Vượt khó thành công trong năm 2016, tiến sang 2017 vững chắc hơn

19NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 111 - tháng 1/2017
vöôït Khoù thaønh coâng trong naêm 2016,
tieán sang 2017 vöõng chaÉc hôn
GS. NGuyỄN QuaNG THáI*
*Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Việt Nam
Năm qua, kinh tế thế giới tiếp tục có những khó 
khăn, làm cho tổng cầu của kinh tế thế giới giảm sút 
liên tiếp. Các dự báo kinh tế thế giới liên tục phải 
điều chỉnh theo xu hướng giảm bớt mức tăng, cùng 
các sự kiện khó lường như Brexit, giảm giá dầu mỏ 
và các sự kiện kinh tế chính trị khá bất thường ở Hoa 
Kỳ. Thương mại thế giới đang sụt giảm, ngay cả kinh 
tế Trung Quốc tăng trưởng cao nhiều năm đã liên 
tiếp giảm sút, chỉ còn tăng dưới 7%/năm.
Ở trong nước, những khó khăn, bất cập của nền 
kinh tế đòi hỏi cơ cấu lại nền kinh tế càng thêm 
nặng nề do thiên tai và cả nhân tai liên quan tới sự 
cố môi trường và thời tiết thất thường suốt năm, 
trải rộng khắp các vùng miền.
Khu vực nông nghiệp, nơi có 45% lao động 
làm việc, trong 6 tháng đầu năm 2016 dù bị giảm 
sút do thiên tai và sự cố môi trường, nhưng cuối 
năm đã lấy lại đà tăng trưởng, đạt giá trị sản lượng 
tăng 1,44% và giá trị gia tăng đạt tốc độ 1,39%, với 
những hàng nông sản có chất lượng, đáp ứng nhu 
cầu trong nước và xuất khẩu ngày càng có chất 
lượng, bám sát yêu cầu kỹ thuật và vệ sinh an toàn 
thực phẩm của thị trường. Đặc biệt, lĩnh vực thủy 
sản, chăn nuôi đã có tiến bộ nhanh, trong khi trồng 
trọt vẫn tiếp tục phát triển trong khó khăn, đóng 
góp có chất lượng vào việc đẩy mạnh nông sản xuất 
khẩu, vượt 32 tỷ$/năm 2016.
Cụ thể, xuất khẩu cây công nghiệp và thủy sản 
tiếp tục tăng mạnh, dù xuất khẩu gạo gặp khó khăn 
vì suy giảm mạnh cả quy mô và giá trị, chỉ bằng 
74,3% về khối lượng và 78,3% về giá trị so với cùng 
kỳ, sau nhiều năm xuất khẩu gạo khá ổn định. Khu 
vực nông nghiệp cũng có những chuyến biến khi 
hình thành các khu vực sản xuất gắn với công nghệ 
cao, công nghiệp chế biến có chất lượng và hình 
thành các “liên minh” giữa các “nhà nông” với các 
doanh nghiệp, gắn vững với thị trường trong và 
ngoài nước, bảo đảm giá trị gia tăng ngày càng cao, 
đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật công nghệ ngày 
càng cao; hình thành nhu cầu “tích tụ” ruộng đất 
để đảm bảo ứng dụng các công nghệ hiện đại để 
sản phẩm nông nghiệp có chất lượng cao từ những 
khâu sản xuất đầu tiên đến chế biến, lưu kho và vận 
chuyển cung ứng ra thị trường.
Khu vực công nghiệp tiếp tục tăng trưởng với 
tốc độ 7,57%, dù các ngành công nghiệp khai 
Đánh giá các chuyển biến, thành tựu và cả khó khăn, thậm chí vấp váp của năm 2016 và triển vọng 2017 là một việc không đơn giản, vì các yếu tố thuận lợi và không thuận lợi đan xen phức tạp. Các nỗ lực của Đảng và Nhà nước rất rõ sau Đại hội lần thứ XII của Đảng (2016), nhưng các yếu tố tác động bất thường cũng khó đoán định đã ảnh hưởng 
không nhỏ tới kết quả phát triển KTXH trong điều kiện chuyển mạnh sang kinh tế thị trường hiện đại 
và hội nhập quốc tế.
