Khả năng ứng dụng Web Atlas trong công tác hỗ trợ quản lý hành chính

39 
T¹p chÝ KHKT Má - §Þa chÊt, sè 44, 10-2013, tr.39-43 
KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG WEB ATLAS TRONG CÔNG TÁC HỖ TRỢ 
QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH 
BÙI NGỌC QUÝ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất 
Tóm tắt: Bản đồ từ lâu đã là công cụ quan trọng không thể thiếu để hỗ trợ cho nhà quản lý 
trong việc ra quyết định. Ngày nay với sự bùng nổ của công nghệ thông tin đặc biệt là sự 
phát triển không ngừng của mạng internet đã kéo theo sự thay đổi to lớn trong ngành bản 
đồ. Sự kết hợp giữa bản đồ và internet đã tạo ra một thế hệ bản đồ mới – bản đồ mạng (web 
map), loại bản đồ này có thể cho phép ta sử dụng ở bất cứ nơi đâu có mạng internet. Với 
tính năng vượt trội của bản đồ mạng mà ngày nay nhiều nhà khoa học đã đi vào nghiên cứu 
và xây dựng các trang bản đồ mạng phục vụ cho việc phát triển các lĩnh vực kinh tế, văn 
hóa - xã hội. Bài báo này phân tích khả năng ứng dụng của Web Atlas trong công tác hỗ trợ 
quản lý hành chính từ đó đưa ra các yêu cầu cụ thể đối với một hệ thống Web Atlas hành 
chính nói chung và thử nghiệm xây dựng Web Atlas hỗ trợ quản lý hành chính thành phố Hà 
Nội theo các tiêu chí, yêu cầu đã đề xuất. 
1. Đặt vấn đề 
Quản lý hành chính nhà nước là một lĩnh 
vực hết sức quan trọng và có tác động rất lớn 
đối với sự ổn định chính trị và phát triển kinh tế 
xã hội của một quốc gia, địa phương. Cuộc 
sống và xã hội rất phong phú và không ngừng 
phát triển, do đó công tác quản lý hành chính 
nhà nước cũng phải được thường xuyên cải tiến, 
nâng cao và hoàn thiện để đáp ứng những yêu 
cầu của từng thời kì phát triển đất nước. Với vai 
trò của mình, Bản đồ và GIS đã không ngừng 
nâng cao và hoàn thiện công nghệ trong việc trợ 
giúp cho công tác quản lý và hỗ trợ ra quyết 
định đối với các cấp chính quyền. Việc xây 
dựng các hệ thống webatlas hỗ trợ cho công tác 
quản lý hành chính là một vấn đề cấp thiết, đặc 
biệt là khi cơ sở hạ tầng mạng internet đã và 
đang phát triển như hiện nay [1]. 
2. Vị trí của nghiên cứu không gian trong 
quản lý hành chính 
Thực tế nghiên cứu các vấn đề cơ bản về 
quản lý hành chính nhà nước cho thấy quản lý 
hành chính là một hoạt động gồm nhiều lĩnh 
vực: kinh tế tài chính, văn hoá-xã hội, khoa học 
công nghệ, tài nguyên - môi trường, hành chính 
chính trị [3], trong đó có nhiều nội dung và vận 
dụng linh hoạt cùng lúc các phương pháp. 
