Đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến

Ngày nay, đào tạo trực tuyến đã trở thành một phương pháp đào tạo phổ biến và

mang lại hiệu quả cao trong giáo dục. Tài nguyên giáo dục mở là một công nghệ dạy học mới có khả

năng hỗ trợ giáo viên trong dạy học trực tuyến. Đối với giáo dục, hiệu quả của hoạt động dạy học

phụ thuộc vào vai trò của giáo viên, đội ngũ giáo viên có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động

đào tạo, người giáo viên tác động tích cực đến việc dạy học trong các trường học và mang lại hiệu

quả giáo dục cao. Chính vì vậy, các trường đại học và các tổ chức giáo dục cần có chiến lược để đào

tạo người sử dụng và phát triển tài nguyên giáo dục mở, thông qua đó để nâng cao hiệu quả và chất

lượng giáo dục.

Trong bài viết này, tác giả đề cập đến vấn đề đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên

giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến, phương pháp này được xem là một cách tiếp cận

nhanh nhất để người giáo viên tiếp thu được công nghệ cũng như khắc phục giải pháp thiếu chuyên

gia đào tạo trong thời điểm hiện nay ở nước ta.

pdf 6 trang kimcuc 2940
Bạn đang xem tài liệu "Đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến

Đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
11THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
TS Đậu Mạnh Hoàn 
 Trung tâm Học liệu, Trường Đại học Quảng Bình
Tóm tắt: Ngày nay, đào tạo trực tuyến đã trở thành một phương pháp đào tạo phổ biến và 
mang lại hiệu quả cao trong giáo dục. Tài nguyên giáo dục mở là một công nghệ dạy học mới có khả 
năng hỗ trợ giáo viên trong dạy học trực tuyến. Đối với giáo dục, hiệu quả của hoạt động dạy học 
phụ thuộc vào vai trò của giáo viên, đội ngũ giáo viên có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động 
đào tạo, người giáo viên tác động tích cực đến việc dạy học trong các trường học và mang lại hiệu 
quả giáo dục cao. Chính vì vậy, các trường đại học và các tổ chức giáo dục cần có chiến lược để đào 
tạo người sử dụng và phát triển tài nguyên giáo dục mở, thông qua đó để nâng cao hiệu quả và chất 
lượng giáo dục. 
Trong bài viết này, tác giả đề cập đến vấn đề đào tạo giáo viên sử dụng và sản xuất tài nguyên 
giáo dục mở bằng phương pháp đào tạo trực tuyến, phương pháp này được xem là một cách tiếp cận 
nhanh nhất để người giáo viên tiếp thu được công nghệ cũng như khắc phục giải pháp thiếu chuyên 
gia đào tạo trong thời điểm hiện nay ở nước ta.
Từ khóa: tài nguyên giáo dục mở; đào tạo giáo viên; đào tạo trực tuyến.
Online training for teachers on open educational resource usage and production
Abstract: Today, online training has become a popular and highly effective training method in 
education. Open Educational Resource is a new teaching technology supporting teachers in online 
teaching. In education activity, the effectiveness of teaching depends on the teachers as they play 
a very important role in training and education. The teachers bring positive impacts to teaching 
activities at schools as well as to high educational efficiency. Therefore, universities and educational 
