Ứng dụng phần mềm mã nguồn mở Dspace trong xây dựng và quản lý bộ sưu tập tài nguyên số tại trung tâm
Bài viết giới thiệu về phần mềm mã nguồn mở DSpace, vai trò chính, những ưu điểm và hạn chế của phần mềm DSpace. Đồng thời qua đó giới thiệu những bước ứng dụng phần mềm mã nguồn mở DSpace phiên bản 4.2 trong việc thiết kế, xây dụ̆ng và quản lý các bộ sưu tập tài nguyên số tại Trung tâm Thông tin - Thư viện trường Đại học Khoa học, Đại học Huế.
Bạn đang xem tài liệu "Ứng dụng phần mềm mã nguồn mở Dspace trong xây dựng và quản lý bộ sưu tập tài nguyên số tại trung tâm", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Ứng dụng phần mềm mã nguồn mở Dspace trong xây dựng và quản lý bộ sưu tập tài nguyên số tại trung tâm
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 4, Số 2 (2016) 203 Ứ TRONG – – * Trung tâm – n, r ờ Đại học Khoa học - Đại học Huế *Email: thuhanguyen.tvkh@gmail.com TÓM TẮT ế r ạ ế DSpace Đ ờ DSpace phiên bản 4.2 r ế ế ả ạ rung tâm – r ờng Đạ ọ ọ Đạ ọ ế Từ khóa: ph n m m mã ngu n m , DSpace, tài nguyên s , Trung tâm Thông tin – vi n, Đại học Khoa học Huế. 1. – ă n , , GreenStone [6] Dspace [5]. ă [7] T – Ứ r ư ậ ố 204 2. DSPACE - ssachusetts Institute of Technology) ph ă S ừ n nay và i dùng. ă 15 n m n phiên b n 5.x. ng th i các phiên b i sau DSpace cho phép nâng c p d dàng từ các phiên b n 2.1. DS - u; - ; - 2.2. DSpace ă 1 án Repositories Support Project V c Anh tài tr ) giá, so sánh ph n m m DSpace v i các gi i pháp mã ngu n m n m m DSpace n i b t v i nhi - (theo gi y phép mã ngu n m BSD [8]; - – V ) - - V n. - V - thông D ă TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 4, Số 2 (2016) 205 tin pdf, word, powepoid, html, text. ừ V - - GreenStone ă ă V ừ ừ DSpace ng - , PowerPoint, JPEG, TIFF, mp3, wav, mpg, ... - ă V chia ă space - ă m theo ch ; - - ă - 3 Ứ DSPACE 4.2 – – có s nh c a ph n m m và nh c nh ng h tr t t nh t, Trung tâm Thông tin – n T i h c Khoa h i h c Hu a ch n phiên b n DSpace 4.2 cài t trong xây d ng, qu n lý tài nguyên s . Phiên b n DSpace 4.2 i tháng 7 ă 14, phiên b n này c c i ti n mang l i nhi u l i ích trong qu n lý h th ng và ng i dùng. C th : Ứ r ư ậ ố 206 - i giao di n trang DSpace: Giao di c thi t k ng hi i, phù h p v i m i thi t b ; - ă c thi t k theo d “ ” é i dùng l c k t qu tìm ki l a ch n tài li u mình c n từ m t danh sách k t qu c; - H tr ă m ti ng Vi t không d u ă i dùng tìm ki m tài li u ti ng Vi t d n m m cho phép tìm ki m c ti ng Vi t không d u và ti ng Vi t có d u; - B ă “ u b n sao tài li ” i v i nh ng tài li u s tr ng thái gi i h n i dùng (ch i dùng có th s d ă liên h v vi n trong vi c yêu c u cung c p b n sao tài li u g c (b i có th m quy n s duy t yêu c u và h th ng s g i dùng; - Nh p kh u bi u ghi từ nh d ng bi E R TSV, CSV và các d ch v tr c tuy ă t h u ích trong vi c biên m c các tài li d li u trên Internet; - M t s c i ti n m c t i dung c a b n trên công c tìm ki m Google