Bài giảng Tâm lí học trẻ em - Chương 4: Các hoạt động cơ bản của học sinh tiểu học

1/10/2024 
1 
CÁC HOẠT ĐỘNG CƠ BẢNCỦA HỌC SINH TIỂU HỌC 
Hoạt động chủ đạo là gì? 
	Là hoạt động mà sự phát triển của nó quy định sự phát triển của những chức năng tâm lí đặc trưng cho giai đoạn lứa tuổi. 
1/10/2024 
2 
3 
Lứa tuổi 
Hoạt động chủ đạo 
Đối tượng 
0 – 1 tuổi(Sơ sinh) 
1 – 3 tuổi(tuổi thơ) 
3 – 6,7 tuổi(mẫu giáo) 
6,7 tuổi – 11, 12 tuổi(học sinh nhỏ) 
11, 12 tuổi – 16, 17 tuổi(học sinh lớn) 
>=18 tuổi(thanh niên, trưởng thành) 
Lứa tuổi 
Hoạt động chủ đạo 
Đối tượng 
0 – 1 tuổi(Sơ sinh) 
Tuổi ăn, ngủ, cần được bế, ăm; quan hệ với mẹ và người lớn khác 
Lớp A 
1 – 3 tuổi(tuổi thơ) 
Tập sử dụng đồ vật hằng ngày 
Lớp B 
3 – 6,7 tuổi(mẫu giáo) 
Tập thích ứng với các chuẩn mực trong cuộc sống hàng ngày. 
Lớp A 
6,7 tuổi – 11, 12 tuổi(học sinh nhỏ) 
Học các tri thức khoa học 
Lớp B 
11, 12 tuổi – 16, 17 tuổi(học sinh lớn) 
Phát triển quan hệ bạn bè, thân hữu 
Lớp A 
>=18 tuổi(thanh niên, trưởng thành) 
Nghề nghiệp chuyên môn, khoa học 
Lớp B 
Tiền đề, cơ sở cho các HĐ 
Biến đổi tâm lí cơ bản 
Bộ óc phát triển về khối lượng, trọng lượng (căn bản hoàn thiện vào tuổi 9, 10) 
Tim đập nhanh (65 – 90 nhịp/phút) 
 Khả năng phát triển trí tuệ, năng lực, động cơ hứng thú 	 
1/10/2024 
4 
Tiền đề, cơ sở cho các HĐ 
Đặc điểm nảy sinh trong lòng hoạt động vui chơi 
Sở thích đến trường 
Phát triển ngôn ngữ 
Có khả năng điều khiển tâm lí bản thân 
Phát triển độ linh hoạt trong các giác quan & khả năng làm chủ vận động chân tay 
1/10/2024 
5 
CÁC HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN 
Hoạt động học tập (HĐHT) 
Hoạt động vui chơi 	 
Hoạt động lao động 
Hoạt động xã hội 
Hoạt động văn hóa văn nghệ 
1/10/2024 
6 
1/10/2024 
7 
HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 
Hoạt động học tập là hoạt động chủ đạo 
Khái niệm 
Phân biệt sự học và hoạt động học 
1/10/2024 
8 
1/10/2024 
9 
	 Sự học 
Mang tính chất tiền KH, rời rạc, thiếu hệ thống, thiếu tính chuyên biệt 
Chỉ liên quan đến nhu cầu, hứng thú nhất thời 
Hoạt động học 
Là hoạt động có ý thức nhằm mang lại sự thay đổi bản thân chủ thể hoạt động 
Thể hiện nội dung, phương thức, và mục đích học 
Khái niệm Hoạt động học 
	Hoạt động học là hoạt động đặc thù của con người, nhằm lĩnh hội những tri thức, kĩ năng, kĩ xảo mới, những phương thức hành vi để tạo ra những năng lực và những phẩm chất tâm lí mới đáp ứng yêu cầu xã hội. 
(TLH hoạt động) 
1/10/2024 
10 
Bản chất hoạt động học 
Đối tượng: tri thức, kĩ năng, kĩ xảo ( thông qua sự tái tạo của cá nhân ) 
Thay đổi bản thân chủ thể - hình thành chức năng tâm lí mới 
Hành động trí óc 
Tư duy lí luận 
Thái độ khoa học 
1/10/2024 
11 
Bản chất hoạt động học 
Có tính tự giác cao, được điều khiển một cách có ý thức 
Lĩnh hội phương pháp tìm ra tri thức, kĩ năng, kĩ xảo 
1/10/2024 
12 
Hoạt động học tập là hoạt động chủ đạo 
HS học được gì thông qua các hoạt động sau? 
