Xây dựng hệ thống điều khiển, giám sát phòng bệnh trên nền tảng Android

Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
15 
XÂY DỰNG HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN, GIÁM SÁT PHÒNG BỆNH 
TRÊN NỀN TẢNG ANDROID 
Trần Đức Hoàng*, Đoàn Mạnh Cường, Lê Hoàng Hiệp, Nguyễn Thị Dung 
Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông - ĐH Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Bài báo nhằm giới thiệu việc xây dựng một hệ thống phần mềm ứng dụng chạy trên nền tảng 
Android sử dụng công nghệ truyền thông Bluetooth được thiết kế thông qua quá trình khảo sát, tìm 
hiểu những yêu cầu trong thực tế như theo dõi hệ thống điều khiển ánh sáng, hệ thống điều hòa 
không khí, hệ thống cảnh báo cháy nổ đối với phòng điều trị bệnh cho bệnh nhân tại các cơ sở y 
tế. Hệ thống có khả năng tương tác, điều khiển phòng bệnh điều trị của bệnh nhân từ xa với những 
chức năng như sau: 
- Giám sát thông số về nhiệt độ, độ ẩm, cảm biến khói (khí) trong phòng bệnh. 
- Tự động gửi cảnh báo tới bác sỹ trong trường hợp các thông số nằm ngoài ngưỡng cho phép. 
- Điều khiển thiết bị điện sử dụng trong phòng như: đèn, quạt... 
- Gửi yêu cầu chăm sóc điều trị tới số điện thoại của bác sỹ. 
Từ khóa: Ứng dụng điều khiển từ xa, Điều khiển thiết bị trên Android, Giám sát thông số trong 
phòng bệnh, Hệ thống điều khiển trên nền Mobile 
GIỚI THIỆU* 
Nâng cao chất lượng khám và điều trị bệnh là 
một trong những mục tiêu đã và đang được 
các cơ sở y tế, bênh viện và cả các phòng 
khám tư nhân quan tâm chú trọng. Trong đó 
việc trang bị cho phòng điều trị những thiết 
bị, công nghệ giúp bệnh nhân thuận tiện sử 
dụng, kiểm soát được các yếu tố trong phòng 
mà không làm ảnh hưởng tới bệnh nhân, từ đó 
có một không gian thoải mái và giúp bệnh 
nhân hồi phục nhanh, tốt hơn đang là một 
mục tiêu hướng tới. 
Ưu điểm của hệ thống thông minh này so với 
các phương pháp thủ công truyền thống là 
người sử dụng như bác sĩ điều trị, bệnh nhân 
và người nhà bệnh nhân có thể giám sát và 
điều khiển các thiết bị trong phòng từ xa, sau 
khi biết được các thông số như nhiệt độ, độ 
ẩm, khí gas tại phòng bằng điện thoại sử dụng 
hệ điều hành android. Hệ thống cũng gửi các 
thông số, những cảnh báo về số điện thoại của 
bác sĩ điều trị hoặc người nhà bệnh nhân và 
bệnh nhân trong trường hợp vượt mức yêu 
cầu y tế cho phép. Từ đó có thể can thiệp kịp 
thời để không làm ảnh hưởng tới bệnh nhân 
trong quá trình điều trị [1],[2]. 
*
 Tel: 0976 262145; Email: tdhoang@ictu.edu.vn 
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TRUYỀN 
THÔNG KHÔNG DÂY BLUETOOTH KẾT 
HỢP NỀN TẢNG ANDROID TRÊN 
MOBILE TRONG XÂY DỰNG ỨNG DỤNG 
Bluetooth là một công nghệ truyền thông không 
dây cho phép các thiết bị điện, điện tử giao tiếp 
với nhau bằng sóng vô tuyến qua băng tần 
chung ISM (Industrial, Scientific, Medical). 
Bluetooth được thiết kế nhằm mục đích thay 
thế dây cable giữa máy tính và các thiết bị 
truyền thông cá nhân, kết nối vô tuyến giữa 
các thiết bị điện tử lại với nhau một cách 
thuận lợi với giá thành rẻ. 
