Những luận điểm về Đảng cộng sản Việt Nam trong tác phẩm “Đường kách mệnh” và ý nghĩa đối với công tác xây dựng Đảng hiện nay

TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
58 
NHỮNG LUẬN ĐIỂM VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG 
TÁC PHẨM “ĐƯỜNG KÁCH MỆNH” VÀ Ý NGHĨA ĐỐI VỚI CÔNG 
TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG HIỆN NAY 
 Nguyễn Thanh Đại1 
TÓM TẮT 
“Đường kách mệnh” của Hồ Chí Minh, một trong những di sản tư tưởng quý 
báu của Đảng và dân tộc Việt Nam, bàn về những vấn đề cơ bản nhất của cách mạng 
ở nước ta, trong đó nổi bật là những luận điểm về Đảng cách mạng. Những luận 
điểm về Đảng cách mạng của Người không chỉ đóng vai trò là kim chỉ nam trong 
quá trình chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, trong sự nghiệp đấu tranh 
giải phóng dân tộc mà còn tiếp tục chỉ đạo công tác xây dựng Đảng trong công cuộc 
đổi mới đất nước hiện nay. 
Từ khóa: Đường kách mệnh, Đảng Cộng sản Việt Nam, công tác xây dựng Đảng
1. Mở đầu 
Trong giai đoạn hiện nay, đẩy mạnh 
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát 
triển kinh tế thị trường định hướng xã 
hội chủ nghĩa trong bối cảnh toàn cầu 
hóa và hội nhập quốc tế sôi động, nước 
ta đang có những thuận lợi, thời cơ và 
vận hội mới để đi tắt, đón đầu, bứt phá 
phát triển đi lên; song cũng đứng trước 
không ít khó khăn, nguy cơ, thách thức 
to lớn. Với tinh thần nhìn thẳng vào sự 
thật, nói rõ sự thật, đánh giá đúng sự 
thật, Đảng ta đã chỉ ra một trong những 
nguy cơ thách thức ở nước ta hiện nay, 
đó là: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng 
chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ 
phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa 
bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn 
biến tinh vi, phức tạp hơn; tham nhũng, 
lãng phí, tiêu cực vẫn còn nghiêm trọng, 
tập trung vào số đảng viên có chức vụ 
trong bộ máy nhà nước” [1] và hậu quả 
là đã “làm giảm sút vai trò lãnh đạo của 
Đảng; làm tổn thương tình cảm và suy 
giảm niềm tin của nhân dân đối với 
Đảng, là một nguy cơ trực tiếp đe dọa 
sự tồn vong của Đảng và chế độ” [1]. 
Đứng trước vấn đề trên, Đảng ta xác 
định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là 
phải “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn 
Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái 
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, 
những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự 
chuyển hóa” trong nội bộ” [1]. Với 
những khó khăn, thách thức và nhiệm 
vụ chính trị trên, việc tiếp tục nghiên 
cứu, vận dụng sáng tạo và thực hiện 
những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí 
Minh về công tác xây dựng Đảng, đặc 
biệt những luận điểm về Đảng trong tác 
phẩm “Đường kách mệnh” là hết sức 
cần thiết và có một ý nghĩa đặc biệt 
quan trọng đối với công cuộc xây dựng, 
chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh 
trong giai đoạn hiện nay. 
2. Nội dung 
2.1. Những luận điểm về Đảng 
trong tác phẩm “Đường kách mệnh” 
1Trường Cao đẳng Sư phạm Bình Phước 
Email: thanhsondai@gmail.com 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
59 
Tác phẩm “Đường mách mệnh” là 
tập hợp những bài giảng của Nguyễn Ái 
Quốc tại lớp Huấn luyện chính trị của 
Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng 
chí Hội trong những năm 1925-1927, 
được xuất bản năm 1927. Tác phẩm đề 
cập nhiều nội dung của cách mạng Việt 
Nam, song trước hết là bốn luận điểm 
quan trọng về Đảng cách mạng. 
Thứ nhất, sự cần thiết phải có Đảng 
và vai trò của Đảng đối với cách mạng. 
