Giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong các trường Đại học hiện nay

Giảng dạy các môn lý luận chính trị trong các trường đại học ở Việt Nam

hiện nay đang gặp phải nhiều khó khăn: những diễn biến trái chiều trong đời sống

chính trị, kinh tế, xã hội trên thế giới và trong nước; sự giảm thời lượng học tập các

môn lý luận chính trị; năng lực chuyên môn, ngoại ngữ và công nghệ thông tin của đội

ngũ giảng viên các môn lý luận chính trị chưa cao; thu nhập thấp của những người

giảng dạy lý luận chính trị; cơ sở vật chất thiếu thốn của các trường. Bài viết phân tích

những khó khăn và đưa ra một vài giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy các

môn lý luận chính trị trong các trường đại học hiện nay.

pdf 8 trang kimcuc 4300
Bạn đang xem tài liệu "Giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong các trường Đại học hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong các trường Đại học hiện nay

Giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong các trường Đại học hiện nay
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12(97) - 2015 
 94 
Giảng dạy các môn lý luận chính trị 
trong các trường đại học hiện nay 
Đinh Thanh Xuân * 
Tóm tắt: Giảng dạy các môn lý luận chính trị trong các trường đại học ở Việt Nam 
hiện nay đang gặp phải nhiều khó khăn: những diễn biến trái chiều trong đời sống 
chính trị, kinh tế, xã hội trên thế giới và trong nước; sự giảm thời lượng học tập các 
môn lý luận chính trị; năng lực chuyên môn, ngoại ngữ và công nghệ thông tin của đội 
ngũ giảng viên các môn lý luận chính trị chưa cao; thu nhập thấp của những người 
giảng dạy lý luận chính trị; cơ sở vật chất thiếu thốn của các trường. Bài viết phân tích 
những khó khăn và đưa ra một vài giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy các 
môn lý luận chính trị trong các trường đại học hiện nay. 
Từ khóa: Khó khăn; giải pháp; lý luận chính trị; chủ nghĩa Mác - Lênin. 
1. Mở đầu 
Các môn lý luận chính trị được giảng 
dạy trong các trường đại học hiện nay bao 
gồm: Những nguyên lý cơ bản của chủ 
nghĩa Mác - Lênin; Tư tưởng Hồ Chí Minh; 
Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản 
Việt Nam. Các môn lý luận chính trị trang 
bị cho sinh viên tri thức khoa học, niềm tin 
khoa học, tình cảm trong sáng, ý chí kiên 
cường và lý tưởng cách mạng. Trong năm 
yếu tố này, tri thức khoa học là yếu tố quyết 
định. Nếu không làm cho người học được 
thuyết phục bởi tri thức khoa học của các 
môn Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ 
Chí Minh và Đường lối cách mạng của Đảng 
Cộng sản Việt Nam thì họ không có được 
niềm tin khoa học, tình cảm trong sáng, ý chí 
kiên cường và lý tưởng cách mạng. 
Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của 
khoa học công nghệ (đặc biệt của công nghệ 
thông tin) và hội nhập quốc tế sâu rộng của 
Việt Nam, việc giảng dạy các môn Chủ 
nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh 
và Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản 
Việt Nam có nhiều thuận lợi nhưng cũng có 
không ít khó khăn. Chúng ta cần nhìn rõ 
những khó khăn này để tìm được những giải 
pháp phù hợp nâng cao chất lượng giảng dạy 
những môn lý luận chính trị đó theo tinh 
thần của Kết luận 94-KL/TW của Ban Bí thư 
về tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính 
trị trong hệ thống giáo dục quốc dân: “Đổi 
mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ 
thống giáo dục quốc dân nhằm tạo bước tiến 
mới, có kết quả, chất lượng cao hơn, góp 
phần làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư 
tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm 
của Đảng giữ vai trò chủ đạo trong đời sống 
xã hội” [1, tr.1].(*) 
(*) Tiến sĩ, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. 
ĐT: 0915052668. Email: xuan.dinhthanh@hust.edu.vn. 