institutions need to build strategies to train users and develop open educational resources to improve 
the efficiency and quality of education.
In this article, the author identifies issues in training teachers to use and produce open 
educational resources by online training which is considered to be the fastest approach for teachers 
to acquire technology as well as overcome the issue of lacking training specialists in Vietnam at 
present.
Keywords: open educational resources; teacher training; online training.
ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN SỬ DỤNG VÀ SẢN XUẤT TÀI NGUYÊN GIÁO DỤC MỞ 
BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN 
Mở đầu
Tài nguyên giáo dục mở (tiếng Anh là 
Open Educational Resources, viết tắt là OER) 
là một nguồn tài nguyên thông tin quan 
trọng có giá trị trong giáo dục đại học. 
OER đã trở thành một công nghệ dạy học 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
12 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
mới, thu hút nhiều tổ chức giáo dục trên thế 
giới quan tâm áp dụng. OER có thể hỗ trợ 
giáo viên phát triển tốt năng lực của mình 
trong dạy học, nhất là dạy học trực tuyến, 
mang lại hiệu quả giáo dục cao. Tuy nhiên, 
OER được phát triển thông qua các tổ chức 
độc lập mà không phải là định hướng ban 
đầu của ngành giáo dục. Vì vậy, đội ngũ 
chuyên gia và giáo viên phát triển OER còn 
rất khan hiếm. Điều này cũng là một thách 
thức lớn hiện nay ở Việt Nam trong quá 
trình tiếp cận và khai thác công nghệ này. 
Các cơ sở giáo dục cũng như các trường 
đại học chưa có chiến lược đào tạo người 
sử dụng và phát triển OER. Để phong trào 
sử dụng và phát triển OER tại Việt Nam 
theo kịp thế giới và khai thác có hiệu quả 
thì các cơ sở giáo dục cần có những giải 
pháp thích hợp để nhanh chóng tiếp cận 
công nghệ mới này. Vì vậy, đào tạo giáo 
viên sử dụng và sản xuất OER thông qua 
đào tạo trực tuyến được xem là cách tiếp 
cận nhanh nhất để người giáo viên tiếp thu 
được công nghệ cũng như khắc phục giải 
pháp thiếu chuyên gia đào tạo trong thời 
điểm hiện nay ở nước ta.
1. Tài nguyên giáo dục mở và những 
thách thức
Tài nguyên giáo dục mở được giới thiệu 
lần đầu vào năm 2002 tại diễn đàn về tác 
động của chương trình học mở cho giáo 
dục đại học ở các nước đang phát triển. 
Mục tiêu của phong trào hướng tới OER là 
lợi ích công cộng thông qua hệ thống công 
nghệ nói chung và mạng toàn cầu nói riêng 
để cung cấp các cơ hội cho mọi người 
chia sẻ, sử dụng và sử dụng lại kiến thức 
[VOER]. OER đã nhanh chóng được công 
nhận là tài liệu giáo dục bao gồm các thành 
phần cơ bản của giáo dục - nội dung và 
các công cụ cho việc giảng dạy, học tập và 
nghiên cứu. OER được chia sẻ công khai 
và tự do cho tất cả mọi người sử dụng. OER 
áp dụng các nguyên tắc công khai - đặc 
biệt là quyền tự do sử dụng kho dữ liệu 
số đã được tích lũy, qua đó người dùng có 
thể nghiên cứu và điều chỉnh để mang lại 
lợi ích mới mà không hạn chế khả năng 
người khác sử dụng chúng [OECD, 2007]. 
Sự phát triển của OER ngày càng gia tăng 
