Bài giảng Hệ thống thông tin Địa lý (Gis) - Chương 6: Web GIS

1 
HỆ THỐNG THÔNG TIN ĐỊA LÝ (GIS) 
 (CH6 – WEB GIS) 
Phan Trọng Tiến 
Bộ môn Công nghệ phần mềm – Khoa CNTT 
Học Viện Nông nghiệp Việt Nam 
Website:  
Email: phantien84@gmail.com 
Nội dung 
q ‘Web-based GIS’ là gì? 
q Phân loại web-based GIS 
q Sự khác nhau giữa web-based và các 
hệ thống GIS khác 
q Sự phát triển bùng nổ của web-
based GIS 
q Web Map Servers và Web Feature 
Servers 
Web-based GIS 2 
2 
“Web-based	GIS” là gì?	
•  Không	yêu	cầu	phần	mềm	chuyên	dụng	tại	
máy	client	
•  Tuy	nhiên,	các	trình	duyệt	có	nền	tảng	công	
nghệ	không	thống	nhất	
q  Sử	dụng	Javascript	
q  Sử	dụng	Java	
q  Sử	dụng	các	plugin	
q  Mức	độ	hỗ	trợ	khác	nhau	cho	các	định	dạng	đồ	
hoạ	khác	nhau,	v.v	
q  Mức	độ	phát	triển	của	mỗi	nền	tảng	không	
đồng	nhất	
Một hệ thống map-based được cung cấp thông qua một trình duyệt web 
“web-based GIS” 
Web-based GIS 3 
Ví dụ trực quan so sánh giới tính 
Nguồn: www.statistics.gov.uk/populationestimates/svg_pyramid/uk/index.html 
Xem thêm SVG – Scalable Vector Graphics -  
Web-based GIS 4 
3 
GIS	và	web	cho	mobile	
q  Nền tảng web cho Mobile có 
những ưu điểm và nhược điểm 
riêng 
•  Kích thướng màm hình nhỏ 
•  Đầu vào người sử dụng hạn chế 
•  Xác định vị trí có sẵn 
•  Có các dịch vụ dựa trên vị trí, địa 
điểm 
Web-based GIS 5 
“Web-based	GIS” là gì?	
•  Không	yêu	cầu	phần	mềm	chuyên	dụng	tại	
máy	client	
•  Tuy	nhiên,	các	trình	duyệt	là	một	nền	tảng	
không	thống	nhất	
q  Sử	dụng	Javascript	
q  Sử	dụng	Java	
q  Sử	dụng	các	plugin	
q  Mức	độ	hỗ	trợ	khác	nhau	cho	các	định	dạng	đồ	
hoạ	khác	nhau,	v.v	
q  Mức	độ	phát	triển	của	mỗi	nền	tảng	không	
đồng	nhất	
Một hệ thống map-based được cung cấp thông qua một trình duyệt web 
“web-based GIS” 
•  Mức độ tương tác trên nó và vượt ra 
ngoài một bản đồ tĩnh đơn giản 
•  Độ tương tác này có thể là thân thiện 
hoặc ít thân thiện phụ thuộc vào bản đồ 
•  Một hệ thống GIS đúng nghĩa phài bao 
gồm 
•  Các chức năng phân tích 
•  Điều khiển việc hiển thị các lớp bản đồ 
Web-based GIS 6 
4 
Dữ liệu bản đồ trên web 
Web 
mapping 
Web 
GIS 
Web 
cartography 
Web-based GIS 7 
Các loại Web GIS 
q Có những loại web-base GIS nào? 
q Cách nào chúng ta có thể phân loại 
chúng? 
q Ví dụ 
q Thử phân loại chúng 
Web-based GIS 8 
5 
Google	Maps	
Web-based GIS 9 
Google	Maps	
Web-based GIS 10 
6 
Google	Maps	
Web-based GIS 11 
Google	Maps	
www.casa.ucl.ac.uk/googlemaps/OAC-super-EngScotWales.html 
 Web-based GIS 12 
7 
Google	Maps	
Web-based GIS 13 
ononemap.com 
Web-based GIS 14 
8 
Các ví dụ khác – Trong giao thông 
Web-based GIS 15 
Bản đồ giao thông 
www.trafficmap.co.uk 
Web-based GIS 16 
9 
Bản đồ giao thông 
Web-based GIS 17 
Bản đồ tai nạn giao thông 
Web-based GIS 18 
10 
Bản đồ tắc ngẽn giao thông 
Web-based GIS 19 
Bản đồ giao thông 
Web-based GIS 20 
11 
Bản đồ thời tiết 
www.usatoday.com/weather 
Web-based GIS 21 
Dự báo tuyết rơi 
www.snow-forecast.com 
Web-based GIS 22 
12 
Bản đồ về động đất 
Web-based GIS 23 
Phân loại Web-based GIS 
q Theo Peng (2001), Campagna và 
Delano (2004) đã nghiên cứu việc sử 
dụng GIS cho lĩnh vực công cộng 
(PPGIS) qua Internet và đã đề xuất 
một số thuật ngữ riêng biệt hữu ích 
cho việc phân loại 
Web-based GIS 24 
13 
Peng, 2001 
q Peng mô tả một framwork cho việc phân loại các hệ 
thống web-based cho lĩnh vực công cộng (WPPS) 
q Sự phát triển của GIS trên internet 
q Internet như một cách để phổ biến dữ liệu số 
q Liên kết các chương trình GIS lên web để cung cấp các chức năng 
đơn giản 
q Phân phối các component làm phong phú thêm môi trường phát 
triển 
q Các yêu cầu hệ thống 
q Khai thác 
q Đánh giá 
q Xây dựng ngữ cảnh 
q Diến đàn 
q WPPS cải tiến nhưng không thể thay thế đươc các 
quy trình ra quyết định truyền thống. 