THÔNG TIN - TƯ LIỆU KHOA HỌC 
Đinh Thanh Xuân 
 95 
2. Khó khăn 
Thứ nhất, những diễn biến trái chiều 
trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội trên 
thế giới và trong nước 
Do sai lầm kéo dài về nhiều phương 
diện, nhiều nước xã hội chủ nghĩa bắt đầu 
lâm vào khủng hoảng, và khi thực hiện 
đường lối cải cách, cải tổ sai lầm, càng dẫn 
tới khủng hoảng trầm trọng hơn, thậm chí 
dẫn tới sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ 
nghĩa. Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ 
nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu đã diễn ra hơn 
hai thập kỷ nhưng đến nay vẫn ảnh hưởng 
không nhỏ đến tư tưởng, tình cảm, niềm tin 
của hàng tỉ người trên thế giới. Điều đó gây 
ra nhiều khó khăn trên phương diện lý luận 
và thực tiễn đối với các nước đang tiếp tục 
lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa. 
Trong khi đó nhiều nước tư bản chủ nghĩa 
nhờ có những điều chỉnh mới (áp dụng 
thành tựu của cách mạng khoa học và công 
nghệ, đổi mới cơ chế quản lý, điều tiết thu 
nhập...), đã đạt được sự ổn định và có bước 
phát triển nhất là về kinh tế và quân sự. Sự 
phát triển đó của chủ nghĩa tư bản làm cho 
bộ phận không nhỏ nhân dân thế giới nói 
chung, nhân dân ta nói riêng, trong đó có 
sinh viên hoài nghi về học thuyết Mác - 
Lênin, về sự tồn tại tất yếu của chủ nghĩa xã 
hội (CNXH) trong tiến trình lịch sử. 
Ở trong nước, sau gần 30 đổi mới, Việt 
Nam đã có sự phát triển vượt bậc trên các 
mặt kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa. Đời 
sống vật chất và tinh thần cho nhân dân 
được cải thiện căn bản. Nền kinh tế Việt 
Nam có nhiều khởi sắc, vị thế của Việt 
Nam trên trường quốc tế không ngừng được 
nâng lên... Đó là những minh chứng cho sự 
đúng đắn của đường lối đổi mới mà Đảng 
và nhân dân ta đang thực hiện. Tất cả 
những điều đó phần nào củng cố niềm tin 
của sinh viên đối với sự lãnh đạo của Đảng 
Cộng sản Việt Nam, vào con đường xã hội 
chủ nghĩa mà Việt Nam đã lựa chọn. Đó là 
mặt thuận lợi tác động tích cực đến việc 
giảng dạy các môn lý luận chính trị. Tuy 
nhiên, đất nước đang đối mặt với nhiều vấn 
đề nóng bỏng như: sự suy thoái về tư tưởng 
chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận 
không nhỏ cán bộ, đảng viên và nhân dân; 
tình trạng tham nhũng tràn lan và kéo dài; 
sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội 
Trong quá trình hội nhập quốc tế, du nhập 
vào Việt Nam không chỉ có những tư tưởng 
giá trị, mà còn có cả những tư tưởng phản 
giá trị. Các thế lực thù địch không từ bỏ âm 
mưu xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và 
chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam; họ ra 
sức phủ nhận bản chất cách mạng và khoa 
học của Chủ nghĩa Mác - Lênin; họ quảng 
cáo cho mô hình “xã hội dân chủ” và con 
đường phát triển phi xã hội chủ nghĩa. 
Thậm chí họ nuôi dưỡng, kích động các 
khuynh hướng cơ hội, hữu khuynh, dao 
động... trong cán bộ, đảng viên và quần 
chúng để nhằm tạo ra sự phân hóa, phân 
liệt, đối lập, xung đột trong xã hội. Họ tìm 
mọi cách du nhập lối sống, đạo đức, văn 
hóa phản động vào nước ta, làm cho văn 
hóa của chúng ta đi chệch mục tiêu chủ 
nghĩa xã hội, làm tha hóa một bộ phận cán 
bộ, đảng viên, đặc biệt là sinh viên. Một số 
sinh viên do bị ảnh hưởng bởi những thông 
tin xấu, độc hại lan truyền trên internet nên 
đã mất phương hướng chính trị, mờ nhạt về 
lý tưởng cách mạng. Nguy hiểm hơn, do sự 
tiếp xúc với một số quan điểm, tư tưởng, 
văn hóa, nghệ thuật, lối sống không phù 
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12(97) - 2015 
 96 
hợp từ bên ngoài, một số sinh viên đã ảo 
tưởng về nền dân chủ đa nguyên, đa đảng. 