và nó trở thành một phương tiện chia sẻ 
các nguồn lực thông tin độc đáo và thú vị, 
mang lại nhiều cơ hội cũng như lợi ích cho 
những đối tượng tiếp cận nó. Tuy nhiên để 
OER có thể phát triển nhanh chóng và bền 
vững thì vai trò của giáo viên là rất quan 
trọng và đóng vai trò quyết định. 
Ngày nay, OER đã trở thành công cụ hỗ 
trợ đắc lực trong dạy học. Quá trình dạy 
học sử dụng OER tạo nên sự gắn kết giữa 
lý thuyết và thực tiễn, nâng cao chất lượng 
dạy học và tạo ra những tiến bộ đáng kể 
trong các hoạt động giáo dục nói chung và 
trong các hoạt động kinh tế, xã hội và khoa 
học nói riêng. Việc sử dụng OER trong giáo 
dục sẽ giúp cho người giáo viên luôn có thể 
học tập, nghiên cứu, tìm tòi và học hỏi để 
không ngừng nâng cao trình độ, nắm bắt 
tiếp cận với khoa học công nghệ, khai thác 
sử dụng cũng như phát triển các công cụ 
học tập mới. OER giúp giáo viên tạo ra các 
tài liệu giảng dạy hữu ích, nâng cao chất 
lượng dạy học của mình, qua đó nhận thấy 
rằng có một cộng đồng những người khai 
thác sử dụng nguồn tài nguyên giáo dục 
mở phong phú và đa dạng. Đào tạo thông 
qua OER tạo ra những kỹ năng mới đối với 
giáo viên thông qua Internet và các dịch vụ 
số. Đào tạo này cũng cho phép giáo viên 
xem các chương trình học mở như một 
phần của thế giới rộng lớn tri thức nhân loại 
để giúp giáo viên tiếp cận với tri thức mới 
phục vụ giảng dạy và học tập. 
Bên cạnh những thuận lợi về ưu điểm 
và tiềm năng để phục vụ giáo dục thì OER 
tại Việt Nam đang đối diện với những khó 
khăn trong thực tế. Khó khăn lớn nhất đối 
với OER trong bối cảnh hiện nay đó là 
chưa có những giải pháp và chính sách cụ 
thể để các trường đại học thực hiện. Cho 
đến thời điểm này các nước trên thế giới 
đã có nhiều chính sách và giải pháp thực 
hiện để phát triển về tài nguyên giáo dục 
mở thì chúng ta vẫn chỉ mới thâm nhập và 
tìm hướng đi đúng cho sự phát triển này 
mà thiếu sự chủ trì của các cơ quan trong 
ngành giáo dục. Các trường đại học còn 
chưa quan tâm, chưa chú trọng đến OER, 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
13THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
và một thực tế nhiều giáo viên thậm chí còn 
chưa biết đến tài nguyên giáo dục mở là gì. 
Vấn đề chậm tiếp cận các xu thế mới, 
công nghệ mới trong giáo dục cũng là một 
cản trở không nhỏ đối với việc phát triển 
OER. Bên cạnh đó, các trường đại học 
chưa mạnh dạn để thay đổi chương trình 
phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Việc dạy 
học theo chương trình định sẵn và ít cập 
nhật dẫn đến nhiều giáo viên không nắm 
bắt và khai thác tài nguyên giáo dục mở 
vào quá trình dạy học. Một rào cản không 
nhỏ nữa là vấn đề nhận thức về bản quyền 
và sự chia sẻ trong tài nguyên giáo dục của 
giảng viên còn rất hạn chế, ảnh hưởng rất 
lớn đến sự chia sẻ cũng như tái sử dụng tri 
thức trong giáo dục. Cơ bản hiện nay, OER 
đều bằng ngôn ngữ tiếng Anh, mà mặt 
bằng trình độ ngoại ngữ của giáo viên chưa 
cao, do đó tạo ra những khó khăn trong 
việc khai thác và sử dụng OER. 
Chính những khó khăn nói trên đã ảnh 