Scholar; - phiên b ng dẫn (m t a ch truy c p) và m t giao di n duy nh t (trang ch ) ă i so v i nh ng phiên b i dùng k t n i d dàng và thu n ti n. i v i nh ng phiên b n Dspace c s a ch truy c p và 2 giao di n: 1 cho máy tính và 1 cho máy tính b n tho i ng. Ví d : + Phiên b n Dspace 3.0: a ch trên máy tính: www.hat.hueuni.edu.vn:8080/dspace (giao di n trang ch ) a ch n tho ng: www.hat.hueuni.edu.vn:8080/mobile (giao di n trang mobi khác v i giao di n trang ch trên máy tính) + Phiên b n Dspace 4.2: Ch có m a ch truy c p và m t giao di n duy nh t cho t t c các thi t b truy c p. Ví d : t DSpace 4.2 và các ph n m m liên quan - t DSpace 4.2 release.zip/download - t m t s ph n m m liên quan e Ant 1.8.1 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 4, Số 2 (2016) 207 - maven 3.0 Oracle Java JDK 7 EditPlus Text Editor Total Commander Hình 1. Trang ch Tài nguyên s Dspace. 3.3 khung cấu trúc ch cho bộ sư ập Xây d ng khung c u trúc ch cho b u t p là m t v quan tr i v vi n s i v i từ n nói riêng. Khung c u trúc ch s cho bi t ti m l c và ngu n l c thông tin c a từ n. ng s c u trúc ch và hình nh minh h a s h tr i s d ng trong vi c khám phá tri th c phân lo i v n tài li u hi n t i. p s n mu n gi i thi u v i dùng xây d ng khung c u trúc ch a vào c u trúc c a ph n m m Dspace 4.2. C th : Ứ r ư ậ ố 208 C u trúc c a ph n m m Dspace c “ ” p. Trong b p s ch a các tài li u c a b D a vào c u trúc trên, trong trang tài nguyên s DSpace, Trung tâm xây d và b p theo c p nh m gi i thi u và h i dùng d dàng tìm ki m ngu n tài nguyên m t cách d dàng, nhanh chóng. Bảng 1. C và b p TT Ơ Ị Ơ Ị 1 Giáo trình V V Bài g 2 Ề À Ê Ứ Ọ V V 3 Ậ Ế Ỹ V V 4 Ậ VĂ Ạ Ỹ Các V V 5 Ạ Í V ) Bảng 2. K t qu xây d ng khung c u trúc ch STT Ơ Ị 1 Sách 47 2 Bài báo khoa h c 3066 3 tài nghiên c u khoa h c 173 4 Lu n án Ti n sỹ 8 5 Lu ă c sỹ 68 Hình 2. và B p. TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 4, Số 2 (2016) 209 3.4. Biên mục tài liệu cho từng bộ sư ập Trong DSpace, c ng d li u theo chu n Dublin Core, g 15 ng d li u, tuy nhiên tùy theo từng lo i biên m c nh p thông ng. V i chu n siêu d li u Dublin Core cho phép v t và nh p d li u m t cách d dàng gi chia s thông tin trên Internet. Hình 3. Giao di n trang biên m c. 3.5 s ộ sư ậ Xây d ng chính sách khai thác tài li i v i các b p là m t v quan tr ng i v i từ n. D a vào từ ng Trung tâm s nh và phân quy n cho từ ng . C th : - Nhóm biên m c: Bao g m m t s cán b t n làm công tác biên m c tài li u s và có nhi m v c p nh t d li u lên trang “ ” - ă - Nhóm xem và t i t p tin - c 3.6 ư Có nhi u cách qu i dùng: Qu n lý theo tài kho n t p trung, qu ch t i dùng t ă a ch IP truy c Vì v y, x qu i dùng cho Tài nguyên s DSpace c Trung tâm cân nhắc l a ch n. m b o tính th ng nh t gi a n s , Ph n m m Vebrary (trang m c cá nhân), vi qu i dùng cho Tài nguyên s DSpace Trung tâm s qu n lý theo tài kho n t p trung. ng th vi c qu n lý d dàng và thu n ti n Trung t o các