Lý luận về Đảng của Chủ tịch Hồ 
Chí Minh bắt nguồn từ sự cần thiết phải 
có đảng cách mạng kiểu mới của giai 
cấp công nhân, một đảng được vũ trang 
bằng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, 
có tổ chức chặt chẽ, có kỷ luật nghiêm 
minh và liên hệ chặt chẽ với quần 
chúng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng 
định sự cần thiết phải có Đảng một cách 
rõ ràng, dứt khoát: “Cách mệnh trước 
hết phải có cái gì? Trước hết phải có 
Đảng cách mệnh để trong thì vận động 
và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc 
với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp 
mọi nơi. Đảng có vững, cách mệnh mới 
thành công, cũng như người cầm lái có 
vững thuyền mới chạy” [2, tr. 267-268]. 
Với điều kiện thực tiễn của Việt 
Nam lúc bấy giờ, Người đã chỉ rõ cần 
phải có Đảng để, trước hết, là “giảng 
giải lý luận và chủ nghĩa cho dân hiểu” 
và “phải làm cho dân giác ngộ”. Một 
khi dân đã giác ngộ, họ sẽ không sợ bọn 
đế quốc, phong kiến, họ sẽ chống lại 
cường quyền và bạo lực và kiên quyết 
đứng lên đánh đổ chúng. Đúng như 
Người đã nhận định trong tác phẩm, khi 
dân đã giác ngộ thì “một người cách 
mệnh có gan, hơn một ngàn người vô 
chí”. Hai là để vạch ra cương lĩnh và 
đường lối chính trị, đề ra chiến lược, 
sách lược và phương pháp cách mạng 
đúng đắn, hay như Người đã viết trong 
tác phẩm là “phải bầy sách lược cho 
dân”, để tuyên truyền, giáo dục và tổ 
chức quần chúng đấu tranh cách mạng, 
để khi thời cơ đến, đảng kịp thời lãnh 
đạo quần chúng đứng lên giành thắng 
lợi, tránh manh động, bạo động “không 
có mưu chước, chưa nên làm đã làm, 
khi nên làm lại không làm”. Ba là để tổ 
chức quần chúng thành một lực lượng 
cách mạng mạnh mẽ, thành một khối 
đoàn kết vững chắc không chia rẽ bè 
phái, nhất là không mắc mưu địch chia 
rẽ, Bắc, Trung, Nam, chia rẽ lương và 
giáo, chia rẽ dân tộc Khi quần chúng 
đã giác ngộ, được tổ chức chặt chẽ, có 
sự lãnh đạo của Đảng thì họ sẽ trở thành 
một sức mạnh vô địch, như Người đã 
chỉ rõ: “dân khí mạnh thì quân lính nào, 
súng ống nào cũng không chống lại 
nổi” [2, tr. 272]. 
Luận điểm về sự hình thành của 
Đảng - một vấn đề lý luận rất quan 
trọng đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh 
vận dụng rất đúng đắn vào điều kiện 
và hoàn cảnh nước ta hồi cuối những 
năm 1920. 
Thứ hai, sự khác nhau căn bản giữa 
Đảng Cộng sản và các đảng khác. 
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm nổi 
bật sự khác nhau rất căn bản giữa Đảng 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
60 
Cộng sản với các đảng phái khác, nhất 
là với các đảng của Đệ nhị quốc tế, thể 
hiện ở những đặc điểm chủ yếu sau đây: 
- Đảng Cộng sản là tổ chức cao 
nhất và là bộ tham mưu, tổ chức chiến 
đấu của giai cấp vô sản. Mục đích của 
đảng là “kiên quyết đập đổ tư bản chủ 
nghĩa”, làm “dân tộc cách mệnh” tiến 
lên làm “thế giới cách mệnh”. Đồng 
thời đảng cũng kiên quyết chủ trương 
“đề huề với tư bản” của bọn cơ hội chủ 
nghĩa trong Quốc tế thứ hai. 
- Đảng Cộng sản có lý luận tiên tiến 
nhất, chân chính nhất, cách mạng nhất 
là chủ nghĩa Mác-Lênin chỉ đạo. Nhờ 
có lý luận đó, đảng có thể vạch ra 
đường lối đúng để đưa cách mạng đến 
thắng lợi. 
- Đảng là một khối thống nhất 
không phân biệt “giống nòi”, “nghề 
nghiệp”, “tôn giáo”. Đảng kiên quyết 
chống bọn hoạt đầu, bọn cơ hội chủ 
nghĩa, cải lương chủ nghĩa chui vào 
hàng ngũ để phá hoại đảng. 