Nghe bài giảng của giáo viên 
Thảo luận nhóm 
Kể chuyện 
Giải phép cộng phân số 
Đọc bài văn và trả lời câu hỏi 
1/10/2024 
13 
Hoạt động học tập là hoạt động chủ đạo 
Cấu trúc 
Nhiệm vụ 
Hành động 
Động cơ 
1/10/2024 
14 
Cấu trúc hoạt động học 
Nhiệm vụ : 
Phải làm cái gì? 
Sử dụng phương tiện công cụ nào? 
Tạo ra cho người học cái gì? 
1/10/2024 
15 
Cấu trúc hoạt động học 
Nhiệm vụ : 
Nắm vững kĩ năng đọc, viết, tính toán cơ bản, trau dồi kiến thức khoa học thường thức. 
Mở rộng hiểu biết, tăng hứng thú 
Phát triển các quá trình nhận thức 
Thái độ trách nhiệm đối với học tập, động cơ học tập xã hội hình thành. 
1/10/2024 
16 
Cấu trúc hoạt động học 
Hành động : 
Hành động vật chất: sử dụng thao tác tay chân trên đồ vật 
Hành động với các hình thức mã hóa:sử dụng ngôn ngữ, khái niệm (được mã hóa) 
Hành động tinh thần: các hoạt động não của chủ thể 
1/10/2024 
17 
Cấu trúc hoạt động học 
Động cơ : thúc đẩy phát triển quá trình phát triển nhận thức trực tiếp 
Động cơ gần (được GV khen, được điểm 10, ) chiếm ưu thế 
1/10/2024 
18 
Cấu trúc hoạt động học 
Động cơ : thúc đẩy phát triển quá trình phát triển nhận thức trực tiếp 
Động cơ gần (được GV khen, được điểm 10, ) chiếm ưu thế 
1/10/2024 
19 
Sự thống nhất giữa hoạt động dạy & hoạt động học 
1/10/2024 
20 
HOẠT ĐỘNG DẠY 
HOẠT ĐỘNG HỌC 
Tổ chức 
Điều khiển 
Kiểm soát 
Tích cực 
Chủ động 
 Tự lực 
Mục tiêu 
1/10/2024 
21 
Phương pháp dạy / học 
Tỷ lệ lưu giữ (%) 
Nghe bài giảng 
5 
Đọc 
10 
Phương tiện nghe nhìn 
20 
Trình diễn 
30 
Thảo luận nhóm 
50 
Thực hành bằng tự làm 
75 
Dạy cho người khác hoặc sử dụng kiến thức 
90 
1/10/2024 
22 
HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI 
Vai trò 
Thư giãn 
Phục hồi sức lao động chân tay, trí óc 
Đối với trẻ em: giúp hình thành nhân cách, xây dựng thế giới tinh thần 
Tập dượt các vai trò trong xã hội (cung cách ứng xử, làm việc tập thể, ) 
Khả năng ghi nhớ, tưởng tượng, kiên trì 
1/10/2024 
23 
Bài tập 
1/10/2024 
24 
1. 	Bồi bổ sức khỏe 
2. 	Rèn luyện sự khéo léo 
3. 	Rèn luyện trí tuệ 
4. 	Rèn luyện tính cách 
Gấp giấy thành đồ vật 
Đóng kịch 
Thả vòng cổ chai 
Bơi thuyền 
Mở mắt lâu không chớp 
Đi xe đạp chậm 
Chơi ô ăn quan 
Đứng im lâu không động đậy 
Cờ tướng 
tổ chức trò chơi học tập 
Mục đích: giải trí và củng cố kiến thức, kĩ năng học tập 
Nội dung: gắn với tri thức, kĩ năng	 nhất định 
Luật: 	 rõ ràng, đơn giản, dễ nhớ, 	 dễ thực hiện 
1/10/2024 
25 
Bài tập nhóm 
Thiết kế 1 hoạt động học tập giúp cho học sinh ghi nhớ nhóm từ sau: 
tiger 
elephant 
dog 
cat 
duck 
horse 
cow 
bird 
giraff 
mouse 
1/10/2024 
26