Trong quản lý hành chính Nhà nước, bên 
cạnh những nguyên tắc rất cơ bản như Đảng lãnh 
đạo, quản lý bằng luật pháp và theo luật, tập 
trung dân chủ và tính công khai pháp lý thì còn 
có nguyên tắc rất quan trọng là quản lý hành 
chính theo ngành và theo lãnh thổ [4]. Kết hợp 
quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ là 
hai mặt không thể tách rời nhau trong quá trình 
quản lý hành chính: quản lý ngành có chức năng 
nhiệm vụ riêng nhưng nó lại diễn ra trên một địa 
bàn cụ thể do đó phải xây dựng cơ chế phối hợp 
cho phù hợp. Quản lý hành chính theo ngành 
về mặt nhà nước bao gồm việc đề ra chủ trương 
chính sách xây dựng chiến lược, dự án, kế hoạch 
sản xuất, xác định phương hướng, nhiệm vụ và 
tổ chức chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ. Quản lý 
hành chính theo lãnh thổ (đơn vị hành chính) 
hay Quản lý theo địa giới hành chính là quản lý 
trên một phạm vi địa bàn nhất định theo sự phân 
chia địa giới hành chính của nhà nước. Quản lý 
theo địa giới hành chính ở nước ta được thực 
hiện ở bốn cấp: Cấp Trung ương (cấp nhà 
nước); Cấp Tỉnh, thành phố trực thuộc trung 
ương; Cấp Huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc 
tỉnh; Cấp Xã, phường, thị trấn; 
Nội dung của hoạt động quản lý theo địa 
giới hành chính gồm đề ra các chủ trương, chính 
sách, có quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế 
xã hội trên phạm vi toàn lãnh thổ. Bắt đầu từ qui 
hoạch xây dựng và quản lý kết cấu hạ tầng cho 
sản xuất, đời sống dân cư sống và làm việc trên 
lãnh thổ. Tiếp đó, có sự tổ chức điều hòa phối 
hợp sự hợp tác, quản lý thống nhất về khoa học 
công nghệ, liên kết, liên doanh các đơn vị kinh 
tế, văn hóa, xã hội trên lãnh thổ... 
40 
Như vậy, một mặt, quản lý hành chính Nhà 
nước là một hoạt động phức tạp về quy mô nội 
dung, phương pháp lẫn về lãnh thổ, một mặt 
khác để thực hiện tốt công tác quản lý hành 
chính đòi hỏi người quản lý hoặc các đơn vị 
tham mưu cần phải có đầy đủ các thông tin trên 
về các đơn vị hành chính thuộc phạm vi quản lý 
của mình để phân tích, đánh giá và đưa ra các 
nhận định, xây dựng các định hướng quy hoạch 
phát triển cũng như quản lý các vấn đề về kinh 
tế, văn hóa, xã hội trên địa bàn. 
Thực tế này đưa đến hệ quả tất yếu là quản 
lý hành chính cần có công cụ hỗ trợ thích hợp 
nhằm đảm bảo tính khoa học - một trong các tính 
chất cơ bản của quản lý hành chính Nhà nước. 
3. Khả năng sử dụng Web Atlas trong công 
tác hỗ trợ quản lý hành chính 
Web Atlas là một dạng của Atlas điện tử, 
được thiết kế và xây dựng cho mục đích phát 
hành trên mạng Internet. Các hệ thống Web Atlas 
sau khi thiết kế và xây dựng hoàn thiện có thể sử 
dụng thông qua các trình duyệt Internet như: 
Firefox, Internet Explore, Google Chrome,... 
Web Atlas hành chính là một dạng Atlas 
điện tử gồm các bản đồ hành chính và các thông 
tin cần thiết được thiết kế và xây dựng cho việc 
sử dụng và tra cứu các thông tin trên bản đồ 
hành chính thông qua mạng Internet. Các bản 
đồ hành chính (của Web Atlas) - là một mô 
hình không gian của lãnh thổ, tích hợp các 
thông tin đa dạng về nội dung theo lãnh thổ - 
đã, đang và chắc chắn vẫn sẽ là một trong 
những công cụ hiện đại hỗ trợ quản lý hành 
chính theo lãnh thổ một cách hiệu quả. Trong 
các bản đồ hành chính, mô hình bản đồ không 
chỉ phản ánh hình thức bên ngoài mà cả bản 
chất bên trong của các hiện tượng. [5], [6]. 
Web Atlas hành chính với các tính năng của 
nó có khả năng hỗ trợ cho các cấp quản lý hành 
chính thực hiện các công việc như: 
- Quan sát trực quan toàn cảnh hoặc chi tiết 
1 khu vực, một địa điểm để xác định đặc điểm 
của địa bàn, thay cho việc phải xuống tận nơi 
thị sát. 
- Thu nhận các thông tin thuộc tính nhanh 
chóng, đầy đủ, chi tiết đã được tích hợp trong 
Web Atlas thay cho việc phải tìm kiếm trên 
giấy hoặc chờ báo cáo bằng văn bản. 
