Ứng dụng phần mềm Comfar III Expert trong đánh giá kinh tế tài chính của các dự án kỹ thuật tài nguyên nước và môi trường

 ỨNG DỤNG PHẦN MỀM COMFAR III EXPERT TRONG ĐÁNH 
 GIÁ KINH TẾ TÀI CHÍNH CỦA CÁC DỰ ÁN KỸ THUẬT 
 TÀI NGUYÊN NƯỚC VÀ MÔI TRƯỜNG 
 PGS.TS. Phạm Hùng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 
 Trong thời gian vừa quan nền công nghệ thông tin của nước ta và thế giới 
phát triển mạnh mẽ. Nhiều phần mềm được ra đời hỗ trợ giúp cho công tác tính 
toán được thuận lợi hơn. Tuy nhiên các phần mềm trên chỉ tập trung vào giải quyết 
các bài toán kỹ thuật, rất ít các phần mềm chú trọng đến việc phân tích kinh tế và 
tài chính của các dự án. Do vậy phần mềm COMFAR III Expert (Computer Model 
for Feasibility Analysis and Reporting) là một phần mềm chương trình máy tính 
tính toán kinh tế và tài chính phục vụ cho lập báo cáo và nghiên cứu tính khả thi 
của các Dự án. Phần mềm này giúp cho các chủ đầu tư có cái nhìn tổng quan hơn 
về dự án xét đến các khía cạnh tài chính và kinh tế có chú trọng đến giai đoạn xây 
dựng công trình. Trong khuôn khổ bài báo này chúng tôi sẽ giới thiệu ứng dụng 
phần mềm Comfar III Expert trong dự án kỹ thuật tài nguyên nước. 
1. Tổng quan về phần mềm COMFAR 
 COMFAR (Computer Model for Feasibility Analysis and Reporting) là một 
phần mềm chương trình máy tính tính toán kinh tế và tài chính phục vụ cho lập báo 
cáo và nghiên cứu tính khả thi của các Dự án. Chương trình COMFAR được Tổ 
chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) thiết kế xây dựng và ban 
hành. Phiên bản COMFAR 1.0 được chính thức đưa ra lần đầu tiên vào tháng 5 
năm 1983 sau đó phần mềm liên tục được hoàn thiện qua các năm 1984, 1985, 
1986, 1988, 1990 với các phiên bản 1.1, 2.0, 2.1. Đến nay, phần mềm này phát 
triển đến thế hệ thứ ba (COMFAR III) và phạm vi ứng dụng cũng mở rộng hơn, 
đặc biệt trong việc hỗ trợ đánh giá tính khả thi của các dự án của các ngành kinh tế 
cũng như các vấn đề liên quan đến môi trường. 
Cấu trúc của Phần mềm COMFAR 
 Comfar III gồm ba sản phẩm phục vụ các nhu cầu khác nhau: 
- Comfar III Expert : là phần mềm cho phép người sử dụng mô phỏng kinh tế và 
tài chính ngắn hạn cũng như dài hạn của một dự án đầu tư. Phần mềm hỗ trợ việc 
phân tích những dự án đầu tư mới, dự án cải tạo, dự án mở rộng sản xuất cho các 
dựa án công nghiệp cũng như các ngành kinh tế khác. 
- Comfar III Business Planner cho phép người sử dụng tiến hành phân tích tài chính 
của dự án. Phần phân tích kinh tế không sử dụng trong modul này. 
- Comfar III Mini Expert là phần mềm được thiết kế để đánh giá sơ bộ cơ hội đầu 
tư trên quan điểm thuần túy tài chính. 
COMFAR III có thể chạy dưới hệ điều hành Windows 3.11, Windows 95/98 và 
Windows NT/XP. 
 Như vậy trong khuôn khổ của bài báo này chúng tôi chỉ giới thiệu phần mềm 
COMFAR III EXPERT trong đánh giá kinh tế tài chính của dự án kỹ thuật tài 
nguyên nước và môi trường 
2. Một số đặc điểm và tính năng chính của chương trình COMFAR III 
EXPERT: 
a. Dễ dàng tiếp cận, dễ dàng điều khiển, tạo sự mềm dẻo cho người sử dụng 
 Với giao diện đồ hoạ và hệ thống các ký hiệu và thuật ngữ tài chính - kinh tế 
đầu tư được chuẩn hoá, COMFAR III Expert giúp cho người sử dụng dễ dàng tiếp 
cận và thực hành ngay trên máy tính. 