- Đảng kiên quyết đánh đổ bọn đế 
quốc, giai cấp thống trị trong nước mình, 
đồng thời “liên lạc với dân tộc bị áp bức 
và vô sản giai cấp mọi nơi”, “giúp dân 
tộc thuộc địa” chống lại đế quốc trên thế 
giới. Như vậy, Đảng Cộng sản không 
những chỉ chăm lo đến lợi ích giai cấp 
và dân tộc mình mà còn quan tâm đến 
lợi ích chung của giai cấp vô sản và các 
dân tộc bị áp bức trên thế giới. 
Thứ ba, những nguyên tắc cơ bản 
về xây dựng Đảng. 
Tác phẩm “Đường kách mệnh” 
không có một mục hay một phần tập 
trung nói về những nguyên tắc xây 
dựng đảng, song Hồ Chí Minh đã trình 
bày vấn đề này qua các mục nói về cách 
mệnh, kinh nghiệm cách mệnh Mỹ, 
Pháp, Nga, về ba Quốc tế, công hội 
Có thể khái quát những vấn đề đó thành 
bốn nguyên tắc xây dựng đảng: 
- Đảng là một bộ phận của giai cấp 
công nhân, là tổ chức chính trị của giai 
cấp, là người kiên quyết đấu tranh để 
xóa bỏ áp bức, bóc lột, đem lại hạnh 
phúc ấm no cho nhân dân. 
- Đảng phải lấy chủ nghĩa Mác-
Lênin làm nền tảng tư tưởng, làm kim 
chỉ nam cho hành động. 
- Đảng phải là một khối đoàn kết, 
thống nhất, chống chia rẽ bè phái, phải 
có kỷ luật nghiêm và không cho bọn chủ 
nghĩa cơ hội chủ nghĩa chui vào đảng. 
- Đảng phải liên hệ chặt chẽ với 
quần chúng, lãnh đạo quần chúng và 
chăm lo lợi ích của quần chúng. 
Thứ tư, tư cách người đảng viên. 
Điều đặc biệt của tác phẩm “Đường 
kách mệnh” là tác giả đã dành hẳn phần 
mở đầu để nêu những yêu cầu về tư cách 
một người cách mạng. Điều này nói lên 
rằng trong hoạt động cách mạng của 
mình, Hồ Chí Minh quan tâm hàng đầu 
đến xây dựng tư cách của người cách 
mạng. Muốn làm cách mạng và đưa cách 
mạng đi đến thắng lợi thì người cách 
mạng phải “giữ chủ nghĩa cho vững” và 
toàn tâm toàn ý nỗ lực phấn đấu theo tư 
cách người cộng sản. Với Hồ Chí Minh, 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
61 
người cách mạng phải được giáo dục và 
rèn luyện những phẩm chất cơ bản sau: 
Trước hết, người cách mạng phải 
biết “hy sinh”, “vị công vong tư”, “ít 
lòng ham muốn về vật chất” [2, tr.260]. 
Hai là, người cách mạng phải rất 
khiêm tốn, “không hiếu danh, không 
kiêu ngạo”, đồng thời phải “hay nghiên 
cứu, xem xét”; “hay hỏi” và “cả quyết 
sửa lỗi” mình, tức là có ý thức cầu tiến 
bộ, luôn tự phê bình để tiến lên, không 
chủ quan thỏa mãn với những vốn hiểu 
biết hiện có của mình. 
Ba là, người cách mạng phải là 
người “cẩn thận mà không nhút nhát”, 
phải “nhẫn nại (chịu khó)”, đồng thời 
phải “dũng cảm” và “quyết đoán” [2, tr. 
260]. Người cách mạng phải luôn luôn 
tỏ ra là người có suy nghĩ, tính toán kỹ 
trước khi làm bất cứ việc gì, phải cân 
nhắc lợi hại, điều gì nên làm, điều gì 
không làm. Nếu thấy đúng thì phải 
quyết tâm làm, đã làm là phải kiên trì 
làm cho đến kết quả và dám chịu trách 
nhiệm trước việc mình làm. 
Bốn là, người cách mạng phải là 
người “tin theo chủ nghĩa đảng”, “giữ 
chủ nghĩa cho vững” và phải “giảng giải 
lý luận và chủ nghĩa cho dân hiểu” [2, tr. 
