiết học. Hoạt động tạo hình theo đề tài cho sẵn: Đây là hình thức tạo hình mang tính tự do ít phụ thuộc vào mẫu. Ở hình thức này cô trao đổi với trẻ về nội dung đề tài giúp trẻ phát triển trí nhớ sự tưởng tượng dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng phù hợp với đề tài đã cho. Cô cũng nên gợi ý để trẻ có thể hiểu thêm về đề tài cần thực hiện để những trẻ yếu không khỏi bỡ ngỡ cũng như suy nghĩ lan man về đề tài sắp thực hiện. Ở lứa tuổi này kinh nghiệm về các biểu tượng xung quanh đã phong phú tư duy trực quan hình ảnh phát triển mạnh mẽ vì vậy để phát huy tính tích cực sáng tạo và niềm say mê hoạt động của trẻ tôi đã tận dụng mọi thời điểm trong ngày để cho trẻ làm quen như hoạt động ngoài trời, đi dạo đi chơi tham quan trong sân trường. Ví dụ: Trò chuyện với trẻ vào buổi sáng khi thấy bố mẹ đưa trẻ tới trường, trò chuyện với trẻ về người thân trong gia đình trẻ, những đặc điểm riêng biệt của từng người mà trẻ có thể ghi nhớ, những đặc điểm mà giúp trẻ nhớ lâu nhất và hỏi trẻ yêu quý ai trong gia đình mình và vì sao?...như vậy trẻ đã có những hồi tưởng nhất định ở trong đầu về người thân của mình, điều này giúp đỡ trẻ tích cực khi vào trong tiết học. Ví dụ: Tiết vẽ đề tài: (Vẽ người thân trong gia đình trẻ) Cô giáo sẽ từng bước cung cấp các biểu tượng cho trẻ khám phá bằng cách gợi ý cho trẻ về người thân trong gia đình trẻ để trẻ thực hiện dưới sự điều chỉnh của cô giáo, trẻ vẽ người đầy đủ các bộ phận cơ thể và vẽ những đặc điểm riêng của từng người. Hay đề tài xé con cá: cô sẽ cho trẻ quan sát con cá để trẻ có thể thấy được tư thế của con cá bơi, cá bơi lên bơi xuống, vây cá, vảy cá, mắt cá được cấu tạo như thế nào khi xé chúng ta sử dụng và gấp tờ giấy ra sao, khi đó trẻ sẽ thể hiện bài xé của mình sinh động hơn vì trẻ đã được làm quen trực quan hình ảnh. Khi trẻ thực hiện đề tài cô cũng cần gợi ý thêm cho trẻ các chi tiết cần thiết như rong, rêu làm sinh động thêm bức tranh. Ngoài ra cũng đề tài trên cô cũng có thể cho trẻ làm quen với các tiết học khác như giáo dục âm nhạc hát bài “ Cá vàng bơi”.Qua tiết thể dục cho trẻ vận động tư thế đàn cá bơi .Giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với sản phẩm tạo hình đẹp giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của tác phẩm đó khơi dạy cho trẻ tính tò mò, sáng tạo mong muốn tạo ra cái đẹp. Bên cạnh đó tôi cũng tiến hành tạo môi trường nghệ thuật trong lớp học sạch sẽ và đẹp mắt trong phòng có đò chơi đẹp có màu sắc săc sỡ được bố trí ngọn ngàng ngăn nắp. Ngoài ra còn để phát triển khả năng vẽ của trẻ cũng như cho trẻ được vẽ ở mọi nơi tôi còn tích hợp tạo hình vào các môn học khác như môi trường xung quanh, văn học hoặc xen kẽ vào các hoạt động vui chơi trong ngày hay hoạt động chiều. Ví dụ: Trong tiết toán cho trẻ vẽ hoa, quả, đồ vật có chữ số theo yêu cầu hay tô màu vào khoảng trống theo màu quy định. Trong tiết làm quen văn học: Đề tài: truyện “ Cây rau của thỏ út” tôi sẽ cho trẻ tô màu những chú thỏ hoặc tô màu những củ cà rốt để tặng cho những bạn thỏvậy là tôi đã tích hợp được tạo hình là vẽ và tô màu bức tranh. *Biện pháp 2: Hướng dẫn phải dựa vào trẻ và lấy trẻ là trung tâm Trong tất cả các giờ học nói chung và giờ tạo hình nói riêng cô cần để cho trẻ tự thể hiện sản phẩm của mình cô luôn là người động viên khuyến khích trẻ thực hiện gợi ý cho trẻ những tình huống khó thực hiện. Mong muốn của trẻ được thể hiện qua những phương tiện khác nhau như cũng là đề tài về sắc hoa mùa xuân nhưng có trẻ sẽ vẽ, có trẻ xé dán,có trẻ tô màu chính vì vậy việc cho trẻ tự lựa chọn phương tiện tạo hình là tốt nhất, cô cần tăng cường các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố các kiến thức đã được làm quen và động viên trẻ suy nghĩ thăm dò tìm cách giải quyết vấn đề hay trẻ tự miêu tả những gì trẻ có thể biết và làm. Ví dụ: Đề tài vẽ quà tặng chú bộ đội ngày tết cô sẽ đặt một loạt câu hỏi như, “Hãy cho cô biết vì sao”, “Vì sao cháu biết”, hay những cử chỉ lời nói, nét mặt của cô tạo được cho trẻ sự tự tin mạnh dạn trong quá trình hoàn thành sản phẩm cô luôn phải lấy trẻ là trung tâm tôn trọng từng cá nhân trẻ tôn trọng ý tưởng của trẻ. Trong một tiết dạy tạo hình chúng ta không nên lạm dụng quá nhiều các tranh mẫu và càng sử dụng ít vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm kiếm những ý tưởng mới lạ. Ta không nên ép trẻ phải vẽ theo ý của chúng ta như vậy sẽ làm cho tiết học trẻ nên buồn chán và tẻ nhạt. Hay trong tiết nặn tôi chuẩn bị đầy đủ đồ dùng ngoài ra còn chuẩn bị một cửa hàng trưng bày đồ chơi cho trẻ và một số mẫu nặn đẹp mắt. Khi vào tiết dạy cô sẽ mở hội thi nặn xem bạn nào nặn đẹp nhờ việc làm này trẻ biết được ràng tầm quan trọng của mình khi tạo ra những sản phẩm đẹp để đóng góp vào hội thi. Ví dụ: Trong tiết nặn “Một số loại quả ” cô cung cấp cho trẻ 2 – 3 vật mẫu còn lại để trẻ tự thể hiện các loại quả khác mà trẻ mong muốn được nặn. *Biện pháp 3: Tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc và làm giàu các biểu tượng tạo hình ở mọi lúc mọi nơi. Để trẻ có kĩ năng kĩ xảo có sự hứng thú tích cực khi tham gia các hoạt động tạo hình và thể hiện sự sáng tạo trong sản phẩm thì phải có những biểu tượng được hình thành trong đầu từ trước. Ví dụ: Trong tiết “ Vẽ vườn cây ăn quả”thì trong các ngày trước đó cô nên dành thời gian dẫn trẻ đi quan sát các loại cây ăn quả trong vườn trường cho trẻ quan sát các loại cây và đàm thoại với trẻ về tán cây ra sao, lá có dạng hình gì, quả có màu gì, khi chín có màu gì, thân cây ra sao, vì trẻ được trực tiếp quan sát nên khi hỏi trẻ sẽ dễ dàng trả lời và khi thực hiện vào bài vẽ nhất định bức tranh của trẻ sẽ rất sinh động. Ví dụ: Trong tiết cắt dán hoa mùa xuân, cô cho trẻ quan sát các loại hoa dưới nhiều màu sắc nhiều hình dáng, cánh dài, cánh tròn khi vào thực hiện trẻ sẽ có nhiều lựa chọn cho bài cắt dán của mình hơn vì trẻ đã được quan sát và tìm hiểu rất nhiều trẻ sẽ không phải gò bó dưới bất kì hình dáng nào của hoa vì trẻ đã được nhìn thấy nhiều hình dáng hoa khác nhau rồi. Tóm lại để trẻ thực hiện được các đề tài khác nhau sinh động và đẹp mắt việc trước tiên chúng ta nên cho trẻ tiếp xúc với nhiều biểu tượng tạo hình khác nhau đến khi vào các đề tài thực tế trẻ sẽ thực hiện được bài làm của mình đẹp và sinh động hơn trẻ sẽ suy nghĩ và lựa chọn hình ảnh mà trẻ yêu thích nhất. *Biện pháp 4: Sử dụng nguyên vật liệu tạo