Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị gắn với việc xây dựng động cơ, thái độ học tập cho học viên trường chính trị tỉnh Ninh Thuận hiện nay
Đất nước ngày càng đổi mới, phát triển và hội nhập cùng thế giới, công tác
giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên phải ngày càng được tăng cường, đổi
mới để phù hợp với xu thế phát triển chung, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên
có lập trường tư tưởng chính trị, bản lĩnh vững vàng, có tinh thần kiên định, có ý thức
kỷ luật cao, có ý chí tu dưỡng, rèn đức, luyện tài, đảm bảo các yêu cầu về phẩm chất,
năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Vận dụng tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về
giáo dục lý luận chính trị, đặc biệt là tư tưởng “học tập lý luận cốt để áp dụng vào
thực tế” và “mục đích học để vận dụng chứ không phải học vì lý luận”, để cán bộ,
đảng viên có thái độ và động cơ đúng đắn với việc học tập lý luận chính trị là một
nhiệm vụ cấp thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong bồi dưỡng, phát huy vai trò
tiên phong, gương mẫu, trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách, tác
phong, lề lối công tác của cán bộ, đảng viên hiện nay.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị gắn với việc xây dựng động cơ, thái độ học tập cho học viên trường chính trị tỉnh Ninh Thuận hiện nay
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 73 VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ GẮN VỚI VIỆC XÂY DỰNG ĐỘNG CƠ, THÁI ĐỘ HỌC TẬP CHO HỌC VIÊN TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH NINH THUẬN HIỆN NAY Lê Thái Trường Thi1 TÓM TẮT Đất nước ngày càng đổi mới, phát triển và hội nhập cùng thế giới, công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên phải ngày càng được tăng cường, đổi mới để phù hợp với xu thế phát triển chung, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có lập trường tư tưởng chính trị, bản lĩnh vững vàng, có tinh thần kiên định, có ý thức kỷ luật cao, có ý chí tu dưỡng, rèn đức, luyện tài, đảm bảo các yêu cầu về phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Vận dụng tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị, đặc biệt là tư tưởng “học tập lý luận cốt để áp dụng vào thực tế” và “mục đích học để vận dụng chứ không phải học vì lý luận”, để cán bộ, đảng viên có thái độ và động cơ đúng đắn với việc học tập lý luận chính trị là một nhiệm vụ cấp thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong bồi dưỡng, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu, trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong, lề lối công tác của cán bộ, đảng viên hiện nay. Từ khóa: Giáo dục lý luận chính trị, động cơ, thái độ học tập 1. Mở đầu Trong di sản Tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng về giáo dục nói chung và giáo dục lý luận chính trị luôn có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đối với Người, giáo dục đóng vai trò rất to lớn trong việc cải tạo con người, đặc biệt là trong xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, Người từng viết trong tập Nhật ký trong tù: “Hiền dữ đâu phải là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên” để nhấn mạnh đến vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục con người. Đặc biệt trong giáo dục, Người rất xem trọng việc giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên. Người chỉ rõ: “Tất cả các đảng viên phải cố gắng học tập, coi việc học tập lý luận chính trị là nhiệm vụ quan trọng của mình” [1, tr. 117]. Nhận thức rõ vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác giáo dục lý luận chính trị trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo, cũng như tìm tòi, cải tiến, đổi mới nội dung và phương thức tiến hành nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục lý luận chính trị. Công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng trong những năm qua đã góp phần định hướng, củng cố niềm tin, uốn nắn những lệch lạc, chống các luận điệu sai trái, thù địch, tạo cơ sở cho sự thống nhất về tư tưởng chính trị trong toàn Đảng, giúp cho cán bộ, đảng viên có tầm nhìn bao quát, có năng lực tự đánh giá, tự lý giải các vấn đề phức tạp đang đặt ra trong