Từ khóa: phát triển kinh tế xã hội 
Overcoming difficulties of 2016, heading to 2017
Evaluating changes, achievements and difficulties, even stumbling of 2016 and outlook for 2017 is not a 
simple task, as the pros and unfavorable factors have inextricably interwoven. The Party and State devoted a 
great deal of effort following the Twelfth Congress of the Party (2016), but abnormal, unpredictable factors 
have significantly affected the results of socio-economic development in conditions of strong transfer into a 
modern market economy and international integration.
keywords: socio economic development
20
Taùi cô caáu neàn kinh Teá - nhìn laïi vaø tieáp böôùc
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 111 - tháng 1/2017
khoáng giảm khoảng 4%. Sự kiện giảm sút công 
nghiệp khai khoáng có thể là một cơ hội để tổ chức 
lại ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên một 
cách thân thiện hơn với môi trường. Cùng với phát 
triển ngành điện và công nghiệp chế biến, chế tác 
đã tiếp tục tạo điều kiện cho sự phát triển của hai 
khu vực nông nghiệp và dịch vụ phát triển vượt 
khó. Cụ thể, các ngành công nghiệp chế biến, chế 
tác cả năm tăng 11,9%, với các sản phẩm ngành 
kim loại tăng 17,9%, dệt may tăng 17,3%, ngành 
điện tử, máy tính và sản phẩm quang học tăng 
12,8%... dù nhu cầu thị trường thế giới suy giảm 
mạnh. Trong khó khăn chung của nền kinh tế, một 
số sản phẩm công nghiệp đã tìm được cách vượt 
khó khăn để đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu. Số 
liệu ước cả năm cho thấy sản lượng tivi tăng 70%, 
thép cán tăng 26,8%, ô tô tăng 21,9%, thép thô tăng 
20,5%, thức ăn gia súc tăng 18,3%, xi măng tăng 
14,4%, sữa bột tăng 13,3% do đó đã bù đắp cho 
sự giảm sút của một số lĩnh vực công nghiệp khác 
như đường kính giảm 8,3%, phân ure giảm 5,8%, 
phân hỗn hợp NPK giảm 10,6%, thậm chí điện 
thoại di động cũng giảm đến 10,8%, một phần do 
các sự cố của máy điện thoại hãng Samsung.
Đối với lĩnh vực dịch vụ, đã có sự phát triển 
nhanh, dù có tình trạng bão lụt, vẫn tăng 6,98%. 
Đây là lĩnh vực bao gồm rất nhiều ngành nghề và 
có triển vọng phát triển mạnh trong điều kiện mở 
cửa và hội nhập. Một chỉ tiêu quan trọng là tổng 
mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 
10,2% so với cùng kỳ. Nếu trừ yếu tố trượt giá cũng 
tăng 7,8%. Đặc biệt, doanh thu du lịch lữ hành tăng 
10,7%. Doanh thu dịch vụ khác tăng 9,3%. Doanh 
thu xuất khẩu tăng 8,6% so với cùng kỳ là một nỗ 
lực lớn, trong khi nhập khẩu chỉ tăng 4,6%, làm 
cho kinh tế tiếp tục xuất siêu gần 3 tỷ$. Nhưng một 
khi nhập khẩu tăng nhanh hay chậm sẽ ảnh hưởng 
nhất định tới sản xuất kinh doanh và xuất khẩu của 
năm 2017, vì Việt Nam vẫn lệ thuộc vào nhập khẩu 
đầu vào cho sản xuất và xuất khẩu.