Khi được kích hoạt, Bluetooth có thể tự động 
định vị những thiết bị khác có chung công 
nghệ trong vùng xung quanh và bắt đầu kết 
nối với chúng. Nó được định hướng sử dụng 
cho việc truyền dữ liệu lẫn tiếng nói. 
Tầng giao thức Bluetooth Radio 
Tầng Bluetooth Radio là tầng thấp nhất được 
định nghĩa trong đặc tả Bluetooth. Nó định 
nghĩa những yêu cầu cho bộ phận thu phát 
sóng hoạt động ở tần số 2,4GHz ISM 
(Industrial, Scientific, and Medical). Băng tần 
ISM là băng tần không cần đăng kí được dành 
riêng để dùng cho các thiết bị không dây 
trong công nghiệp, khoa học và y tế. Nhờ giao 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
16 
tiếp bằng sóng radio mà dữ liệu Bluetooth có 
thể xuyên qua các vật thể rắn và phi kim. 
Hình 1.Các tầng giao thức của Bluetooth 
Sóng radio của Bluetooth được truyền đi bằng 
cách nhảy tần số (Frequency Hopping), có 
nghĩa là mọi gói tin (Packet) được truyền trên 
những tần số khác nhau. Tốc độ nhảy nhanh 
giúp tránh nhiễu tốt. Hầu hết các nước dùng 
79 bước nhảy, mỗi bước nhảy cách nhau 
1MHz, bắt đầu ở 2,402GHz và kết thúc ở 
2,480GHz. Ở một vài nước, chẳng hạn như 
Pháp, Nhật, phạm vi của dải băng tần này 
được giảm đi còn 23 bước nhảy. 
Các đặc điểm của công nghệ Bluetooth 
- Tiêu thụ năng lượng thấp, cho phép ứng 
dụng được trong nhiều loại thiết bị bao gồm 
cả thiết bị cầm tay và điện thoại di động. 
- Khoảng cách giao tiếp cho phép: 
 Khoảng cách giữa hai thiết bị đầu cuối có thể 
lên đến 10m ngoài trời và 5m trong tòa nhà. 
 Khoảng cách thiết bị đầu cuối và Access 
point có thể lên tới 100 m ngoài trời và 30 m 
trong tòa nhà. 
- Bluetooth sử dụng băng tần không đăng kí 
2,4Ghz trên dãy băng tần IMS. Tốc độ truyền 
dữ liệu có thể đạt tới mức tối đa 1Mbps (do 
sử dụng tần số cao) mà các thiết bị không dây 
cần phải thấy trực tiếp nhau. 
- Dễ dàng trong việc phát triển ứng dụng: 
Bluetooth kết nối một ứng dụng này với một 
ứng dụng khác thông qua các chuẩn 
“Bluetooth Profiles”, do đó có thể độc lập về 
phần cứng cũng như hệ điều hành sử dụng. 
- Bluetooth được dùng trong giao tiếp dữ liệu 
tiếng nói: có 3 kênh để truyền tiếng nói và 7 
kênh để truyền dữ liệu trong một mạng cá nhân. 
- An toàn và bảo mật được tích hợp với sự 
xác nhận và mã hóa. 
- Tính tương thích với thiết bị phần cứng cao. 
Phát huy ưu điểm của hệ điều hành Android 
Android là một hệ điều hành di động dựa trên 
nền tảng Linux phiên bản 2.6 dành cho các 
dòng điện thoại SmartPhone. Đầu tiên 
Android được ra đời bởi công ty liên hợp 
Android, sau đó được Google mua lại và phát 
triển từ năm 2005 và trở thành một hệ điều 
hành di động mã nguồn mở, miễn phí, mạnh 
mẽ và được ưa chuộng cao trên thế giới. 
Hệ điều hành android một hệ điều hành rất 
mạnh, có khả năng bảo mật cao, hỗ trợ được 
nhiều công nghệ tiên tiến như 3G, GPS, 
EDGE, Wifi.. tương thích với nhiều phần 
cứng, hỗ trợ nhiều loại bộ nhập dữ liệu như 
Keyboard, Touch và Trackball. Android là hệ 
điều hành di động nên có khả năng kết nối cao 
với các mạng không dây. Hỗ trợ công nghệ 
OpenGL nên có khả năng chơi các phương tiện 
media, hoạt hình cũng như trình diễn các khả 
năng đồ họa khác cực tốt, là tiền đề để phát 
triển các ứng dụng có giao diện phức tạp chẳng 
hạn như là các trò chơi [1], [2], [3]. 