260]. Điều đó có nghĩa là, người cách 
mạng là đảng viên, với tư cách là chiến 
sĩ tiên phong của giai cấp, phải có sự 
hiểu biết nhất định về chủ nghĩa Mác-
Lênin; phải tuyệt đối trung thành với 
những nguyên lý cơ bản của nó, đồng 
thời phải biết dùng nó để xây dựng cho 
mình có một thế giới quan duy vật chủ 
nghĩa, một lập trường cách mạng triệt 
để, có tình cảm cách mạng đúng đắn. 
Người đảng viên không những phải tin 
theo chủ nghĩa mà phải đem chủ nghĩa 
giảng giải cho quần chúng tin theo đảng 
và làm theo đường lối, chính sách của 
đảng. Đây là một tiêu chuẩn quan trọng 
hàng đầu để phân biệt người cách mạng 
là đảng viên với những hội viên và quần 
chúng bình thường. 
Năm là, người cách mạng trong 
hoạt động phải biết “xem xét hoàn cảnh 
kỹ càng” [2, tr. 260] để có chủ trương 
đúng, tránh chủ quan, phiến diện, tránh 
nôn nóng, bốc đồng, thoát ly thực tế. 
Đồng thời người cách mạng phải có tác 
phong đã “nói thì phải làm”, tuyệt đối 
không được lý thuyết suông, nói nhiều 
làm ít. Có như thế người cách mạng 
mới lôi kéo được quần chúng đứng lên 
làm cách mạng. 
Sáu là, người cách mạng không 
phải hoạt động một cách lẻ loi theo kiểu 
anh hùng cá nhân mà phải hoạt động 
trong một tổ chức, một đoàn thể, do đó 
phải “phục tùng đoàn thể”, phải “tuân 
theo luật pháp đảng”, tức là phải có ý 
thức tổ chức và kỷ luật, phải luôn luôn 
đặt mình trong tổ chức, tuyệt đối không 
được đặt mình ra khỏi tổ chức, đặt mình 
lên trên tổ chức. Trong hoàn cảnh hoạt 
động bất hợp pháp, giữ “bí mật” vừa là 
nguyên tắc, vừa là kỷ luật mà bất cứ 
người cách mạng nào cũng phải chấp 
hành đầy đủ. 
Bảy là, đối với đồng chí, với người 
khác, người cách mạng phải khoan thứ, 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
62 
tức là rộng lượng, biết chờ đợi nhau; 
không nên chấp nhặt những điều vụn 
vặt; song đối với những vấn đề thuộc về 
nguyên tắc thì không được xuê xoa mà 
phải nghiêm túc, đối với đoàn thể thì 
nghiêm, với bản thân phải chặt chẽ. 
Đồng thời phải có ý giúp đỡ đồng chí, 
quan tâm tới đồng chí, “có lòng bày vẽ 
cho người”, phải “xem xét người” [2, tr. 
260] tức là phải quan tâm tới công tác, 
sự tiến bộ, sinh hoạt của đồng chí để kịp 
thời giúp đỡ chứ không phải là soi mói 
đồng chí mình. 
Nội dung tư cách người cách mạng, 
người đảng viên cộng sản không phải là 
một cái gì cố định, không bao giờ thay 
đổi. Trái lại, những nội dung đó sẽ biến 
đổi theo yêu cầu của nhiệm vụ, của từng 
giai đoạn cách mạng. 
2.2. Ý nghĩa của những luận điểm 
về Đảng trong tác phẩm “Đường kách 
mệnh” đối với công tác xây dựng 
Đảng hiện nay 
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, 
khi trở thành đảng cầm quyền, Đảng đã 
mắc phải một số sai lầm khuyết điểm; 
trong đó, có hai nguy cơ đã được Chủ 
tịch Hồ Chí Minh sớm cảnh báo: Một là, 
sai lầm về đường lối; hai là, sự suy 
thoái, biến chất của đội ngũ cán bộ, đảng 
viên. Do vậy những luận điểm của Hồ 
Chí Minh về Đảng Cộng sản trong tác 
phẩm “Đường kách mệnh” không chỉ 
dẫn dắt, soi đường cho Đảng ta tự sửa 
chữa, tự chỉnh đốn, tiếp tục phát huy cao 
độ vai trò lãnh đạo cách mạng Việt Nam 
trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân 
tộc mà còn tiếp tục chỉ đạo sự nghiệp 
xây dựng Đảng trong quá trình đẩy 
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất 
nước hiện nay. 
Một là, khẳng định vai trò lãnh đạo 
của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, 
kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng 
tiên phong. 