Ngành giao thông vận tải đã tăng 9,6% về số 
khách và 10,8% về số tấn hàng vận chuyển. Luân 
chuyển hành khách tăng 11% và luân chuyển hàng 
hóa tăng 4,3%, phản ánh giao lưu kinh tế trong 
nước đã tăng khá, thúc đẩy sự chuyển động cả nền 
kinh tế, tuy vận tải ngoài nước chỉ tăng mức 2,6%, 
trong khi vận tải đường biển tăng 5,5%, vận tải 
đường sắt giảm 22%.
Lĩnh vực du lịch cũng tăng khá, với số khách 
quốc tế vượt 10 triệu người, tăng 26%, trong khi du 
lịch trong nước cũng tăng mạnh với nhiều khu du 
lịch mới hình thành và điểm đến khá đa dạng, dù 
dịch vụ còn chưa có nhiều cải tiến.
21NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 111 - tháng 1/2017
Trong điều kiện công nghiệp và kinh tế tăng 
vững, số lượng doanh nghiệp được thành lập mới 
và vượt qua khó khăn đang tăng lên vững chắc. 
Số doanh nghiệp được thành lập mới đã vượt con 
số 110.000 doanh nghiệp, tăng 16,2% về số doanh 
nghiệp và 48% về vốn đăng ký. Điều này cho thấy 
tác động của các chính sách mới của Nhà nước đã 
có tác động khuyến khích tốt. Số doanh nghiệp 
quay lại hoạt động đã tăng trên 24%, cho thấy kinh 
tế và công nghiệp đang có xu hướng phục hồi rõ nét. 
Trong điều kiện kinh tế và công nghiệp tăng trưởng 
khá, số lượng doanh nghiệp tăng, cho phép thu hút 
thêm nhiều lao động trong các doanh nghiệp nói 
chung. Riêng các doanh nghiệp công nghiệp đã 
tăng thu hút lao động trên 4%, trong đó lao động 
trong các doanh nghiệp chế biến chế tạo tăng 5% là 
con số đáng mừng, phản ánh sự chuyển dịch cơ cấu 
kinh tế rất đáng khích lệ. Số doanh nghiệp vẫn còn 
duy trì hoạt động hiện đã đạt 600.000, tạo điều kiện 
cho kinh tế ngày càng phát triển manh.
Đầu tư trong nền kinh tế cũng vẫn tiếp tục có 
sự tăng trưởng khá, nhưng do nhiều nguyên nhân, 
dù nguồn vốn khó khăn, nhưng đầu tư công vẫn 
thực hiện rất kém. Nguồn vốn trái phiếu của Chính 
phủ còn được giải ngân thấp hơn nữa, chỉ đạt dưới 
50% là con số rất đáng lưu ý. Do dó, chủ trương 
chuyển đổi từ dự án này sang dự án khác cũng rất 
khó khăn. Trong điều kiện chuyển mạnh sang thị 
trường, vốn từ khu vực kinh tế tư nhân trong và 
ngoài nước đang tăng lên. Trong điều kiện mới, vốn 
đầu tư công đang giảm mạnh từ mức gần 40% tổng 
vốn những năm trước, nay chỉ còn 30% và có xu 
hướng giảm thêm trong 5 năm tới, chỉ còn khoảng 
20%. Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân chậm chỉ đạt hơn 
81% kế hoạch 2016 là điều đáng lo ngại. Cùng với 
đầu tư của tư nhân trong nước đã tăng lên cùng với 
tăng số lượng doanh nghiệp, đầu tư của các doanh 
nghiệp FDI cũng tăng mạnh.