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG 
CHƯƠNG TRÌNH ỨNG DỤNG 
Thiết kế hệ thống tập trung vào xây dựng mô 
hình phòng bệnh thông minh để phục vụ bệnh 
nhân trong quá trình khám chữa bệnh. Hệ 
thống được điều khiển bởi điện thoại di động 
của bệnh nhân thông qua công nghệ truyền 
thông Bluetooth kết hợp nền tảng Android 
trên mobile. Sau khi bật chương trình điều 
khiển trên điện thoại di động, người dùng 
phải nhập chuỗi mật khẩu để kết nối giữa điện 
thoại và hệ thống xử lý trung tâm. Thông qua 
giao diện chương trình, người dùng có thể 
điều khiển các thiết bị điện trong phòng cũng 
như giám sát một số thông số môi trường 
trong phòng điều trị. 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
17 
Việc sử dụng các tín hiệu không dây như 
Bluetooth cho phép hệ thống được triển khai 
và áp dụng linh hoạt vào thực tế. Vì vậy hệ 
thống cho phép người dùng có thể tự do thiết 
kế vị trí đặt các khối thành phần tùy theo thực 
tế phòng bệnh. Tùy vào từng loại thiết bị RF 
sử dụng, khoảng cách làm việc khả dụng của 
hệ thống có thể dao động từ vài chục mét [4]. 
Hình 2. Sơ đồ ngữ cảnh hệ thống 
Từ yêu cầu xây dựng mô hình hệ thống phòng 
bệnh thông minh của bệnh nhân sẽ có những 
tính năng cụ thể như sau: 
- Giám sát thông số nhiệt độ, độ ẩm, cảm biến 
khói trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. 
- Tự động gửi cảnh báo tới bác sỹ trong 
trường hợp các thông số nằm ngoài ngưỡng 
cho phép. 
- Điều khiển thiết bị điện từ xa sử dụng trong 
phòng như: Đèn, quạt... 
- Gửi yêu cầu chăm sóc điều trị tới số điện 
thoại của bác sỹ. 
Sơ đồ khối hệ thống 
Sơ đồ khối hệ thống gồm những khối thành 
phần như sau: 
 Giao diện chương trình điều khiển trên 
điện thoại di động 
 Trung tâm điều khiển: 
o Khối thu tín hiệu Bluetooth 
o Khối xử lý trung tâm 
o Khối phát tín hiệu RF 
 Các khối điều khiển thiết bị: 
o Khối thu tín hiệu RF 
o Khối điều khiển thiết bị (đèn, quạt) 
 Các khối cảm biến thông số môi trường: 
o Khối cảm biến nhiệt độ, độ ẩm 
o Khối cảm biến khói (cháy) 
Hình 3. Sơ đồ khối thiết kế hệ thống 
Trong đó, nhiệm vụ chức năng của các khối 
như sau: 
 Giao diện chương trình điều khiển trên 
điện thoại di động: Được thiết kế trên nền 
tảng Android. Giao diện chương trình thân 
thiện, dễ dàng sử dụng. 
 Trung tâm điều khiển: 
- Khối thu tín hiệu Bluetooth: Làm nhiệm vụ 
thu nhận tín hiệu điều khiển từ điện thoại 
người dùng. 
- Khối xử lý trung tâm: Thu nhận và giải mã 
tín hiệu điều khiển Bluetooth từ điện thoại, 
sau đó gửi tín hiệu điều khiển đến khối chấp 
hành thông qua khối phát RF; Khối xử lý 
trung tâm cũng có nhiệm vụ thu thập thông số 
môi trường, phát hiện khói khi có hỏa hoạn và 
gửi cảnh báo đến người dùng. 