hưởng không nhỏ đến sự phát triển ban 
đầu cũng như phát triển bền vững của tài 
nguyên giáo dục mở tại Việt Nam. Để có 
thể theo kịp các nước trên thế giới thì các 
trường đại học cần có giải pháp đào tạo 
đội ngũ giáo viên hiểu biết thực sự về tài 
nguyên giáo dục mở để đào tạo lại những 
thế hệ sau về khai thác và sử dụng cũng 
như phát triển về tài nguyên giáo dục mở. 
2. Đào tạo trực tuyến và những 
ưu điểm
Đào tạo trực tuyến, đặc biệt là sử dụng 
OER đã trở thành một phương pháp đào tạo 
phổ biến trong giáo dục thế giới. Phong trào 
đào tạo trực tuyến phát triển mạnh và trở 
thành một công cụ đào tạo hữu hiệu trong 
giáo dục. Ưu điểm của hình thức đào tạo 
này là người học nhận được tri thức từ nhiều 
nguồn khác nhau, nhiều ngôn ngữ khác 
nhau bởi vì nó khai thác OER và điều này 
làm cho nguồn tri thức và kinh nghiệm càng 
trở nên phong phú và đa dạng. Các khóa 
đào tạo trực tuyến cho phép người học lựa 
chọn nội dung học tập một cách linh hoạt, 
người học có thể tham gia học tập bất cứ 
thời gian nào. Đào tạo trực tuyến giúp người 
học tiếp cận với khoa học và công nghệ, cải 
thiện giáo dục cộng đồng, có thể mở rộng 
đối tượng người học. Bên cạnh đó đào tạo 
trực tuyến cũng làm cho người giáo viên có 
thêm kỹ năng giảng dạy trực tuyến, có thể 
lai ghép nội dung, sử dụng những kỹ thuật 
mới nhất và người giáo viên có thể hướng 
dẫn người học từ bất cứ đâu, tiết kiệm 
thời gian đi lại, tiết kiệm các kinh phí khác 
[Butrymowicz, S. 2012]. 
 Thực tiễn áp dụng trong thời gian qua 
đã cho thấy, đào tạo trực tuyến tạo ra nhiều 
cơ hội để đào tạo ra giáo viên giỏi, có trình 
độ, đồng thời giúp họ tham gia vào quá 
trình học tập một cách lâu dài. Đào tạo trực 
tuyến sẽ tạo điều kiện cho các giáo viên 
hướng dẫn tập thể, đào tạo được nhiều đối 
tượng và có thể giải quyết vấn đề thiếu 
giáo viên ở một số nơi. Điều này sẽ phù 
hợp với quá trình đào tạo người sử dụng và 
phát triển OER hiện nay, cách thức này có 
thể lấp đầy khoảng trống khi mà nhu cầu 
giáo viên OER còn thiếu. Phương pháp 
đào tạo này đồng thời còn có thể phát huy 
được vai trò của các chuyên gia OER giỏi 
mà không có điều kiện đến giảng dạy trực 
tiếp. Quá trình đào tạo trực tuyến sẽ giúp 
giáo viên tiếp cận các chương trình học mở 
trong cộng đồng mở. Xu thế đào tạo trực 
tuyến sử dụng OER trở thành một xu thế 
đào tạo tất yếu trong giáo dục và phát triển 
ngày một tăng nhanh. 
3. Vai trò của giáo viên đối với sự phát 
triển của tài nguyên giáo dục mở
Đào tạo kỹ năng cho giáo viên trong thời 
đại khoa học kỹ thuật bùng nổ là vô cùng 
quan trọng bởi vì khả năng, phẩm chất và 
trình độ của giáo viên góp phần quyết định 
đến chất lượng học sinh và chất lượng giáo 
dục. Muốn đổi mới giáo dục, nâng cao chất 
lượng thì đào tạo giáo viên là yêu cầu hàng 
đầu trong các nhiệm vụ phải làm. Dạy học 
có sử dụng OER là một công nghệ mới, 
trong đó đội ngũ giáo viên có vai trò vô 
cùng quan trọng trong việc khai thác, sử 
dụng, tạo ra sản phẩm mới cũng như tuyên 
truyền một cách sâu rộng đến mọi người. 
Sản phẩm của ngành giáo dục tác động 
đến mọi hoạt động kinh tế xã hội, dạy học 
