Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả giờ học giáo dục thể chất tại trường Đại học thủ đô Hà Nội
Đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá, nên việc đào tạo
nguồn lực phải đáp ứng được yêu cầu “Phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất,
trong sáng về đạo đức, phong phú về tinh thần”. Vì vậy, công tác giáo dục thể chất trong
các trường học rất cần đội ngũ thầy, cô giáo có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng,
có năng lực và tâm huyết để đáp ứng yêu cầu đó của xã hội.
Tuy vậy, hiện rất nhiều trường cao đẳng và đại học, trong đó có trường Đại học Thủ
đô Hà Nội chưa thật sự chú trọng đẩy mạnh hoạt động rèn luyện thể chất cho SV. Nguyên
nhân chính là do hầu hết các trường đều thiếu thốn cơ sở vật chất, trang thiết bị, sân bãi,
phòng tập phục vụ việc học tập, rèn luyện thể chất; hơn nữa, số lượng sinh viên (SV) đông
trong khi đội ngũ giảng viên ít, năng lực, trình độ cũng không đồng đều. Hệ quả tất yếu là
chất lượng các giờ học Giáo dục thể chất (GDTC) cũng như việc rèn luyện thể chất thường
xuyên còn nhiều hạn chế. Do vậy, nghiên cứu, đề xuất một số biện pháp chuyên môn nhằm
nâng cao hiệu quả giờ học GDTC cho SV của các trường cao đẳng, đại học nói chung,
trong đó có trường Đại học Thủ đô Hà Nội, là cần thiết.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả giờ học giáo dục thể chất tại trường Đại học thủ đô Hà Nội
164 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIỜ HỌC GIÁO DỤC THỂ CHẤT TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI Nguyễn Duy Linh, Lưu Xuân Bình Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Tóm tắt: Giáo dục thể chất là một môn học quan trọng, giúp SV rèn luyện thể lực, góp phần vào việc phát triển toàn diện cho SV. Việc ứng dụng các biện pháp chuyên môn nâng cao hiệu quả các giờ học chính khoá trong chương trình giáo dục thể chất cho SV sẽ là cơ sở để đánh giá hiệu quả công tác giáo dục thể chất trong nhà trường Từ khoá: Giáo dục thể chất, huấn luyện thể thao, khoa học thể thao. Nhận bài ngày 14.5.2019; gửi phản biện, chỉnh sửa và duyệt đăng ngày 10.6.2019 Liên hệ tác giả: Nguyễn Duy Linh; Email: ndlinh@hnmu.edu.vn 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá, nên việc đào tạo nguồn lực phải đáp ứng được yêu cầu “Phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, trong sáng về đạo đức, phong phú về tinh thần”. Vì vậy, công tác giáo dục thể chất trong các trường học rất cần đội ngũ thầy, cô giáo có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, có năng lực và tâm huyết để đáp ứng yêu cầu đó của xã hội. Tuy vậy, hiện rất nhiều trường cao đẳng và đại học, trong đó có trường Đại học Thủ đô Hà Nội chưa thật sự chú trọng đẩy mạnh hoạt động rèn luyện thể chất cho SV. Nguyên nhân chính là do hầu hết các trường đều thiếu thốn cơ sở vật chất, trang thiết bị, sân bãi, phòng tập phục vụ việc học tập, rèn luyện thể chất; hơn nữa, số lượng sinh viên (SV) đông trong khi đội ngũ giảng viên ít, năng lực, trình độ cũng không đồng đều. Hệ quả tất yếu là chất lượng các giờ học Giáo dục thể chất (GDTC) cũng như việc rèn luyện thể chất thường xuyên còn nhiều hạn chế. Do vậy, nghiên cứu, đề xuất một