- Mô hình hóa bản đồ, xây dựng các bản đồ 
phân tích, đánh giá tổng hợp, hoặc tính ra các 
chỉ số phân tích tổng hợp, xây dựng các biểu đồ 
tổng hợp để hỗ trợ ra quyết định. 
- Web Atlas với khả năng tập trung dữ liệu 
tại một đầu mối, là nơi lưu trữ thông tin lý 
tưởng: dễ dàng cập nhật, sửa chữa, tra cứu 
nhanh chóng ở mọi khía cạnh. 
- Lập các báo cáo tổng hợp dựa trên cơ sở 
dữ liệu lưu trữ trong Web Atlas một cách nhanh 
chóng. 
- Trao đổi thông tin nhanh chóng giữa các 
cấp quản lý hành chính thông qua các hòm thư 
điện tử được xây dựng trong hệ thống. 
4. Yêu cầu đối với Web Atlas hỗ trợ quản lý 
hành chính 
Việc thành lập Web Atlas hỗ trợ quản lý hành 
chính phải thoả mãn được các yêu cầu sau đây: 
1. Phản ánh được tính chất cùng thời gian 
đặc trưng của các đối tượng, hiện tượng. Các 
đối tượng, hiện tượng luôn biến động theo 
không gian và thời gian, nhất là ở những lãnh 
thổ trong thời kỳ diễn ra những biến đổi mạnh 
mẽ về sự phát triển kinh tế. Vì vậy chỉ tiêu, chỉ 
số đưa lên bản đồ càng cập nhật thì bản đồ càng 
có ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao. Các chỉ 
tiêu đó phải thống nhất về thời gian. 
2. Tài liệu sử dụng để thành lập Web Atlas 
hành chính phải bảo đảm sự thống nhất và đầy đủ 
đối với toàn bộ lãnh thổ được biểu thị trên bản đồ. 
Sự không đồng nhất và khác nhau về chất lượng 
của những tài liệu để thành lập bản đồ sẽ dẫn đến 
sự không đồng nhất của bản đồ trên những lãnh 
thổ khác nhau, cũng như làm sai lệch tính khách 
quan và mối tương quan của các đối tượng, hiện 
tượng. Vì vậy cần phải chọn và dựa trên nguồn tài 
liệu cơ bản và đáng tin cậy nhất, có tham khảo các 
tài liệu khác để chỉnh lý và bổ sung. 
3. Phương pháp biểu thị các đối tượng và 
nội dung trên bản đồ phải gần gũi nhất với đặc 
tính địa lý của các đối tượng, hiện tượng. Mỗi 
loại đối tượng, hiện tượng có đặc điểm phân bố 
khác nhau (như theo điểm, đường, diện, phân 
bố phân tán,). Để bản đồ có tính địa lý cao, 
phản ánh tốt nhất đặc trưng phân bố của các 
hiện tượng, phải vận dụng những phương pháp 
biểu thị phù hợp nhất và phối hợp các phương 
pháp thể hiện một cách khoa học. 
41 
4. Bố cục bản đồ phải chặt chẽ, khoa học. 
Các đối tượng, hiện tượng biểu thị trên bản đồ 
không những được phản ánh về phân bố, mà 
còn cả những đặc tính số lượng, chất lượng, cơ 
cấu và động lực. Bố cục phải nhấn mạnh được 
những quan điểm chính, những yếu tố nội dung 
cơ bản theo mục đích và chủ đề của bản đồ. 
Đảm bảo sự cân đối và khoa học trong bố cục 
bản đồ không những làm tăng giá trị hình thức 
bản đồ mà còn cho phép nâng cao độ phong phú 
của nội dung bản đồ. 
5. Yêu cầu về thông tin: Thông tin mang 
tính pháp lý cao, đầy đủ theo yêu cầu của 
QLHC, có tính đồng bộ và tính thời gian, tính 
hiện thời, tính thống nhất, 
6. Nội dung của Web Atlas chủ yếu được thể 
hiện trên các bản đồ, do đó cần được thể hiện 
đúng theo các yêu cầu đối với Atlas truyền thống 
như: cơ sở toán học, độ chính xác, phương pháp 
biểu thị nội dung, tổng quát hóa, 
Ngoài ra, do đối tượng sử dụng của Web 
Atlas rất rộng, nhiều người ít am hiểu về bản đồ 
học nên các bản đồ trong Web Atlas phải dễ 
đọc, dễ hiểu, chủ yếu thể hiện giống như bản đồ 
hành chính hiện hành. 
