Bài giảng Kế toán tài chính II - Chương 6: Kế toán thuê tài sản

2/15/2017
1
Trần Thị Phương Thanh
NỘI DUNG
 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
 KT THUÊ VÀ CHO THUÊ HOẠT ĐỘNG
 KT THUÊ TÀI CHÍNH
 KT BÁN TSCĐ VÀ THUÊ LẠI
PHẠM VI
Được quy định trong VAS 06 – Thuê tài sản và được
hướng dẫn trong Thông tư số 161/2007/BTC
2/15/2017
2
KHÁI NIỆM
Thuê TS là sự thỏa thuận giữa bên cho thuê và bên
thuê về việc bên cho thuê chuyển quyền sử dụng TS
cho bên thuê trong một khoảng thời gian nhất định
để được nhận tiền cho thuê một lần hoặc nhiều lần.
PHÂN LOẠI
Căn cứ:
Mức độ chuyển giao các rủi ro 
và lợi ích gắn liền với quyền sở 
hữu tài sản thuê từ bên cho 
thuê cho bên thuê
Thuê tài 
chính
Thuê hoạt 
động
 Bên cho thuê và bên thuê phải xác định thuê TS là
thuê tài chính hay thuê hoạt động ngay tại thời điểm
khởi đầu thuê TS.
PHÂN LOẠI
• Là thuê tài sản mà bên cho thuê có sự chuyển
giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền
sở hữu tài sản cho bên thuê. Quyền sở hữu tài
sản có thể chuyển giao vào cuối thời hạn thuê.
Thuê 
tài 
chính
• Là thuê tài sản không phải là thuê tài chính.
Nghĩa là thuê tài sản được phân loại là thuê hoạt
động nếu nội dung của hợp đồng thuê tài sản
không có sự chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi
ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản.
Thuê 
hoạt 
động
2/15/2017
3
LƯU Ý
 Thuê tài sản là quyền sử dụng đất thường được
phân loại là thuê hoạt động vì quyền sử dụng đất
thường có thời gian sử dụng kinh tế vô hạn và
quyền sở hữu sẽ không chuyển giao cho bên thuê
khi hết thời hạn thuê.
LƯU Ý
 Việc phân loại thuê tài sản là thuê tài chính hay
thuê hoạt động phải căn cứ vào bản chất các điều
khoản ghi trong hợp đồng.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT THUÊ TÀI CHÍNH
(TÀI SẢN)
 Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho
bên thuê khi hết thời hạn thuê;
 Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, bên thuê có
quyền lựa chọn mua lại tài sản thuê với mức giá
ước tính thấp hơn giá trị hợp lý vào cuối thời hạn
thuê;
 Thời hạn thuê tài sản tối thiểu chiếm phần lớn thời
gian sử dụng ước tính của tài sản cho dù không có
sự chuyển giao quyền sở hữu;
2/15/2017
4
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT THUÊ TÀI CHÍNH
(TÀI SẢN)
 Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, giá trị hiện tại
của khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu chiếm
phần lớn giá trị hợp lý của tài sản thuê;
 Tài sản thuê thuộc loại chuyên dùng mà chỉ có bên
thuê có khả năng sử dụng không cần có sự thay
đổi, sửa chữa lớn nào.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT THUÊ TÀI CHÍNH
(HỢP ĐỒNG)
Hợp đồng thuê TS cũng được coi là hợp đồng thuê tài 
chính nếu hợp đồng thỏa mãn ít nhất một trong ba (3) 
trường hợp sau:
 Nếu bên thuê hủy hợp đồng và đền bù tổn thất phát 
sinh liên quan đến việc hủy hợp đồng cho bên cho 
thuê;
 Thu nhập hoặc tổn thất do sự thay đổi giá trị hợp lý 
của giá trị còn lại của tài sản thuê gắn với bên thuê; 
 Bên thuê có khả năng tiếp tục thuê lại tài sản sau khi 
hết hạn hợp đồng thuê với tiền thuê thấp hơn giá thuê 
thị trường.