số biện pháp chuyên môn nhằm nâng cao hiệu quả giờ học GDTC cho SV của các trường cao đẳng, đại học nói chung, trong đó có trường Đại học Thủ đô Hà Nội, là cần thiết. TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 32/2019 165 2. NỘI DUNG 2.1. Cơ sở của việc lựa chọn một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả giờ học GDTC cho SV trường Đại học Thủ đô Hà Nội Xây dựng định hướng và các biện pháp nâng cao chất lượng giờ học GDTC trước hết phải dựa trên định hướng phát triển công tác thể dục thể thao và chiến lược phát triển con người toàn diện giai đoạn mới. Điều này đã được được quán triệt trong các văn kiện Đại hội Đảng, trong các Chỉ thị của Ban Bí thư TW Đảng và của Thủ tướng Chính phủ. Thực hiện chủ trương đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hướng dẫn công tác GDTC trường học nhằm đảm bảo các vấn đề giảng dạy nội khoá, ngoại khoá, công tác lãnh đạo tư tưởng và các điều kiện đảm bảo, kiện toàn lại tổ chức quản lý. Mặt khác, xây dựng định hướng và các biện pháp nâng cao hiệu quả giờ học GDTC cho SV trường Đại học Thủ đô Hà Nội phải căn cứ vào điều kiện cơ sở vật chất cụ thể của trường. Hiện cơ sở vật chất sân bãi, dụng cụ, chính sách đãi ngộ giảng viên, công tác tổ chức quản lý phong trào thể dục thể thao, tình hình tổ chức giảng dạy chính khoá và ngoại khoá, cải tiến phương pháp, phương tiện giảng dạy, nâng cao mật độ vận động trong giờ học thực hành giáo dục thể chất, công tác cán bộ... là những nguyên nhân ảnh hưởng lớn tới chất lượng giờ học GDTC và phát triển phong trào TDTT của SV trường Đại học Thủ đô Hà Nội trong thời gian qua. 2.2. Hiện trạng các giờ học GDTC và ảnh hưởng tới công tác GDTC - Về cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy Cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ tập luyện của nhà trường phục vụ cho công tác giảng dạy học tập nội khoá còn thiếu về số lượng và kém về chất lượng, chưa đáp ứng được cho việc nâng cao chất lượng giảng dạy và tập luyện ngoại khóa của SV. Diện tích đất, công trình thể thao phục vụ cho nhu cầu tự tập luyện thể thao, rèn luyện thân thể của SV ở khu vực ký túc xá và nói chung, các cơ sở, địa điểm hiện tại của trường còn hạn hẹp, trang thiết bị chuyên sâu phục vụ tập luyện cường độ, chất lượng cao còn thiếu, thậm chí không có. Bảng 1: Thực trạng về cơ sở vật chất, sân bãi dụng cụ phục vụ công tác GDTC tại trường Đại học Thủ đô Hà Nội TT Sân bãi - dụng cụ Khu giảng dạy Khu ký túc xá Hiện trạng Sân bóng đá 30m 25m. 1 0 Sân đất Sân bóng đá mini 80 60m. 1 0 Sân cỏ Sân bóng chuyền. 2 0 Sân xi măng 166 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI TT Sân bãi - dụng cụ Khu giảng dạy Khu ký túc xá Hiện trạng Sân bóng rổ. 1 0 Sân xi măng Sân cầu lông. 3 2 Sân xi măng Sân bóng ném. 0 0 - Đường chạy vòng 200m. 1 0 Sân đất Khu vực đẩy tạ. 2 0 Sân đất Hố nhảy cao + nhảy xa. 2 0 Đệm và Đổ cát Xà đơn. 1 0 30% Xà kép. 1 0 30% Bàn bóng bàn. 4 0 0% Phòng tập luyện. 1 0 Cấp 3 Tổng diện tích dành cho tập luyện. 