5. Thử nghiệm xây dựng Web Atlas hỗ trợ 
quản lý hành chính thành phố Hà Nội 
Tác giả đã tiến hành thử nghiệm xây dựng 
Web Atlas hỗ trợ cho công tác QLHC thành 
phố Hà Nội, dựa theo đặc điểm và các yêu cầu 
đã phân tích và đề xuất ở trên. Chính vì vậy mà 
Web Atlas Hành chính Hà Nội sau khi hoàn 
thiện có thể cung cấp cho các nhà quản lý và sử 
dụng một chương trình đọc và hiển thị bản đồ 
cùng các thông tin thuộc tính, multimedia (hình 
ảnh, âm thanh, bài viết,...) thông qua mạng 
Internet nhằm hỗ trợ cho công tác quản lý hành 
chính được hiệu quả hơn nhờ các tính năng ưu 
việt sau: 
+ Hệ thống các bản đồ được bổ sung nhiều 
thông tin hơn so với các thể loại bản đồ thông 
thường. 
+ Tích hợp thêm các tư liệu: phim, tranh 
ảnh, bài viết,...trong CSDL của hệ thống. 
+ Cho phép lưu lại các thông tin chỉnh sửa 
cập nhật hệ thống. 
+ Có tính mở như: Tạo thêm các đơn vị 
hành chính mới; Cập nhật các thông tin chuyên 
đề và bản đồ ngay trên hệ thống thông qua các 
trình duyệt web. 
+ Hỗ trợ tìm kiếm và tham chiếu nhanh đến 
các đối tượng trên bản đồ. 
+ Danh sách các đơn vị hành chính chi tiết 
tới cấp xã, phường, thị trấn giúp cho việc quản 
lý hành chính về mặt không gian thuận tiện hơn, 
trực quan hơn so với các phương pháp đọc tài 
liệu bằng văn bản thông thường. 
+ Với hệ thống các công cụ trợ giúp đa 
dạng được thiết kế trong Web Atlas hành chính 
Hà Nội thì người dùng còn có thể tìm kiếm, 
hiển thị và phân tích rất nhiều các thông tin 
khác nhau. 
Từ những tính ưu việt trên có thể cho thấy 
hệ thống hoàn toàn có thể trợ giúp cho công tác 
quản lý hành chính nhà nước được hiệu quả 
hơn.
Hình 1. Giao diện Web Atlas hành chính Hà Nội 
42 
Hình 2. Danh mục Đơn vị hành chính Hình 3. Chức năng tìm kiếm ĐVHC 
Hình 4. Hiển thị trực quan vị trí của đơn vị hành chính trên bản đồ và xem các thông tin 
của đơn vị hành chính từ CSDL Web Atlas thông qua trình duyệt internet 
Hình 5. Kết quả phân tích dữ liệu và tạo bản đồ chuyên đề của Web Atlas 
43 
6. Đánh giá kết quả thử nghiệm vận hành 
Web Atlas hành chính Hà Nội 
Sau khi tiến hành thực nghiệm xây dựng, 
chạy thử và kiểm tra cho thấy Web Atlas Hành 
chính Hà Nội chạy hoàn toàn ổn định trên các hệ 
thống Window hiện nay như WinXP, Win NT,...; 
Có thể đáp ứng được hầu hết các yêu cầu của 
Atlas truyền thống, không phá vỡ mô hình bản đồ, 
có thể truy vấn và hiển thị các thông tin thuộc 
tính, hiển thị bản đồ theo chế độ đa lớp đa tỷ lệ,...; 
Bộ công cụ tương tác với bản đồ trong Web Atlas 
Hành chính Hà Nội được thiết kế tương đối 
phong phú và đa dạng giúp cho người sử dụng có 
thể thao tác với bản đồ và tìm kiếm các thông tin 
một cách dễ dàng; Việc chia hệ thống thành 2 hợp 
phần giúp cho người quản lý hoàn toàn độc lập 
trong việc quản trị hệ thống; Với việc trao đổi văn 
bản thông qua các chức năng của hệ thống quản 
trị sẽ giúp cho công tác chuyển tải các văn bản 
hành chính được nhanh hơn, thuận tiện hơn; Việc 
phân quyền quản trị cũng tạo điều kiện cho các 
cấp quản trị của hệ thống tương ứng với các cấp 
hành chính của Thành phố dễ dàng đảm nhiệm 
các công việc trong phạm vi của mình [2]. 
