Chuyên đề 1: Tổng quan về kế toán - Lê Thị Minh Châu

01/03/2014
1
Tổng quan về kế toán
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TPHCM
CHUYÊN ĐỀ 1
GV: Lê Thị Minh Châu
2
Mục tiêu
• Sau khi nghiên cứu xong chương này, bạn có 
thể:
– Mô tả bản chất của kế toán như một hệ thống 
thông tin phục vụ cho việc ra quyết định.
– Nêu các lĩnh vực kế toán khác nhau và giải thích 
sự khác biệt.
– Mô tả môi trường của kế toán, bao gồm các định 
chế pháp lý và tổ chức nghề nghiệp chi phối hoạt 
động kế toán. 
01/03/2014
2
3
Nội dung
• Bản chất của kế toán 
• Các lĩnh vực kế toán 
• Môi trường kế toán 
4
Định nghĩa
Hoạt động của tổ 
chức
Dữ liệu Hệ thống kế 
toán 
Thông tin
Đối tượng 
sử dụng
Ra quyết định
01/03/2014
3
5
UNILEVER
6
Định nghĩa
• Kế toán là một hệ thống thông tin được 
thiết lập trong tổ chức nhằm thu thập dữ 
liệu, xử lý và cung cấp thông tin cho các 
đối tượng sử dụng để làm cơ sở cho 
các quyết định kinh tế. 
01/03/2014
4
7
Quy trình kế toán 
Dữ liệu 
kinh tế
Ghi chép 
ban đầu
(Chứng 
từ)
Phân loại, 
ghi chép, 
tổng hợp 
(Sổ sách)
Cung cấp 
thông tin
(Báo cáo)
Thông 
tin
8
Bài tập thảo luận 1
- Bạn có một khoản tiền tích lũy và bạn muốn
đầu tư?
- Bạn đang quản lý một xưởng SX. Đối thủ của
bạn chiếm lĩnh thị trường một cách nhanh
chóng, trong khi xưởng của bạn ngày càng ế 
ẩm?
- Bạn đang sở hữu cổ phiếu của một công ty?
- Cty bạn chuyên cung cấp nguyên liệu cho các
DN ngành nhựa. Một khách hàng đề nghị mua
hàng với một hạn mức nợ gối đầu lớn?
- Bạn là trưởng phòng tín dụng của 1 ngân hàng. 
Bạn cần quyết định: có cho một DN vay?
01/03/2014
5
9
Ai sử dụng thông tin kế toán?
Hoạt động của
doanh nghiệp
Kế toán
Chủ doanh
nghiệp
Nhà quản
lý Chủ nợ
Đối tượng
khác
Hành động
Nhà đầu
tư
10
Các lĩnh vực của kế toán
• Kế toán tài chính
• Kế toán quản trị 
• Kế toán thuế
• Kiểm toán
01/03/2014
6
11
Kế toán tài chính
• Cung cấp thông tin phục vụ chủ yếu cho
các đối tượng ở bên ngoài DN (nhà đầu
tư, chủ nợ, nhà nước ).
• Sản phẩm: Báo cáo tài chính cho mục
đích chung, gồm:
– Bảng cân đối kế toán
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
– Bản thuyết minh báo cáo tài chính
12
Kế toán quản trị
• Kế toán quản trị là hệ thống xử lý và cung
cấp các thông tin làm cơ sở cho việc đưa ra
quyết định của các nhà quản lý tổ chức.
• Ví dụ: 
– Tính toán và phân tích các chi phí sản xuất hay 
cung cấp dịch vụ.
– Lập dự toán ngân sách, phân tích chênh lệch giữa
thực tế và dự toán nhằm kiểm soát các hoạt động
trong tổ chức. 
– Đo lường kết quả hoạt động của các bộ phận
trong tổ chức. 
01/03/2014
7
13
Kế toán tài chính Kế toán quản trị
Mục đích
Thông tin 
cung cấp
Tính pháp lý
Tính linh
hoạt
Thời gian
Loại thông tin
14
Kế toán thuế
• Kế toán thuế theo dõi và bóc tách số 
liệu kế toán để lập các báo cáo thuế.
• Sản phẩm: các báo cáo thuế theo quy 
định của pháp luật
01/03/2014
8
15
Chênh lệch kế toán – thuế
• Cty TGM kinh doanh TTB y tế. Năm 2011, Cty đạt lợi
nhuận trước thuế là 10.000 trđ. Được biết, trong năm
có:
– Khoản cổ tức được chia từ đầu tư cổ phiếu: 120 trđ;
– Bị phạt và truy thu thuế các năm trước: 830 trđ;
– Một số chi phí không có hóa đơn hợp lệ: 250 trđ
• Kê khai, xác định Thu nhập chịu thuế, số thuế TNDN 
phải nộp và LN sau thuế! 
16
Kiểm toán
• Các kiểm toán viên độc lập kiểm tra và 
đưa ra ý kiến về sự trung thực và hợp lý 
của các báo cáo tài chính 
01/03/2014
9
17
Bài tập thảo luận 3
• Hoạt động dưới đây thuộc lĩnh vực nào của kế toán
– Theo dõi chi phí từng sản phẩm và so sánh với định
mức để tìm hiểu nguyên nhân.
– Kiểm kê hàng tồn kho vào thời điểm khóa sổ để lập
báo cáo tài chính
– Xác định các khoản chi phí không được khấu trừ thuế
– Theo dõi tình hình chi phí của từng phân xưởng, 
phòng ban để đánh giá hiệu quả hoạt động.
– Lập BCTC cuối năm cung cấp cho các cổ đông cty.
– Gửi thư xác nhận công nợ và số dư TGNH hàng để
xác định số liệu của đơn vị có chính xác không.
– Lập tờ khai thuế giá trị gia tăng trong kỳ. 
18
Môi trường kế toán 
• Vai trò kế toán trong nền 
kinh tế
– Dưới góc độ tổ chức
– Dưới góc độ toàn bộ nền 
kinh tế
• Các định chế
– Tổ chức nghề nghiệp
– Quy định pháp lý
01/03/2014
10
19
Vai trò của kế toán
• Dưới góc độ tổ chức: Tối ưu hóa hiệu
quả quản lý và sử dụng các nguồn lực.
• Dưới góc độ nền kinh tế:
– Thúc đẩy quá trình tái đầu tư và mở rộng
hoạt động sản xuất kinh doanh;
– Sử dụng hiệu quả nguồn lực xã hội thông
qua 2 kênh phân phối là thị trường vốn và
ngân hàng;
– Giúp công tác giám sát của Quốc hội được
hữu hiệu. 
20
Các định chế
• Tổ chức nghề nghiệp:
– Thế giới: ACCA, CPA Australia
– Việt Nam: VAA, VACPA
• Các định chế pháp lý:
– Luật Kế toán
– Luật Kiểm toán độc lập
– Luật thuế
– Các chuẩn mực kế toán và kiểm toán *
– Chế độ kế toán
01/03/2014
11
21
Bài tập thảo luận 4
• Sự cần thiết phải có các quy định pháp lý về
kế toán?
• Tìm hiểu về Hôi Kế toán – Kiểm toán Việt
Nam: chức năng, vai trò của Hội;
• Tra cứu và tìm hiểu các văn bản pháp luật về
kế toán:
– Luật kế toán
– Chuẩn mực 01 – Chuẩn mực chung
– Chế độ kế toán doanh nghiệp
22
Tìm và đọc
• Câu chuyện Enron
• Câu chuyện Bông Bạch Tuyết
• Câu chuyện Bianfishco