1.500m2 200m2 Từ kết quả thống kê ở bảng trên cho thấy, trang thiết bị dụng cụ tập luyện phục vụ giảng dạy cho SV chưa đáp ứng được yêu cầu tập luyện trong các giờ học chính khoá do số lượng SV trong từng lớp học quá đông (trung bình khoảng 50 SV/1 lớp). Qua quan sát việc thực hiện các nội dung trong giáo án tập luyện cho thấy, thông thường các giáo viên tổ chức cho SV tập luyện thay phiên nhau theo từng nhóm (nhóm này tập luyện thì các nhóm còn lại quan sát), điều đó dẫn đến mật độ đông trong một giờ học ngắn, ảnh hưởng đến việc tiếp thu kỹ thuật động tác, và rèn luyện các tố chất thể lực của SV. Đánh giá về giờ học GDTC và thể dục thể thao của nhà trường trong những năm qua, nhà trường đã xác định: SV là trọng tâm của quá trình đào tạo, nhiệm vụ của toàn bộ hoạt động giáo dục đào tạo trong nhà trường là hướng tới và tạo điều kiện tốt nhất để SV phát huy tính tự chủ trong học tập và rèn luyện. Chủ trương của nhà trường đã thể hiện: “Tăng cường công tác giáo dục đạo đức, nhân cách cho SV, tổ chức tốt các hoạt động ngoại khoá, văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao thu hút SV vào các hoạt động lành mạnh”. Nhà trường đã có kế hoạch chỉ đạo các đơn vị đoàn thể, lấy bộ môn giáo dục thể chất làm nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, phòng ban chức năng trong trường để quán xuyến, chỉ đạo, động viên cán bộ giáo viên và SV làm tốt công tác GDTC, rèn luyện thân thể, tập luyện và thi đấu thể thao. Nhưng trong thực tế, chất lượng giờ học GDTC chưa đáp ứng được nhiệm vụ, yêu cầu đào tạo cũng như nguyện vọng tập luyện, rèn luyện của SV. Chúng tôi đã thăm dò ý kiến của một số cán bộ, giảng viên. Dưới đây là kết quả: TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 32/2019 167 Bảng 2: Kết quả khảo sát thực trạng công tác GDTC (n = 34) TT Nội dung phỏng vấn Kết quả phỏng vấn n % Đánh giá công tác giáo dục thể chất: - - - Đáp ứng yêu cầu của Bộ Giáo dục - Đào tạo và của nhà trường. 12 35.29 - Đáp ứng từng phần yêu cầu. 22 64.71 - Chưa đáp ứng. 0 0.00 Những vấn đề mà công tác GDTC cần tập trung: - - - Đảng uỷ Ban giám hiệu cần quan tâm luôn. 32 94.11 - Cần củng cố công tác quản lý bộ môn GDTC. 28 82.35 - Cần nâng cao chất lượng giáo viên TDTT. 34 100.00 - Phải cải tiến phương pháp giảng dạy TDTT phù hợp điều kiện nhà trường. 30 88.23 - Cần phải tăng cường cơ sở vật chất sân bãi. 34 100.00 - Tăng kinh phí dành cho hoạt động thể thao. 33 97.05 - Cần tổ chức các hoạt động thể thao. 31 91.17 - Cần tổ chức các giải thể thao, câu lạc bộ, đội tuyển. 34 100.00 Công tác tổ chức bộ môn: - - - Cần thiết đưa bộ môn GDTC lên thành Khoa. 5 14.70 - Công tác kế hoạch bộ môn: - - + Đã làm thường xuyên. 26 76.47 + Chưa thường xuyên. 8 23.53 - Xây dựng lại chương trình, nội dung giảng dạy. 2 5.88 - Nên đưa nội dung kiểm tra tiêu chuẩn RLTT vào đánh giá điểm học tập của SV. 30 88.23 Công tác kế hoạch tổ chức (n = 10): - - - Công tác chỉ đạo, kiểm tra chuyên môn với giáo viên. - - + Thường xuyên. 4 40.00 + Chưa thường xuyên. 6 60.00 - Công tác hướng dẫn SV tập luyện ngoại khoá của giáo viên. - - + Thường xuyên. 0 0.00 + Thỉnh thoảng. 