Tổng quan nghiên cứu nguy cơ chất ô nhiễm xâm nhập vào ống cấp nước

 A 
 TNG QUAN NGHIÊN C U NGUY C  CH T Ô NHI M 
 XÂM NH P VÀO NG C P N C 
 Ph m Th  Minh Lành 1,3, V Th  Vân Anh 2, Ph m Hà H i3 
Tóm t t: Ô nhi m n ưc cp không ch  do ngu n nưc khai thác mà còn có th  phát sinh trên h  
th ng phân ph i n ưc, các ch t ô nhi m t n t i bên ngoài môi tr ưng  t có th  i vào môi tr ưng 
nưc bên trong qua các im v  trên thành ng. Ngay c  khi kho ng cách gi a các ưng ng c p 
và thoát n ưc ưc t theo quy  nh, thì nguy c ơ ch t ô nhi m trong dòng ch y rò r  t  m ng l ưi 
thoát n ưc sang ng c p n ưc v n có th  x y ra khi t n t i im v  và áp su t âm trong ng c p 
nưc. T ng h p các k t qu  công b  tr ưc ây, phân tích và ánh giá d a trên ba y u t  nguy c ơ 
ng v , áp su t âm xu t hi n trong pha âm c a hi n t ưng n ưc va và ngu n ô nhi m t  c ng thoát 
nưc, t  ó  xu t h ưng ti p c n nghiên c u nguy c ơ ng c p n ưc b  ch t ô nhi m xâm nh p là 
ni dung bài báo s  trình bày. 
T khóa: Ô nhi m n c c p, c ng thoát n c th i, ng c p n c, áp va âm, ch t ô nhi m, dòng ch y rò r . 
 1. T V N  ,13 th  xu t hi n t i b t k  v  trí nào trên h  th ng phân 
 Nc s ch là m t trong nh ng nhu c u c ơ b n ph i và không c d  báo tr c, tuy nhiên 
nh t c a cu c s ng con ng i. Tuy nhiên, v n  nguyên nhân gây ô nhi m thì có th  phân thành hai 
cung c p n c không  m b o ch t l ng  n lo i chính, m t là tác ng bên ngoài vào h  th ng, 
ng i dân v n ang di n ra và ch a có bi n pháp hai là b n thân bên trong ng ng sinh ra. Trên 
ki m soát hi u qu . T  n m 1974-2001, các d ch các h  th ng v i nhi u im k t n i, chuy n h ng 
bnh do ngu n n c u ng ã x y ra t  B c M   n và các tr m b ơm c c b ,  nh ng v  trí này r t d  
Tây Âu, m c dù nh ng n c này có n n kinh t  xy ra s  c  làm cho ngu n n c không s ch  bên 
giàu có và công ngh  x  lý hi n  i. N i b t nh  s  ngoài có th  xâm nh p h  th ng (Payment et al. , 
c ô nhi m n c u ng  Chicago-M n m 1933 1991). Nc t  h  th ng thoát n c ho c n c 
làm cho 1409 ng i m c b nh l  trong ó 98 ng i ng m b  ô nhi m có th  c h p th  vào h  th ng 
ã t  vong; t i Walkerton, Canada n m 2000 có ng d n n c s ch. Áp su t th p trong ng k t h p 
2300 ng i b  viêm d  dày trong ó 7 ng i t  vi l u l ng dòng ch y nh  c ng to iu ki n 
vong do u ng ph i n c b  ô nhi m, tiêu t n 64,5 cho vi sinh v t gây b nh vào h  th ng. Ch a nói 
tri u ô la c a chính ph , ng i dân ph i s  d ng n s  c  các ng ng b  h ng trong quá trình 
nc óng chai trong 6 tháng sau ó vì m t ni m xây d ng, ây là l i th  cho r t nhi u vi khu n vào 
tin vào ch t l ng n c c p (Hrudey et al. , 2003). h th ng. Ngoài ra n u ng ng phân ph i không 
Qua ây cho th y luôn t n t i nguy c ơ x y ra ô c s a ch a và b o d ng  nh kì, hàm l ng 
nhi m trong h  th ng phân ph i n c (HTPPN) và Clo d  trong n c s  th c hi n ph n ng oxy hóa 
nh h ng tr c ti p  n s c kh e ng i tiêu th . kh  t o ra m t l ng c n nh t  nh gây l ng  ng 
 2. T NG QUAN NGHIÊN C U V  CH T trong h  th ng ng ng làm cho n c b  ô nhi m 
Ô NHI M XÂM NH P VÀO NG C P (Yamini and Lence, 2010). 