7. Kết luận 
Với các tính năng ưu việt của Web Atlas đã 
phân tích và triển khai thực nghiệm của bài báo 
cho thấy hoàn toàn có thể ứng dụng Web Atlas 
hỗ trợ cho công tác quản lý hành chính của một 
đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố. 
Web Atlas là một tập hợp có hệ thống, kết 
nối mạch lạc và lôgic của các bản đồ giới thiệu 
một hay nhiều yếu tố địa lý được quy định bởi 
mục đích và đặc điểm sử dụng, và thể hiện ở 
dạng số thông qua mạng internet. Là sản phẩm 
mới đòi hỏi cao về tổ chức thực hiện và phối 
hợp giữa các nhà khoa học bản đồ và các 
chuyên gia tin học cũng như các ngành liên 
quan. Đây là một hướng đi, một công nghệ cần 
thiết để phát triển công tác thành lập bản đồ khi 
công nghệ GIS đã khá phát triển ở Việt Nam. 
Web Atlas với các ưu điểm về quản lý dữ liệu, 
thể hiện, khai thác dữ liệu và có khả năng cập 
nhật thường xuyên sẽ có ý nghĩa thực tiễn lớn 
không những trong công tác hỗ trợ quản lý hành 
chính mà còn nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội 
khác của đất nước. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Bui Ngoc Quy “Model development for 
Web Atlas system applying in administration 
management”, - VNU Journal of Science, Earth 
Sciences, Volume 28, No.1, 2012 p.29-36. 
[2]. Bùi Ngọc Quý, 2013. Nghiên cứu cơ sở 
khoa học xây dựng Web Atlas quản lý hành 
chính Thành phố Hà Nội” Luận án tiến sĩ kỹ 
thuật, Trường đại học Mỏ - Địa Chất, Hà Nội. 
[3]. Lê Minh Vĩnh, 2005. Cơ sở lý luận trong xây 
dựng Atlas điện tử phục vụ quản lý hành chính 
cấp Tỉnh/Thành, Luận án tiến sĩ kỹ thuật, Trường 
Đại học Bách khoa, Thành phố Hồ Chí Minh. 
[4]. Học viện Quản lý giáo dục, 2011. Tài liệu 
bồi dưỡng cán bộ quản lý, công chức nhà nước 
ngành giáo dục và đào tạo - Phần 2: Nhà nước 
và Quản lý hành chính Nhà nước”, Hà Nội. 
[5]. Hoàng Phương Nga, Nhữ Thị Xuân (2004), 
Phương pháp nghiên cứu bằng Bản đồ, Nhà 
xuất bản Đại học Quốc Gia Hà Nội. 
[6]. Terry, A. Slocum, 1999. Thematic 
Cartography and visualization, Prentice Hall - 
The World's Leading Education Publisher. 
SUMMARY 
Applicability of Web Atlas in order to support the administration management 
Bui Ngoc Quy, Hanoi University of Mining and Geology. 
Traditionally, the maps are very important tools in government management and decision 
making. Nowadays, information technologies blooming as well as wide spread of internet involve 
the evolution in cartography technologies. The combining of cartography and internet creating new 
map generation - Web maps. This new maps allow users brower and apply them in any place which 
have internet connection. Web maps have many advances over traditional maps. Therefore, there 
are many researchers applying them in socio-economical and culture aspects. This paper analyzed 
the applicability of Web Atlas in the administration support to put out the specific requirements for 
administrative Web Atlas system in general and establishing of Web Atlas experiment support for 
Hanoi administrative according to the proposed criteria and requirements.