Các chỉ tiêu vĩ mô phát triển Việt Nam của 
WB (12/2016) 2013 2014 2015 2016 (db) 2017 (db)
Tăng trưởng GDP (%) 5,4 6,0 6,7 6,0 6,3
CPI (bình quân năm, %) 6,6 4,1 0,6 2,7 4,5
CPI (tháng 12, %) 6,0 1,8 0,6 4,9 3,7
Cân đối tài khoản vãng lai (% GDP) 4,5 5,1 0,5 1,5 0,8
Cân đối ngân sách (% GDP) -7,4 -6,2 -6,0 -6,0 -4,5
Nợ công (% GDP) 54,5 59,6 62,2 64,6 65,2
Tổng vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện năm 
2016 theo giá hiện hành ước tính đạt 1.485,1 nghìn 
tỷ đồng, tăng 8,7% so với năm 2015 và bằng 33% 
GDP, bao gồm: vốn khu vực Nhà nước đạt 557,5 
nghìn tỷ đồng, chiếm 37,6% tổng vốn và tăng 7,2%; 
vốn khu vực ngoài Nhà nước đạt 579,7 nghìn tỷ 
đồng, chiếm 39% và tăng 9,7%; vốn khu vực có 
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt 347,9 nghìn tỷ 
đồng, chiếm 23,4% và tăng 9,4%.
Trong điều kiện kinh tế khó khăn, thu, chi ngân 
sách tiếp tục gặp khó khăn. Tổng thu ngân sách 
Nhà nước từ đầu năm đến thời điểm 15/12/2016 
ước tính đạt 943,3 nghìn tỷ đồng, bằng 93% dự 
toán năm, trong đó thu nội địa đạt 744,9 nghìn tỷ 
đồng, bằng 94,9%; thu từ dầu thô đạt 37,7 nghìn tỷ 
đồng, bằng 69,2%; thu cân đối ngân sách từ hoạt 
động xuất, nhập khẩu đạt 156,2 nghìn tỷ đồng, 
bằng 90,8%. Thâm hụt ngân sách, tín dụng và tỷ lệ 
phát hành tiền tệ khá cao, nhưng chỉ số lạm phát 
vẫn được duy trì ở mức dưới 5% nhờ sự giám sát 
chặt chẽ của Chính phủ cũng như của các ngành, 
các địa phương cả nước.
Năm 2016 ghi nhận sự chuyển biến trong đổi 
mới thể chế nói chung và cải thiện môi trường 
đầu tư kinh doanh nói riêng. Chính phủ mới được 
thành lập từ đầu tháng 4/2016 đã đưa ra nhiều 
quyết định mạnh mẽ, tạo sự chuyển biến tình hình 
kinh tế còn đang trì trệ, nhất là trong nông nghiệp 
22
Taùi cô caáu neàn kinh Teá - nhìn laïi vaø tieáp böôùc
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 111 - tháng 1/2017
và công nghiệp. Chính phủ và Thủ tướng Chính 
phủ đã có những điều chỉnh cách thức điều hành 
theo hướng Chính phủ kiến tạo, liêm chính và 
phục vụ. Trong các kỳ họp Chính phủ, đã dành một 
thời lượng thích đáng để thảo luận về dự thảo các 
luật sẽ trình ra Quốc hội. Chính phủ và Thủ tướng 
Chính phủ cũng đã có những hoạt động kiểm tra 
giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ đã giao, tạo ra 
phong cách “đã nói là làm”. Tuy nhiên, các chuyển 
biến trong cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình 
tăng trưởng vẫn còn là một điểm yếu kém, một nút 
thắt trong nền kinh tế.
Hội nghị Trung ương 4 (Khóa XII) đã nhận 
định “nhìn chung mô hình tăng trưởng về cơ 
bản vẫn theo mô hình cũ, chậm được đổi mới; tăng 
trưởng vẫn chủ yếu dựa vào tăng vốn đầu tư và số 
lượng lao động, chưa dựa nhiều vào tăng năng suất 
lao động, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới 
tổ chức, quản lý sản xuất kinh doanh, chuyển dịch 
cơ cấu kinh tế. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đang có 
xu hướng chậm lại, chất lượng tăng trưởng thấp. 