 Sau khi xác định được mục tiêu, nội dung, hình thức, cơ hội đầu tư của dự 
án, phần mềm giúp cho người sử dụng thao tác qua các bước nhập số liệu, lưu dữ 
liệu, tính toán các chỉ tiêu cần thiết, vẽ các biểu đồ minh hoạ và in ấn kết quả. 
 COMFAR III Expert cho người sử dụng những khả năng mềm dẻo trong việc 
xác định mức độ chi tiết cần thiết cho sự phân tích đánh giá một dự án. Cấu trúc 
tiêu chuẩn hoá những vấn đề cơ bản có thể mở rộng để phù hợp với những yêu cầu 
đặc biệt của dự án. 
b. Phân tích hiệu quả tài chính và kinh tế 
 Dựa trên những số liệu đầu vào COMFAR III Expert đưa ra kết quả tính toán 
về phân tích tài chính của dự án như các giá trị của dòng tiền, các báo cáo tài chính, 
các chỉ tiêu thể hiện hiệu quả tài chính và điều kiện hoà vốn... 
 Phân tích kinh tế (Economic Analysis) trên cơ sở của phần mềm này sử dụng 
giá mờ (shadow prices) để tính toán hiệu quả kinh tế, giá trị gia tăng, tác động của 
tỷ giá ngoại tệ cũng như phân tích đánh giá tác động các yếu tố kinh tế từ bên ngoài 
tác động vào dự án. 
Phân tích tài chính (tầm vi mô) 
 Từ những số liệu đầu vào phù hợp COMFAR III Expert tính toán và đưa ra 
kết quả dưới dạng bảng đáp ứng các yêu cầu của một báo cáo nghiên cứu khả thi 
theo thông lệ quốc tế hiện nay như: bảng thông tin tóm tắt về dự án, bảng chi phí 
đầu tư, chi phí sản xuất, chương trình sản xuất kinh doanh, cơ cấu các nguồn tài 
chính và vốn vay, kết quả kinh doanh, dòng tiền tài chính (Financial cash flow), 
dòng tiền chiết khấu, bản báo cáo lợi tức, bảng cân đối tài chính, dữ liệu về chi phí 
trực tiếp, lãi, điều kiện hoà vốn... 
Phân tích kinh tế (tầm vĩ mô) 
 Giúp cho các báo cáo nghiên cứu khả thi hoàn chỉnh hơn xét khía cạnh về 
kinh tế xã hội, các dự án đầu tư cần được xem xét trong khuôn khổ phạm vi rộng 
lớn của toàn xã hội, xét đến chi phí và lợi ích của xã hội. Phân tích kinh tế 
(Economic Analysis) cho phép người sử dụng phân tích giá mờ (shadow prices) tức 
là giá thị trường đã được điều chỉnh lại theo một vài yếu tố và những điều kiện nhất 
định, COMFAR cũng tính toán các hệ số tỷ lệ, tác động do thay đổi tỷ giá ngoại tệ, 
phân tích giá trị gia tăng, những đóng góp của dự án cho nền kinh tế và nhiều vấn 
đề khác. 
Phân tích độ nhạy 
 Đối với một dự án việc phân tích độ nhạy là hết sức cần thiết vì vậy với tính 
năng phân tích độ nhạy của mình, chương trình cho phép thay đổi các giá trị của 
một số yếu tố liên quan (giá bán sản phẩm, khối lượng sản phẩm, công suất hoạt 
động...) để xem xét sự biến đổi của các chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự án. 
Chương trình tạo ra sự tính mềm dẻo, thuận tiện cho việc đánh giá lựa chọn các 
phương án và cho phép xác định biên độ biến đổi của các yếu tố đầu vào tác động 
đến hiệu quả tài chinh của dự án. Chương trình sẽ hình thành các loại biểu đồ khác 
nhau cho phép phân tích cơ cấu của các yếu tố đầu vào và sản phẩm đầu ra của dự 
án. 