Bên cạnh đó, năng lực quản lý của nhà 
nước, hiệu quả hoạt động của các tổ chức 
chính trị - xã hội chưa đáp ứng kịp yêu cầu 
của tình hình mới. Luật pháp còn nhiều khe 
hở để cho các hành vi phạm pháp luật (lạm 
dụng chức vụ, quyền hạn để tham ô, tham 
nhũng, bao che tội phạm; tình trạng buôn 
lậu, trốn thuế...). Nước ta vẫn đứng trước 
nhiều nguy cơ và thách thức lớn. Về điều 
này Đảng ta đã nhận định: “Nguy cơ tụt hậu 
xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong 
khu vực và trên thế giới vẫn tồn tại. Tình 
trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo 
đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ 
cán bộ, đảng viên gắn với tệ quan liêu, 
tham nhũng, lãng phí là nghiêm trọng. Các 
thế lực thù địch vẫn tiếp tục thực hiện âm 
mưu “diễn biến hòa bình” [2, tr.184 - 185]. 
Tất cả nhưng điều đó đã và đang ảnh hưởng 
tiêu cực đến nhận thức và niềm tin của nhân 
dân (nhất là thế hệ trẻ, sinh viên) vào Đảng, 
Nhà nước, vào chế độ xã hội chủ nghĩa, qua 
đó tác động tiêu cực đến việc giảng dạy các 
môn lý luận chính trị. 
Thứ hai, sự giảm thời lượng học tập các 
môn lý luận chính trị 
Năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo thực 
hiện chủ trương cơ cấu lại các môn lý luận 
chính trị, tích hợp nội dung nhiều môn thành 
môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa 
Mác - Lênin, đổi tên khoa Mác - Lênin thành 
khoa Lý luận chính trị. Thời lượng dành cho 
các môn lý luận chính trị giảm đi. Trong bối 
cảnh đó, nhiều giảng viên lý luận chính trị 
bỏ nghề hoặc thiếu an tâm giảng dạy lý luận 
chính trị. Việc thay đổi này cũng tác động 
không tốt đến tâm lý của đội ngũ giáo viên 
giảng dạy các môn lý luận chính trị; khiến 
họ thiếu an tâm công tác, thiếu tin tưởng 
vào sự tồn tại và phát triển của các môn học 
mà mình đang giảng dạy. 
Ngày 30 tháng 6 năm 2014 Ban Tuyên 
giáo Trung ương đã có hướng dẫn số 127 
HD/BTGTW thực hiện Kết luận 94-KL/TW 
ngày 28 tháng 3 năm 2014 của Ban Bí thư 
“về tiếp tục đổi mới học tập lý luận chính 
trị trong hệ thống giáo dục quốc dân”. Theo 
đó, môn Những nguyên lý cơ bản của chủ 
nghĩa Mác - Lênin đổi thành môn Chủ 
nghĩa Mác - Lênin với kết cấu 3 phần: Triết 
học Mác - Lênin; Kinh tế chính trị Mác - 
Lênin; và Chủ nghĩa xã hội khoa học. Cách 
làm mới này sẽ khắc phục được những bất 
hợp lý của môn Những nguyên lý cơ bản 
của chủ nghĩa Mác - Lênin. Tuy vậy, để 
giảng dạy môn Chủ nghĩa Mác - Lênin đạt 
được kết quả tốt cần phải viết giáo trình có 
chất lượng. 
Thứ ba, năng lực hạn chế của đội ngũ 
giảng viên các môn lý luận chính trị 
Hiện nay các giảng viên giảng dạy môn 
Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa 
Mác - Lênin phải đảm nhận toàn bộ 3 phần 
của môn học, trong khi họ chưa được đào 
tạo chuyên sâu cả 3 phần. Thực tế, ở hầu 
hết các trường đại học đội ngũ giảng viên 
giảng dạy môn Những nguyên lý cơ bản 
của chủ nghĩa Mác - Lênin được điều 
chuyển từ giảng viên giảng dạy các môn 
Triết học Mác - Lênin, Kinh tế chính trị 
Mác - Lênin và Chủ nghĩa xã hội khoa học. 