Phương thức phân bổ nguồn lực xã hội chưa có sự 
thay đổi rõ rệt; năng suất lao động và năng suất các 
nhân tố tổng hợp còn thấp. Kinh tế vĩ mô ổn định 
nhưng chưa vững chắc, bội chi ngân sách còn lớn, 
nợ công tăng nhanh, nợ Chính phủ đã vượt trần 
cho phép, áp lực trả nợ lớn”.
Trong điều kiện mới, Trung ương đã đưa ra các 
quyết sách về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô 
hình tăng trưởng, đạt tới những chuyển biến thiết 
thực. Tại Hội nghị tổng kết năm 2016, nhìn lại năm 
2016, Thủ tướng nêu 10 kết quả nổi bật. (1) Kinh tế 
vĩ mô cơ bản ổn định, các cân đối lớn cơ bản được 
bảo đảm; tăng trưởng kinh tế khá (CPI tăng 4,74%; 
GDP tăng 6,21%, cao hơn các nước đang phát triển 
ở châu á 5,5%, khu vực Đông Nam á 4,5%) trong 
bối cảnh ngành khai khoáng và nông nghiệp gặp 
khó khăn rất lớn (mất 1% GDP do thiệt hại nông 
nghiệp, riêng vụ hải sản chết ở miền Trung làm 
thiệt hại 0,3% GDP, sản lượng dầu thô giảm 1 triệu 
tấn). Tín dụng tăng khoảng 17%; dự trữ ngoại hối 
đạt 41 tỷ uSD, cao nhất từ trước đến nay. Thu ngân 
sách nhà nước đạt mục tiêu đề ra. Tổng đầu tư toàn 
xã hội 33% GDP; xuất khẩu tăng 8,6%, xuất siêu 
2,68 tỷ uSD.
(2) Kết quả phát triển doanh nghiệp khởi sắc. 
Lần đầu tiên có trên 110.000 doanh nghiệp thành 
lập mới với số vốn đăng ký trên 891.000 tỷ đồng, 
cao nhất từ trước đến nay, tăng 16,2% về số doanh 
nghiệp và 48,1% về vốn. Có gần 27.000 doanh 
nghiệp trở lại hoạt động.
(3) Thu hút đầu tư nước ngoài đạt kỷ lục. Vốn 
FDI thực hiện đạt 15,8 tỷ uSD, tăng 9%, cao nhất 
từ trước đến nay. Đến 26/12, cả nước có 2.556 dự 
án FDI mới với tổng vốn đăng ký 15,18 tỷ uSD. 
Tính chung, tổng vốn đăng ký mới, tăng thêm và 
góp vốn, mua cổ phần đạt 24,4 tỷ uSD, tăng 7%.
(4) Khu vực dịch vụ, du lịch khởi sắc. Khu vực 
dịch vụ tăng 6,98%; thu hút trên 10 triệu lượt khách 
quốc tế, cao nhất từ trước đến nay. (5) Môi trường 
kinh doanh được cải thiện. Việt Nam xếp thứ 
82/190, tăng 9 bậc so với năm 2015. (6) Xây dựng 
nông thôn mới đạt kết quả tích cực. Đến nay có 30 
đơn vị cấp huyện và 2.235 xã đạt chuẩn nông thôn 
mới, đạt trên 25%.
(7) Các lĩnh vực xã hội có nhiều tiến bộ. Tỉ lệ 
hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm còn khoảng 
8,5%. Tạo việc làm cho trên 1,6 triệu lượt người. 
Tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế lần đầu tiên đạt trên 
81% Trong lĩnh vực thể thao, lần đầu tiên Việt 
Nam đạt Huy chương Vàng tại Olympic.
(8) Công tác xây dựng pháp luật được chú trọng. 
Ban hành 162 nghị định quy định chi tiết các luật, 
nhất là Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp; không còn 
nợ đọng văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
(9) Tập trung phòng chống thiên tai, ứng phó 
với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Dưới sự 
chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cả 
hệ thống chính trị đã vào cuộc trong phòng chống 
thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn, ứng phó biến 
đổi khí hậu, bảo vệ môi trường; đã có chủ trương 
đóng cửa rừng tự nhiên, xử lý nghiêm các vụ phá 
rừng. Trong bối cảnh khó khăn, chủ trương của 
Chính phủ là không để người dân nào bị đứt bữa, 
bệnh tật trong thiên tai.