hình đa dạng và phong phú. Khi trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình thì nguyên vật liệu là vô cùng quan trọng nhưng để tạo ra một sản phẩm đẹp và đa dạng thì trẻ không thể sử dụng một nguyên vật liệu được, cô cần sưu tầm nhiều vật liệu khác nhau để trẻ có thể kết hợp chúng tạo ra sản phẩm đa dạng và sinh động. Nguyên vật liệu có thể đi mua như giấy màu, nhưng cũng có nguyên vật liệu từ thiên nhiên như lá cây,chai lọ, hộp sữa, vảisự đa dạng về nguyên vật liệu mục đích để trẻ sáng tạo và kết hợp chúng lại với nhau sao cho hài hòa nhất. Ví dụ: Đề tài “Cắt dán một số động vật sống trong rừng từ họa báo” cô giáo sẽ là người sưu tầm họa báo còn trẻ là người cắt dán, và vẽ thêm những chi tiết cho bài vẽ của mình. Cô cũng cần là người tuyên truyền viên giỏi tuyên truyền tới quý bậc phụ huynh việc ủng hộ nguyên vật niệu có sẵn để làm cho tiết học thêm đầy đủ và sinh động hơn. Ví dụ. Trong tiết nặn một sô động vật trẻ có thể sử dụng các loại đậu để làm mắt cho các con vật, hay tiết xé dán thuyền trên biển ngoài nguyên liệu chính là giấy màu cô có thể cho trẻ sự dụng thêm sách báo cũ để xé các loại thuyền với nhiều hình dáng và màu sắc khác nhau. Những đồ vật những phế liệu tưởng chừng như là vứtt bỏ nhưng dưới con mắt của trẻ dưới sự hướng dẫn của cô nó chở nên có ích vô cùng từ đó ta lại giáo dục được ở trẻ tính tiết kiệm, tôn trọng mọi vật xung quanh. Nhưng khi cho trẻ kết hợp nhiều vật liệu trong một sản phẩm tạo hình cô cùng cần lưu ý khi lựa chon các vật liệu ấy để đảm bảo tính an toàn cho trẻ không sắc nhọn, rẻ tiền , dể kiếm như vỏ ốc hếnngoài ra để tiết kiệm kinh phí cũng như việc cho trẻ tự tìm kiếm nguyên vật liệu tôi luôn động viên trẻ kiếm vật liệu sẵn có và dễ tìm có sẵn tại gia đinh trẻ nơi trẻ sinh sống. *Biện pháp 5: Tích hợp hoạt động tạo hình với các môn học khác. Tích hợp với môn học khác đòi hỏi giáo viên phải biết vận dụng linh hoạt và khéo léo vào các môn học khác khi lựa chọn nội dung tích hợp cần phù hợp tránh rời rạc khô khan làm trẻ trở nên nhàm chán. Hoạt động tạo hình có thể tích hợp vào rất nhiều môn học khác để đem tới cho trẻ sự mới mẻ hứng thú trong học tập. Ví dụ: Đối với tiết tạo hình “Vẽ một số phương tiện giao thông” Cô sẽ cho trẻ hát “Em tập lái ô tô”sau đó cô hỏi trẻ hát bài gì trong bài hát nhắc tới phương tiện gì? Cô cho trẻ lên tìm trong lớp có những phương tiện giao thông gì? Và cho trẻ đếm? cô đã tích hợp với toán. Khi trẻ thực hiện sản phẩm của mình cô sẽ cho trẻ nghe nhạc không lời cô đi từng bàn động viên khuyến khích trẻ vẽ gợi ý cho trẻ sáng tạo thêm cho sản phẩm của mình.Khi đi cô nhắc nhở trẻ tư thế ngồi và cầm bút sao cho đúng. Kêt thúc tiết học tôi cho trẻ hát “Đoàn tàu nhỏ xíu”như vậy trong một tiết học cô có thể lồng ghép nhiều môn học một cách xuyên suốt, cuối mỗi tiết tạo hình tôi lại tổ chức một cuộc thi bé khéo tay ngay tại lớp mình, cho trẻ tự tạo các sản phẩm đẹp để trang trí lớp. Ví dụ: Trong hoạt động góc ở góc tạo hình giáo viên cho trẻ chuẩn bị đồ dùng cho góc xây(nặn cây xanh, nặn cây xanh, nặn các con vật nuôi..) trẻ sẽ biết bảo nhau tạo ra sản phẩm đẹp mắt. Việc kết hợp tạo hình với môn học khác đòi hỏi sự linh hoạt