- Khối phát tín hiệu RF: Truyền tín hiệu RF 
đến các khối điều khiển thiết bị độc lập. 
 Các khối điều khiển thiết bị: Gồm 02 thiết 
bị độc lập. 
- Khối thu tín hiệu RF: Làm nhiệm vụ thu 
nhận tín hiệu điều khiển các thiết bị từ trung 
tâm điều khiển. 
- Khối điều khiển thiết bị: Sử dụng vi điều 
khiển làm nhiệm vụ giải mã tín hiệu RF. Sau 
đó gửi tín hiệu điều khiển bật/tắt thiết bị đèn, 
quạt tương ứng. 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
18 
 Các khối cảm biến thông số môi trường: 
- Khối cảm biến nhiệt độ, độ ẩm: Thu thập 
thông số nhiệt độ, độ ẩm gửi về trung tâm 
điều khiển và hiển thị trên thiết bị điện thoại 
di động người dùng. 
- Khối cảm biến khói (cháy): Thu thập thông 
số nồng độ khí và gửi về trung tâm điều khiển 
và được hiển thị trên thiết bị điện thoại di 
động người dùng. 
XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH MÔ PHỎNG 
Lưu đồ thuật toán kết nối Bluetooth 
Hình 4. Lưu đồ thuật toán hệ thống 
Khi kích hoạt hệ thống, quá trình kết nối giữa 
điện thoại và hệ thống thông qua Bluetooth sẽ 
được thực hiện. Khối kiểm tra mật khẩu sẽ 
kiểm tra mật khẩu để kết nối hệ thống. Nếu 
nhập sai mật khẩu, kết nối Bluetooth sẽ không 
được thực hiện và quá trình này phải thực 
hiện lại từ đầu. 
Nếu cú pháp đúng, người dùng sẽ tiếp tục 
thao tác trên giao diện chương trình để thực 
hiện các chức năng như: Hiển thị thông số 
môi trường, điều khiển thiết bị... 
Lưu đồ thuật toán chương trình thu thập 
thông số môi trường 
Hình 5. Lưu đồ thuật toán thu thập thông số môi trường 
Khi hệ thống hoạt động, những thông số môi 
trường như nhiệt độ, độ ẩm sẽ được gửi về 
trung tâm điều khiển. Nếu những thông số 
này nằm trong ngưỡng cho phép, kết quả sẽ 
được hiển thị trên giao diện điện thoại người 
dùng. Trong trường hợp thông số nằm ngoài 
ngưỡng cho phép, ngoài việc hiển thị kết quả 
thì thiết bị sẽ gửi thông tin cảnh báo đến 
người dùng [4],[5]. 
Lưu đồ thuật toán chương trình điều khiển 
thiết bị 
Hình 6. Lưu đồ thuật toán chương trình con điều 
khiển thiết bị 
Sau khi module thu RF nhận tín hiệu điều 
khiển sẽ được vi điều khiển tiến hành giải mã 
tín hiệu điều khiển. Lúc này mã điều khiển sẽ 
được kiểm tra, nếu mã điều khiển là "1", "2", 
thì sẽ bật tắt relay tương ứng với thiết bị quạt 
hoặc đèn. 
Thiết kế, xây dựng chương trình ứng dụng 
Thiết kế, xây dựng chương trình điều khiển 
hệ thống có các chức năng [5]: 
- Đăng nhập cho người sử dụng 
- Thông tin về phần mềm điều khiển 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
19 
- Các chức năng điều khiển 
+ Bật/tắt đèn 
+ Bật/tắt quạt 
- Các chức năng thu thập thông số môi trường 
+ Thu thập và hiển thị thông số nhiệt độ, độ ẩm 
+ Thu thập thông số khí gas 
+ Chức năng gửi yêu cầu bác sỹ chăm sóc 
điều trị 
+ Gửi thông tin yêu cầu đến bác sỹ thông qua 
tin nhắn SMS 
Mô hình hoạt động của Client-Server 
Biểu đồ Use Case: 
Biểu đồ Use Case thể hiện số lượng chức 
năng mà người dùng có thể tương tác: 
Hình 7. Chức năng dành cho người dùng 
Biểu đồ Use Case có chức năng hiển thị số 
liệu người dùng. Khi người dùng truy cập vào 
hệ thống sẽ xuất hiện những thông tin giới 
thiệu như: Tên thiết bị, người thực hiệnSau 
đó sẽ đăng nhập vào hệ thống để sử dụng 
phần mềm bằng các thao tác như lựa chọn tài 
khoản Bluetooth, nhập mật khẩu, ấn đăng 
nhập. Lúc này hệ thống sẽ kiểm tra kết nối 
xem có tồn tại tài khoản đăng nhập không, 
mật khẩu đã chính xác chưa nếu đúng sẽ hiển 
thị danh mục thiết bị và cho người dùng kết 
nối với hệ thống để sử dụng phần mềm. Còn 
nếu sai người dùng sẽ phải đăng nhập lại. 