là một nghề đặc thù đòi hỏi cao về trí tuệ và 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
14 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
không ngừng nâng cao trình độ nếu không 
biết tự học và cập nhật tri thức để hoàn 
thiện bản thân. Vai trò của người giáo viên 
sẽ đóng góp đáng kể cho tri thức xã hội và 
kết quả này cũng tác động trở lại giúp cho 
nền giáo dục phát triển tốt hơn. Bản thân 
người giáo viên luôn học tập, nghiên cứu, 
tìm tòi và học hỏi để không ngừng nâng 
cao trình độ, nắm bắt tiếp cận với khoa học 
công nghệ, khai thác sử dụng cũng như 
phát triển các công cụ học tập mới, qua đó 
tạo ra các tài liệu giảng dạy hữu ích. 
Nâng cao trình độ giáo viên trở thành 
một yêu cầu bắt buộc không chỉ với cá nhân 
mỗi giáo viên mà trở thành yêu cầu đối với 
các cơ sở giáo dục và là yêu cầu của xã hội. 
Yêu cầu này càng quan trọng đối với các 
nước đang đổi mới giáo dục, bởi khoa học 
và công nghệ trở thành công cụ hỗ trợ đắc 
lực trong dạy học và giúp giáo viên đạt được 
mục tiêu dạy học cũng như nhiều mục tiêu 
khác. Vì vậy, điều quan trọng là giáo viên 
phải tiếp cận và nắm vững các công cụ và 
công nghệ đó, có như thế thì các công nghệ 
mới tiếp tục phát triển mạnh hơn. 
OER là một công nghệ mới, được nhiều 
tổ chức giáo dục áp dụng và mang lại hiệu 
quả cao trong giáo dục. Việc sử dụng OER 
đã thực sự tăng thêm tiềm năng giáo dục, 
làm cho việc dạy học có ý nghĩa hơn, đa 
dạng hơn, phát huy khả năng nghiên cứu 
độc lập của sinh viên, giúp giáo viên tiếp 
cận với nhiều tri thức mới [Geser G, 2012]. 
Quá trình tạo ra sản phẩm OER có thể được 
thực hiện từ nhiều hướng, OER có thể được 
tạo ra bởi các cá nhân hay cộng đồng hoặc 
từ các hệ thống giáo dục chuyển xuống, 
tuy nhiên chất lượng của chúng vẫn hoàn 
toàn do người giáo viên quyết định. Trên 
thế giới đã có nhiều trường đại học sử dụng 
giảng viên của mình để sản xuất tài liệu 
của họ và qua đó phát triển người dùng. 
Giáo viên là nhân tố quan trọng, cốt lõi để 
thúc đẩy và tạo điều kiện cho quá trình tiếp 
cận cũng như khai thác sử dụng tài nguyên 
giáo dục mở. Giáo viên trực tiếp khai thác 
sử dụng nguồn tài nguyên này nên giáo 
viên trở thành công cụ để đánh giá các 
nguồn tài liệu [Hylén J, 2009]. Đây chính là 
cơ sở để xem xét một tài nguyên giáo dục 
mở có đáp ứng được mục tiêu giáo dục hay 
không, tài nguyên này có được công nhận 
và phát triển thành OER mở hay không. 
Vì vậy, giáo viên là công cụ để tạo nên 
sự thành công của OER, là động lực thúc 
đẩy trong việc mở rộng, tuyên truyền sử 
dụng OER. Bởi vì chính họ là những người 
trực tiếp sử dụng và đảm bảo cho việc sử 
dụng OER để giảng dạy và hoàn thành các 
nhiệm vụ học tập, là những người tiếp xúc 
trực tiếp với sinh viên qua các nội dung 
giảng dạy khác nhau. Như vậy, có thể nói 
giáo viên và OER tương tác và bổ trợ cho 
nhau, cùng phát triển, mỗi đối tượng xem 
như là một nửa chỉnh thể làm nên sự tồn 
tại và phát triển tài nguyên giáo dục mở. 
Chính vì vậy, cần đào tạo giáo viên để sử 
dụng và sản xuất OER, có như vậy mới 
thúc đẩy sự phát triển của OER một cách 