Với nhận thức sâu sắc những luận 
điểm về Đảng trong tác phẩm “Đường 
kách mệnh”, trong quá trình xây dựng 
nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa 
Việt Nam, chúng ta luôn khẳng định vai 
trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước 
và xã hội, kiên định mục tiêu, lý tưởng 
của Đảng tiên phong. Điều này được thể 
hiện không chỉ trong điều 4 hiến pháp 
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt 
Nam: “1. Đảng Cộng sản Việt Nam, đội 
tiên phong của giai cấp công nhân đồng 
thời là đội tiên phong của nhân dân lao 
động và dân tộc Việt Nam, đại biểu 
trung thành lợi ích của giai cấp công 
nhân, nhân dân lao động và của cả dân 
tộc, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư 
tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư 
tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước 
và xã hội. 2. Đảng gắn bó mật thiết với 
nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân 
dân về những quyết định của mình. 3. 
Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt 
động trong khuôn khổ của Hiến pháp và 
pháp luật” [3, tr. 4] mà còn trong tất cả 
các văn bản, nghị quyết, chỉ thị của 
Đảng và Nhà nước. 
Với hơn 80 năm xây dựng và 
trưởng thành, vượt qua không ít khó 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
63 
khăn, thách thức, những thành tựu to 
lớn của đất nước hiện nay trên tổng thể 
tất cả các phương diện kinh tế, chính trị, 
văn hóa, xã hội đã chứng minh: Sự lãnh 
đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết 
định mọi thắng lợi. Trong bối cảnh phát 
triển mới của đất nước, bên cạnh thời 
cơ và thuận lợi, những khó khăn, thách 
thức của công nghiệp hóa, hiện đại hóa, 
của mặt trái kinh tế thị trường, của toàn 
cầu hóa và hội nhập quốc tế đối với quá 
trình kiến thiết và phát triển đất nước là 
không ít. Do đó để tiếp tục lèo lái thành 
công con thuyền cách mạng Việt Nam 
đi đến đích, Đảng ta nhấn mạnh nhiệm 
vụ “tăng cường xây dựng dựng Đảng 
trong sạch, vững mạnh”, coi đây là 
nhiệm vụ then chốt, là nhiệm vụ sống 
còn trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng. 
Đây là quan điểm nhất quán, xuyên 
suốt, vừa có ý nghĩa cấp bách vừa cơ 
bản lâu dài, đồng thời là nhân tố quyết 
định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng 
Việt Nam, củng cố niềm tin của nhân 
dân đối với Đảng. 
Hai là, khắc phục hiện tượng suy 
thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức lối 
sống của cán bộ, đảng viên. 
Thực tiễn cho thấy những cảnh báo 
đó hoàn toàn đúng đắn. Tại Đại hội XI, 
Đảng ta khẳng định: “Tình trạng suy 
thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối 
sống trong một bộ phận không nhỏ cán 
bộ, đảng viên và tình trạng tham nhũng, 
lãng phí, quan liêu, những tiêu cực và tệ 
nạn xã hội chưa được ngăn chặn, đẩy 
lùi mà còn tiếp tục diễn biến phức tạp” 
[4, tr. 173]. Đến Đại hội XII, Đảng một 
lần nữa chỉ rõ: “Tình trạng suy thoái về 
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của 
một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa bị 
đẩy lùi; có mặt, có bộ phận còn diễn 
biến phức tạp hơn” [5, tr. 44]. Những 
suy thoái này ảnh hưởng trực tiếp đến 
sự sống còn của Đảng và sự tồn vong 
của chế độ. Giữa suy thoái về tư tưởng 
chính trị với suy thoái đạo đức, lối 
sống, có tác động qua lại với nhau. Suy 
thoái về tư tưởng, chính trị là tiền đề 
của suy thoái đạo đức lối sống và 
nguyên nhân của quan liêu, tham 
nhũng, lãng phí. Nó thường được biểu 
hiện ra khi nói và viết (tuy rất khó nhận 
biết). Suy thoái về đạo đức, lối sống gắn 
liền với tư tưởng thực dụng, cơ hội, vụ 
lợi, hám danh, tham nhũng, lãng phí; bè 
phái, cục bộ, mất đoàn kết; quan liêu, 
xa dân; sống xa hoa, hưởng lạc Suy 
thoái đạo đức, lối sống biểu hiện ra 
ngoài bằng hành vi nên dễ nhận biết 
hơn so với tư tưởng. 