Hình 8. Chức năng dành cho người đăng nhập 
Đối với chức năng dành cho người đăng nhập. 
Khi người dùng đã đăng nhập thành công vào 
hệ thống. Phần mềm trên điện thoại di động 
sẽ có các chức năng cho phép người dùng sử 
dụng hệ thống như: 
- Chức năng điều khiển với từng thiết bị độc 
lập hoặc tất cả các thiết bị trong hệ thống 
(gồm quạt, đèn); Điều khiển hệ thống cảnh 
báo khi có những thông số môi trường nằm 
ngoài ngưỡng cho phép. 
- Chức năng thu thập thông số môi trường 
gồm (nhiệt độ, độ ẩm, khí gas) và hiển thị trên 
thiết bị điện thoại di động. 
- Gửi yêu cầu phục vụ đến thiết bị điện thoại 
của bác sỹ. 
Khi đã sử dụng xong phần mềm cho phép 
đăng xuất khỏi hệ thống. 
Biểu đồ xử lý: 
Server nhận yêu cầu từ client, xử lý và sau đó 
trả lại kết quả cho client. Client gửi yêu cầu 
lên server, sau đó nhận kết quả. Một số mô 
hình xử lý: 
Xử lý đăng nhập 
- Bước 1: Người dùng gửi tên thiết bị truy 
cập, mật khẩu đến hệ thống. Nếu lỗi hệ thống 
hay bluetooth lỗi thì hiển thị thông báo. 
- Bước 2: Hệ thống nhận dữ liệu từ người 
dùng, xử lý và gửi trả lại kết quả. 
- Bước 3: Nếu mật khẩu không đúng thì hiển 
thị lỗi và quay lại bước 1. 
- Bước 4: Đăng nhập thành công tiếp tục sử 
dụng chương trình. 
Hình 9. Mô hình xử lý đăng nhập 
Xử lý điều khiển hệ thống 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
20 
Hình 10. Mô hình xử lý điều khiển 
KẾT QUẢ TRIỂN KHAI THỬ NGHIỆM 
Hệ thống điều khiển thiết bị điện bằng điện 
thoại di động Android có các tính năng như sau: 
- Giám sát thông số nhiệt độ, độ ẩm, cảm biến 
khói (khí) trong phòng bệnh. 
- Tự động gửi cảnh báo tới bác sỹ trong 
trường hợp các thông số nằm ngoài ngưỡng 
cho phép. 
- Điều khiển thiết bị điện sử dụng trong 
phòng như: Đèn, quạt... 
- Gửi yêu cầu chăm sóc điều trị tới số điện 
thoại của bác sỹ. 
- Chương trình xây dựng trên nền tảng 
Android của điện thoại di động có giao diện 
thân thiện, dễ sử dụng đối với người dùng. 
- Hệ thống có tính bảo mật, đơn giản dễ sử 
dụng và tương thích với điện thoại hệ điều 
hành Android. 
Một số hình ảnh mô hình thực tế (Hình 11, 
12, 13 và 14) 
KẾT LUẬN 
Qua thời gian chạy thử nghiệm hệ thống cho 
thấy hệ thống hoạt động tốt và ổn định. Kết 
quả sản phẩm đã hoàn thiện và giải quyết 
được yêu cầu bài toán đặt ra: 
- Kết nối, truyền nhận tín hiệu từ phần cứng 
(khối xử lý trung tâm) qua môi trường không 
dây như RF, Bluetooth, mạng thông tin di động. 