mạnh mẽ và bền vững.
4. Giải pháp đào tạo giáo viên OER 
bằng phương pháp trực tuyến
Trong khi phong trào sử dụng OER trên 
thế giới đã phát triển mạnh mẽ thì ở nước ta 
việc sử dụng OER đang còn hạn chế. Hiện 
nay, chỉ có một số ít giáo viên và một số 
trường đại học quan tâm đến OER; đa số 
giáo viên đang giảng dạy trực tiếp lại không 
quen thuộc với OER. Nhiệm vụ quan trọng 
và cấp bách đó là giúp giáo viên hiểu, nhận 
ra tầm quan trọng của OER, đồng thời đào 
tạo họ sử dụng và sản xuất OER một cách 
nhanh nhất. Một trong các giải pháp hợp lý 
nhất cho thực tế này là đào tạo trực tuyến.
Phương pháp đào tạo trực tuyến đang 
dần trở thành như một phương pháp đào 
tạo chính trong các cơ sở giáo dục. Với 
tiềm năng và ưu điểm của phương pháp 
đào tạo trực tuyến, nhiều trường đại học 
trên thế giới đã sử dụng để phát triển đội 
ngũ giáo viên của mình trong việc tiếp cận 
nội dung thông qua OER [Misra P.K, 2014]. 
4.1. Xây dựng mục tiêu và chương 
trình đào tạo 
Giống như phương pháp đào tạo truyền 
thống, nhiệm vụ đầu tiên đó là xác định 
mục tiêu, sau đó xây dựng chương trình 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
15THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
đào tạo. Mục tiêu của việc đào tạo người 
sử dụng và sản xuất OER là giúp cho người 
học nắm được các nội dung và đối tượng 
trong OER, các định nghĩa về OER, giấy 
phép mở, ...vv; biết được mục tiêu và lợi ích 
của việc sử dụng OER; sự khác biệt chính 
giữa OER và các tài liệu trực tuyến khác. 
Quá trình học sẽ tiếp cận được xu hướng 
phát triển và những thách thức của phong 
trào OER. Sau khóa học người học phải 
nắm được quá trình sản xuất, lưu thông của 
OER.
Chương trình đào tạo trực tuyến bao gồm 
các nội dung và hoạt động khác nhau thông 
qua các mô-đun học tập tùy thuộc vào từng 
chương trình giáo dục cụ thể. Xây dựng 
chương trình khung đào tạo giáo viên sử 
dụng và sản xuất OER bao gồm cả nội dung 
giảng dạy và học tập [Misra P.K, 2012].
4.2. Đưa nội dung OER vào mô-đun 
đầu tiên trong chương trình đào tạo 
Việc truyền thụ kiến thức về sử dụng 
OER trong giai đoạn đầu của quá trình đào 
tạo sẽ giúp người học sử dụng nó trong 
suốt quá trình học tập và sau này. OER có 
thể hỗ trợ người học phát triển tốt năng lực 
của mình, đồng thời tác động tích cực đến 
việc dạy học và mang lại hiệu quả giáo dục 
cao. Vì vậy đưa nội dung về OER thành nội 
dung đào tạo đầu tiên trong các chương 
trình đào tạo sẽ phát huy được những lợi 
thế mà OER mang lại trong giáo dục.
4.3. Xây dựng kho tài liệu số OER và 
sản xuất OER bằng tiếng Việt 
Phần lớn các nguồn tài nguyên OER 
đều bằng tiếng Anh hoặc một số các ngôn 
ngữ khác. Đây chính là rào cản ngôn ngữ 
đối với giáo viên và người sử dụng. Trong 
khi nhu cầu sử dụng OER là rất lớn, cần 
thiết phải xây dựng và phát triển kho lưu trữ 
tài liệu số OER bằng tiếng Việt để đào tạo 
giáo viên ở các giai đoạn khác nhau. Các 
kho này sẽ giúp giáo viên tìm kiếm tài liệu 
trong khóa đào tạo giáo viên một cách hữu 
ích, qua đó nâng cao chất lượng và hiệu 
quả giáo dục. Đào tạo qua OER bằng ngôn 