PHÂN LOẠI HỢP ĐỒNG THUÊ
Căn cứ vào các TH trên, khi phân loại HĐồng thuê,
kế toán cần quan tâm đến 5 vấn đề:
1. Khả năng hủy ngang của hợp đồng
2. Vấn đề chuyển giao quyền sở hữu khi hết hợp
đồng thuê
3. Thời hạn thuê trong toàn thời gian sử dụng kinh
tế của TS
2/15/2017
5
PHÂN LOẠI HỢP ĐỒNG THUÊ
Căn cứ vào các TH trên, khi phân loại HĐồng thuê,
kế toán cần quan tâm đến 5 vấn đề:
4. Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền
thuê tối thiểu so với giá trị hợp lý của TS.
5. Mức độ chuyển giao lợi ích và rủi ro xét trên bản
chất hợp đồng.
1. Khả năng hủy ngang của HĐ
- HĐ thuê tài chính là loại HĐ không có quyền hủy
ngang Ràng buộc cả 2 bên trong việc thực hiện
HĐ, bảo đảm lợi ích và rủi ro được chuyển giao từ
bên cho thuê sang bên thuê.
- HĐ thuê TS không hủy ngang là HĐ thuê TS mà 2
bên không thể đơn phương chấm dứt HĐ, trừ các
TH ngoại lệ.
2. Vấn đề chuyển giao quyền sở hữu khi hết
HĐ thuê
- Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu TS cho bên
thuê khi hết thời hạn thuê; hoặc
- Tại thời điểm khởi đầu thuê TS, bên thuê có quyền
lựa chọn mua lại TS với mức giá ước tính thấp hơn
giá trị hợp lý vào cuối thời hạn thuê.
2/15/2017
6
3. Thời hạn thuê trong toàn thời gian sử dụng
kinh tế của TS
• Thời hạn thuê TS = khoảng thời gian của HĐ thuê
TS không hủy ngang + thời gian gia hạn trong HĐ
• Thời gian sử dụng kinh tế: khoảng thời gian mà
TS được ước tính sử dụng 1 cách hữu ích hoặc số
lượng sp hay đơn vị tương đương có thể thu được
từ TS cho thuê.
 Thời hạn thuê chiếm phần chủ yếu trong toàn bộ
thời gian sử dụng kinh tế của TS: dấu hiệu của
thuê TC.
4. Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán
tiền thuê tối thiểu so với gtrị hợp lý của TS
• Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền thuê
tối thiểu là giá trị quy về thời điểm hiện tại của các
khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu sau khi loại
trừ lãi suất tính theo chiết khấu dòng tiền.
• Giá trị hợp lý của TS thuê: là giá bán trên thị
trường của TS trong điều kiện thông thường.
 Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền
thuê tối thiểu nếu chiếm phần lớn giá trị hợp lý
của TS thuê: dấu hiệu của thuê TC.
4. Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán
tiền thuê tối thiểu so với gtrị hợp lý của TS
Các khoản
thanh toán
tiền thuê tối
thiểu
=
Các khoản tiền bên thuê phải trả
+ Giá trị còn lại của TS cho thuê
được đảm bảo – Tiền hoàn trả các
chi phí dịch vụ và thuế - Tiền thuê
phát sinh thêm
2/15/2017
7
4. Giá trị hiện tại của các khoản thanh toán
tiền thuê tối thiểu so với gtrị hợp lý của TS
- Gtrị còn lại của TS cho thuê = Gtrị còn lại của TS 
cho thuê được đảm bảo + Gtrị còn lại của TS cho
thuê không được đảm bảo
- Tiền hoàn trả các CP dịch vụ và thuế do bên cho
thuê trả hộ: CP bảo trì, bảo dữơng, phí bảo hiểm,
- Tiền thuê phát sinh thêm: là 1 phần của khoản
thanh toán tiền thuê, nhưng không cố định Loại
trừ khỏi khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu.
5. Mức độ chuyển giao lợi ích và rủi ro xét
trên bản chất HĐ
VD. Cty B trúng thầu 1 HĐồng khai thác cổ vật của
1 con tàu đắm. Để thực hiện HĐ, cty B cần 1 thiết
bị lặn chuyên dùng thích hợp với độ sâu, điều kiện
khai thác tại vùng biển có tàu đắm và tương thích
với các thiết bị riêng của cty B. Cty cho thuê tài
chính X đặt nhà sản xuất M chế tạo thiết bị thỏa
mãn các yêu cầu trên để cho công ty B thuê. HĐ
thuê trong 3 năm, không có quyền hủy ngang. Sau
khi thuê xong, thiết bị sẽ được trả lại cho công ty
X.