3 30.00 + Chưa có. 7 70.00 168 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI Kết quả thu được ở bảng trên cho thấy: Công tác GDTC nói chung và giờ học GDTC chính khoá nói riêng trong những năm qua được đánh giá là đã đáp ứng từng phần những yêu cầu đặt ra của nhà trường và chương trình GDTC của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Để tìm hiểu ý kiến đánh giá về giờ học chính khoá GDTC của SV trường Đại học Thủ đô Hà Nội, chúng tôi tiến hành lấy ý kiến đánh giá về giờ học GDTC thông qua hình thức phiếu phỏng vấn. Đối tượng lấy ý kiến là 2420 SV hiện đang học tại trường Đại học Thủ đô Hà Nội. Nội dung gồm: - Ý kiến đánh giá của SV về giờ học chính khoá. - Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả các giờ học GDTC. Bảng 3: Kết quả khảo sát ý kiến SV về giờ học GDTC chính khoá TT Nội dung phỏng vấn Năm thứ 1 (n = 807) Năm thứ 2 (n = 802) Năm thứ 3 (n = 811) Tổng cộng (n = 2420) n % n % n % n % Động cơ tập luyện TDTT: - Ham thích. 346 42.87 378 47.13 331 40.81 1055 43.60 - Nhận thấy tác dụng của RLTT. 242 29.99 221 27.56 314 38.72 777 32.11 - Bắt buộc. 84 10.41 55 6.86 46 5.67 185 7.64 - Không có điều kiện. 135 16.73 148 18.45 120 14.80 403 16.65 Đánh giá giờ học nội khoá: - Cung cấp kiến thức về TDTT. 642 79.55 654 81.55 648 79.90 1944 80.33 - Trang bị kỹ thuật môn thể thao. 605 74.97 617 76.93 611 75.34 1833 75.74 - Nâng cao được sức khoẻ. 336 41.64 348 43.39 342 42.17 1026 42.40 - Giờ học sôi động. 434 53.78 446 55.61 440 54.25 1320 54.55 - Giờ học khô khan. 34 4.21 46 5.74 40 4.93 120 4.96 - Không đủ sân bãi dụng cụ. 785 97.27 797 99.38 791 97.53 2373 98.06 Yếu tố ảnh hưởng đến giờ học GDTC chính khoá: - Do điều kiện sân bãi. 355 43.99 326 40.65 401 49.45 1082 44.71 - Do trình độ giáo viên. 66 8.18 76 9.48 54 6.66 196 8.10 - Thiếu dụng cụ tập luyện. 352 43.62 311 38.78 314 38.72 977 40.37 - Không có đủ trang bị giầy, quần áo. 34 4.21 89 11.10 42 5.18 165 6.82 TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 32/2019 169 Kết quả thu được ở bảng trên cho thấy: - Động cơ tập luyện của SV chủ yếu là do ham thích thể thao (1055 ý kiến chiếm 43.60%), trong đó số ý kiến cho rằng tập luyện TDTT có tác dụng tốt đến việc rèn luyện tố chất thể lực (777 ý kiến lựa chọn, chiếm tỷ lệ 32.11%). - Nhận thức về vị trí vai trò của giờ học nội khoá của đa số các SV là: Cung cấp về kiến thức, về thể dục thể thao chỉ chiếm 80.33%, trang bị kỹ thuật thể thao chiếm 75.74%, nâng cao được sức khoẻ chiếm 42.40%. Ngược lại có đến 65.58% số SV được hỏi đánh giá giờ học nội khoá còn khô khan, cứng nhắc, thiếu hấp dẫn kích thích SV tập luyện, đặc biệt chú ý là có đến 2373 ý kiến đánh giá cho rằng giờ học không đủ điều kiện sân bãi, dụng cụ đáp ứng tập luyện, học tập (chiếm tỷ lệ 98.06%). - Về các yếu tố ảnh hưởng đến giờ học GDTC chính khoá, hầu hết các ý kiến đều tập trung vào các yếu tố: điều kiện sân bãi không đảm bảo (1082 ý kiến lựa chọn chiếm tỷ lệ 44.71%), thiếu dụng cụ tập luyện (977 ý kiến lựa chọn chiếm tỷ lệ 40.37%). Qua trao đổi, tọa đàm trực tiếp với SV, thấy điều kiện sân bãi không đảm bảo, thiếu các dụng cụ tập luyện nên trong các giờ học, số lượt các SV được tham gia tập luyện không nhiều, nói cách khác là cường độ vận động trong giờ học GDTC không cao. Đây là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng GDTC trong nhà trường hiện nay. 2.3. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giờ học GDTC cho SV trường Đại học Thủ đô Hà Nội 2.3.1. Nâng cao nhận thức về vị trí và vai trò của công tác GDTC trong nhà trường - Mục đích: Tuyên truyền nâng cao nhận thức và trách nhiệm của lãnh đạo nhà trường, các tổ chức đoàn thể, phòng ban có liên quan đến phong trào TDTT của trường cũng như tuyên truyền nâng cao ý thức học tập của SV, nhân thức vị trí và vai trò của rèn luyện nâng cao sức khoẻ và xây dựng lối sống lành mạnh. Khuyến khích và tạo điều kiện tăng cường các hoạt động văn hoá thể thao của SV. - Nội dung biện pháp: + Tăng cường sự quan tâm lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể về tầm quan trọng của rèn luyện thân thể, tập luyện TDTT. Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đội ngũ cán bộ giảng viên, SV trong trường. + Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác dụng của tập luyện TDTT, các loại hình hoạt động thể thao nội khoá, ngoại khoá; tuyên truyền vận động SV tham gia tập luyện, mỗi SV chọn cho mình một môn thể thao thích hợp để tập luyện. + Bám sát sự chỉ đạo của Đảng uỷ, Ban Giám hiệu, thành lập Ban chủ nhiệm câu lạc bộ và các thành viên, có quy chế, chương trình hoạt động cụ thể. 170 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI + Tổ chức các hoạt động ngoại khoá, góp phần hoàn thiện các nội dung học tập của giờ học chính khoá và rèn luyện các tiêu chuẩn rèn luyện thân thể. + Tổ chức xây dựng các câu lạc bộ thể thao toàn trường và các câu lạc bộ thể thao theo các khoa, các khoá học. + Tăng cường, đẩy mạnh công tác phát hiện, huấn luyện thể lực chung và chuyên môn cho SV có năng khiếu các môn thể thao. + Tổ chức hướng dẫn các hoạt động ngoại khoá, tự tập luyện, rèn luyện thân thể. + Mở rộng và tăng cường các hoạt động thi đấu thể thao SV, lôi cuốn đông đảo SV tham gia và cổ vũ. Xây dựng các đội tuyển đại biểu tập luyện và thi đấu thường xuyên. + Tham gia thi đấu giao lưu, cọ sát nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kinh nghiệm thi đấu. - Các đơn vị phối hợp chỉ đạo: Các Khoa, bộ môn là thường trực tổ chức, điều hành trực tiếp các câu lạc bộ theo chuyên ngành. Đối với câu lạc bộ cấp trường thì do đại diện Ban giám hiệu là chủ tịch, các phòng chức năng, Công Đoàn, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Ban quản lý SV là thành viên. - Hình thức tổ chức tập luyện đội tuyển: + Thời gian tiến hành vào các ngày thứ 7 và chủ nhật hàng tuần (nhà trường bố trí ưu tiên điều kiện sân bãi cho đội tuyển), các buổi tối các ngày trong tuần. + Số lượng buổi tập 2 buổi/tuần, thời gian tập là 100 phút (như giờ học chính khoá, có giáo viên, HLV trực tiếp phụ trách giảng dạy - huấn luyện). - Đối tượng tham gia tập luyện: Những SV có năng lực, trình độ khá và giỏi ở các môn học thể dục (xét theo kết quả học tập của học kỳ tương ứng). 