Minh hoạ các kết quả bằng đồ thị 
 COMFAR III Expert cung cấp cho người sử dụng khả năng trình bày bằng 
đồ thị về các chỉ tiêu hiệu quả, dòng tiền, chi phí và lợi ích.Với phương pháp luận 
tiên tiến và kinh nghiệm nhiều năm phát triển phần mềm COMFAR của UNIDO thì 
đây là chương trình đáng tin cậy để ứng dụng vào lĩnh vực lập và đánh giá các dự 
án đầu tư trong lĩnh vực kỹ thuật tài nguyên nước và môi trường. 
c. Hạn chế 
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm nói trên chúng ta cũng cần cân nhắc một số 
hạn chế khi sử dụng chương trình này: 
- Các báo cáo, bảng biểu kết quả tính toán trong đó các chỉ tiêu kinh tế, tài chính, 
các thuật ngữ được trình bày bằng tiếng Anh là một rào cản gây không ít khó khăn 
khi xem xét các bản kết quả báo cáo phân tích, đánh giá dự án đầu tư. 
- Không thể can thiệp vào thuật tính toán của chương trình và tuỳ biến chương trình 
mạnh mẽ như khi sử dụng chương trình bảng tính Excel. 
- Chương trình được UNIDO xây dựng và phát hành. Đây là phần mềm thương mại 
nên để chạy được phần mềm này bắt buộc phải có khóa cứng. 
3. Ứng dụng phần mềm COMFAR III EXPERT vào tính toán dự án hồ chứa 
KrôngBuk Hạ 
Công trình Thuỷ Lợi Krông Buk Hạ được xác định xây dựng trên sông Krông Buk 
thuộc địa phận xã Krông Buk huyện Krông Păk, tỉnh Đăk Lăk. Công trình Thuỷ 
Lợi Krông Buk Hạ sẽ tạo nguồn nước tới tự chảy cho 11.400 ha diện tích canh tác 
nông nghiệp thuộc địa phận các xã Ea Kuăng, EA Phê, Hoà An, Hoà Tiến, Hoà 
Đông, Tân Tiến, Krông Buk thuộc huyện Krông Păk và các xã Eauy và Eakly thuộc 
huyện Eakar, đồng thời kết hợp cấp nước cho 5 vạn dân sinh và phát triển chân 
nuôi, phòng chống lũ cho khu vực hạ du, cải thiện điều kiện môi trường tạo cảnh 
quan du lịch, tạo điều kiện thuận lợi để nuôi trồng thuỷ sản, kết hợp phát điện. 
Sau khi nhập số liệu theo các chỉ dẫn các bước của phần mềm COMFAR III 
EXPERT, như hình sau : 
Hình 1 . Nhập dữ liệu cho phần mềm COMFAR EXPERT III 
Kết quả tính toán được thể hiện theo các bảng sau : 
 Hình 2. Kết quả tính toán 
 % 
 Hình 3 . Kết quả phân tích độ nhạy 
Trên cơ sở các kêt quả tính toán các chỉ tiêu về tài chính và kinh tế cho thấy việc 
dầu tư xây dựng Công trình hồ chứa Krongbuk hạ đạt hiệu quả. 
4. Kết luận 
Hiện nay trên thế giới phần mềm COMFAR III EXPERT đang được ứng dụng rộng 
rãi trong phân tích kinh tế và tài chính của các dư án. Dựa trên các kết quả tính toán 
bằng phần mềm này chủ đầu tư có những quyết định đúng đắn về việc đầu tư. Ở 
Việt nam lần đầu tiên ứng dụng phần mềm này vào phân tích kinh tế tài chính của 
các dự án liên quan đên lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn. Kết quả ban 
đầu cho thấy việc ứng dụng phần mềm này đạt được nhiều kết quả như dự án công 
trình thủy lợi Krôngbuk Hạ. Trong tương lai nên mở rộng ứng dụng phần mềm này 
cho các lính vực kinh tế quốc dân tạo điều kiện cho các nhà đầu tư có những quyết 
định chính xác hơn về các chiến lược đầu tư. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. United Nation, Industrial Development Organization, COMFAR III EXPERT, 
Techical Munual, Viena, 2003. 
2. United Nation, Industrial Development Organization, COMFAR III EXPERT, 
Software for Project Appraisal and Analysis, Viena, 2003. 
3. United Nation, Industrial Development Organization, COMFAR III EXPERT, 
Tutorial manual, Viena, 2003. 
 4. Phần giới thiệu về chương trình COMFAR (tiếng Anh) trên Website của 
UNIDO, 2005. 
5. Nguyễn Văn Chọn, Những vấn đề cơ bản về kinh tế đầu tư và thiết kế xây dựng, 
NXB Khoa học kỹ thuật, 1998.