Đây là đội ngũ giảng viên đã được đào tạo 
ở trình độ đại học và sau đại học theo các 
chuyên ngành Triết học Mác - Lênin, Kinh 
tế chính trị học Mác - Lênin và Chủ nghĩa 
xã hội khoa học. Giảng viên giảng dạy môn 
Đinh Thanh Xuân 
 97 
Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản 
Việt Nam là người được đào tạo theo 
chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng sản Việt 
Nam, hoặc thậm chí là giảng viên được điều 
chuyển từ nhiều chuyên ngành khác như 
Triết học Mác - Lênin, Kinh tế chính trị học 
Mác - Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học. 
Đội ngũ giảng viên như vậy là một khó 
khăn trong việc nâng cao hiệu quả giảng 
dạy các môn lý luận chính trị. 
Năng lực giáo viên có ảnh hưởng trực 
tiếp đến chất lượng giảng dạy môn học, bởi 
họ là người trực tiếp thực hiện công tác 
giáo dục. Hiện nay, đội ngũ giảng viên lý 
luận chính trị hầu hết đều có trình độ từ 
thạc sĩ, tiến sĩ của các chuyên ngành được 
đào tạo. Tuy nhiên, các ngành đào tạo giảng 
viên các môn lý luận chính trị hiện nay 
chưa thu hút được nhiều sinh viên giỏi. 
Năng lực trí tuệ của sinh viên là điều kiện 
rất quan trọng để họ trở thành giảng viên lý 
luận chính trị giỏi trong tương lai. Việc 
không thu hút được nhiều học sinh giỏi vào 
học cũng là nhân tố quan trọng ảnh hưởng 
đến chất lượng đội ngũ giảng dạy các môn 
lý luận chính trị. 
Nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ giảng 
viên lý luận chính trị cũng là vấn đề đáng 
bàn. Cũng như các giảng viên các bộ môn 
khác, để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, 
giảng viên lý luận chính trị phải là những 
người có nghiệp vụ giảng dạy, có kỹ năng 
sư phạm tốt. Nhiều giảng viên giảng dạy lý 
luận chính trị hiện nay ở các trường đại học 
không tốt nghiệp ở các trường sư phạm. Tất 
nhiên, không hẳn cứ học trường sư phạm 
thì sẽ có kỹ năng sư phạm tốt, nhưng rõ 
ràng kiến thức sư phạm được đào tạo chính 
quy, cơ bản vẫn là cần thiết đối với giảng 
viên lý luận chính trị. Mặc dù nhiều giảng 
viên lý luận chính trị đã tham gia các lớp 
bồi dưỡng về kỹ năng sư phạm, nhưng nhìn 
chung kỹ năng sư phạm của một bộ phận 
giảng viên lý luận chính trị trong các trường 
đại học hiện nay vẫn còn hạn chế. Điều này 
cũng là một khó khăn trong việc giảng dạy 
các môn lý luận chính trị. Nhà giáo dục học 
thời cổ đại Xôcrát đã nói, giáo dục không 
phải là đổ đầy bình chứa mà là thắp lên một 
ngọn lửa. Giảng viên cần truyền cảm hứng 
tới sinh viên, khi giảng viên có kỹ năng sư 
phạm thì họ mới “truyền lửa” được cho sinh 
viên. Khi người học không hứng thú học 
tập do tác động truyền cảm hứng sáng tạo 
từ người dạy rất hạn chế, thì người học 
thậm chí có nhận thức lệch lạc về tầm quan 
trọng của các môn lý luận chính trị. Phương 
pháp giảng dạy các môn lý luận chính trị 
hiện nay vẫn còn thiếu hấp dẫn vì giảng 
viên chủ yếu thuyết trình. Các phương tiện 
dạy học hiện đại nếu có được sử dụng thì 
chủ yếu mới chỉ bớt được thao tác viết bảng 
cho giảng viên. Phương pháp đó khó truyền 
được cảm hứng tới sinh viên. 
Trong đội ngũ giảng viên lý luận chính 
trị, nhiều người tách rời dạy học với nghiên 
cứu khoa học, họ chủ yếu giảng dạy. Do 
không dành thời gian cho nghiên cứu khoa 
học, ít bổ sung tri thức mới. Làm cho bài 
giảng của họ không đáp ứng được yêu cầu 
cao của nhà trường và của xã hội. Một hạn 
chế khác của nhiều giảng viên lý luận chính 
trị là khả năng sử dụng ngoại ngữ. Ngoại 
ngữ là công cụ rất quan trọng đối với mỗi 
người trong thời kỳ hội nhập hiện nay. Nếu 
chưa sử dụng thành thạo ngoại ngữ thì họ 
khó khai thác được kho tri thức của nhân 
loại phục vụ cho việc nâng cao kiến thức. 