sáng tạo của giáo viên, vì giáo viên là người lên tiết dạy phải biết lựa chọn các môn học khi tích hợp sao cho khoa học nhất và sinh động nhất vẫn phải làm nổi bật lên được tiết học chính của ngày hôm đó nhưng lại lồng ghép được tạo hình vào tiết học hài hòa. *Biện pháp 6: Đổi mới hình thức phương pháp cho trẻ hoạt động tạo hình trong hoạt động chung. Để tổ chức giờ hoạt động chung về bộ môn tạo hình đạt hiệu quả cao, người giáo viên cần phải có các thủ thuật vào bài khác nhau phù hợp với từng tiết dạy để gây hứng thú và thu hút sự chú ý cho trẻ vào giờ học. Trong quá trình tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình trong giờ hoạt động chung giáo viên cần có có hình thức tổ chức tiết học sao cho thật thoải mái, không gò bó, mọi phương pháp đưa ra phải phù hợp với khả năng với nhận thức của trẻ và phát huy tính tích cực ở trẻ. Ví dụ: Trong giờ dạy trẻ nặn củ cà rốt giáo viên cần vào bài cô giáo kể câu chuyện về chú thỏ, sau khi kể chuyện cô giáo đặt câu hỏi các con có muốn giúp bạn thỏ có thức ăn không, chúng mình hãy nặn nhiều cà rốt cho bạn thỏ nhé.Sau đó co cho trẻ quan sát mẫu chuẩn bị cả vật thật và vật mẫu cho trẻ quan sát, tổ chức cho trẻ thi đua theo nhóm xem nhóm nào nặn được nhiều cà rốt cho bạn thỏ. Khi nhận xét sản phẩm giáo viên gợi ý các bạn trai nhận xét sản phẩm của bạn gái và ngược lại, đồng thời cô cho trẻ nhận xét sản phẩm của mình. Cô luôn học hỏi tìm tòi đề tạo ra những tiết học hứng thú luôn phải đổi mới phương pháp dạy học để tạo ra cái mới khiến trẻ hứng thú khi học nhằm đạt được mục đích chung “mỗi giờ học là một giờ vui” khi học trẻ thấy được mình đang vui chơi và khi chơi trẻ lại học được những bài học bổ ích nhất. *Biện pháp 7: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền vận động phụ huynh hiểu về môn học. Thông qua các buổi họp lớp,trong giờ đón trả trẻ tôi thực hiện công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh để các bậc phụ huynh nhận thức đầy đủ hơn về ý nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động tạo hình đối với sự phát triển và sự hình thành nhân cách của trẻ qua bộ môn làm quen với hoạt động tạo hình. Vận đông các bậc phụ huynh, hỗ trợ về nguyên vật liệu,phế liệu sẵn có để trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình với nhiều vật liệu đa dạng và hấp dẫn. Tuyên truyền tới phụ huynh thường xuyên phối kết hợp với giáo viên trong quá trình luyện và rèn các kĩ tạo hình cho trẻ.Trao đổi, hướng dẫn phụ huynh cách rèn cho trẻ tại nhà, như cho trẻ thực hành vẽ thêm tại nhà hay cho trẻ quan sát nhiều biểu tượng xung quanh làm tăng vốn hiểu biết của trẻ. Ví dụ : Đề tài “Vẽ đàn gà” Cô trao đổi với phụ huynh cho trẻ quan sát đàn gà tại nhà để trẻ có hiểu biết sâu sắc về hình dáng, màu sắc, dáng đi, cách kiếm mồinhư vậy là trẻ cũng đã tích lũy được vốn kinh nghiệm ban đầu nhất định. Nhiều bậc phụ huynh còn có suy nghĩ hạn hẹp cô giáo phải lên kế hoạch trao đổi với phụ huynh từ nhiều góc cạnh như trao đổi giờ đón trả trẻ hay trao đổi trực tiếp qua sản phẩm của trẻ để cho phụ huynh thấy được tầm quan trọng của môn học tới sự phát triển của trẻ nhỏ. Tạo góc trưng bày sản phẩm của trẻ ở ngoài lớp để phụ huynh nắm được tình hình học của con em mình và có những biện pháp kết hợp cùng giáo viên kip thời để đạt hiệu quả hơn trong các tiết học về sau. Sau khi triển khai áp dụng các biện pháp trên,kết quả của trẻ trong hoạt động tạo hình đã được nâng lên vì sự quan tâm đúng mực của cha mẹ học sinh tới tình hình học tập của con em mình. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp Cô cần có giải pháp và biện pháp thích hợp như bản thân cô cũng phải là người luôn cố gắng học hỏi và trau dồi kiến thức về môn tạo hình để tìm ra phương pháp hay truyền đạt tới trẻ. Một giải pháp không thể thiếu đó là phát triển của trẻ là không đồng đều vì vậy cô cũng cần tìm những biện pháp phù hợp tác động tới trẻ sao cho mỗi trẻ đều có sự hiểu biết nhất định mà cô đã cung cấp. Như vậy để tìm ra những giải pháp hay cô áp dụng cho trẻ phải có sự chọn lọc phù hợp nhất định phù hợp cho khả năng nhận thức và nghi nhớ ở trẻ. d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu *Quá trình khảo nghiệm: Việc nghiên cứu và thử nghiệm các hình thức này diễn ra song song trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Đây là một trong những phương pháp hay đối với trẻ và có ý nghĩa cho trẻ cần được tổ chức thường xuyên và khoa học tổ chức buổi tham quan trao đổi thông tin giữa cô và trẻ giữa trẻ và trẻ hay giữa trẻ và gia đình. Cô thường xuyên lên tiết mẫu tiết đề tài cho trẻ được làm quen với nhiều loại tiết, nhiều dạng bài, nhiều hình ảnh qua các ngày các tuần. Cô có thể đặt câu hỏi hoặc tạo ra tình huống mở để trẻ tự do sáng tạo và tìm ra ý tưởng cho bài vẽ hoặc nặn của mình *Kết quả khảo nghiệm Sau khi thực hiện đề tài, tôi nghiên cứu qua sách vở cũng như tham khảo ý kiến từ bạn bè đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm kết quả khảo nghiệm của tôi như sau. Nội dung Kết quả sau khi thực hiện khảo nghiệm Số lượng trẻ (34 trẻ) Tỷ lệ % Trẻ có sản phẩm vẽ đạt yêu cầu 27 80% Trẻ có sản phẩm nặn đạt yêu cầu 30 88% Trẻ có sản phẩm xé dán đạt yêu cầu 25 73% *Giá trị khoa học Khi cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình trẻ hoạt động tích cực hơn, bản thân trẻ được tự nhận xét, trao đổi , trẻ trở nên năng động sáng tạo và đạt được kết quả đáng khích lệ. Dựa vào nội dung của hoạt động tạo hình để đánh giá năng lực của trẻ cũng như sự tiến bộ dần của quá trình đầu năm học cho đến cuối năm học chúng ta thấy được sự chuyển biến rõ rệt ở khả năng tạo hình của trẻ. Trong các tiết học tạo hình trẻ rất hứng thú tham gia vào các hoạt động. Trẻ vẽ và tô màu các bức tranh rất đẹp đường nét hài hòa cân đối, màu sắc đẹp bắt mắt. Biết thể hiện kĩ năng để nặn, xé dán các đồ vật, con vật thật ngộ nghĩnh đáng yêu Cô đã sử dụng tốt phương pháp sư phạm, nâng cao kiến thức cơ bản, kĩ năng thực hành của từng nội dung tạo hình, nắm vững phương pháp dạy học theo chương trình mầm non mới, có kinh nghiệm, sáng tạo trong tiết dạy, trong việc tạo môi trường học tập cho trẻ, đã tạo niềm tin và thu hút sự quan tâm của phụ huynh. Trình độ của trẻ được nâng lên rõ rệt các cháu thích học hơn và các tiết học không quá gò bó nữa mà trở lên sinh động. Trẻ hứng thú khi được ôn luyện các kiến thức qua các bài tập, trò chơi dưới nhiều