Cần hiến định nguyên tắc tổ chức tòa án nhân dân

CẦN HIẾN ĐỊNH NGUYÊN TẮC 
TỔ CHỨC TÒA ÁN NHÂN DÂN
Tóm tắt: 
Một trong những điểm mới rất có ý nghĩa là Luật Tổ chức Tòa án 
nhân dân năm 2014 đã đặt ra nguyên tắc mang tính chất căn bản 
và nền tảng cho việc tổ chức Tòa án nhân dân. Theo nguyên tắc 
này, các Tòa án nhân dân phải được tổ chức để đảm bảo sự độc lập 
và theo thẩm quyền xét xử chứ không theo đơn vị hành chính như 
trước đây. Tuy nhiên, nguyên tắc này cần phải được hiến định thay 
vì luật định như hiện nay. Bên cạnh đó, nội dung cả nguyên tắc này 
cũng cần phải được hoàn thiện. 
Đinh Thanh Phương*
* ThS. GVC. Khoa Luật, Trường Đại học Cần Thơ.
Abstract 
One of the most significant new provisions in the Law on 
Organization of People's Courts of 2014 is the basic and 
fundamental principle for the organization of People's Courts. 
Under this principle, the People's Courts must be organized to 
ensure independence and jurisdiction and not organized under the 
administration units as it was in the past. However, this principle 
should be defined in the constitution rather than under the law as it 
is. Besides, the contents under this principle need to be reviewed 
and further improved.
Thông tin bài viết:
Từ khóa: Tòa án nhân dân, nguyên tắc 
tổ chức, độc lập, thẩm quyền xét xử
Lịch sử bài viết:
Nhận bài : 09/11/2018
Biên tập : 09/12/2018
Duyệt bài : 19/12/2018
Article Infomation:
Keywords: People’s Courts, principle of 
organisation, independence, jurisdiction.
Article History:
Received : 09 Nov. 2018
Edited : 09 Dec. 2018
Approved : 19 Dec. 2018
1. Một số điểm mới về Tòa án nhân dân 
trong Hiến pháp năm 2013
1.1 Về vị trí, vai trò của Tòa án nhân dân 
Khoản 1 Điều 102 Hiến pháp năm 2013 
quy định: “Tòa án nhân dân (TAND) là cơ 
quan xét xử của nước Cộng hoà XHCN Việt 
Nam, thực hiện quyền tư pháp”. Quy định 
này xác định vị trí, vai trò của TAND trong 
bộ máy nhà nước. Với tính chất là cơ quan 
xét xử của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, 
TAND được phân công thực hiện quyền tư 
pháp. Trong các bản Hiến pháp trước đây, 
chỉ mới có quyền lập pháp được xác định là 
do Quốc hội thực hiện, còn Chính phủ thực 
hiện quyền hành pháp và TAND (cùng với 
Viện kiểm sát nhân dân) thực hiện quyền tư 
pháp thì chỉ mới dừng lại là quan điểm học 
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
24 Số 2+3(378+379) T1/2019
thuật. Quy định mới này của Hiến pháp năm 
2013 đã xác định một cách rõ ràng các chủ 
thể thực hiện quyền lực nhà nước, áp dụng 
nguyên tắc tổ chức thống nhất nhưng có sự 
phân công, phối hợp trong việc thực hiện các 
quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp (khoản 
3 Điều 2 Hiến pháp năm 2013).
1.2 Về hệ thống tổ chức TAND 
Hiến pháp năm 2013 chỉ định danh 
duy nhất TAND tối cao, các cơ quan xét 
xử còn lại trong hệ thống TAND chỉ được 
xác định là “tòa án khác”, chứ không nêu 
rõ như Hiến pháp năm 1992. Quy định theo 
hướng mở này được lý giải là nhằm đảm bảo 
tính khái quát và ổn định của Hiến pháp1 và, 
hướng đến việc chuyển đổi mô hình tổ chức 
Tòa án (TA) theo đơn vị hành chính sang 
mô hình theo cấp xét xử, để thực hiện Chiến 
lược cải cách tư pháp của Bộ Chính trị được 
nêu ra trong Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 
02/06/20052. Ngoài ra, thẩm quyền thành lập 
các TA đặc biệt của Quốc hội cũng không 
còn được duy trì. Điều này đồng nghĩa với 
việc trong hệ thống TAND của nước ta sẽ 
không có TA đặc biệt.