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12(97) - 2015 
 98 
Thứ tư, thu nhập thấp của những người 
giảng dạy lý luận chính trị 
Đa số những người giảng dạy lý luận 
chính trị chỉ có thu nhập là tiền lương, đó là 
mức thu nhập trung bình và thấp so với 
giảng viên các môn khác. Vì thế họ phải 
tìm cách bươn chải để nâng thu nhập, ít có 
thời gian để tự nghiên cứu, học tập nâng 
cao kiến thức. Mức thu nhập thấp từ công 
việc giảng dạy không những ảnh hưởng đến 
nhiệt tình của giảng viên khi gắn bó với 
nghề nghiệp, mà ở một số giảng viên, do 
thu nhập kém họ không giữ được tấm 
gương đạo đức đối với sinh viên. Trong 
giáo dục, tấm gương đạo đức của nhà giáo 
rất quan trọng. Đối với giáo dục lý luận 
chính trị, tấm gương đạo đức của người 
thầy càng có ý nghĩa đặc biệt. Một tấm 
gương sống thường có giá trị hơn trăm bài 
diễn thuyết. 
Thứ năm, cơ sở vật chất thiếu thốn của 
các trường đại học 
Một trong các lý do hiện nay giảng viên 
các môn lý luận chính trị vẫn sử dụng 
phương pháp thuyết trình truyền thống 
trong giảng dạy là sĩ số sinh viên trong một 
giảng đường quá đông (ở nhiều trường mỗi 
lớp có khoảng 100 đến 200 sinh viên). Với 
số lượng như vậy thì giảng viên khó có thể 
phát huy tính tích cực của sinh viên trong 
học tập. Các trường đại học thường sắp xếp 
số lượng sinh viên trong một giảng đường 
đông như vậy là do cơ sở vật chất thiếu 
thốn, số lượng sinh viên tuyển sinh hàng 
năm tăng quá nhanh so với sự phát triển cơ 
sở vật chất của nhà trường. Hơn nữa, khi 
xếp số lượng sinh viên như vậy, nhà trường 
sẽ giảm được tiền trả thù lao hỗ trợ giảng 
dạy cho giảng viên. Đó là giờ giảng lý 
thuyết. Còn giờ thảo luận thì cũng khoảng 
50 đến 70 sinh viên trong một giảng đường. 
Với điều kiện đó giảng viên khó có thể tổ 
chức giờ thảo luận có hiệu quả. Nhiều khi 
cả giảng đường rộng khoảng 100m2 với sức 
chứa khoảng 200 sinh viên mà chỉ có 
khoảng 10 chiếc quạt trần. Vào mùa hè với 
cái nóng khoảng 38 độ C, giảng viên mồ 
hôi nhễ nhại, khó có thể có bài giảng hay, 
giảng tốt. Hơn nữa, hiện nay đổi mới giáo 
dục đại học nước ta theo hình thức tín chỉ, 
một năm học không phải chỉ có 2 kỳ, mà là 
3 kỳ kể cả kỳ hè. Với cái nắng liên tục 38 - 
39 độ C thì sự học của sinh viên cũng khó 
đạt hiệu quả. 
Các phương tiện hỗ trợ giảng dạy không 
phải trường nào cũng được đầu tư đúng 
mức, hoặc có đầu tư nhưng việc hỏng hóc 
không được sửa chữa kịp thời. Thư viện 
nhà trường cũng ít sách tham khảo cho các 
môn lý luận chính trị. Có trường có thư 
viện điện tử nhưng số đầu máy ít, không đủ 
cho sinh viên sử dụng. Kinh phí của Nhà 
nước và các trường đại học đầu tư cho môn 
lý luận chính trị thường ít hơn các môn học 
khác, bởi vậy, việc tổ chức cho các các 
giảng viên đi thực tế hằng năm ở các địa 
phương và học tập ở nước ngoài hay sinh 
viên giao lưu tiếp xúc với các nhân chứng, 
vật chứng rất khó thực hiện. 