hình thức. III. Kết luận, kiến nghị 1. Kết luận Một số phương pháp cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình, tôi đã vận dụng được vào hoạt động dạy của lớp mình đã đem lại một số kết quả đáng khích lệ, học sinh mạnh dạn tự tin trong hoạt động tạo hình và các môn học khác, trẻ hoàn thành sản phẩm đẹp, biết giữ gìn quý trọng sản phẩm do mình tạo ra. Cũng với đề tài đó tôi đã chọn và phát hiện được những cháu có năng khiếu về tạo hình để bồi dưỡng thêm cũng như trao đổi với phụ huynh có hướng giúp trẻ phát triển năng khiếu hội họa trong tương lai. Góc sản phẩm của bé tại lớp có nhiều sản phẩm bằng đất nặn, sản phẩm vẽ, sản phẩm xé làm cho phụ huynh phấn khởi và yên tâm với phương pháp dạy học của giáo viên từ đó phụ huynh có những nhìn nhận khác về các hoạt động trong lớp, phụ huynh sẽ đóng góp thêm đồ dùng đồ chơi làm phong phú thêm trong tiết dạy. Bản thân là một giáo viên đứng lớp để thực hiện đề tài nói trên tôi không ngừng tìm hiểu qua sách báo, phương tiện thông tin đại chúng, qua chị em đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn của bản thân để có những tiết dạy hay ý nghĩ cho trẻ. 2. Kiến nghị Để thực hiện đề tài nay tôi còn gặp khó khăn như bố mẹ của một số cháu chưa thực sự quan tâm tới tình học tập của con em mình ở trường cũng như về nhà nhiều bậc phụ huynh chưa kèm thêm con mình làm sự phát triển giữa các trẻ là chưa đồng đều Tôi mong muốn nhà trường và cấp trên tạo điều kiện hơn nữa cho giáo viên mầm non có cơ hội học hỏi kinh nghiệm trên mọi phương diện , đồng nghiệp các trường bạn về mặt kiến thức, kĩ năng. Mong các cấp lãnh đạo có sự quan tâm hơn nữa về chế độ chính sách hợp lí thỏa đáng cho đôi ngũ giáo viên về cơ sở vật chất cũng như mua sắm thêm trang thiết bị đồ dùng đồ chơi để trẻ có thể học hỏi nhiều hơn nữa. Trên đây là những biện pháp giúp trẻ học tốt môn tạo hình mà bản thân tôi tự đúc kết ra, tuy nhiên vẫn không tránh được sự thiếu sót rất mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo để sáng kiến của tôi được hoàn thành tốt hơn. Buôn trấp, ngày 20 tháng 02 năm 2017 Người viết Vũ Thị Thúy Dịu NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN MỤC LỤC Trang I. Phần mở đầu 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2 3. Đối tượng nghiên cứu 2 4. Giới hạn nghiên cứu 2 5. Phương pháp nghiên cứu 2 II. Phần nội dung 3 1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài 3 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 4 3. Nội dung và hình thức của giải pháp 3 a) Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 3 b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3 c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 10 d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học 11 III. Phần kết luận, kiến nghị 12 1. Kết luận 12 2. Kiến nghị 12 Tài liệu tham khảo 1. Tham khảo trên sách báo về giáo dục mầm non 2. Tham khảo mạng internet, trang wes mammon.com 3.Tham khảo sách phương pháp cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với hoạt động tạo hình. 4.Hướng dẫn làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ mầm non
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_tre_5_6_tuoi_hoc.doc