VÍ DỤ
Ngày 01/7/20x0, công ty Hưng Thịnh ký hợp đồng
cho Xí nghiệp bánh kẹo Hoàng Anh thuê 1 dây
chuyền máy đóng gói. Hưng Thịnh đã mua dây
chuyền này vào cùng ngày 01/07/20x0 với giá
452.706.000đ (giá chưa thuế GTGT, thuế suất 10%).
Các điều khoản của hợp đồng thuê như sau:
2/15/2017
8
VÍ DỤ
- Thời gian thuê 4 năm
- Số tiền phải trả hàng năm 150 triệu
đồng
- Thời gian sử dụng kinh tế của dây
chuyền
6 năm
- Giá trị còn lại ước tính của dây
chuyền khi hết hạn thuê
70 triệu đồng
- Giá trị còn lại của dây chuyền được
đảm bảo bởi bên thuê
50 triệu đồng
VÍ DỤ
Hợp đồng thuê có thể hủy ngang, nhưng nếu tự ý
hủy hợp đồng, bên thuê phải bồi thường 1 khoản
tiền tương đương 4 năm tiền thuê. Số tiền 150 triệu
đồng mà Hoàng Anh phải trả hàng năm cho Hưng
Thịnh bao gồm cả 30 triệu đồng tiền chi phí bảo
dưỡng và bảo hiểm hàng năm do Hưng Thịnh thanh
toán dùm. Khi hết hạn 4 năm, Hoàng Anh dự định sẽ
trả lại dây chuyền cho Hưng Thịnh. Lãi suất ngầm
định: 12%/năm
VÍ DỤ
Yêu cầu: Hãy cho biết trường hợp trên đây là thuê
hoạt động hay thuê tài chính? Giải thích.
2/15/2017
9
KT THUÊ HOẠT ĐỘNG
DN thuê:
- Không phản ánh giá trị tài sản đi thuê trên Bảng cân
đối kế toán của DN
- Chỉ phản ánh chi phí tiền thuê hoạt động vào chi phí
SXKD theo PP đường thẳng cho suốt thời hạn thuê tài
sản, không phụ thuộc vào phương thức thanh toán tiền
thuê (trả tiền thuê từng kỳ hay trả trước, trả sau).
KT THUÊ HOẠT ĐỘNG
(3b)
242
623,627,641,642
(2) 
133
111,112,
331
(3a)
(1)
2/15/2017
10
Ví dụ
Doanh nghiệp A nộp VAT theo PP khấu trừ thuế, có
tình hình về TSCĐ đi thuê hoạt động trong tháng
01/N như sau:
1. Ngày 02/1, nhận 1 máy phát điện thuê ngoài để
dùng tại phân xưởng sản xuất, có giá trị theo
hợp đồng 75.000.000đ. Thời hạn thuê 6 tháng.
Tiền thuê trả từng tháng 2.000.000đ/tháng, VAT
10%. Chuyển khoản trả tiền thuê tháng này và
tiền đặt cọc là 5.000.000đ.
Ví dụ
2. Ngày 30/1, chi tiền mặt thuê mặt bằng cửa hàng
giới thiệu và bán sản phẩm tháng 01: 4.400.000đ
(trong đó thuế đầu vào 400.000đ)
3. Ngày 31/1, hết thời hạn thuê theo hợp đồng (1
năm), trả lại xe tải phục vụ bán hàng cho bên
cho thuê, giá trị TS theo hợp đồng là
150.000.000đ và phân bổ tiền thuê tháng này
3.000.000đ
Yêu cầu: Định khoản tình hình trên.
KT CHO THUÊ HOẠT ĐỘNG
DN cho thuê:
- Vẫn ghi nhận tài sản cho thuê hoạt động trên Bảng
cân đối KT theo cách phân loại TS của DN .
- Vẫn trích khấu hao đối với TSCĐ cho thuê hoạt động
- Ghi nhận doanh thu và chi phí cho thuê hoạt động.