1.3 Về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của 
TAND
Hiến pháp năm 2013 đưa ra một số 
thay đổi rất đáng kể liên quan đến nguyên 
tắc tổ chức và hoạt động của TAND, cụ thể 
như sau: 
Một là, Hiến pháp vẫn khẳng định 
nguyên tắc có Hội thẩm tham gia xét xử 
1 Trần Văn Độ, TAND trong Hiến pháp năm 2013, trong Bình luận khoa học Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam 
năm 2013 do Viện Chính sách công và Pháp luật biên soạn, Nxb. Lao động Xã hội, Hà Nội, 2014, tr. 500.
2 Đặng Minh Tuấn và Nguyễn Ngọc Chí, TAND và Viện kiểm sát nhân dân, trong Bình luận khoa học Hiến pháp nước 
Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2003, Nguyễn Đăng Dung, Trịnh Quốc Toản và Đặng Minh Tuấn (đồng chủ biên), 
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2016, tr. 321.
3 Khoản 1, Điều 103, Hiến pháp năm 2013.
4 Xem Điều 244 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003.
nhưng đã thu hẹp phạm vi lại. Hội thẩm chỉ 
tham gia xét xử sơ thẩm3, không tham gia 
vào xét xử phúc thẩm như quy định trước 
đây4. Bên cạnh đó, không phải tất cả các Hội 
đồng xét xử sơ thẩm đều có Hội thẩm. Hiến 
pháp xác định trong trường hợp xét xử theo 
thủ tục rút gọn sẽ không có Hội thẩm. 
Hai là, thủ tục rút gọn đã được hiến 
định (tại khoản 4 Điều 103; trước đó, Bộ 
luật Tố tụng hình sự năm 2003 đã quy định 
về thủ tục này). 
Ba là, Hiến pháp đã hiến định mô hình 
tranh tụng trong hoạt động tố tụng ở nước ta 
(khoản 5 Điều 103).
Bốn là, không còn duy trì quy định 
“bảo đảm cho công dân nước Cộng hoà 
XHCN Việt Nam thuộc các dân tộc quyền 
dùng tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình 
trước Toà án”. Điều này là phù hợp quy định 
của khoản 3 Điều 5 Hiến pháp năm 2013. 
Theo đó, tất cả các quyền liên quan đến dân 
tộc đều được Nhà nước đảm bảo, chứ không 
chỉ trước TA.
2. Nguyên tắc tổ chức Tòa án nhân dân
Nhằm cụ thể hóa quy định của Hiến 
pháp năm 2013 về TAND, ngày 24/11/2014 
Quốc hội khóa XIII đã ban hành Luật Tổ 
chức Tòa án nhân dân (Luật TC TAND 
2014). Theo đó, các nội dung hiến định 
mang tính chất cơ bản, nền tảng có liên quan 
đến TA và hoạt động xét xử đều được cụ thể 
hóa trong Luật. Tuy nhiên, Luật TC TAND 
2014 không chỉ cụ thể hóa những quy định 
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
25Số 2+3(378+379) T1/2019
của Hiến pháp năm 2013, mà còn đặt ra quy 
định mới, mang tính chất nguyên tắc cho tổ 
chức TAND. Cụ thể, quy định của Điều 5 
“Các TAND được tổ chức độc lập theo thẩm 
quyền xét xử” là một quy định mới hoàn 
toàn so với Hiến pháp năm 2013.
Xem xét điều luật này dưới góc độ lịch 
sử, trong mối quan hệ với Hiến pháp và ý 
nghĩa về mặt nội hàm thì có rất nhiều nội 
dung có thể bàn luận.
Trước hết, xét về mặt lịch sử, trong tất 
cả các bản Hiến pháp của nước ta từ trước 
đến nay, quy định về việc tổ chức TA đều 
được đặt ra nhưng không có bất kỳ quy định 
nào về nguyên tắc tổ chức như trong Luật TC 
TAND 2014. Tinh thần chủ đạo của nguyên 
tắc được xác định trong Luật TC TAND 2014 
là việc tổ chức TAND phải độc lập. 
Độc lập tư pháp - theo quan điểm của 
John Ferejohn, Giáo sư Khoa học chính trị 
Đại học Stanford, phải bao gồm các yếu tố 
bên trong (internal aspects) và các yếu tố bên 
ngoài (external aspects)5. Yếu tố bên trong 
yêu cầu về tính độc lập của thẩm phán, trong 
khi đó yếu tố bên ngoài đòi hỏi sự độc lập 
về tổ chức của TA. Trước đây, trong các quy 
định về TA, chúng ta chỉ mới đặt ra nguyên 
tắc độc lập mang tính chất bên trong có liên 
quan đến Hội đồng xét xử, khi yêu cầu Thẩm 
phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân 
theo pháp luật. Tuy nhiên, Thẩm phán cũng 
chỉ là một con người nên tính độc lập của họ 
có thể sẽ bị tác động bởi áp lực và lợi ích vật 
chất; vì vậy, sự độc lập của thẩm phán cần 
đến “cái khiên” bảo vệ là sự độc lập của tổ 
5 John Ferejohn, Independent judges, dependent judiciary: Explaining judicial independence, Southern California Law 
Review, Vol. 72:353 1999, p.353. 