(10) Chỉ đạo quyết liệt xử lý các vấn đề quan 
trọng, cấp bách, bức xúc, sự cố môi trường biển tại 
4 tỉnh miền Trung, vệ sinh an toàn thực phẩm, tăng 
23NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 111 - tháng 1/2017
cường kỷ luật, kỷ cương; quyết tâm chống tham 
nhũng, lợi ích nhóm; thực hiện tiết kiệm, chống 
lãng phí. 
Thủ tướng nhận định “Có thể nói khái quát, 
dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, 
niềm tin thị trường, niềm tin xã hội tăng lên mạnh 
mẽ”. Đồng thời, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra 
9 mặt tồn tại, hạn chế nổi bật trong năm 2016. (1) 
Ngành công nghiệp khai khoáng giảm mạnh. Chỉ 
số sản xuất ngành khai khoáng giảm, kim ngạch 
xuất khẩu dầu thô giảm 36,7% do giá dầu thô giảm 
mạnh. (2) Thiên tai hạn hán, xâm nhập mặn, lũ lụt 
nghiêm trọng. (3) Sự cố môi trường gây hậu quả 
nghiêm trọng, nhất là môi trường biển ở 4 tỉnh 
miền Trung. (4) Các dự án nghìn tỷ thua lỗ, mất 
vốn. (5) Các ngân hàng thương mại yếu kém, mất 
vốn, rủi ro cao, trong đó có một số ngân hàng được 
mua lại với giá 0 đồng. (6) Xảy ra nhiều vụ cháy nổ, 
tai nạn giao thông nghiêm trọng. (7) Nhiều vụ tội 
phạm đặc biệt nghiêm trọng xảy ra. (8) Có các sai 
phạm trong công tác cán bộ như vụ Trịnh Xuân 
Thanh (9) Xếp hạng quốc tế về năng lực cạnh 
tranh và đổi mới sáng tạo giảm (xếp hạng năng lực 
cạnh tranh toàn cầu giảm 4 bậc, ở vị trí 60; Việt 
Nam đứng thứ 6 trong các nước aSEaN. Chỉ số 
đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2016 giảm 7 bậc, 
xếp hạng 59 trong tổng số 128 quốc gia, vùng lãnh 
thổ và đứng thứ 4 khu vực Đông Nam á).
Trước hết, cần thấy rằng môi trường kinh tế 
thế giới năm 2017 tiếp tục có diễn biến phức tạp, 
khó lường. Từ đó, cần quán triệt tư tưởng chỉ đạo 
chung: Đổi mới mô hình tăng trưởng là để nâng 
cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động và 
sức cạnh tranh của nền kinh tế, phát triển nhanh 
và bền vững, toàn diện về cả kinh tế, xã hội và môi 
trường. Không thúc đẩy tăng trưởng bằng mọi giá, 
gây tác động xấu đến ổn định kinh tế vĩ mô, bảo 
đảm quốc phòng, an ninh, tiến bộ, công bằng xã 
hội, giữ gìn môi trường sinh thái. Đổi mới mô hình 
tăng trưởng theo hướng chú trọng và ngày càng 
dựa nhiều hơn vào các nhân tố thúc đẩy tăng năng 
suất lao động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đặc 
biệt là phát huy tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự 
tôn dân tộc, trí sáng tạo của con người Việt Nam và 
thành tựu khoa học - công nghệ của nhân loại, mọi 
tiềm năng, lợi thế của các ngành, lĩnh vực, các địa 
phương và cả nước.