2.3.2. Đảm bảo cơ sở vật chất, phương tiện chuyên môn phục vụ công tác GDTC - Mục đích: Để nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất, sân bãi tập luyện đảm bảo những điều kiện cần thiết phục vụ cho giảng dạy chính khoá, cũng như các hoạt động ngoại khoá của SV. - Nội dung biện pháp: + Tiến hành cải tạo, sửa chữa nâng cấp cơ sở tập luyện: sân bãi, nhà tập... để có thể tận dụng tối đa điều kiện cơ sở vất chất của nhà trường phục vụ giảng dạy chính khoá và hoạt động tập luyện ngoại khóa. + Xây dựng phương án sử dụng sân bãi, nhà tập theo từng đối tượng tập luyện, quy chế sử dụng trang thiết bị. TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 32/2019 171 + Kiến nghị nhà trường trong quy hoạch xây dựng nhà trường, đảm bảo có kế hoạch xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp các sân điền kinh, cầu lông, bóng rổ hiện có tại các khu giảng đường, khu ký túc xá, sân tập cơ sở 3. + Sửa chữa, mua mới trang thiết bị dụng cụ phục vụ cho giảng dạy và tập luyện các môn học trong giờ học chính khoá, cũng như ngoại khoá đủ về số lượng và đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. + Thường xuyên kiểm tra, sửa chữa hệ thống điên chiếu sáng cho các nhà tập, các sân bãi tập luyện khác... + Tạo điều kiện cho mượn dụng cụ, phương tiện tập luyện, mở nhà thể chất... để SV có điều kiện tập luyện thoải mái trong thời gian rảnh dỗi. + Việc áp dụng những phương tiện kỹ thuật trong quá trình tập luyện và thi đấu là một biện pháp rất cần thiết để thu nhận những tài liệu khách quan về số lượng và chất lượng động tác. Nhờ phương tiện kỹ thuật HLV, giảng viên có thể phát hiện và sửa chữa được những sai sót kỹ thuật động tác trong tập luyện và thi đấu một cách dễ dàng hơn. Đối với SV thì điều đó lại càng quan trọng. - Các đơn vị phối hợp thực hiện: + Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo xét duyệt đề án. + Các phòng, khoa, ban: Tổ chức thực hiện sau khi Ban Giám hiệu quyết định. + Bộ môn GDTC và các câu lạc bộ tự quản và có chức năng quản lý, sử dụng và xây dựng đề án dự thảo. 2.3.3. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ, giáo viên. - Mục đích: Trên cơ sở duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động của cơ cấu tổ chức quản lý phong trào thể dục thể thao của nhà trường, đảm bảo phân công trách nhiệm của các bộ phận chức năng, tăng cường hoạt động chỉ đạo của ban giám hiệu và Hội thể thao đại học và chuyên nghiệp của nhà trường. Phối hợp chặt chẽ hoạt động của bộ môn TDTT với các tổ chức đoàn thể và phòng ban chức năng để tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc phát triển phong trào thể dục thể thao của nhà trường dưới nhiều hình thức. - Nội dung biện pháp: + Xây dựng cơ cấu tổ chức quản lý bộ môn TDTT Với mục đích phân công trách nhiệm cho từng nhóm, từng cán bộ giảng dạy, đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ, chức trách của giáo viên là giảng dạy nội khoá, xây dựng kế hoạch phát triển phong trào TDTT của nhà trường. Tổ chức hướng dẫn phong trào tập luyện ngoại khoá và huấn luyện các đội đại biểu tham gia các giải thể thao của ngành và địa phương. 172 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI + Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: Cần tăng cường công tác giáo dục tư tưởng, nâng cao ý thức trách nhiệm của giáo viên đối với việc nâng cao chất lượng TDTT của SV và phong trào TDTT của nhà trường. Tổ chức các hoạt động sinh hoạt chuyên môn nghiệp vụ, cử cán bộ đi học các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn, hoàn thiện chương trình đại học và sau đại học. Cử các cán bộ tham gia tổ chức, điều hành, trọng tài