2/15/2017
11
KT CHO THUÊ HOẠT ĐỘNG
 Doanh thu cho thuê tài sản từ cho thuê hoạt động
phải được ghi nhận theo phương pháp đường thẳng
trong suốt thời hạn cho thuê mà không phụ thuộc vào
phương thức thanh toán, trừ khi áp dụng phương pháp
tính khác hợp lý hơn.
 Chi phí cho thuê hoạt động trong kỳ bao gồm khoản
khấu hao tài sản cho thuê hoạt động và số chi phí trực
tiếp ban đầu được ghi nhận ngay hoặc phân bổ dần
cho suốt thời hạn cho thuê phù hợp với việc ghi nhận
doanh thu.
CHO THUÊ CÔNG CỤ, DỤNG CỤ
(133)
111,112 242153 627
Chi phí trực tiếp ban đầu liên quan đến cho thuê hoạt động
CHO THUÊ CÔNG CỤ, DỤNG CỤ
3331
5113 3387
131
111,112
Ghi nhận doanh thu:
2/15/2017
12
VD
Trong tháng 1/N, công ty có các nghiệp vụ kinh tế sau:
1. Xuất kho lô công cụ A, có giá xuất kho 12.000.000đ, 
cho thuê trong 10 tháng, thời gian ước tính sử dụng
12 tháng. Tiền thuê mỗi tháng chưa thuế 1.000.000đ, 
thuế GTGT 10%. Công ty đã thu tiền thuê tháng đầu
tiên bằng tiền mặt.
2. Mua lô công cụ B, có giá mua chưa thuế 20.000.000 
đồng, thuế GTGT 10%, đã thanh toán bằng chuyển
khoản. Lô công cụ này được đem cho công ty X 
thuê trong 5 tháng, thời gian ước tính sử dụng 10 
tháng. Công ty đã thu trước tiền cho thuê 3 tháng
đầu bằng tiền mặt, biết rằng tiền thuê mỗi tháng
chưa thuế 1.500.000đ, thuế GTGT 10%. 
CHO THUÊ MÁY MÓC, PHƯƠNG TIỆN VẬN TẢI
133
242
111,112
Chi phí liên quan 
TSCĐ cho thuê 
nhiều kỳ
Chi phí liên quan TSCĐ cho thuê một kỳ
Khấu hao TSCĐ 
cho thuê
214(2141) 627
Phân bổ CP liên
quan TSCĐ cho
thuê từng kỳ
Chi phí trực tiếp ban đầu liên quan đến cho thuê hoạt động
CHO THUÊ MÁY MÓC, PHƯƠNG TIỆN 
VẬN TẢI
Nhận trước tiền cho thuê 
nhiều kỳ
Kết 
chuyển 
doanh 
thu cho 
thuê từng 
kỳ
3331
511(5113) 3387
131
111,112
Tiền cho thuê 
phải thu từng 
kỳ
Nhận tiền cho thuê từng kỳ
Thu tiền 
cho thuê
Hoàn trả tiền cho thuê nhận trước khi ngừng cho thuê
Ghi nhận doanh thu:
2/15/2017
13
CHO THUÊ BẤT ĐỘNG SẢN
242
133
111,112
Chi phí liên quan BĐS 
cho thuê nhiều kỳ
Chi phí liên quan BĐS cho thuê một kỳ
Khấu hao BĐS 
cho thuê
632
Pbổ CP liên quan
BĐS cho thuê
từng kỳ
2147
Chi phí trực tiếp ban đầu liên quan đến cho thuê hoạt động
CHO THUÊ BẤT ĐỘNG SẢN
Nhận trước tiền cho thuê 
nhiều kỳ
Kết 
chuyển 
doanh 
thu cho 
thuê từng 
kỳ
3331
5117 3387
131
111,112
Tiền cho thuê 
phải thu từng 
kỳ
Nhận tiền cho thuê từng kỳ
Thu tiền 
cho thuê
Hoàn trả tiền cho thuê nhận trước khi ngừng cho thuê
Ghi nhận doanh thu:
2/15/2017
14
XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ BAN ĐẦU TS THUÊ 
TÀI CHÍNH
Nguyên giá = Giá trị TS thuê TC + CP trực tiếp phát
sinh ban đầu liên quan đến thuê TC.