Trong thời gian tới, cần chú ý thực hiện các chủ 
trương và định hướng lớn mà Trung ương Đảng đã 
quyết định. Trên cơ sở đó thực hiện có kết quả Nghị 
quyết của Quốc hội kỳ 2 (Khóa XIV) về phát triển 
KTXH năm 2017: (1) Tổng sản phẩm trong nước 
(GDP) tăng khoảng 6,7%. (2) Tổng kim ngạch xuất 
khẩu tăng 6 - 7%. (3) Tỷ lệ nhập siêu so với tổng 
kim ngạch xuất khẩu khoảng 3,5%. (4) Tốc độ tăng 
giá tiêu dùng bình quân khoảng 4%. (5) Tổng vốn 
đầu tư phát triển toàn xã hội khoảng 31,5% GDP. 
(6) Tỷ suất tiêu hao năng lượng trên một đơn vị 
GDP giảm 1,5%. (7) Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn 
nghèo tiếp cận đa chiều giảm 1 - 1,5%, riêng các 
huyện nghèo giảm 4%. (8) Tỷ lệ thất nghiệp ở khu 
vực thành thị dưới 4%. (9) Tỷ lệ lao động qua đào 
tạo đạt 55 - 57%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào 
tạo từ 3 tháng trở lên có chứng chỉ đạt 22,5%. (10) 
Số giường bệnh trên một vạn dân đạt 25,5 giường 
(không tính giường trạm y tế xã). (11) Tỷ lệ dân số 
tham gia bảo hiểm y tế đạt 82,2%. (12) Tỷ lệ khu 
công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ 
thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi 
trường là 87%. (13) Tỷ lệ che phủ rừng đạt 41,45%. 
Quốc hội yêu cầu Chính phủ và các cơ quan hữu 
quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao tập 
trung thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu.
Trong năm 2017 và các năm tiếp theo, cần tập 
trung vào thực hiện một số chính sách kinh tế, đáp 
ứng yêu cầu của tình hình mới. Xin nhấn mạnh 
mấy vấn đề quan trọng.
Tăng trưởng GDP toàn cầu 2008-2016
24
Taùi cô caáu neàn kinh Teá - nhìn laïi vaø tieáp böôùc
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁNSố 111 - tháng 1/2017
 Siết chặt kỷ luật tài chính - ngân sách nhà nước
Thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, 
tiếp tục cơ cấu lại các tổ chức tín dụng; phát triển thị 
trường mua bán nợ, kiểm soát chặt chẽ, xử lý hiệu 
quả nợ xấu và các tổ chức tín dụng yếu kém theo 
nguyên tắc thị trường, bảo đảm an toàn hệ thống và 
quyền lợi người gửi tiền. Quản lý hiệu quả thị trường 
ngoại tệ, thị trường vàng, phấn đấu tăng dự trữ ngoại 
hối. Siết chặt kỷ luật tài chính - ngân sách nhà nước; 
bảo đảm chi ngân sách nhà nước tiết kiệm, hiệu quả 
và theo dự toán được Quốc hội thông qua. Kiểm 
soát chặt chẽ các chỉ tiêu nợ công và bội chi ngân 
sách nhà nước... Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung 
các giải pháp tạo chuyển biến rõ nét về cải thiện môi 
trường đầu tư, kinh doanh, loại bỏ rào cản bất hợp 
lý. Đơn giản hóa thủ tục hành chính, ứng dụng công 
nghệ thông tin, tạo thuận lợi tối đa, giảm thời gian, 
chi phí giao dịch hành chính gia nhập thị trường của 
người dân và doanh nghiệp...
Quan tâm bố trí vốn đầu tư công một cách 
hiệu quả
Thực hiện có hiệu quả Kế hoạch tài chính và 
Kế hoạch đầu tư công trung hạn, tạo bước đột phá 
trong xây dựng kết cấu hạ tầng. Quan tâm bố trí vốn 
đầu tư công cho xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm 
tốt ở vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn; phát 
triển nông nghiệp, nông thôn, các vùng miền núi, 
vùng đồng bào dân tộc, vùng bị ảnh hưởng nặng 
nề của thiên tai, các địa phương chịu ảnh hưởng sự 
cố môi trường biển; các dự án, công trình y tế, giáo 
dục, các dự án phát triển hạ tầng trọng điểm tạo 
sức lan tỏa và kết nối phát triển.