Ngoài ra, việc kiểm tra đánh giá kết quả 
học tập các môn lý luận chính trị hiện nay, 
nhìn chung còn nhiều bất cập, chưa đảm 
bảo các mục tiêu đã được quy định trong 
mỗi nội dung của môn học, chưa kích thích 
được tinh thần tự giác học tập và đảm bảo 
tính công bằng giữa các sinh viên. Luật 
Giáo dục đã quy định phải dạy và học theo 
mục tiêu, kiểm tra đánh giá theo mục tiêu. 
Đinh Thanh Xuân 
 99 
Kiểm tra đánh giá theo mục tiêu mang đậm 
tính nhân văn, vì sự tiến bộ của người học, 
đáp ứng yêu cầu chất lượng, chứ không đơn 
thuần là để có điểm số. Kết quả học tập 
phải phản ánh được cả quá trình học tập của 
sinh viên, có nhiều thành phần điểm khác 
nhau và hình thức khác nhau, coi việc kiểm 
tra, đánh giá là một biện pháp học tập. Và 
điều quan trọng là phải kích thích được tinh 
thần tự giác học tập, kích thích người học 
phát huy tính tích cực học tập của mình và 
thể hiện những nhận thức độc lập, tự chủ, 
sáng tạo của mình sau khi học các môn lý 
luận chính trị. 
3. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất 
lượng giảng dạy các môn lý luận chính trị 
trong các trường đại học hiện nay 
Thứ nhất, nhà nước cần có cơ chế chính 
sách thu hút sinh viên giỏi theo học ngành 
đào tạo giảng viên các môn lý luận chính trị 
 Chất lượng của hoạt động giảng dạy nói 
chung, trước hết được quyết định bởi người 
thày. Bởi vậy, để nâng cao chất lượng giảng 
dạy các môn lý luận chính trị trong các 
trường đại học hiện nay, đội ngũ giảng viên 
các môn lý luận chính trị cần được tuyển 
chọn từ khâu đầu vào. Tuy nhiên, đây là 
ngành học mà cơ hội việc làm, thăng tiến, 
thu nhập đều không bằng nhiều ngành khác. 
Bởi vậy, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ 
các sinh viên theo học ngành này, cũng như 
thu nhập của họ sau này mới có thể thu hút 
những sinh viên giỏi theo học. 
Thứ hai, đổi mới chương trình, cách thức 
đào tạo giảng viên các môn lý luận chính trị 
Việc tích hợp các môn học lý luận chính 
trị từ 5 môn học trước đây thành 3 môn như 
hiện nay đòi hỏi chương trình đào tạo giảng 
viên các môn lý luận chính trị cần phải 
được thay đổi cho phù hợp. Giảng viên 
được đào tạo ra phải không chỉ giỏi về 
chuyên môn mà cần có bản lĩnh vững vàng, 
không bị dao động trước những diễn biến 
thực tế còn trái chiều, luôn kiên định lập 
trường của chủ nghĩa Mác - Lênin, được 
đào tạo sâu cả về phương pháp sư phạm. 
Chỉ khi giảng viên có kiến thức sâu sắc về 
môn học mình giảng dạy và làm chủ, linh 
hoạt trong sử dụng các phương pháp sư 
phạm mới có khả năng trở thành người 
“truyền lửa” cho sinh viên. 
Thứ ba, trong các trường đại học, thực 
hiện tăng quyền tự chủ và tự chịu trách 
nhiệm cho giảng viên, đồng thời tạo điều 
kiện tốt hơn nữa quyền lựa chọn giảng viên 
của sinh viên 
Tăng quyền tự chủ và tự chịu trách 
nhiệm cho giảng viên, như: giảng viên có 
thể quyết định điều chỉnh hình thức học tập 
cho các tiết học khi thấy cần thiết, nhất là 
đáp ứng được nguyện vọng hợp lý của số 
đông sinh viên (lý thuyết, bài tập thực hành, 
thảo luận, sinh hoạt nhóm, semina, tự học, 
thảo luận nhóm, hình thức đánh giá kết quả 
học tập của sinh viên mà mình giảng 
dạy...). Đồng thời, hiện nay khi nền giáo 
dục đại học ở Việt Nam đã đổi mới sang 
đào tạo theo hình thức tín chỉ, sinh viên nên 
được tạo điều kiện tốt hơn nữa quyền lựa 
chọn giảng viên, bởi một khi sinh viên đã 
lựa chọn giảng viên cho mình thì đó cũng là 
một yếu tố thúc đẩy họ học tập môn học tốt 
hơn. Thực hiện tốt điều này còn buộc người 
giảng viên không ngừng nâng cao chất 
lượng bài giảng của mình, đáp ứng nhu cầu 
của sinh viên. 