cuộc sống, góp phần quan trọng trong việc giữ vững ổn định chính trị ở địa phương, cơ sở. 1Trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận Email: truongthi512@gmail.com TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 74 Đồng thời công tác giáo dục lý luận chính trị đã cung cấp những kiến thức về lý luận và thực tiễn có hệ thống, giúp cho giúp cán bộ, đảng viên nắm vững quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, xây dựng tư duy mới, giúp họ thay đổi phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác; nâng cao trình độ và phương thức lãnh đạo của cấp ủy, chấn chỉnh và cải tiến sinh hoạt Đảng; góp phần nâng cao trình độ trí tuệ, bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, giúp họ phấn đấu thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Song trên thực tế, công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế. Chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục, học tập lý luận chính trị chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ; nhất là một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên hiện nay có hiện tượng “lười học lý luận chính trị”, chưa coi trọng việc học tập lý luận chính trị, “nhận thức sai lệch về ý nghĩa tầm quan trọng của lý luận và học tập lý luận chính trị; lười học tập Chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước” [2, tr. 28]. Cùng với các địa phương trong cả nước, Ninh Thuận đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy Đảng từ tỉnh đến cơ sở chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục lý luận chính trị, coi đây là nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Nhờ vậy, công tác giáo dục lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, đi vào nền nếp, góp phần củng cố, nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo sự thống nhất cao trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội. Tuy nhiên, những hạn chế, khuyết điểm là không tránh khỏi. Để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh, việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị gắn với việc xây dựng động cơ, thái độ học tập cho học viên ở trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn. 2. Nội dung 2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị Theo Hồ Chí Minh, giáo dục lý luận chính trị là giáo dục, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, giáo dục các chuẩn mực đạo đức cách mạng và các nguyên tắc rèn luyện các chuẩn mực đó, giáo dục đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đặc trưng của chủ nghĩa Mác - Lênin là tính cách mạng, tính khoa học, nó thể hiện lập trường tư tưởng của giai cấp công nhân, bảo vệ lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, nó đem lại sự hiểu biết về quá trình diễn biến lịch sử, về sự phát triển của thời đại, giúp con người nhận thức được bản chất các sự vật và hiện tượng trong thế giới. Đồng thời, giáo dục chính trị là nâng cao đạo đức cách mạng cho các bộ đảng viên và quần chúng nhân dân, nhằm thống nhất về tư TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 75 tưởng, ý chí, phẩm chất cách mạng và năng lực hoạt động thực tiễn của họ, hướng dẫn họ vận dụng những hiểu biết ấy vào cuộc sống. Đây là những nội dung không chỉ mang tính chất định tính trong nhận thức lý luận cho cán bộ, đảng viên mà còn định hướng, hướng dẫn cho cán bộ, đảng viên hành động; cũng chính là một biểu hiện của nội dung gắn liền lý luận với thực tiễn, học đi đôi với hành. Chính vì vậy nội dung của công tác giáo dục lý luận chính trị là rất rộng, bao gồm việc giáo dục những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối quan điểm của Đảng về các lĩnh vực của đời sống xã hội, lịch sử Đảng, xây dựng Đảng, những kinh nghiệm thành công cũng như thất bại của các nước. Công tác giáo dục lý luận chính trị có nhiều hình thức như các lớp học tập lý luận, những đợt sinh hoạt chính trị, Nghị quyết của Đảng, những báo cáo chuyên đề lý luận chính trị,... Đặc trưng của công tác giáo dục lý luận chính trị là phương pháp giảng dạy và học tập theo chương trình nhất định nhằm làm cho người học nắm được một cách cơ bản lý luận Mác - Lênin, đường lối quan điểm, chủ trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Người