 Giá trị TS thuê TC: giá thấp hơn giữa giá trị hợp
lý của TS thuê và gtrị hiện tại của khoản thanh toán
tiền thuê tối thiểu (giá chưa có thuế GTGT).
XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ BAN ĐẦU TS THUÊ 
TÀI CHÍNH
- Giá trị hợp lý: giá trao đổi (mua bán) TS trên thị
trường tại thời điểm đó.
- Giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối
thiểu:
PV =
a
+
a
+
a +.
+
a
(1+i) (1+i)2 (1+i)3 (1+i)n
PV: giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu (nợ gốc)
n: thời gian thuê
i: lãi suất ngầm định hoặc lãi suất tính theo năm ghi trong hợp đồng thuê
a: khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu từng năm
Các khoản
thanh toán
tiền thuê tối
thiểu
=
Các khoản tiền bên thuê phải trả
+ Giá trị còn lại của TS cho thuê
được đảm bảo – Tiền hoàn trả các
chi phí dịch vụ và thuế (bên cho 
thuê trả hộ) - Tiền thuê phát sinh
thêm
2/15/2017
15
VÍ DỤ
Công ty TNHH A có 1 hợp đồng thuê tài chính 1 xe ôtô
trong thời hạn 3 năm, giá trị hợp lý của ôtô là
135.000.000đ (chưa bao gồm thuế GTGT); Tiền thuê
phải trả mỗi năm 1 lần vào cuối năm là 50.000.000đ
(chưa bao gồm thuế GTGT); Lãi suất tính theo năm ghi
trong hợp đồng là 10%/năm. Trả lại TS vào cuối thời
hạn thuê. Công ty đã chi tiền mặt vận chuyển, bốc dỡ
khi nhận TS thuê là 1.000.000đ. Nhận TS thuê vào đầu
năm 1. TS phục vụ cho hoạt động quản lý của DN.
Yêu cầu: tính nguyên giá của TS thuê tài chính trên.
QUY ĐỊNH KẾ TOÁN
- Khoản thanh toán tiền thuê TS thuê TC bao gồm:
• Khoản phải trả nợ gốc từng kỳ
• Chi phí tài chính (số tiền lãi thuê TC) Được
xác định bằng: Số dư nợ gốc còn lại x tỷ lệ lãi suất
định kỳ cố định.
 Trường hợp số thuế GTGT do bên cho thuê đã trả
khi mua TSCĐ để cho thuê mà bên thuê phải hoàn lại
thì số tiền lãi thuê TC phải trả bao gồm cả số lãi tính
trên số thuế GTGT mà bên thuê chưa trả cho bên cho
thuê.
QUY ĐỊNH KẾ TOÁN
- Bên thuê tính, trích KH TSCĐ thuê TC vào
CPSX,KD theo định kỳ. (Theo thời gian sử dụng
hoặc theo thời gian thuê nếu trả lại TS vào cuối thời
hạn thuê)
2/15/2017
16
QUY ĐỊNH KẾ TOÁN (sửa)
Khoản thuế GTGT đầu vào bên cho thuê yêu cầu
thanh toán (căn cứ vào hoá đơn của bên cho thuê):
- Nếu thuế GTGT được khấu trừ: ghi vào TK133
- Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ:
+ Ghi vào nguyên giá (TK212): nếu việc thanh toán
thuế GTGT được thực hiện một lần ngay tại thời
điểm ghi nhận TSCĐ thuê TC
+ Ghi vào chi phí SXKD (TK627,641,642): nếu
thanh toán theo định kỳ nhận hoá đơn.