Tập trung vào ba trọng tâm trong cơ cấu lại nền 
kinh tế
Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế, tiếp tục tập 
trung vào ba trọng tâm cũng như các nhiệm vụ ưu 
tiên và chương trình hành động theo Nghị quyết 
của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế 
giai đoạn 2016 - 2020. Cơ cấu lại gắn với đổi mới 
mô hình tăng trưởng theo hướng ngày càng tăng 
năng suất lao động, chất lượng và sức cạnh tranh 
của nền kinh tế; kết hợp hợp lý giữa tăng trưởng 
theo chiều rộng và chiều sâu, trong đó lấy tăng 
trưởng theo chiều sâu là hướng chủ đạo; huy động, 
phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực theo cơ 
chế thị trường...
Thực hiện hiệu quả chính sách giảm nghèo, phát 
triển xã hội
Thực hiện hiệu quả chính sách giảm nghèo bền 
vững theo chuẩn nghèo đa chiều và các chương 
trình mục tiêu về an sinh xã hội; Chương trình 
mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ưu 
tiên nguồn lực hỗ trợ cho các vùng khó khăn, vùng 
đồng bào dân tộc thiểu số; chú trọng huy động các 
nguồn lực phát triển nhà ở cho hộ gia đình người 
có công với cách mạng, nhà ở cho người lao động 
ở các khu công nghiệp, khu chế xuất. Tăng cường 
quản lý đất đai, trong đó có đất có nguồn gốc từ 
nông, lâm trường quốc doanh, thực hiện nghiêm 
kết luận giám sát về quản lý, sử dụng đất các nông, 
lâm trường... Thực hiện hiệu quả các mục tiêu, cam 
kết quốc tế về ứng phó với biến đổi khí hậu COP-21 
và các giải pháp tổng thể phòng, chống hạn hán, 
xâm nhập mặn, ưu tiên những vùng bị ảnh hưởng 
nặng. Triển khai hiệu quả công tác bồi thường, hỗ 
trợ ổn định sản xuất, đời sống của nhân dân sau 
sự cố ô nhiễm môi trường biển. Nâng cao năng lực 
dự báo, cảnh báo và chủ động phòng, chống, giảm 
nhẹ, khắc phục hậu quả thiên tai. Tăng cường hiệu 
lực, hiệu quả quản lý tài nguyên, bảo vệ và phát 
triển rừng, thực hiện nghiêm việc đóng cửa rừng 
tự nhiên... Xây dựng nền hành chính hiệu lực, hiệu 
quả, kỷ luật, kỷ cương, công khai, minh bạch... Xử 
lý hiệu quả các vấn đề gây bức xúc xã hội. 
Đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại Nhà nước và 
ngoại giao nhân dân
Tiếp tục đưa quan hệ đối ngoại với các đối tác đi 
vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả; Đẩy mạnh các 
hoạt động đối ngoại Nhà nước và ngoại giao nhân 
dân; Thực hiện có hiệu quả chủ trương của Đảng 
và Nhà nước về hội nhập quốc tế; các cam kết quốc 
tế và các hiệp định thương mại tự do đã ký
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chính phủ (2016), Báo cáo Chính phủ ra 
Quốc hội, kỳ họp thứ 2, Khóa XIV;
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Nghị quyết 
Hội nghị Trung ương 4, Khóa XII về đổi 
mới mô hình tăng trưởng kinh tế.
3. Nguyễn Quang Thái (2016), Trăn trở đổi 
mới, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc 
dân Hà Nội.
4. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2016): 
Nghị quyết kỳ họp thứ hai, Khóa XIV.