NC Thu th p các s  li u liên quan t i s  ki n ô 
 Th c tr ng cho th y n c s ch b  ô nhi m có nhi m nc u ng, tác gi  Lindley ã th ng kê c 
 các nguyên nhân d n  n ô nhi m nh  B ng 1.K t 
 qu  nghiên c u cho th y ô nhi m x y ra nhi u nh t 
1Khoa K  thu t Xây dng, H Bách Khoa Tp. H  Chí Minh 
 ti các im nút k t n i và xi phông ch y ng c 
2Khoa Khí tưng Th y vn, H Tài Nguyên và Môi Tr ưng 
 (53,1%), bên c nh ó, nguyên nhân ch  y u d n  n 
3Khoa K  thu t ô th , H Ki n Trúc Tp. H  Chí Minh 
150 KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 
ch t l ng n c trong ng không  m b o là do nh ngu n gây ô nhi m ( ng thoát n c hay b  t 
ngu n ô nhi m bên ngoài xâm nh p vào. Tác gi  ho i b  v )  nh ng v  trí này. Nghiên c u ã 
 a ra hai iu ki n  ngu n ô nhi m có th  i vào c l ng v  m t không gian các khu v c có 
trong ng c p n c là do s  dao  ng áp su t và kh  n ng xu t hi n ô nhi m t  các d  li u thu 
xu t hi n con ng xâm nh p (Lindley and th p c nh ng ch a i sâu phân tích các iu 
Buchberger, 2001). ng th i, tác gi  c ng mô ki n c  th  t i m t im ô nhi m nh  khu v c 
ph ng các d  li u th y l c m ng l i  c l ng ng có kh  n ng nh h ng b i ngu n ô nhi m, 
v trí xu t hi n áp l c th p. Phân tích các iu ki n kho ng cách ngu n ô nhi m  n im v ,  c 
ca ng và các d  li u trong quá kh    xu t các im dòng ch y ô nhi m  trong  t. 
khu v c có kh  n ng xu t hi n v  ng cao t  ó xác 
 Bng 1. Nh ng h ng hóc trên ưng ng c p n ưc gây bùng phát d ch b nh  M  
 t n m 1971  n 1998 (Lindley and Buchberger, 2001) 
 S l ng Con ng Áp l c Ngu n ch t 
 Nguyên nhân gây ô nhi m % 
 s ki n xâm nh p bt l i ô nhi m 
 Ti nút và xi phông ch y ng c 60 53,1 x x x 
 Kho ng cách gi a ng ng n c c p và 
 1 0,9 x x x 
 nc th i 
 Nt b  ng n c 10 8,8 x x x 
 Ô nhi m trong b  ch a 15 13,3 x x 
 Ô nhi m trong quá trình xây d ng/s a ch a 6 5,3 x x 
 Ô nhi m t  ng c p n c trong nhà 8 7,1 x 
 n mòn kim lo i 13 11,5 x 
 Tng 113 100 
 Khác v i nghiên c u mang tính  nh l ng c a nghi m 66 m u  t và n c ngay sát ng ng 
tác gi  Lindley tác gi  Boyd ti p c n theo ph ơ ng phân ph i n c, l y t i 8 v  trí c a 6 bang  n c 
pháp nh tính ã ti n hành thí nghi m  mô M. K t qu  cho th y n a s  m u thu c  u có 
ph ng s  xâm nh p trong iu ki n th y l c thay s hi n di n c a vi khu n coliform và coliform 
i (Boyd et al. , 2004). Thí nghi m g m m t phân; Bacillus tìm th y trong h u h t các m u; 
ng ng có hai im v  ng kính khác nhau 56% m u d ơ ng tính v i virus (ch  y u là 
và t trong môi tr ng có ch a ch t ô nhi m, k t enterovirus-ch ng v c xin c a s t b i li t), virus 
qu  thí nghi m cho th y khi xu t hi n giá tr  áp ri lo n tiêu hóa và viên gan A c ng c phát 
lc âm l n dù ch  trong th i gian m t giây thì ch t hi n. M c dù tiêu chun ã quy nh v  kho ng 
ô nhi m v n i vào môi tr ng n c bên trong và cách gi a ng ng c p n c và các công trình 