cũng chỉ rõ: cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành, đồng thời cũng đem tình hình của quần chúng báo cáo cho Đảng để đặt chính sách cho đúng. Cán bộ là gốc của mọi công việc. Do đó, huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng, mà không có lý luận cách mạng thì không có phong trào cách mạng; người cách mạng không thể làm tròn nhiệm vụ của người chiến sĩ tiên phong, người lãnh đạo, dẫn dắt phong trào nếu như không được vũ trang bởi lý luận tiên phong. Do đó, công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng tiên phong phải đạt trình độ tiên phong: “Đảng muốn vững phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam” [3, tr. 268]. Hồ Chí Minh cũng chỉ rõ: lý luận trang bị cho con người tinh thần, cách thức và phương pháp xử lý công việc, làm việc mà không có lý luận thì không khác gì đi mò trong đêm tối, vừa chậm chạp, vừa hay vấp váp, và “vì kém lý luận, cho nên gặp mọi việc không biết xem xét cho rõ, cân nhắc cho đúng, xử trí cho khéo. Không biết nhận rõ điều kiện hoàn cảnh khách quan, ý mình nghĩ thế nào làm thế ấy. Kết quả thường thất bại” [4, tr. 274]. Do đó con người có lý luận soi đường, sẽ hành động đúng, trở thành những công dân tốt, những cán bộ tốt, sẽ hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Với tư duy biện chứng, khoa học, cách mạng, Hồ Chí Minh cũng yêu cầu mỗi người cán bộ, đảng viên cần xác định rõ mục đích của việc học là để “công tác của các đồng chí được tốt hơn, nghĩa là các đồng chí phải học tập tinh thần của chủ nghĩa Mác - Lênin để áp dụng lập trường, quan điểm và phương pháp ấy mà giải quyết cho tốt những vấn đề thực tế trong cách mạng TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 76 của chúng ta, học tập lý luận cốt để áp dụng vào thực tế” [3, tr. 289] và “mục đích học để vận dụng chứ không phải học vì lý luận” [3, tr. 289]. Ngày tư rất sớm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát hiện, chỉ ra một trong những căn bệnh của một bộ phận cán bộ, đảng viên là “bệnh khinh lý luận” [4, tr. 234]. Người chỉ rõ, có kinh nghiệm mà không có lý luận, cũng như “một mắt sáng, một mắt mờ”. Những cán bộ, đảng viên như thế mà không kịp thời học tập nâng cao trình độ lý luận thì sẽ bị thực tiễn cách mạng vượt qua, cái “mắt mờ” không thể dẫn họ tiến xa được. Tuy họ “rất quý báu cho Đảng”, nhưng họ vẫn xem thường lý luận, không chịu học tập lý luận thì sẽ đến lúc các chất “rất quý báu” ấy ở họ lại trở thành vật cản chính trên con đường phát triển của bản thân họ. Vì vậy, để cho hai mắt đều sáng thì những cán bộ, đảng viên này “cần phải nghiên cứu thêm lý luận”. Cán bộ, đảng viên kém lý luận thì trình độ nhận thức không đáp ứng được yêu cầu mới của cách mạng, do đó, bị lạc hậu so với sự phát triển. Những người kém lý luận thường thiếu tính khoa học trong công tác; khi gặp khó khăn, trở ngại thì theo Hồ Chí Minh, họ “lúng túng” không biết nên làm thế nào cho đúng. Thậm chí, do kém lý luận, có thể họ không phân biệt được một cách rõ ràng đâu là việc cần làm, đâu là việc nên tránh, đâu là đúng, đâu là sai trong một số trường hợp cụ thể. Những người mắc bệnh lý luận suông thì giống như một “cái hòm đựng sách”, có lý luận không phải đề vận dụng vào thực tiễn mà giống như vật trang sức, cốt để “lòe” thiên hạ thì lý luận ấy cũng vô ích. Người cũng nêu rõ cả ba căn bệnh, kém lý luận, khinh lý luận hay lý luận suông, muốn khắc phục, sửa chữa tốt nhất là phải học tập và Người nhấn mạnh: học tập, nâng cao trình độ lý luận, học đi đôi với hành, lý luận liên hệ với thực tế; học để phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân; tự học tập, tự rèn luyện, tu dưỡng là chính... là những vấn đề cơ bản, thuộc về nguyên tắc, quy định việc học tập, nâng cao trình độ của cán bộ, đảng viên để sửa chữa các căn bệnh về lý luận. 2.2. Thực trạng việc học tập lý luận chính trị hiện nay Trong giai đoạn hiện nay, thực hiện lời Bác dạy, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, các thế hệ cán bộ, đảng viên đã tích cực học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ nhận thức lý luận, năng lực hoạt động thực tiễn, phấn đấu trở thành những người con ưu tú của Đảng, của nhân dân, góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết trung ương 7 (Khóa XII) cũng đánh giá: “Nhìn chung, đội ngũ cán bộ có lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống giản dị, gương mẫu, có ý thức tổ chức kỷ luật, luôn tu dưỡng, rèn luyện, trình độ, năng lực được nâng lên, phấn đấu, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nhiều cán bộ năng động, sáng tạo, thích ứng với xu thế hội nhập, có khả năng làm việc TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 77 trong môi trường quốc tế. Đa số cán bộ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở các cấp có năng lực, phẩm chất, uy tín. Cán bộ cấp chiến lược có bản lĩnh chính trị, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có tư duy đổi mới, có khả năng hoạch định đường lối, chính sách và lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện” [2, tr. 45]. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, một bộ phận cán bộ, đảng viên có biểu hiện “lười học tập lý luận chính trị”, đó là một trong những biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị mà trong Nghị quyết trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ ra. Nhiều đồng chí khi tham gia học lý luận chính trị chỉ học cho có lệ, hình thức, theo kiểu đối phó, khi đi học thì không tập trung, thường xuyên làm việc riêng, về nhà không nghiên cứu, đọc thêm, không thường xuyên tiếp nhận những thông tin, hiểu biết mới, không có sự trăn trở và sáng tạo trong quá trình học tập, viết thu hoạch, thi, kiểm tra thì sao chép, qua loa, sơ sài Do đó, một số cán bộ, đảng viên mặc dù có đủ bằng cấp, chứng chỉ về lý luận chính trị nhưng vẫn có nhận thức sai lệch, vận dụng không đúng trong lý luận và hoạt động thực tiễn. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghị quyết của Đảng dù rất đúng đắn, nhưng chậm được triển khai, cụ thể hóa và trở thành hiện thực. Thậm chí có những trường hợp, cán bộ, đảng viên hiểu sai, làm trái với đường lối, nghị quyết của Đảng, gây ra sự bất bình, lo lắng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, hoặc do không nắm chắc, hiểu sâu chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, nên cán bộ, đảng viên không thể tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân thực hiện, không thể phản bác lại các luận điệu xuyên tạc, vu khống của các thế lực thù địch. Bệnh “lười học lý luận chính trị” bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó chủ yếu là từ chính cá nhân người học, như: Người học không xác định được mục đích đúng đắn của việc học tập lý luận chính trị, học không vì mục đích tự thân mà vì lý do thăng tiến; học để lấy bằng cấp, để đáp ứng tiêu chuẩn được đề bạt, bổ nhiệm lên những vị trí cao hơn; bên cạnh đó, cũng có một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ, đảng viên trẻ ngại đọc, ngại cầm những cuốn sách, tập giáo trình, nhất là giáo trình lý luận chính trị thường trừu tượng, khô khan. Hoặc với nhiều học viên, trong thời gian đi học lý luận chính trị còn chịu sức ép bởi vấn đề tuổi tác, công việc, cuộc sống gia đình, không thể toàn tâm, toàn ý cho việc học. Bởi thế, niềm say mê, hứng thú nghiên cứu lý luận chính trị cũng giảm sút. Bên cạnh những nguyên nhân chủ quan từ phía người học, một nguyên nhân quan trọng khác là do những hạn chế trong công tác giáo dục lý luận. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII chỉ rõ: “Công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giảng dạy và học tập nghị quyết của Đảng chưa được coi trọng đúng mức, kém hiệu TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 78 quả, nội dung và phương pháp giáo dục, truyền đạt chậm đổi mới; chưa tạo được sự thống nhất cao trong nhận thức về tình trạng suy thoái, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và những hậu quả gây ra” [2, tr. 25]. 2.3. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị gắn với xây dựng động cơ, thái độ học tập cho học viên trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận hiện nay Trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận là nơi đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cho tỉnh, giảng viên trường Chính trị có thể được xem là những người “tuyên truyền” hết sức đặc biệt, góp phần truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; nâng cao nhận thức và xây dựng niềm tin; tác động vào tình cảm để cổ vũ, thúc đẩy hành động của học viên theo mục tiêu, lý tưởng của Đảng, của cách mạng. Đối tượng học viên là đội ngũ cán bộ chủ chốt, dự nguồn các chức danh lãnh đạo, những người sẽ đóng vai trò là những “tuyên truyền viên”, “báo cáo viên” trong công tác tại địa phương, trực tiếp đưa đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước tuyên truyền cho dân biết, dân hiểu, và làm cho dân tin để thực hiện theo. Việc giáo dục lý luận chính trị, xây dựng động cơ, thái độ đúng đắn trong học tập lý luận chính trị cho học viên trường chính trị thời gian qua luôn được nhà trường quan tâm, thường xuyên thực hiện. Công tác giảng dạy, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, nghị quyết Đại hội Đảng các cấp trong nhà trường luôn được đổi mới về hình thức và phương pháp truyền đạt nhằm thực hiện có hiệu quả. Cán bộ, đảng viên, giảng viên nhà trường luôn kiên định, giữ vững lập trường, bản lĩnh chính trị vững vàng, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, luôn kịp thời nghiên cứu, vận dụng các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong các bài giảng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của nhà trường hằng năm. Tuy nhiên để tăng cường hơn nữa công tác giảng dạy và học tập lý luận nói chung và trong trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận nói riêng, đặc biệt là việc xây dựng thái độ và động cơ học tập lý luận chính trị đúng đắn cho học viên, cần phải tiến hành đồng thời mọi công việc liên quan tới nhận thức và trách nhiệm của học viên và công tác giảng dạy lý luận chính trị trong nhà trường. Muốn vậy, trước hết, mỗi cán bộ, giảng viên, đảng viên, học viên cần nhận thức rõ về tầm quan trọng của việc học lý luận chính trị. Học lý luận chính trị để làm gì? Để trả lời câu hỏi này, mỗi người học cần phải xác định cho mình mục đích học tập đúng đắn, từ đó xây dựng động cơ học tập và phương pháp học tập. Mỗi học viên cần xem việc học tập lý luận chính trị là nhiệm vụ thường xuyên của người cán bộ, đảng viên, có thái độ học tập nghiêm túc, cầu thị; phát huy tính sáng tạo, chủ động trong học tập; tích cực mang kiến thức lý luận vận dụng vào thực tiễn; xác định học để làm cho công tác tốt hơn; để vận dụng tinh TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 79 thần, phương pháp cách mạng, khoa học, biện chứng vào thực tiễn giúp công việc đạt hiệu quả hơn. Đối với giảng viên, nhận thức tầm quan trọng của công tác lý luận chính trị để tự giác nghiên cứu, học tập, rèn luyện nâng cao chất lượng giảng dạy, đổi mới phương pháp giảng dạy để truyền đạt có hiệu quả hơn đến người học, thu hút người học, tạo ra nhiều hứng thú cho cả người dạy và người học, thúc đẩy tinh thần tự giác học tập của học viên. Đối với các cơ quan cử cán bộ, đảng viên đi học cần xem trọng việc học tập lý luận chính trị là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài trong việc bồi dưỡng, sử dụng cán bộ, chứ không chỉ phục vụ cho việc quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ. Khi đã cử cán bộ, đảng viên đi học lý luận chính trị, cần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cán bộ, đảng viên theo học, đồng thời phối hợp với nhà trường để quản lý cán bộ, đảng viên, sử dụng kết quả học tập và kết quả rèn luyện tại trường làm một tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên. Trường Chính trị cần phối hợp với cơ quan đơn vị cử học viên đi học tăng cường công tác quản lý học viên, tạo điều kiện thuận lợi để học viên thực hiện việc học tập, áp dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ chất lượng dạy và học bằng cách tăng cường kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. Thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về học tập lý luận chính trị, các quy chế của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, khắc phục một cách có hiệu quả tình trạng ngại học tập lý luận chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên. Thứ hai, đổi mới nội dung giáo dục lý luận chính trị theo hướng lý luận phải gắn liền với thực tiễn, phục vụ nhu cầu công tác của người học gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên. Hiện nay, nội dung chương trình cũng