Từ sự nhận diện ấy, Hội nghị TW4 
khóa XI đã ra nghị quyết xây dựng, 
chỉnh đốn Đảng với ba nhiệm vụ cấp 
bách trong đó nhiệm vụ trước tiên là: 
Ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái 
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống 
của một bộ phận không nhỏ cán bộ, 
đảng viên. Tình trạng suy thoái về chính 
trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống có 
nguyên nhân khách quan và chủ quan, 
trong đó nguyên nhân chủ quan giữ vai 
trò quan trọng và quyết định. Khi đã 
suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
64 
lối sống tức là đã tiếp sức cho “Chiến 
lược diễn biến hòa bình” của các thế lực 
thù địch để tìm mọi cách phủ nhận vai 
trò lãnh đạo của Đảng, phủ nhận và đi 
tới xóa bỏ Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư 
tưởng Hồ Chí Minh - xóa bỏ nền tảng 
tư tưởng, lý luận của Đảng. Nhận thức 
sâu sắc vấn đề trên, tại Đại hội Đảng lần 
thứ XII vừa qua, Đảng đã bổ sung nội 
dung xây dựng Đảng về đạo đức trong 
công tác xây dựng Đảng và đặt ngang 
hàng với các nhiệm vụ chính trị, tư 
tưởng và tổ chức: “Xây dựng Đảng 
trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư 
tưởng, tổ chức và đạo đức” [5, tr. 202]. 
Đặc biệt, tại Hội nghị Trung ương 4 
(khóa XII), Đảng ta đã ban hành Nghị 
quyết “Về tăng cường xây dựng, chỉnh 
đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy 
thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối 
sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, 
“tự chuyển hóa” trong nội bộ” nhằm 
nâng cao nhận thức trong toàn Đảng về 
nguy cơ và đề ra các giải pháp để đấu 
tranh ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả 
tình trạng suy thoái về tư tưởng chính 
trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn 
biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; 
khắc phục những yếu kém trong công 
tác cán bộ, góp phần xây dựng đội ngũ 
cán bộ, đảng viên nhất là cán bộ lãnh 
đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp 
có bản lĩnh chính trị vững vàng, có 
trách nhiệm và động cơ đúng đắn, thực 
sự tiên phong, gương mẫu, biết đặt lợi 
ích của tập thể, quốc gia, dân tộc lên 
trên lợi ích cá nhân; củng cố niềm tin 
của nhân dân với Đảng. Đây là Nghị 
quyết chuyên đề của Ban Chấp hành 
Trung ương (khóa XII) về xây dựng 
Đảng và cũng là nhiệm vụ trọng tâm 
đầu tiên của nhiệm kỳ Đại hội XII của 
Đảng. Nghị quyết vừa cụ thể hóa thực 
hiện 10 nhiệm vụ, giải pháp về xây 
dựng Đảng mà Nghị quyết Đại hội XII 
đề ra; vừa là sự tiếp tục thực hiện Nghị 
quyết Trung ương 4 (khóa XI) trong 
điều kiện mới. Điểm mới trong nghị 
quyết lần này không chỉ nhìn nhận, 
đánh giá tình hình suy thoái về tư tưởng 
chính trị diễn biến phức tạp mà đã cụ 
thể hóa 9 biểu hiện của suy thoái về tư 
chính trị, chín biểu hiện suy thoái về 
đạo đức, lối sống, chín biểu hiện của 
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Trên 
cơ sở những biểu hiện cụ thể này, mỗi 
cán bộ, đảng viên phải tự liên hệ, tự soi 
mình để bản thân tự tu dưỡng, rèn 
luyện, phấn đấu vươn lên cũng như góp 
ý, giúp đỡ cho đồng chí và cũng làm cơ 
sở để dựa vào đó xử lý nghiêm khắc 
những trường hợp vi phạm. 
Đồng thời Nghị quyết cũng đề ra 4 
nhóm nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện. 