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12(97) - 2015 
 100 
Thứ tư, đào tạo giảng viên các môn lý 
luận chính trị 
Giảng viên các môn lý luận chính trị cần 
được tạo điều kiện để bồi dưỡng, tự bồi 
dưỡng nâng cao trình độ, thực hiện nghiên 
cứu khoa học, đặc biệt khả năng sử dụng 
ngoại ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin 
phục vụ cho việc nâng cao kiến thức, khai 
thác phương tiện hiện đại nhằm hỗ trợ hoạt 
động dạy học; được tạo điều kiện đi tham 
quan thực tế để làm phong phú hơn cho bài 
giảng lý luận; được giao lưu, trao đổi giữa 
các trường đại học trong nước và quốc tế về 
nghiên cứu và giảng dạy các môn lý luận 
chính trị. 
Thứ năm, đầu tư hơn nữa cơ sở vật chất 
cho các trường đại học 
Khắc phục tình trạng quá tải của các 
giảng đường, đảm bảo giờ giảng lý thuyết 
tối đa 60 sinh viên/1 giảng đường, giờ 
semina tối đa 20 sinh viên/1 giảng đường. 
Trong các giảng đường cần có đủ các thiết 
bị cần thiết hỗ trợ cho quá trình giảng dạy 
và học tập như: máy chiếu, internet, máy 
điều hòa,... 
4. Kết luận 
Để nâng cao chất lượng giảng dạy các 
môn lý luận chính trị cho sinh viên hiện 
nay, chúng ta cần phải thực hiện tổng thể 
nhiều giải pháp cả tầm vĩ mô và vi mô. 
Nhận thức đúng những khó khăn trong 
giảng dạy các môn lý luận chính trị là cần 
thiết để tìm ra các giải pháp khắc phục phù 
hợp, qua đó, nâng cao chất lượng giảng dạy 
các môn này. Giải pháp quan trọng, có ý 
nghĩa quyết định là nâng cao chất lượng 
đào tạo giảng viên các môn lý luận chính trị 
cả về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, bản 
lĩnh chính trị, trình độ ngoại ngữ, công nghệ 
thông tin,... đặc biệt, tạo động lực cho đội 
ngũ này hoàn thành nhiệm vụ cao cả của 
mình, đồng thời, đầu tư trang bị cơ sở vật 
chất để họ có đủ điều kiện hoàn thành tốt 
nhiệm vụ. Thực hiện tốt các giải pháp này 
thì chắc chắn các thế hệ sinh viên Việt Nam 
- đội ngũ trí thức tương lai của đất nước sẽ 
thực sự được trang bị thế giới quan Mác - 
Lênin, có được niềm tin vững chắc vào 
tương lai tươi sáng của dân tộc, vào con 
đường cách mạng mà Đảng và nhân dân ta 
đang tiến hành, để xây dựng đất nước Việt 
Nam “dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân 
chủ, văn minh”. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Ban chấp hành 
Trung ương, Kết luận số 94-KL/TW ngày 
28 tháng 03 năm 2014 của Ban Bí thư về 
việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận 
chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân. 
[2] Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện 
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb 
Chính trị quốc gia, Hà Nội. 
[3] Vũ Ngọc Am (2011), “Hiệu quả và tiêu chí 
đánh giá hiệu quả công tác giáo dục lý luận 
chính trị”, Tạp chí Tuyên giáo, số 11. 
[4] Nguyễn Quốc Bảo (2008), “Nâng cao phẩm 
chất chính trị và năng lực chuyên môn của 
đội ngũ giảng viên lý luận”, Tạp chí Tuyên 
giáo, số 7. 
[5] Hoàng Anh (2006), Giáo dục Lý luận 
Mác - Lênin với việc hình thành và phát 
triển nhân cách của sinh viên Việt Nam 
trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, 
Luận án Tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị 
- Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. 
Đinh Thanh Xuân 
 101 

File đính kèm:

  • pdfgiang_day_cac_mon_ly_luan_chinh_tri_trong_cac_truong_dai_hoc.pdf