Web-based GIS 25 
Các chức năng và các đặc điểm: 
Peng 
q Dựa trên cơ sở Internet và nền tảng 
trung lập 
q Quản lý cơ sở dữ liệu phân tán 
q Bản đồ gắn trên giao diện HTML 
q Các mô hình phân tích nên được hỗ 
trợ 
q Nhiều kênh giao tiếp 
q Hệ thống tíchhợp hỗ trợ việc bình 
chọn và thể hiện sở thích 
q Khả năng mở rộng 
q Tương thích với các chuẩn hiện hành 
Web-based GIS 26 
14 
Campagna và Delano 
q Tương thích với các phân loại của 
Peng 
q Đưa ra bảng “nội dung”/”công nghệ” 
để định giá các trang web hành chính 
công tại Ý 
Các kiểu 
nội dung 
Tăng sự tinh vi về kỹ thuật 
Web-based GIS 27 
Bảng “Nội dung”/ “Công nghệ” 
Nội dung/ Công nghệ T1: Trình duyệt web 
và bản đồ tĩnh 
T2: Các ảnh bản đồ 
tương tác 
T3: Bản đồ tương tác 
động, đa phương 
tiện, 3D 
T4: Tương tác với 
các chức năng tìm 
kiếm cơ bản, truy 
vấn và phân tích – 
các chức năng cơ 
bản web GIS 
T5: Các chức năng 
cải tiến Web-GIS – 
Các hệ thống quy 
hoạch và hỗ trợ ra 
quyết định 
C1: Thông tin chung C1T1 C1T2 C1T3 C1T4 C1T5 
C2: Môi trường, quy 
hoạch C2T1 C2T2 C2T3 C2T4 C2T5 
C3: Dữ liệu thô C3T1 C3T2 C3T3 C3T4 C3T5 
C4: Các công cụ 
phân tích, trọng tâm 
là trao đổi thông tin 
hai chiều 
C4T1 C4T2 C4T3 C4T4 C4T5 
Web-based GIS 28 
15 
Các ví dụ về nội dung 
q C1: Thông tin chung 
q Các bản đồ về du lịch 
q Các bản đồ về vị trí khác 
q C2: Môi trường và ra quy hoạch 
q Các ứng dụng quy hoạch địa phương 
q Các tài liệu bản đồ đệ trình 
q C3: Dữ liệu thô 
q Dữ liệu thô cho người dùng tải về 
q C4: Các công cụ phân tích 
Web-based GIS 29 
Các ví dụ về công nghệ 
q  T1: Các bản đồ tĩnh 
q Nhúng các ảnh vào HTML hoặc các tài liệu PDF 
q  T2: Các bản đồ tương tác 
q Có thể tích hợp vào các site hoặc theo hướng liên kết với một bên 
thứ 3 như một đa bản đồ 
q  T3: Các bản đồ tương tác động 
q Các đối tượng có thể bao gồm các đa phương tiện và biểu diễn 3D 
q  T4: Tương tác tìm kiếm trên bản đồ 
q Truy vấn và phân tích – dựa trên các chức năng cơ sở của web GIS 
q  T5: Các chức năng cải tiến Web-GIS 
q Quy hoạch và các hệ thống hỗ trợ 
Web-based GIS 30 
16 
Bản đồ nhiệt bề mặt Italy 
From: Campagna & Delano (2004) 
Web-based GIS 31 
Bản đồ nhiệt bề mặt Denmark 
From: Arleth (2005) 
Web-based GIS 32 
17 
Bản đồ nhiệt bề mặt Ireland 
From: de Róiste (2006) 
Web-based GIS 33 
Sự khác nhau giữa web-gis và các hệ thống 
GIS khác 
q Sự khác nhau giữa ‘web-based’ và desktop 
GIS? 