như các giáo trình giáo dục lý luận chính trị thường nặng về lý luận và những kiến thức tổng quát, vĩ mô; phần nói về tình hình địa phương, các kỹ năng giải quyết công việc thực tế thường chiếm dung lượng nhỏ, nội dung sơ sài, thậm chí cách giải quyết vấn đề còn giáo điều, cứng nhắc, không phù hợp với thực tiễn. Trường Chính trị cần có kiến nghị với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh trong việc biên soạn giáo trình, chương trình phù hợp hơn, đặc biệt là thời lượng việc thực hành kỹ năng và vận dụng vào tình hình, nhiệm vụ địa phương. Thêm vào đó, giảng viên giảng dạy lý luận chính trị của nhà trường đa phần đều chưa kinh qua công tác thực tiễn tại địa phương nên phần nhiều bài giảng vẫn mang nặng tính lý luận mà chưa đi sâu vào áp dụng thực tiễn, đáp ứng nhu cầu của học viên. Do đó, để gắn lý luận vào thực tiễn, tăng hiệu quả hướng dẫn giúp người học sau khi học xong có thể vận dụng ngay vào công việc, đáp ứng nhu cầu của họ, đòi hỏi người giảng viên phải là những người am hiểu thực tế, có kiến thức thực tế phong phú, có quá trình tích lũy kinh nghiệm lâu dài tại cơ sở mới đảm bảo được chất lượng TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 80 bài giảng, mới có thể gắn kết giữa lý luận và thực tiễn một cách đúng nghĩa, sinh động. Muốn vậy, giảng viên cần phải chú ý trong quá trình soạn giảng cần phân bổ thời gian hợp lý giữa phần lý luận và vận dụng thực tiễn, tăng thời lượng giảng dạy các kỹ năng thực hành; phải thường xuyên thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu thực tế có hiệu quả, có sự làm việc hai chiều, trao đổi kinh nghiệm giữa giảng viên nghiên cứu thực tế với cán bộ cấp cơ sở để hiểu rõ mức độ phù hợp giữa lý luận và thực tiễn, có sự điều chỉnh bài giảng cho phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng đào tạo của nhà trường. Đồng thời phải nỗ lực học tập, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn và kinh nghiệm giảng dạy qua thời gian, phải đảm bảo tính khoa học khi đưa các yếu tố thực tiễn vào bài giảng đó là: yếu tố thực tiễn đưa vào bài giảng phải có tính điển hình, tính thời sự, tính chính xác, có địa chỉ rõ ràng và phù hợp nội dung lý luận đang cần được phân tích chứng minh. Đặc biệt, tùy theo tình hình đặc điểm của từng lớp, của học viên mà có thể lựa chọn các phần giảng, liên hệ thực tế với tình hình nhiệm vụ địa phương, cơ quan, đơn vị cho phù hợp. Nhà trường tích cực kiện toàn, bổ sung đội ngũ giảng viên đảm bảo tính kế thừa, quan tâm đào tạo đội ngũ giảng viên trẻ về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ giảng dạy lý luận chính trị trong tình hình mới. Thứ ba, đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị với xu hướng phát huy tính chủ động, tích cực của người học. Kết hợp việc học đi đôi với hành, học ở trường và quá trình tự học. Trường Chính trị thực hiện phương châm không mở lớp quá đông, sắp xếp chương trình học, thời gian học hợp lý, đổi mới phương pháp giảng dạy bằng cách giảm dần độc thoại, diễn giảng tiến tới áp dụng phương pháp nêu vấn đề, đối thoại, hướng dẫn người học, tự đọc tài liệu có sự kiểm tra, theo dõi của giảng viên. Đồng thời sử dụng các biểu mẫu, thống kê, tăng cường trao đổi thảo luận, tranh luận để làm rõ vấn đề... như vậy có thể tăng cường hứng thú của người học. Tuy nhiên khi áp dụng các phương pháp cũng phải tùy theo đối tượng học viên để sử dụng cho phù hợp, tránh sử dụng quá nhiều phương pháp trong một tiết giảng, giảng viên cần hiểu rõ, nắm chắc vấn đề khi đưa ra trao đổi thảo luận và phải điều tiết, neo chốt được vấn đề trong quá trình thảo luận, số liệu đưa ra phải chính xác, cụ thể và tiêu biểu. Đồng thời, học viên phải phát huy tinh thần tự giác trong học tập, nghiên cứu, xem bài trước ở nhà, đọc tài liệu và tìm tư liệu cho bài học hoặc các buổi thảo luận. Thứ tư, để công tác giáo dục chính trị tiến hành có hiệu quả, cần có cơ sở vật chất và kinh phí bảo đảm cho hoạt động dạy và học. Những năm qua, Nhà trường cũng được quan tâm trong việc xây dựng cơ sở vật chất như: hội trường, phòng học, thư viện, mua sắm tài liệu, giáo trình, đồ dùng dạy học,... Tuy nhiên, việc đầu tư vẫn chưa bảo đảm cho hoạt động dạy và học, chế độ cho người dạy và người học còn