vi nh ng ng có ng kính l n h ơn thì l u khác (móng công trình, ng thoát n c, h  ga,) 
lng ch t ô nhi m i vào nhi u h ơn. K t qu  nh ng trong iu ki n c ng thoát n c b  v , các 
nghiên c u cho th y m t ch t ô nhi m t n t i bên vi sinh v t có th  di chuy n m t quãng ng dài 
ngoài ng c p n c s  xâm nh p vào môi tr ng trong kho ng th i gian ng n và tr  thành ngu n 
nc qua im v  khi áp su t th p/âm xu t hi n lây nhi m sang nh ng ng ng c p n c i qua 
trên ng ng, v y nguy c ơ nc trong ng b  ô khu v c này. 
nhi m s  c ánh giá theo ba y u t  này. Các ch t ô nhi m có th  t n t i trong khí 
 2. T NG QUAN NGHIÊN C U NGU N Ô quy n, môi tr ng không khí, t  dòng ch t th i 
NHI M sinh ra do ho t  ng c a sinh ho t ho c s n xu t 
 Tác gi  Karim (Karim, Abbaszadegan and ca con ng i. Sau khi th m vào t v i m t n ng 
Lechevallier, 2003) ã kh ng  nh ô nhi m phân  nh t  nh s  l u l i trên b  m t h t  t (khi g p 
ca  ng v t máu nóng luôn t n t i ngay bên dòng ch y thích h p các vi sinh v t s  tách ra và 
ngoài ng ng. Nghiên c u ti n hành thí ti p t c di chuy n trong môi tr ng  t); ho c n u 
KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 151
gp t ng n c ng m s  phát tán nhanh theo dòng không nhi u. Các k t qu  công b  t p trung vào 3 
ch y và có kh  n ng t n t i r t lâu bên trong dòng vn  chính sau: (1) Kh ng  nh dòng ch y rò r  t  
ch y (Besner, Prévost and Regli, 2010). Nh  v y, h th ng thoát n c có ch a các ch t ô nhi m và 
ngu n ô nhi m c phát sinh t  nhiên do ng gây nguy c ơ ô nhi m ngu n n c ng m; (2) Xác 
thoát n c b  v , m c n c ng m n m cao h ơn nh ph ơ ng trình biên dòng th m; (3) Mô ph ng 
im ô nhi m trong  t, ho c các dòng ch y ô di n tích l i th m. Sau m t th i gian làm vi c, ng 
nhi m t  trên m t  t i xu ng (Besner, Prévost thoát n c b  h  h i và sinh ra dòng th m rò r  ra 
and Regli, 2010). Ngoài ra còn m t ngu n gây ô ngoài môi tr ng  t (Wolf et al. , 2004), v  trí h  
nhi m khác hay c  c p t i trong th i gian hi có th  trên thành ng d n ho c t i các im  u 
gn ây ó là hành ng gây ô nhi m có ch  ý c a ni (Reynolds and Barrett, 2003)nh ng nhìn chung 
con ng i (Payment et al. , 1991) (gây n t v  u ch a các ch t ô nhi m có kh  n ng làm ô nhi m 
ng ng, làm h ng các m i n i trên m ng phân ngu n n c ng m trong khu v c,  c bi t là nh ng 
ph i,..), óng ng t mng l i làm gián on quá ng d n n c th i công nghi p. Trong tr ng h p 
trình cung c p n c ho c a các ch t ô nhi m mc n c ng m cao, dòng th m này nhanh chóng i 
hu c ơ vào m ng l i. qua các l  r ng và phát tán ra xung quanh, trong quá 
 Trong nhi u n m các rò r  t  h  th ng thoát trình di chuy n dòng th m b  gi m v n t c do ma sát 
nc ã b  b  qua trong quá trình v n hành th c vi h t  t và gi m l u l ng do th  tích l  r ng 
t, có nhi u nghiên c u v  dòng ch y rò r  t  c ng gi a các h t  t, hình thành nên biên th m (Harr, 
thoát n c nh ng kt qu  l i không công b  r ng 1990). 