q Tính phổ biến của giao diện 
q Các giao diện của các component rất giới hạn trên 
web 
q Hạn chế truy cập dữ liệu được lưu trữ cục bộ 
q Dữ liệu từ xa không giới hạn 
q Xử lý trình duyệt bị giới hạn 
q Khai thác tiềm năng sức mạnh xử lý của máy chủ 
Web-based GIS 34 
18 
Sự phát triển bùng nổ Web-based GIS 
q Những năm gần đây với sự ra đời 
mạnh mẽ và dễ sử dụng của các 
công cụ bản đồ 
q Giới thiệu của GoogleMaps là sự kiện 
quan trọng 
q Làm mờ đi ranh giới giữa web-mapping 
và web-GIS 
q Sự phát triển mạnh web-based GIS, giấy 
lên lo ngại về tính riêng tư, tính bảo mật, 
tính đồng thời của GoogleMaps 
Web-based GIS 35 
Các bước tiến của Google 
q GoogleMaps và các dịch vụ tương tự cho phép người 
sử dụng xuất ra các bản đồ: 
q Dữ liệu cơ sở từ Google 
q Các phép chiếu được định nghĩa 
q Có khả năng tích hợp thêm dữ liệu bổ xung 
q Nhiều dịch vụ phức tạp có thể thực hiện được từ việc 
mở rộng phạm vi của nguồn dữ liệu 
q Các bản đồ cơ sở khác nhau 
q Các phép chiếu khác nhau 
q Để làm cho có ý nghĩa của nhiều nguồn dữ liệu, các chuẩn 
được cần được đặt ra 
Web-based GIS 36 
19 
Mô hình client/server và các giao 
thức OGC 
Web-based GIS 37 
Các chuẩn OGC 
q  Tổ chức không gian địa lý(
Open Geospatial Consortium) kiểm soát các 
thông số kỹ thuật quan trọng khác nhau 
q Web Map Service (WMS) 
q Web Feature Service (WFS) 
q Web Coverage Service (WCS) 
q Các định dạng dữ liệu và các chuẩn 
q Simple Features for SQL (SFS) 
q Geographic Markup Language (GML) 
www.opengeospatial.org 
Web-based GIS 38 
20 
Các dịch vụ OGC 
•  Sử dụng các giao thức để gửi và nhận thông 
tin 
•  Trả về dữ liệu cùng với siêu dữ liệu 
(metadata_ 
q WFS – Trả về dữ liệu tuyến tính từ các đối tượng 
q WCS – Trả về dữ liệu raster 
q WMS – Trả về định dạng dựng hình đồ hoạ của một 
bản đồ 
•  Sử dụng các giao thức để giao tiếp giữa server 
và client 
Web-based GIS 39 
Các nguồn dữ liệu bổ xung 
•  Dữ liệu dự báo cho khu vực quan 
tâm 
•  Dữ liệu thu thập cá nhân 
•  Dữ liệu các trạm thu (Ad hoc) 
Web-based GIS 40 
21 
OpenStreetMap 
www.openstreetmap.org 
Web-based GIS 41 
OpenStreetMap 
www.openstreetmap.org 
Web-based GIS 42 
22 
Thực hành 
q Chọn 4 trang web mà sử dụng giao diện bản đồ là 
quan trọng trong website đó 
q Có thể là ở Việt nam hoặc bất kỳ đâu 
q Cố gắng tìm các website có các tính năng (ví dụ từ 
đơn giản đến phức tạp) và bao gồ các lớp chính (ví 
dụ như các hiện tượng xã hội con và vật chất) 
Web-based GIS 43 
Thực hành 
q Hãy xem xét các phương pháp tiếp cận khác nhau 
mà các trang web thực hiện để lập bản đồ và sử 
dụng các dữ liệu không gian 
q Tổng quan 
q Điểm mạnh và điểm yếu của họ là gì? 
q Phân loại của các website 
q Bạn phân loại chúng là‘web maps’ hay ‘web GIS’? 
q Khả năng của GIS là gì nếu các trang web này dùng cho triển 
lãm? 
q Các tính năng và khả năng sử dụng 
q Sử dụng kiến thức của bạn về GIS, theo bạn nghĩ các website 
này có thể cải tiến được không? 
q Khi mở rộng chức năng phân tích gì hoặc lựa chọn các đối tượng 
nào sẽ làm cho website này khó sử dụng? 
q Làm thế nào để khả năng sử dụng các website được cải thiện? 
Web-based GIS 44 
23 
Gửi báo cáo 
q Viết một báo cáo ngắn (500-1000 từ) thảo 
luận sự khác nhau của các website mà đã 
xem xét câu hỏi slide trước 
q Gửi báo cáo dưới dạng một file pdf cho tôi 
theo email: phantien84@gmail.com 
Web-based GIS 45 
Tài liệu tham khảo 
q Web-based GIS, Oliver Duke-Williams, Faculty of Earth & 
Enviroment, University of Leeds 
q Web Cartography, Developments and Prospects 
Edited by Menno-Jan Kraak and Alan Brown, Taylor & 
Francis 
q Campagna, M. and Delano, D. (2004) Evaluating geographic 
information provision within public administration websites, 
Environment and Planning B, 31 (1): 21-37 
q Peng Z-R, 2001, "Internet GIS for public participation" 
Environment and Planning B: Planning and Design 28 (6) 
889 – 905 
Web-based GIS 46