Hình 11. Thông số nhiệt độ, độ ẩm, khí gas được 
hiển thị trên giao diện điện thoại của người dùng 
Hình 12. Giao diện chương trình điều khiển trên 
điện thoại Android 
Hình 13. Kết nối thành công giữa điện thoại 
Android và hệ thống 
Trần Đức Hoàng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 189(13): 15 - 21 
21 
Hình 14. Giao diện chương trình trên điện thoại 
Android 
- Thực hiện việc giao tiếp hai chiều với hệ 
thống thông qua điện thoại di động. 
- Với việc thông tin trực tiếp tới điện thoại 
bác sỹ sẽ góp phần hỗ trợ bệnh nhân trong 
những trường hợp đặc biệt. 
 Với mục tiêu đặt ra trong quá trình thực hiện 
thiết kế và qua quá trình làm việc, đề tài đã 
đạt được một số kết quả nghiên cứu sau: 
- Hệ thống hoạt động tốt, chất lượng ổn định. 
- Người dùng dễ dàng thao tác sử dụng. 
- Có giá trị thực tiễn cao trong thực tế và có 
khả năng triển khai tại bệnh viện các tuyến 
trên cả nước. 
- Đẩy mạnh xu hướng vừa học vừa nghiên 
cứu khoa học trong sinh viên. 
Cơ sở y tế áp dụng, triển khai hệ thống trên 
thực tế: 
- Triển khai và xin góp ý kiến tại phòng vật tư 
bênh viên Đa khoa trung ương Thái Nguyên. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Sundararajan T. V. P., Sumithra M. G., 
Maheswar R., (2014), “A Novel Smart Routing 
Protocol for Remote Health Monitoring in 
Medical Wireless Networks”, Journal of 
healthcare engineering, pp. 95–122. 
2. Konstantas D, Herzog R., 2003, Continuous 
monitoring of vital constants for mobile users: the 
MobileHealth approach. Proc. 25th Annual 
International Conference of the IEEE Engineering 
in Medicine and Biology Society, Cancun, MEX, 
Sep., 3728–3731. 
3. Lin M, Qiao ZZ., 2010, The demand and 
development thinking of mobile medical. Mobile 
Communications, 31–35. 
4. Baig M M, Gholamhosseini H., 2013, Smart 
health monitoring systems: an overview of design 
and modeling, Journal of medical systems, 1–14. 
5. Arcelus, A., Jones, M. H., Goubran, R., and 
Knoefel, F., 2007, Integration of smart home 
technologies in a health monitoring system for the 
elderly. Proc. 21st International Conference on 
Advanced Information Networking and 
Applications Workshops(AINAW’07), 820–825. 
ABSTRACT 
REMOTE MOBILE PATIENT'S ROOM CONTROL AND MONITORING 
SYSTEM BASED ON ANDROID PLATFORM 
Tran Duc Hoang
*
, Doan Manh Cuong, Le Hoang Hiep, Nguyen Thi Dung 
University of Information and Communication Technology - TNU 
This paper aims to introduce about building a software application system running on the Android 
platform using Bluetooth communication technology which was designed through the process of 
surveying, inquire into the requirements in fact such as monitoring system lighting control, air 
conditioning system, fire alarm system of the patient's room at the medical facilities. The system 
has the ability to interact, control the patient's room from remote with the following functions: 
- Monitoring the temperature, humidity, smoke in the patient's room. 
- Automatically send a warning to the doctor in case the parameters are outside the allowed threshold. 
- Controlling electrical equipment in rooms such as lights, fans ... 
- Send care request to doctor's phone number. 
Keywords: Remote Control Application, Device Control on Android, Parameters Monitoring in 
Patient's Room , Control System based on Mobile Platform 
Ngày nhận bài: 22/8/2018; Ngày hoàn thiện: 18/9/2018; Ngày duyệt đăng: 30/11/2018 
*
 Tel: 0976 262145; Email: tdhoang@ictu.edu.vn