Trong đó, với nhóm nhiệm vụ, giải 
pháp về giáo dục chính trị, tư tưởng, tự 
phê bình và phê bình phải được thực 
hiện một cách đồng thời, đồng bộ việc 
tăng cường giáo dục Chủ nghĩa Mác-
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và vấn đề 
xây dựng Đảng, về đạo đức cho cán bộ, 
đảng viên, gắn với thực hiện Chỉ thị 05-
CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính 
trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
65 
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí 
Minh, bảo đảm thiết thực, hiệu quả; tập 
trung kiểm tra, giám sát, kiểm soát việc 
thực thi quyền lực của người có chức, 
có quyền; xác định rõ trách nhiệm của 
cá nhân trong từng công đoạn giải quyết 
công việc, bảo đảm quyền hạn đến đâu, 
trách nhiệm đến đó; xử lý kịp thời, 
nghiêm minh những tổ chức, cá nhân vi 
phạm hoặc không chấp hành nghiêm túc 
nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Thực hiện 
ngay việc kiểm tra, thanh tra, kiểm toán 
và xử lý nghiêm minh những vụ việc, 
vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực 
phức tạp, gây thất thoát lớn tài sản của 
Nhà nước mà dư luận xã hội đang quan 
tâm, bức xúc, đồng thời công khai kết 
quả xử lý để nhân dân biết. 
Những quan điểm chỉ đạo trên đã 
thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng ta 
trong việc đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi 
tình trạng suy thoái về tư tưởng chính 
trị, đạo đức, lối sống và những biểu 
hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tệ 
quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cục bộ, 
bè phái, “lợi ích nhóm”, nói không đi 
đôi với làm trong đội ngũ cán bộ đảng 
viên, từng bước kiện toàn bộ máy và 
chất lượng hoạt động của tổ chức đảng 
các cấp, củng cố niềm tin của nhân dân 
với Đảng, tăng cường uy tín của Đảng 
với nhân dân, góp phần thực hiện thành 
công mục tiêu xây dựng Đảng trong 
sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, 
tổ chức và đạo đức mà Nghị quyết Đại 
hội XII của Đảng đã đề ra. 
3. Kết luận 
“Đường kách mệnh” của Hồ Chí 
Minh là một văn kiện lịch sử quan trọng 
của Đảng ta. Hơn 90 năm kể từ khi được 
xuất bản, những giá trị về lý luận và 
thực tiễn của tác phẩm “Đường kách 
mệnh” vẫn vẹn nguyên và có ý nghĩa to 
lớn đối với con đường phát triển của 
cách mạng Việt Nam trong giai đoạn 
mới. Đặc biệt, những luận điểm về 
Đảng trong tác phẩm chính là nền tảng 
tư tưởng chỉ đạo cho công tác xây dựng, 
chỉnh đốn Đảng để nâng cao năng lực 
và sức chiến đấu của Đảng ngang tầm 
với những yêu cầu, nhiệm vụ mới hiện 
nay. Tăng cường xây dựng Đảng trong 
sạch, vững mạnh cần phải được quán 
triệt cả trên phương diện lý luận và thực 
tiễn, cần phải có coi đây là nhiệm vụ 
then chốt và cấp bách cần có sự chung 
tay, đồng lòng và quyết tâm cao độ của 
cả hệ thống chính trị và toàn xã hội 
nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng 
Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân 
chủ, công bằng, văn minh. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, “Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30 tháng 10 năm 
2016 của Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng 
cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính 
trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, 
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 09 - 2018 ISSN 2354-1482 
66 
uong/khoa-xii/doc-111120169135346.html, (ngày 24/02/2017) 
2. Hồ Chí Minh (1980), Tuyển tập, tập 1, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội 
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Điều lệ Đảng, Nhà xuất bản Chính trị Quốc 
gia Hà Nội 
4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần 
thứ XI, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 
5. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần 
thứ XII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 
THESE DISCUSSION ON VIETNAMESE COMMUNITY 
IN “DUONG KACH MENH” AND MEANING 
OF PARTY BUILDING WORK TODAY 
ABSTRACT 
Ho Chi Minh’s “Duong kach menh”, one of the precious legacies of the Party 
and Vietnamese people, deals with the most fundamental problems of the revolution 
in our country, in which is outstanding arguments about Revolutionary Party. These 
arguments not only have served as a guide in the preparation for the establishment 
of the Vietnamese Communist Party, and in the struggle for national liberation but 
also have continued to direct the Party building work in the renovation of the 
country today. 
Keywords: Duong kach menh, Vietnamese Communist Party, Party building work 
(Received: 18/4/2018, Revised: 11/5/2018, Accepted for publication: 28/5/2018)