rãi, v y nên ngu n tài li u tham kh o v  v n  
 Hình 1. ng c p n ưc i d ưi c ng thoát n ưc  ô th  Tp. H  Chí Minh 
 Theo quy nh hi n hành, kho ng cách t i thi u Nam ch  y u là h  th ng chung gi a thoát n c 
gi a ng c p n c và thoát n c ô th  là 0,5-1m, ma, thoát n c th i nên thành ph n ô nhi m 
tuy nhiên ngoài th c t khi c i t o, m  r ng m ng không ch  là cht b n t  n c th i sinh ho t, n c 
li c p n c v n có tr ng h p ph i lu n ngay ma mà còn có m t ph n ch t th i r n t  b  m t ô 
phía d i ng thoát n c và không m b o th  b  trôi xu ng c ng. Kh  n ng ô nhi m t  h  
kho ng cách nh  quy nh nh  Hình 1. Khi n c th ng thoát n c có th  x p thành 3 lo i: virus,vi 
trong c ng thoát n c rò r  ra ngoài thì kho ng khu n,  ng v t ơn bào c tóm t t nh  B ng 2. 
cách này có an toàn và m b o các ch t ô nhim Các ch t ô nhi m trong nc th i a n h u qu  
trong n c th i không xâm nh p vào ng ng bnh t t có kh  n ng nh h ng tr c ti p  n tính 
cp n c, ây là v n  c n xem xét trong quá trình mng con ng i (Th o, 2010). 
qu n lí. H  th ng thoát n c trong các ô th  Vi t 
 Bng 2. Các ch t ô nhi m trong n ưc th i ô th  (Reynolds and Barrett, 2003 ) 
 Ch t ô nhi m Gây b nh 
 Astrovirus; Calicivirus Tiêu ch y 
 Poliavirus Bi li t 
 Virus 
 Coxsackievirues; Echoviruses Nhi u b nh 
 Hepatitis A virus Viêm gan 
152 KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 
 Hepatitis E virus Sinh ra virus viêm gan 
 Norwalk-Like viruses Tiêu ch y 
 Rotavirus nhóm A, B Tiêu chy 
 Campylobacter jejuni Tiêu ch y 
 Enterohaemorrhagic Viêm i tràng xu t huy t 
 Escherichia coli Tiêu ch y 
 Vi khu n 
 Salmonellae Tiêu ch y, s t th ơ ng hàn 
 Shigellae Mn c ơm 
 Vibrio cholerae T 
 Các lo i crytosporidium Nhi m ký sinh trùng crypto 
 ng v t ơn bào Entamoeba histolytica L Amip 
 Giardia lamblia Nhi m Giardia 
 3. T NG QUAN NGHIÊN C U NG C P chuy n ra kh i ng ng mà không c phát 
NC B  V  hi n k p th i. M i ngày, các công ty c p n c  u 
 a s  các ng ng c p n c trong ô th   u ghi nh n các s  c  v  trên tuy n ng  c bi t là các 
c  t d i m t ng ho c v a hè nên khi x y tuy n ng d ch v  và v n t n thêm chi phí  rò tìm 
ra v  nh  Hình 2, m t l ng n c áng k di im v  trên các tuy n ng c p I, II. 