các giải thi đấu của Ngành, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tổng cục Thể dục thể thao để học hỏi kinh nghiệm, giao lưu, trao đổi nâng cao trình độ chuyên môn... Tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra hồ sơ giảng dạy của giáo viên như: Chương trình, kế hoạch, tiến trình, giáo án giảng dạy của giáo viên, nâng cao chất lượng các giáo trình, giáo án giảng dạy, tăng cường công tác bình giảng, dự giờ... Có kế hoạch tiếp nhận và bồi dưỡng giảng viên trẻ có trình độ lý luận và chuyên môn giỏi, có nhiệt tình ý thức trách nhiệm cao và có khả năng tổ chức các hoạt động thể thao quần chúng để thay thế kế cận đội ngũ giảng viên lớn tuổi, đáp ứng yêu cầu cần mở rộng và nâng cao chất lượng công tác TDTT và phong trào TDTT của nhà trường trong những năm tới. - Đơn vị thực hiện: + Đảng uỷ, Ban Giám hiệu chỉ đạo thực hiện. + Thanh tra đào tạo, phòng Đào tạo, giáo vụ khoa, bộ môn. + Khoa KHTT và SK, bộ môn TDTT chủ trì thực hiện. 2.3.4. Cải tiến phương pháp giảng dạy các môn học trong chương trình GDTC Mục đích: Nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập các môn học GDTC, tạo hứng thú cho người tập, nâng cao mật độ vận động của SV trong một buổi tập góp phần thúc đẩy phong trào tập luyện TDTT, nâng cao sức khoẻ cho SV. Nội dung biện pháp: + Kế hoạch giảng dạy nội khoá phải được thực hiện theo chương trình GDTC với 2 tiết/1 tuần. + Giờ học thể dục phải đảm bảo giáo dục, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của việc tập luyện nâng cao sức khoẻ, giáo dục đạo đức cách mạng. Trang bị và nâng cao các kỹ năng vận động cơ bản, giáo dục toàn diện các tố chất vận động cho người học. Trang bị những kiến thức lý luận về phương pháp tập luyện nâng cao sức khoẻ. + Giờ học GDTC phải đảm bảo tính hấp dẫn và có lượng vận động phù hợp cần thiết để giúp người học hoàn thành chương trình GDTC, tiêu chuẩn rèn luyện thân thể và nâng cao được sức khoẻ. + Cải tiến, đa dạng hoá các phương pháp tập luyện, phương tiện tập luyện và hình thức tổ chức tập luyện cho phù hợp và hiệu quả hơn trong các giờ học GDTC. TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 32/2019 173 - Biện pháp cụ thể: + Tăng cường số lượng giảng viên, huấn luyện viên lên lớp trong một giờ học, nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi giảng viên trong các giờ học GDTC. Nếu giờ học có số lượng đông, cần phải có 2 giảng viên phụ trách. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng giảng viên. + Trong quá trình tập luyện (ở phần cơ bản của buổi tập), phân chia người tập theo từng nhóm nhỏ, tận dụng tối đa sân bãi, dụng cụ tập luyện hiện có, đảm bảo cho số lượt các SV được tham gia tập luyện cao nhất. + Tăng cường các nội dung, phương tiện giảng dạy, tập luyện (các bài tập chung, chuyên môn) trong các phần của giáo án. Cụ thể: Tăng cường khởi động, tăng cường khối lượng, cường độ của các bài tập chung, chuyên môn trong phần cơ bản, phần tập luyện thể lực của buổi tập phù hợp với đối tượng. + Cải tiến phương pháp tổ chức giờ học GDTC theo hướng tích cực hoá, lấy người học làm trung tâm. Đa dạng hoá các phương pháp tập luyện như: Phương pháp tập luyện vòng tròn, phương pháp tập luyện quãng