CHỨNG TỪ
- Hợp đồng thuê TC
- Hóa đơn dịch vụ cho thuê TC
TÀI KHOẢN SỬ DỤNG (sửa)
- TK 212 : TSCĐ thuê tài chính / TK217 (nếu là BĐS
đầu tư)
- TK 2142: Hao mòn TSCĐ thuê TC / TK2147
- TK 3412: Nợ thuê tài chính
2/15/2017
17
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
(1) CP trực tiếp ban đầu liên 
quan TSCĐ thuê tài chính 
trước khi nhận tài sản thuê
(2) Ký qũy đảm bảo
việc thuê tài sản
(3b)CP trực tiếp 
ghi nhận vào 
nguyên giá
111,112, 242
244
212 / 217
Các chi phí, thủ tục phát sinh ban đầu khi thuê TS thuê TC:
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
212 / 217
3412
(3a) xác định 
nợ gốc phải 
trả và giá trị 
TSCĐ thuê 
tài chính theo 
giá chưa có 
thuế GTGT
Ghi nhận nợ thuê tài chính:
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
111,112,338
133
Thuế GTGT được khấu trừ
XỬ LÝ THUẾ GTGT ĐẦU VÀO: 
 Nếu thuế GTGT được khấu trừ
2/15/2017
18
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
111,112,338
212/217
Thuế GTGT không được khấu trừ (việc thanh
toán thuế GTGT được ghi nhận 1 lần ngay tại
thời điểm thuê TC)
XỬ LÝ THUẾ GTGT ĐẦU VÀO: 
 Nếu thuế GTGT không được khấu trừ
627,641,642
Thuế GTGT không được khấu trừ (việc thanh
toán thuế GTGT theo định kỳ nhận hoá đơn)
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
111,112,
635
3412
Định kỳ, 
nhận 
được hoá 
đơn 
thanh 
toán tiền 
thuê TC
Lãi thuê trả kỳ này
Định kỳ nhận được hoá đơn thanh toán tiền thuê TC
Nợ gốc trả 
kỳ này
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
111,112, 635
Trả phí cam kết sử dụng vốn phải trả cho bên cho
thuê TC
2/15/2017
19
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
623,627,641,642, 2142 / 2147
Trích khấu hao TSCĐ thuê TC
KẾT THÚC THỜI HẠN THUÊ, TRẢ LẠI TS THUÊ 
HOẶC MUA LẠI TS THUÊ
Chuyển TSCĐ thuê tài chính sang TSCĐ thuộc 
chủ sở hữu sử dụng (chuyển NG).
212 / 217
2141
211
2142 / 2147
Trả lại TSCĐ thuê tài 
chính
Chuyển TSCĐ thuê tài 
chính sang TSCĐ thuộc chủ 
sở hữu sử dụng (chuyển 
GTHM)
HẠCH TOÁN KT VỀ TSCĐ THUÊ TC (sửa)
2/15/2017
20
KHÁI NIỆM
Giao dịch bán và thuê lại tài sản được thực hiện khi
tài sản được bán và được chính người bán thuê lại.
 Quyền sở hữu TS chuyển giao từ người bán (bên
sẽ thuê TS) sang người mua (bên sẽ cho thuê TS)
CÁC TRƯỜNG HỢP
1. Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê tài
chính
2. Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê hoạt
động
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê tài
chính
 Giao dịch gồm 2 HĐ: 1 HĐ bán tài sản và 1 HĐ
thuê tài chính đối với chính tài sản đó.
2/15/2017
21
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê tài
chính
 Khoản chênh lệch giữa thu nhập bán TS với giá
trị còn lại trên sổ KT không được ghi nhận ngay
là lãi lỗ từ việc bán TS trong kỳ. Cụ thể:
• Giá bán > Giá trị còn lại Chênh lệch được
ghi nhận là doanh thu chưa thực hiện (3387)
và được khấu trừ dần vào CPSX, KD trong
suốt thời gian thuê TS.
• Giá bán < Giá trị còn lại Chênh lệch được
ghi nhận là CP trả trước (242) và kết chuyển
dần vào CPSX, KD trong suốt thời gian thuê
TS.
Giá bán > Giá trị còn lại
Kết chuyển theo 
thời gian thuê
214
811211
623,627,
33311
3387
711 111,112,131
NG GTCL
GTHM
GTCL
Chênh lệch
Gbán-GTCL
Giá TT
Thuế
GTGT
VÍ DỤ
Để giải quyết tình trạng thiếu hụt tiền thanh toán các
khoản nợ đến hạn, ngày 01/01/20x0, DN tư nhân Đệ Nhị
bán 1 TSCĐ đang sử dụng ở phân xưởng SX cho cty
Tương Lai với giá là 3,5 tỷ đồng (giá chưa thuế GTGT,
thuế suất 10%), thu bằng chuyển khoản. Vào thời điểm
bán, TS đang được ghi nhận trên sổ sách của Đệ Nhị với
nguyên giá là 4 tỷ đồng, tổng GTHM lũy kế là 1,25 tỷ
đổng.