 Hình 2. M t s  hình nh v  ng c p n ưc trên m ng l ưi 
 B qua nh ng sai sót trên s n ph m c ng kính, chi u dài, v t li u và khu v c  t ng 
nh  quy trình thi công thì nguyên nhân d n  n (Bubbis, 1948). 
v trong quá trình làm vi c là do n mòn t   xác  nh c t  l  n mòn trên các ng 
môi tr ng  t bên ngoài c ng nh  môi tr ng th c t  r t khó  th c hi n nên các nghiên c u 
nc trong ng. Chi u sâu v t n mòn c hi n nay m i d ng  hai v t li u là ng gang và 
xác nh theo bi n  i di n là th i gian ng làm ng thép. Bên c nh ó, a s  các ng ng c p 
vi c (Sadiq, R.; Rajani, B. B.; Kleiner, 2004) nc c chôn d i m t  t nên chi phí l y m u 
Bên c nh ó  c im c ơ h c c a v t li u; l i s r t t n kém, các m u ng th ng ch  kh o sát 
do nhà s n xu t; k  thu t thi công sai; v  trí  t trên m t tuy n ng nh  v y tính ch t  i di n 
ng c ng có nh h ng nh t  nh t i giá tr  này ca m u nghiên c u ch a cao. V y nên k t lun 
(Seica, Packer and Asce, 2004).. Tuy nhiên, v v  ng do n mòn hay không ph i do n mòn 
tu i th  ng d n không ch  gi m do n mòn c a cn ph i c nghiên c u nhi u h ơn trong t ơ ng 
môi tr ng mà b n thân v t li u ng c ng thay lai. Thông s   i di n cho n mòn là  tu i ng 
i kh  n ng ch u l c d i tác d ng c a t i dn ã c ch ng minh là có m i t ơ ng quan 
tr ng phát sinh t  môi tr ng ng làm vi c gi a tu i ng và kh  n ng xu t hi n v , không 
nh  thiên tai, ng  t ho c các s  ki n ng u nh ng th  nh ng ng v  s m thì tu i th  ng d n 
nhiên và dao ng c a giá tr  áp su t bên s ng n h ơn nh ng ng v  mu n h ơn. ng kính 
trong d n (Rezaei, Ryan and Stoianov, 2015). ng d n, áp su t làm vi c y u t  v t li u ng, môi 
Ngoài ra các i l ng  c tr ng  phân lo i tr ng làm vi c và v  trí  t ng quan tr ng h ơn là 
nng l c làm vi c c a ng d n còn có ng  tu i khi xem xét kh  n ng v . 
KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 153
 4. T NG QUAN NGHIÊN C U ÁP SU T hng c a áp va trên toàn h  th ng.. Nh ng khi xét 
ÂM TRÊN NG C P NC ti các h  s  nhám thành ng, tính ch t c ơ h c c a 
 Áp su t âm th ng xu t hi n trong pha âm c a vt li u, tính ch t v t lý c a n c  u nh h ng 
hi n t ng n c va trên ng c p n c. Trong quá nhi u t i hi n t ng áp va trong ng có áp s  làm 
trình v n hành HTPPN, hi n t ng n c va trên cho bài toán n c va ph c t p h ơn và khó gi i 
ng ng th ng xu t hi n do b ơm b  ng t in quy t b ng ngôn ng  l p trình ơ n gi n.  c bi t là 
t ng t ho c óng m  van trên ng ng (Jung trong các nghiên c u ch  xét  n  l n áp va pha 
et al., 2007). Trong m ng l i c p n c, s  l ng dơ ng b  qua giá tr  áp va âm và không quan tâm 
van trên ng ng l n h ơn r t nhi u so v i s  ti  l n c ng nh  nh ng nh h ng do áp va âm 
lng tr m b ơm, vì v y qu n lý c hi n t ng gây ra. 
nc va lan truy n trên m ng do óng van t ơ ng M. A. Bouaziz (Bouaziz et al., 2014) ánh giá 
i ph c t p(Mays, 1999). Bên c nh ó, hi n t ng tác ng c a áp va t i thành ng d n khi óng van 
óng m  b ơm gây ra n c va có c ng  l n nên trên ba on ng n i ti p trong tr ng h p có b ơm 
thng c ki m soát r t ch t ch , nh ng n c va và không có b ơm, so sánh k t qu  cho th y trong 
do óng van th ng nh  h ơn nên ôi khi b  b  qua tr ng h p có b ơm giá tr  áp va d ơ ng t ng t  30% 
trong quá trình v n hành m ng l i. Tuy nhiên, nh n 40% và có kh  n ng phá h y c u trúc ng d n. 