nhóm b c và c p quy n cho , không c p quy n cho từng b c. Ứ r ư ậ ố 210 3.7 bộ tìm ki m M nh c m c tìm ki i v i m t s ng thông d , tác gi , ch / từ ă t b n Tuy nhi é t s ng theo nhu c u riêng c a từ . ng nhu c u c i dùng tin qu n lý t i v i m t s b c thù mà không vi ph m Lu t s h u trí tu “ ă ” “ tài nghiên c u khoa h ”, tài li u d ng sách Trung tâm Thông tin - T n tri n phân h “ u tr c tuy ” mà không c p quy n t i t p tin v máy. Hình 4. Giao di n trang tìm ki m Tài nguyên s Dspace. 4. K T LU N Vi c tri n khai ng d ng ph n m m mã ngu n m DSpace t i Trung tâm Thông tin – i h c Khoa h i h c Hu là m t gi i pháp t gi i quy t nh ng khó ă c cho công tác t o l p và qu n lý các ngu n tài nguyên s , tài nguyên n t c , nh t là tài li u n i sinh. V i vi c tri n khai ng d ng ph n m m mã ngu n m Dspace 4.2 Trung tâm c m t s k t qu - Xây d “ ” hoàn ch nh v i các ch ă ă c, k t n i d li u, tra c c tài li u tr c tuy n; - Xây d c m t giao di n duy nh t và th ng nh t t i trang “ ” k t n i vào trang ch c a Trung tâm giúp cho gi ng viên, h c viên, sinh viên cùng truy c p, tra c u, tìm ki c các tài nguyên s ă m h tr cho công tác h c t p, gi ng d y và nghiên c u khoa h c; TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 4, Số 2 (2016) 211 - Xây d ng kho tài nguyên s bao g m nhi d li ă c s tr và qu n lý m ng nh t; - Cung c p h th ng thông tin s có kh ă i, biên m c, chú dẫn và t ng h p tài nguyên. Bên c nh nh ng k t qu c, ph n ng d ng vẫn còn m t s b t c p c n ph i gi i quy t trong th i gian t i dùng, xây d ng phân h báo cáo th ng kê. Hi n nay, phiên b 5 i, phiên b ắc ph c m t s c m c a các phiên b n 4.2) và cung c p thêm m t s ă m i. Vì v y, trong th i gian t i Trung tâm s hoàn thi n nh ng ph n b t c nghiên c t phiên b 5 ng th i nghiên c u và ng d ng nh ă m i c 5 xây d “ ” a Trung tâm ngày càng hoàn thi [1]. . – V (dl.vnu.edu.vn/bitstream/11126/7449/1/KY_00291.pdf) [2]. 1 . – ạ , 3 (35), tr. 39-41 [3]. 1 . Ứ ạ , 4 (48), tr. 31-33 [4]. . – , (www.researchgate.net) [5]. [6]. [7]. [8]. Ứ r ư ậ ố 212 APPLICATION OF DSPACE OPEN SOURCE SOFTWARE IN THE DEVELOPMENT AND MANAGEMENT OF DIGITAL RESOURCE COLLECTION AT CENTER FOR INFORMATION – LIBRARY, HUE UNIVERSITY OF SCIENCES Nguyen Thi Thu Ha * , Nguyen Thi Quynh Trang Center for Information and Library, Hue University College of Sciences *Email: thuhanguyen.tvkh@gmail.com ABSTRACT This paper introduces the DSpace open source software, and its major roles, advantages and disadvantages. In addition, some steps of using the DSpace open source software version 4.2 for designing, developing and managing the digital resource collections at Center for Information – Library, Hue University College of Sciences are also presented. Keywords: open source software, DSpace , digital repository, Center for Information and Library, Hue University College of Sciences.
File đính kèm:
- ung_dung_phan_mem_ma_nguon_mo_dspace_trong_xay_dung_va_quan.pdf