ngữ trong nước sẽ hữu ích hơn. Những cải 
tiến và sản xuất OER tại địa phương chắc 
chắn sẽ giúp toàn bộ giáo viên có thể tham 
gia và hưởng lợi từ các hoạt động đào tạo 
giáo viên trực tuyến này.
4.4. Phát huy vai trò của giáo viên 
thông qua hoạt động chuyên môn
Phát huy vai trò chuyên môn qua OER 
sẽ làm giàu tri thức cho mỗi người và cộng 
đồng, đồng thời sẽ quảng bá hình ảnh của 
họ với thế giới, từ đó làm cho sự nghiệp phát 
triển hơn. Hoạt động chuyên môn thông 
qua OER sẽ được truyền thụ rộng rãi, vì 
thế đào tạo trực tuyến dựa trên OER có thể 
giúp giáo viên rất nhiều trong sự phát triển 
này. Ngoài ra, cần động viên khích lệ giáo 
viên tham dự các chương trình đào tạo, cập 
nhật kiến thức, kỹ năng về OER để qua đó 
có được sự liên kết giữa nội dung giáo dục 
của mình với OER, sử dụng OER có sẵn để 
cải tiến quá trình dạy học của mình. Đào 
tạo những sinh viên của mình thành những 
người sử dụng và sản xuất OER bằng nhiều 
hình thức khác nhau để từ đó xây dựng và 
phát triển cộng đồng OER. 
4.5. Khai thác sức mạnh tổng hợp từ 
các cộng đồng khác 
Giáo dục luôn có mối quan hệ mật thiết 
với tất cả các hoạt động trong xã hội, vì vậy 
cần có sự kết hợp với các cộng đồng, các 
hiệp hội và tổ chức khác nhau trên toàn 
quốc và thế giới để cải thiện và nâng cao 
chất lượng đào tạo giáo viên OER. Các tổ 
chức phát triển OER xây dựng các chương 
trình để hỗ trợ các cộng đồng học tập trực 
tuyến, chuyển giao toàn bộ kiến thức cũng 
như kỹ năng sử dụng và sản xuất OER 
cho các trường đại học. Cần có sự hỗ trợ 
cho các trường đại học đào tạo giáo viên 
thông qua việc thúc đẩy dạy học sử dụng 
OER. Cần thiết phải tổ chức các chương 
trình đào tạo, hội thảo, tập huấn, bồi dưỡng 
để qua đó chia sẻ những kinh nghiệm và 
thực tiễn tốt nhất về OER; tăng cường các 
nghiên cứu và triển khai những nghiên cứu 
dựa trên OER trong các cơ sở giáo dục; 
xây dựng các nhóm chuyên gia có chuyên 
môn trong OER để hỗ trợ cho các trường 
đại học. Bên cạnh đó, đối với các trường 
đại học cần cung cấp và xây dựng cơ sở 
hạ tầng, đầu tư kinh phí, xây dựng cơ chế 
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
16 THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2018
chính sách để sử dụng và phát triển OER; 
khuyến khích và hỗ trợ giáo viên, sinh viên 
sử dụng OER để giảng dạy và thực hiện 
các nhiệm vụ học tập; mời các chuyên gia 
về OER để đào tạo giáo viên sử dụng OER; 
đào tạo giáo viên chủ chốt tầm chuyên gia 
để làm nòng cốt cho sự phát triển OER 
tại đơn vị mình; tổ chức các chương trình 
đào tạo, tập huấn định kỳ cho giáo viên về 
OER; phối hợp với các cơ sở giáo dục khác 
để thúc đẩy đào tạo OER trong cộng đồng 
giảng dạy; chuyển đổi thư viện hoặc trung 
tâm học liệu thành kho tài nguyên giáo 
dục mở để mọi đối tượng có thể sử dụng 
[ROER4D, 2014].
Kết luận
Nắm bắt và sử dụng những công nghệ 
mới trong giáo dục là một lợi thế để phát 
triển và theo kịp sự phát triển của khoa 
học. Đào tạo giáo viên tiếp cận những 
công nghệ đó là nhân tố quan trọng nhất 
trong bất kỳ hoạt động nào của giáo dục. 