hng c a n c va do óng van bao trùm r ng h ơn Ti p n i nghiên c u c a M. A Bouaziz, tác gi  M. 
vì dòng ch y lan truy n trên h  th ng ng ng, Dallali et al (Dallali et al., 2015) xác nh kho ng 
còn v i tr ng h p ng t b ơm ch  nh h ng trong cách nh h ng c a n c va trên ng dài n i gi a 
khu v c  u m ng l i. V y nên c n nghiên c u b ch a n c và van. B ng ngôn ng  l p trình, tác 
nhi u h ơn v  kh  n ng xu t hi n n c va âm do gi  ã mô ph ng ra quá trình lan truy n sóng áp va 
óng van trên ng ng. do óng van theo chi u dài ng, t  ó xác  nh  
 Các nghiên c u in hình v  n c va trong th i ln c a áp va tác d ng lên thành ng d n  ánh 
gian t  n m 1977  n n m 2015. Mô hình toán ã giá  b n ng. Nghiên c u ã s  d ng ph ơ ng 
c s  dng  mô ph ng hi n t ng n c va pháp c tr ng  tính toán tuy nhiên tr ng h p 
trong h  th ng ng ng ơn gi n b ng các mô ph ng m i d ng l i trên m t on ng dài, 
ph ơ ng pháp khác nhau, nh  ph ơ ng pháp hình ch a xét t i các t n th t c c b  n u có liên kt 
hc, ph ơ ng pháp c tr ng ho c b ng ph ơ ng vòng ho c phân nhánh v i các ng khác.  kh c 
pháp s . Tác gi  Wylie ã tính toán n c va trong ph c nh c im này, các ngôn ng  l p trình ã 
ng ơn gi n b ng ph ơ ng pháp c tr ng và c s  d ng  a ra k t qu  hoàn ch nh h ơn cho 
ph ơ ng pháp hình h c (Wylie and Streeter, 1977). các h  th ng ng d n phân nhánh ph c t p. 
S d ng ngôn ng  l p trình FORTRAN tác gi  ã Ph ơ ng pháp tính toán n c va b ng hình h c 
 a ra m t s  ví d  trên ng có ng kính thay cho k t qu   y  và d theo dõi h ơn nh ng ch  
i ho c không  i, r  nhánh ho c ng th ng. N i phù h p v i nh ng ng ng dài và không phân 
dung tài li u a ra có tính th c ti n cao và d  dàng nhánh vì kh i l ng tính toán l n và bài toán tr  
áp d ng  phát tri n l p trình cho các m ng l i nên ph c t p khi a thêm các iu ki n biên. 
ng ng ph c t p h ơn. Trong các ph ơ ng pháp xác nh áp va trên ng 
 Nghiên c u c a Dídia Covas ã ánh giá m c dn thì ph ơ ng pháp c tr ng c s  d ng ph  
 nh h ng c a h  s  t n th t qua van, tính ch t bi n trong th i gian g n ây. Gi i các ph ơ ng trình 
vt lý c a n c, h  s  t n th t trên thành ng t i  vi phân b ng cách chia l i ph n t  h u h n trên 
ln c a áp va qua mô hình toán và mô hình thí on ng x y ra hi n t ng n c va ã ơ n gi n 
nghi m (Dídia Covas; et al., 2005). Th  nghi m hóa bài toán b ng các b c th c hi n ơn gi n, tuy 
cho th y các thông s  c ơ h c c a v t li u ng khi nhiên  chính xác c a k t qu   t c ph  thu c 
làm vi c trong h  th ng ng d n ch  mang tính vào s  l ng m t li c chia.  kh c ph c 
tơ ng i, y u t  nh h ng nhi u h ơn t i áp va là nh c im này, c n s  d ng ngôn ng  l p trình  
v trí c a ng trên m ng l i c ng nh  l ch s  thay  a ra k t qu  hoàn ch nh h ơn cho các h  th ng 
i ng su t và bi n d ng c a ng ng. Tuy ng d n phân nhánh ph c t p. 