cách... phù hợp với từng nội dung, chương trình môn học. + Có chính sách động viên, khuyến khích và kích thích tính chuyên cần của học sinh. + Có nội dung bài tập phong phú, tăng tính hấp dẫn của giờ học. Tránh các hình thức gò ép, bắt buộc SV tập luyện, tăng cường các hình thức động viên, kích thích SV tập luyện. + Tăng cường các bài tập trò chơi và thi đấu trong các buổi tập nhằm kích thích, tạo hứng thú người tập. + Cải tiến hình thức tổ chức tập luyện: Tăng cường các hình thức tập luyện các bài tập theo nhóm, các bài tập phối hợp nhóm. + Cải tiến nội dung kiểm tra, đánh giá nội dung môn học. Đa dạng hoá các hình thức kiểm tra, đánh giá. Có chính sách ưu tiên, khen thưởng cho các SV tích cực, có thành tích trong tập luyện và thi đấu. + Cải tiến, xây dựng tiêu chuẩn rèn luyện thân thể cho phù hợp hơn với đối tượng tập luyện, đưa nội dung tiêu chuẩn rèn luyện thân thể vào nội dung buổi tập và nội dung kiểm tra đánh giá môn học. - Đơn vị thực hiện: + Đảng uỷ, Ban Giám hiệu chỉ đạo thực hiện. + Phòng Đào tạo, phòng Thanh tra tăng cường công tác kiểm tra. + Khoa Khoa học Thể thao và Sức khỏe chủ trì thực hiện và quản lý giảng dạy. + Giảng viên bộ môn GDTC trực tiếp tham gia giảng dạy. 174 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI 3. KẾT LUẬN Thực trạng công tác GDTC nói chung và giờ học GDTC chính khoá của trường Đại học Thủ đô Hà Nội còn nhiều khó khăn, hạn chế. Trên cơ sở khảo sát, đánh giá thực trạng, chúng tôi đã lựa chọn và xây dựng được 04 biện pháp chuyên môn với những chỉ dẫn cụ thể để từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả các giờ học GDTC cho SV của trường. Hiệu quả của các biện pháp này bước đầu đã được thừa nhận, nhưng vẫn cần có các giải pháp vĩ mô, có tầm chiến lược lâu dài và cần thời gian để kiểm nghiệm thêm. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Phạm Đình Bẩm (1999), Giáo trình quản lý TDTT, - Nxb Thể dục thể thao, Hà Nội. 2. Phạm Danh Tốn (1991), Lý luận và phương pháp TDTT, - Nxb Thể dục thể thao, Hà Nội. 3. Nguyễn Đức Văn (2001), Phương pháp thống kê trong thể dục thể thao, - Nxb Thể dục thể thao, Hà Nội. 4. Phạm Ngọc Viễn (1991), Tâm lý học TDTT, - Nxb Thể dục thể thao, Hà Nội. 5. Cugiơnhetxôp (1973), TDTT trong trường học, - Nxb Giáo dục. 6. Nguyễn Gắng (2000), “Nghiên cứu xây dựng mô hình câu lạc bộ TDTT hoàn thiện trong các trường Đại học và chuyên nghiệp Thành phố Huế”, - Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học, - Trường Đại học Thể dục Thể thao I. CURRENT SITUATION AND SOME SOLUTIONS AMING TO IMPROVE LEARNING EFFECT OF PHYSICAL EDUCATION AT HANOI METROPOLITAN UNIVERSITY Abstract: Physical Education is an important subject not only improving students’ physical health, but also contributing to the comprehensive development of those. The application of professional measures to ensure the effectiveness of every education period in the general physical education program for students will be the basis for evaluating the qualifications of physical education work at school. Keywords: Education system, Physical education, sports training, sports science.
File đính kèm:
- thuc_trang_va_mot_so_giai_phap_nang_cao_hieu_qua_gio_hoc_gia.pdf