OER và đào tạo trực tuyến là những công 
nghệ mới mang lại nhiều lợi ích cho giáo 
dục trong những năm gần đây. Đào tạo 
trực tuyến đã trở thành phương pháp chủ 
đạo trong đào tạo ở các trường đại học, đặc 
biệt là khai thác OER. Sự phát triển nhanh 
chóng của OER sẽ giúp cho đào tạo trực 
tuyến trở thành phương pháp đào tạo tốt 
nhất giúp mọi người trên toàn cầu đạt được 
những kiến thức và kỹ năng cần thiết phục 
vụ vào mọi lĩnh vực giáo dục, chính trị, kinh 
tế và xã hội. Chính vì vậy, đào tạo đội ngũ 
giáo viên sử dụng và sản xuất OER là giải 
pháp cấp bách hiện nay mà các tổ chức 
giáo dục cần thực hiện. Các trường đại học 
là những đơn vị dẫn đầu về việc triển khai 
các chiến lược đào tạo giáo viên trực tuyến 
qua hỗ trợ OER. Việc nắm bắt và sử dụng 
những công nghệ dạy học mới sẽ giúp cho 
các đơn vị giáo dục đào tạo ra những giáo 
viên giỏi, có năng lực và có tay nghề cao 
và những giáo viên này sẽ đảm bảo tối đa 
lợi ích của các nguồn giáo dục mở để cải 
tiến quy trình dạy và giúp đỡ người học đạt 
được tiềm năng tối đa.
Phát triển cộng đồng OER thông qua 
các mô hình đào tạo giáo viên OER sẽ giúp 
các cơ quan giáo dục, các trường đại học và 
các tổ chức xã hội phát huy vai trò của giáo 
viên cũng như làm tăng thêm ý nghĩa của 
OER. Hiệu quả giáo dục mà OER mang lại 
sẽ đảm bảo tối đa lợi ích cho cá nhân và xã 
hội, làm thúc đẩy mọi hoạt động trong xã 
hội ngày càng tốt hơn./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. VOER. Giới thiệu chương trình tài nguyên 
giáo dục mở Việt Nam VOER (VIETNAM OPEN 
EDUCATIONAL RESOURCES). From 
edu.vn/content/gioi-thieu/.
2. OECD. (2007). Giving Knowledge for Free-
the Emergence of Open Educational Resources. 
Paris: OECD. Truy cập tại: 
ceri/38654317.pdf
3. Butrymowicz, S. (2012). Is online teacher 
training good for public education? TIME. Truy 
cập tại: 
article/0,8599,2118396,00.html
4. Geser, G. (2012). Open Educational 
Practices and Resources OLCOS Roadmap 2012. 
Austria: OLCOS Project. Truy cập tại: www.olcos.
org/cms/ upload/docs/olcos_roadmap.pdf
5. Hylén, J. (2009). Mapping producers 
and users. In S. D'Antoni & C. Savage (Eds.), 
Open Educational Resources Conversations in 
Cyberspace (pp. 127-134). France: UNESCO 
Publications. 
6. Misra, Pradeep Kumar. (2014). Online training 
of teachers using OER: Promises and 
potential strategies. Open Praxis, vol. 6 issue 4, 
October–December 2014, pp. 375–385. Truy cập 
tại: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1075368.pdf 
7. Misra, Pradeep Kumar. (2012). Training 
Teachers to Use and Produce Open Educational 
Resources: A Win-Win Approach, Journal of 
Educational Technology, v9 n2 p1-7 Jul-Sep 2012. 
 Truy cập tại: https://files.eric.ed.gov/fulltext/
EJ1102031.pdf
8. ROER4D. (2014). Teachers’ attitudes, 
motivations and conceptions of quality and barriers 
to open educational resources in India. Truy cập tại: 
(Ngày Tòa soạn nhận được bài: 12-3-2018; Ngày 
phản biện đánh giá: 20-6-2018; Ngày chấp nhận 
đăng: 15-8-2018).

File đính kèm:

  • pdfdao_tao_giao_vien_su_dung_va_san_xuat_tai_nguyen_giao_duc_mo.pdf