nhiên, k t qu  ch a c ki m ch ng trên HTPPN Các nghiên c u trên cho th y n c va pha âm 
th c t  c ng nh  ánh giá c  th  khu v c nh ã b b  qua khitính toán hi n t ng n c va, tuy 
154 KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 
nhiên   phòng nguy c ơ ô nhi m n c trên ch t ô nhi m xâm nh p vào HTPPN c ánh giá 
mng l i ng ng c p n c thì v n  này c n theo kh  n ng xu t hi n c a c  ba y u t  cùng lúc 
ph i xem xét c  th  h ơn. ó là (1) im v  trên thành ng d n; (2) áp l c âm 
 5. K T LU N VÀ KI N NGH  trong ng c p n c; (3) T n t i ngu n ô nhi m bên 
 Có im v  trên thành ng c p n c và áp va ngoài ng ng. ây c ng là c ơ s   d  báo 
âm xu t hi n thì kh  n ng n c trong ng b  ô nguy c ơ và có bi n pháp gi m thi u nguy c ơ ô 
nhi m c ng không x y ra n u không t n t i ngu n nhi m n c s ch  m b o an toàn s c kh e cho 
ô nhi m bên ngoài ng ng. Nh  v y, nguy c ơ ng i s  d ng. 
TÀI LI U THAM KH O 
Besner, M., Prévost, M. and Regli, S. (2010) ‘ Assessing the public health risk of microbial intrusion 
 events in distribution systems : Conceptual model , available data , and challenges’, 5. doi: 
 10.1016/j.watres.2010.10.035. 
Bouaziz, M. a., Guidara, M. a., Schmitt, C., Hadj-Taïeb, E. and Azari, Z. (2014) ‘ Water hammer 
 effects on a gray cast iron water network after adding pumps ’, Engineering Failure Analysis. 
 Elsevier Ltd, 44, pp. 1–16. doi: 10.1016/j.engfailanal.2014.04.023. 
Boyd, G. R., Asce, M., Wang, H., Britton, M. D., Howie, D. C., Asce, M., Wood, D. J., Funk, J. E. 
 and Friedman, M. J. (2004) ‘ Intrusion within a Simulated Water Distribution System due to 
 Hydraulic Transients. II: Volumetric Method and Comparison of Results ’, Environmental 
 Engineering, 130(July), pp. 778–783. 
Bubbis, N. S. (1948) ‘ Maintenance and Operating Problems of Winnipeg ’, Journal American Water 
 Works Association, 41(5), pp. 429–436. 
Dallali, M., Guidara, M. a., Bouaziz, M. a., Schmitt, C., Haj-Taieb, E. and Azari, Z. (2015) 
 ‘Accuracy and security analysis of transient flows in relatively long pipelines ’, Engineering 
 Failure Analysis. Elsevier Ltd, 51, pp. 69–82. doi: 10.1016/j.engfailanal.2015.03.001. 
Dídia Covas;, Ivan Stoianov; João F.Mano;, Helena Ramos;, Graham Nigel; and Cedo Maksimovic 
 (2005) ‘ The dynamic effect of pipe-wall viscoelasticity in hydraulic transients. Part II—
 experimental analysis and creep characterization ’, Journal of Hydraulic Research, 43, pp. 56–
 70. doi: 10.1080/00221686.2004.9641221. 
Harr, M. E. (1990) Groundwater and Seepage. NewYork: Dover publications,inc. Newyork. 
Hrudey, S. E., Payment, P., Huck, P. M., Gillham, R. W. and Hrudey, E. J. (2003) ‘ A fatal 
 waterborne disease epidemic in Walkerton , Ontario: comparison with other waterborne 
 outbreaks in the developed world ’, Water science and technology, 2, pp. 7–14. 
Jung, B. S., Karney, B. W., Boulos, P. F. and Wood, D. J. (2007) ‘ The need for comprehensive 
 transient analysis of distribution systems ’, Journal of American Water Works Association, 99(1), 
 pp. 112–123. 
Karim, B. Y. M. R., Abbaszadegan, M. and Lechevallier, M. (2003) ‘ pressure ’, (90835). 