thấp. TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 81 Trong thời gian đến, Nhà trường đề xuất Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho trường đồng bộ hơn, hiện đại hơn, cũng như cấp nguồn tài chính đảm bảo hơn cho trường trong các hoạt động giáo dục lý luận chính trị. 3. Kết luận Trong di sản tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng về giáo dục lý luận chính trị có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Triết lý sâu xa của tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ ra rằng, việc học tập lý luận là công việc suốt đời của mọi cán bộ, đảng viên, gắn với thực tiễn cách mạng và phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Tư tưởng đó ngày nay không những là kim chỉ nam, là phương châm cho việc hoạch định chiến lược đào tạo, xây dựng, sử dụng cán bộ trong giai đoạn cách mạng mới mà còn là sự chỉ dẫn cụ thể cho hành động của mỗi cán bộ, đảng viên trong hoạt động thực tiễn của mình. Bối cảnh mới trên thế giới và trong nước đang đặt ra cho công tác tư tưởng, lý luận những yêu cầu hết sức mới mẻ, đòi hỏi Đảng Cộng sản Việt Nam phải đổi mới nhận thức, xây dựng và tổ chức thực hiện hệ thống các giải pháp đồng bộ, phù hợp để đáp ứng yêu cầu đặt ra. Giải quyết tốt yêu cầu về công tác tư tưởng, lý luận vẫn sẽ là một trong những điều kiện quyết định hàng đầu để thực hiện thắng lợi những mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới trong thời gian tới. Muốn vậy thì nhất thiết chúng ta phải nắm chắc hơn những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, những tư tưởng cơ bản của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt là tư tưởng Hồ Chí Minh về việc giáo dục lý luận chính trị để xây dựng được đội ngũ cán bộ, đảng viên đủ tâm, đủ tầm, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị gắn với việc xây dựng động cơ, thái độ học tập đúng đắn cho học viên là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc nhằm nâng cao chất lượng giáo dục chính trị của trường Chính trị tỉnh Ninh Thuận hiện nay và trong thời gian tới. Đây là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, đủ sức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định an ninh trật tự của tỉnh nhà, đưa tỉnh nhà ngày một phát triển, cùng hướng đến mục tiêu chung: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 15, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn Kiện Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành trung ương khóa XII, Văn phòng trung ương Đảng, Hà Nội 3. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 2, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội 4. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, tập 5, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 14 - 2019 ISSN 2354-1482 82 THE UTILIZATION OF HO CHI MINH’S PRINCIPLES ON THE THEORETICAL AND POLITICAL EDUCATION ALONG WITH THE BUILDING OF THE MOTIVE AND ATTITUDE FOR STUDENTS OF NINH THUAN SCHOOL OF POLITICS ABSTRACT The country has increasingly been reforming, developing and integrating with the world. The work of theoretical and political education must be increasingly strengthened and renovated in line with the general development trend for the contingent of cadres and party members. It aims at maintaining the position and steadfastly defending the socialist path, forged moral, financial training, making use of the opportunity, overcoming challenges to meet the mission requirements in the new situation. Applying President Ho Chi Minh's ideas on political and theoretical education, especially, “study theory to apply to practice”, “learn to manipulate, not learn because of reasoning” in order for cadres and party members to have the right attitude and motive for studying political theory is an urgent and extremely important task not only in fostering and promoting the pioneering and exemplary role, but also in training the cadres and party members’ ethical qualities, lifestyle, manner, style and way of working today. Keywords: Theoretical and political education, motivation, learning attitude (Received: 8/10/2018, Revised: 11/11/2018, Accepted for publication: 11/9/2019)
File đính kèm:
- van_dung_tu_tuong_ho_chi_minh_ve_giao_duc_ly_luan_chinh_tri.pdf