Đồng thời cũng trong ngày 01/01/20x0, Đệ Nhị thuê lại
TSCĐ vừa bán cho Tương Lai (thuê TChính) với thời
gian thuê 6 năm.
Yêu cầu: Ghi nhận việc bán và phân bổ lãi do bán TS
của Đệ Nhị.
2/15/2017
22
Giá bán < Giá trị còn lại
811211
242 623,627, 33311
711 111,112,131
214
NG GBán 
GT hao 
mòn
GTCL -
GBán 
GBán Giá
TT
Thuế
GTGT
Phân bổ 
theo thời 
gian thuê 
VÍ DỤ
Để giải quyết tình trạng thiếu hụt tiền thanh toán các
khoản nợ đến hạn, ngày 01/01/20x0, DN tư nhân Đệ Nhị
bán 1 TSCĐ đang sử dụng ở phân xưởng SX cho cty
Tương Lai với giá là 2 tỷ đồng (giá chưa thuế GTGT,
thuế suất 10%), thu bằng chuyển khoản. Vào thời điểm
bán, TS đang được ghi nhận trên sổ sách của Đệ Nhị với
nguyên giá là 4 tỷ đồng, tổng GTHM lũy kế là 1,25 tỷ
đổng.
Đồng thời cũng trong ngày 01/01/20x0, Đệ Nhị thuê lại
TSCĐ vừa bán cho Tương Lai (thuê TChính) với thời
gian thuê 6 năm.
Yêu cầu: Ghi nhận việc bán và phân bổ lãi do bán TS
của Đệ Nhị.
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê
hoạt động
 Bao gồm 2 HĐ được ký kết: 1 HĐ bán tài sản và
1 HĐ thuê hoạt động đối với chính tài sản đó.
2/15/2017
23
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê
hoạt động
 So sánh giữa giá bán và giá trị hợp lý tại thời
điểm bán:
• Giá bán = Giá trị hợp lý: các khoản lỗ hoặc lãi
được ghi nhận ngay trong kỳ phát sinh (khoản
lỗ hoặc lãi là chênh lệch giữa giá bán và gtrị
còn lại của TS)
Giá bán = Giá trị hợp lý
214
NG
GTCL
Gía trị hao
mòn
GBán Giá
TT
811211
33311
711 111,112,131
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê
hoạt động
• Giá bán < Giá trị hợp lý: các khoản lỗ hoặc lãi
được ghi nhận ngay trong kỳ phát sinh (khoản
lỗ hoặc lãi là chênh lệch giữa giá bán và gtrị
còn lại của TS).
 THợp mức giá thuê khi thuê lại TS thấp hơn
giá thuê thị trường thì khoản lỗ do chênh lệch
thấp hơn giữa giá bán và giá trị còn lại sẽ
không được ghi nhận ngay trong kỳ mà phân
bổ dần vào CP cho phù hợp với khoản thanh
toán tiền thuê trong suốt thời gian thuê TS.
2/15/2017
24
Giá bán < Giá trị hợp lý:
Phân bổ lỗ 
theo thời 
gian thuê 
NG GBán
Giá trị 
hao mòn
GTCL -
GBán 
GBán Giá
TT
811211
242 623,627, 33311
711 111,112,131
214
VÍ DỤ
Ngày 01/01/20x0, DN tư nhân Hoàng Long bán 1
xe ôtô đang sử dụng cho công ty Viễn Đông với
giá là 640 triệu đồng (giá chưa thuế GTGT, thuế
suất 10%). Giá thị trường của 1 xe ôtô tương tự
vào ngày 01/01/20x0 là 730 triệu đồng (giá chưa
thuế GTGt). Vào thời điểm bán, ôtô này đang
được ghi nhận trên sổ sách của Hoàng Long với
nguyên giá 1,5 tỷ đồng và tổng GTHM lũy kế là
700 triệu đồng.