Lindley, T. R. and Buchberger, S. G. (2001) ‘ Assessing intrusion susceptibility in distribution 
 systems ’, Journal / American Water Works Association, 94(6), pp. 66–69. 
Mays, L. W. (1999) Water Distribution Systems Handbook . Edited by L. W. Mays. Arizona: 
 McGraw-Hill. 
Payment, P., Richarcdson, L., Siemiatycki, J., Dewar, R., Edwardes, M. and Franco, E. (1991) ‘ A 
 Randomized Trial to Evaluate the Risk of Gastrointestinal Disease due to Consumption of 
 Drinking Water Meeting Current Microbiological Standards ’, American Journal of Public 
 Health, 81, pp. 703–708. 
Reynolds, J. H. and Barrett, M. H. (2003) ‘ A review of effects of sewer leakage on groundwater 
 quality ’, Water and Environment Journal. Blackwell Publishing Ltd, 17(1), pp. 34–39. doi: 
 10.1111/j.1747-6593.2003.tb00428.x. 
KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018) 155
Rezaei, H., Ryan, B. and Stoianov, I. (2015) ‘ Pipe failure analysis and impact of dynamic hydraulic 
 conditions in water supply networks ’, Procedia Engineering. Elsevier B.V., 119(1), pp. 253–262. 
 doi: 10.1016/j.proeng.2015.08.883. 
Sadiq, R.; Rajani, B. B.; Kleiner, Y. (2004) ‘ Probabilistic risk analysis of corrosion associated 
 failures in cast iron water mains ’, NRC Publications Archive (NPArC), 86(Reliability 
 Engineering and System Safety), pp. 1–10. 
Seica, M. V, Packer, J. A. and Asce, F. (2004) ‘ Mechanical Properties and Strength of Aged Cast 
 Iron Water Pipes ’, (February), pp. 69–77. 
Th o, P. T. P. (2010) Nghiên c u, ánh giá các ch ng virus Rota l ưu hành t i Vi t Nam t  n m 
 1998 n nay. i h c Qu c gia Hà N i. Available at: 
  (378).pdf. 
Wolf, L., Held, I., Eiswirth, M. and Hötzl, H. (2004) ‘Impact of leaky sewers on groundwater 
 quality’, Acta Hydrochimica et Hydrobiologica, 32(4–5), pp. 361–373. doi: 
 10.1002/aheh.200400538. 
Wylie, E. B. and Streeter, V. L. (1977) Fluid Transients . Shepherdstown, WV, U.S.A: McGraw-
 Hill. 
Yamini, H. and Lence, B. (2010) ‘ Probability of Failure Analysis due to Internal Corrosion in 
 Cast-Iron Pipes ’, Journal of Infrastructure Systems. American Society of Civil Engineers, 16(1), 
 pp. 73–80. doi: 10.1061/(ASCE)1076-0342(2010)16:1(73). 
 Abstract: 
 RESEARCH REVIEW EVALUATION OF THE POTENTIAL CONTAMINANT 
 INTRUSION INTO THE WATER SUPPLY PIPE 
Water contamination is not only caused by water resources but also by the water distribution 
system,contaminants that exist in the soil environmentintrusion into the water environment through 
crack on the pipe wall .Even if the distance between sewer pipes and water supply pipes is installed 
to follow the standard, the risk of cross-contamination by contaminant in the leaking flow from the 
sewage network to the water supply can still occur when the wall pipe have a defect and negative 
pressure vaule in the pipe. Combined previous research results, analysis and assessing based on 
three risk factors pipe failure, negative pressure in the water hammer negative phrase and 
contaminant source fromthe waste water pipe, this paper will propose the solutions to evaluate the 
risk of contaminant instrusion into water supply pipes is the content of this article. 
Keywords: Contaminationof water supply, sewer pipes, water supply pipes, negative pressure 
surge, contaminants, leakage. 
 Ngày nh n bài: 25/11/2017 
 Ngày ch p nh n  ng: 05/1/2018 
156 KHOA HHCC K THUT THY LI VÀ MÔI TRNG - S 60 (3/2018)