VÍ DỤ
Đồng thời cũng trong ngày 01/01/20x0, Hoàng
Long thuê lại chính xe ôtô đã bán cho Viễn Đông
(thuê hoạt động) trong 2 năm với giá thuê mỗi
năm là 150 triệu đồng (giá chưa thuế GTGT,
thuế suất 10%). Tiền thuê trả định kỳ 6 tháng và
thanh toán cuối kỳ. Trên thị trường cho thuê xe
ôtô vào thời điểm đó, giá thuê hợp lý hàng năm
của 1 xe ôtô tương tự là 200 triệu đồng (giá chưa
thuế GTGT).
Yêu cầu: ghi nhận việc bán và phân bổ chênh
lệch giữa giá bán ôtô và giá trị hợp lý ở Hoàng
Long.
2/15/2017
25
Bán và thuê lại tài sản theo hình thức thuê
hoạt động
• Giá bán > Giá trị hợp lý: khoản chênh lệch cao
hơn giữa giá bán và giá trị hợp lý của TS được
ghi nhận là doanh thu chưa thực hiện và được
phân bổ để ghi giảm chi phí có liên quan trong
kỳ phù hợp với khoản thanh toán tiền thuê
hoạt động trong suốt thời gian TS đó dự kiến
sử dụng; chênh lệch giữa giá trị hợp lý và giá
trị còn lại được ghi nhận ngay là lãi hay lỗ
trong kỳ.
Giá bán > Giá trị hợp lý
Kết chuyển 
theo thời 
gian thuê 
NG GTCL
GTHM
GT 
hợp lý
Chênh lệch
Gbán -GT 
hợp lý
Giá 
thanh 
toán
3387214
811211
623,627,
33311
711 111,112,131
VÍ DỤ
Ngày 01/01/20x0, DN tư nhân Long Hải bán 1 xe ôtô
đang sử dụng ở bộ phận quản lý cho cty Đông Hà
với giá là 1,1 tỷ đồng (giá chưa thuế GTGT, thuế
suất 10%). Giá thị trường của 1 xe ôtô tương tự vào
ngày 01/01/20x0 là 1 tỷ đồng (giá chưa thuế GTGT).
Vào thời điểm bán, xe ôtô này đang được ghi nhận
trên sổ sách của Long Hải với nguyên giá 1,5 tỷ
đồng, GTHM lũy kế là 700 triệu đồng. Đồng thời
cũng trong ngày này, Long Hải thuê lại xe ôtô đã bán
cho Đông Hà (thuê hoạt động) trong 2 năm với giá
thuê mỗi năm là 150 triệu đồng (giá chưa thuế
GTGT, thuế suất 10%). Tiền thuê trả định kỳ 6
tháng và thanh toán cuối kỳ.
Yêu cầu: ghi nhận việc bán và phân bổ chênh lệch
giữa giá bán ôtô và giá trị hợp lý ở Long Hải.
2/15/2017
26
TÓM TẮT: BÁN VÀ THUÊ LẠI TS
THUÊ LẠI: THUÊ TÀI CHÍNH
Giá bán > Giá trị còn lại Giá bán < Giá trị còn lại
Chênh lệch lãi: doanh
thu chưa thực hiện 
Trừ dần vào CPSX,KD
suốt thời gian thuê
Chênh lệch lỗ: CP trả
trước dài hạn kết
chuyển dần vào
CPSX,KD suốt thời gian
thuê
TÓM TẮT: BÁN VÀ THUÊ LẠI TS
THUÊ LẠI: THUÊ HOẠT ĐỘNG
Giá bán = Giá trị hợp lý Lãi, lỗ (giá bán – gtrị còn
lại) Ghi nhận ngay trong
kỳ
Giá bán < Giá trị hợp lý
(Giá thuê TS < Giá thuê
thị trường)
Lỗ (giá trị còn lại – giá bán) 
 242 Pbổ dần vào CP 
trong suốt thời gian thuê
TS
Giá bán > Giá trị hợp lý Lãi (Giá bán - giá trị hợp
lý) 3387 ghi giảm CP 
trong suốt thời gian thuê