6 John Ferejohn, Independent judges, dependent judiciary: Explaining judicial independence, Southern California Law 
Review, Vol. 72:353 1999, p.353.
7 Tờ trình số 194/TTr-UBDTSĐHP ngày 19/10/2012 của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 về Dự thảo sửa 
đổi Hiến pháp năm 1992.
chức (ở đây là sự độc lập của TA).6 Với vai 
trò đó, có thể nói, quy định của Điều 5 Luật 
TC TAND 2014 là một sự hoàn thiện lớn lao 
đối với tổ chức của ngành TA, tạo ra cơ chế 
hợp lý, hữu hiệu trong việc bảo vệ các thẩm 
phán trước những tác động từ bên ngoài 
trong quá trình thực thi công lý. Nguyên 
tắc tổ chức độc lập sẽ là nền tảng pháp lý 
vững chắc giúp nâng tầm vị trí của TAND 
và Thẩm phán trong mối quan hệ với các cơ 
quan khác. Ngoài ra việc thực hiện hiệu quả 
nguyên tắc này sẽ đưa nền tư pháp Việt Nam 
tiệm cận hơn với nền tư pháp thế giới.
Thứ hai, trong mối quan hệ với Hiến 
pháp: hơn là một sự cụ thể hóa, nguyên tắc 
tổ chức trong Luật TC TAND năm 2014 
mang bản chất là sự bổ sung, hoàn thiện 
cho các quy định mang tính hiến pháp về 
việc tổ chức bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, 
nhìn ở góc ngược lại, quy định “bỏ ngỏ” về 
các cơ quan TA trong Hiến pháp năm 2013, 
theo quan điểm của chúng tôi, thể hiện một 
sự không hợp lý về vai trò của Hiến pháp. 
Hiến pháp là đạo luật của các nguyên tắc 
về tổ chức nhà nước nhưng lại không chứa 
đựng nguyên tắc về tổ chức của cả một hệ 
thống cơ quan thực hiện một trong ba nhánh 
quyền lực nhà nước. Biết rằng, việc ban 
hành Hiến pháp mới là để thể chế hóa quan 
điểm của Đảng về các nhiệm vụ trọng tâm 
trong Chiến lược cải cách tư pháp, nên, theo 
giải trình của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến 
pháp năm 1992, “không xác định cấp TA cụ 
thể trong Hiến pháp mà để luật định”7. Tuy 
nhiên, bên cạnh việc không xác định cấp TA 
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
26 Số 2+3(378+379) T1/2019
cụ thể, việc không quy định nguyên tắc tổ 
chức TAND trong Hiến pháp năm 2013 là 
một thiếu sót. Điều này dẫn đến hệ quả là, 
khi bàn và góp ý về mô hình tổ chức của 
TAND sẽ được thiết lập trong Luật, các đại 
biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học 
và cả nhân dân không biết căn cứ vào cơ 
sở hiến định nào để đề xuất. Đến thời điểm 
hiện nay, mô hình của TAND trong Luật TC 
TAND năm 2014 là một mô hình rất khác so 
với mô hình được hình thành trong quá trình 
dự thảo8. 
Thứ ba, về nội dung của nguyên tắc. 
Nếu tìm hiểu nội dung của nguyên tắc trên 
cơ sở xem xét mục đích ban hành Luật TC 
TAND là để nhằm thể chế hóa chủ trương 
của Đảng “về Đề án đổi mới tổ chức và hoạt 
động của Tòa án, Viện kiểm sát và Cơ quan 
điều tra theo Nghị quyết số 49-NQ/TW của 
Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp 
đến năm 2020”, trong đó xác định phương 
hướng tổ chức TA theo thẩm quyền xét xử, 
không phụ thuộc vào đơn vị hành chính, gồm 
4 cấp là TAND sơ thẩm khu vực, TAND tỉnh, 
thành phố trực thuộc trung ương, TAND cấp 
cao và TAND tối cao,9 thì có thể khẳng định 
không có sự lệ thuộc nào giữa yếu tố độc lập 
và thẩm quyền xét xử, và nguyên tắc tổ chức 
TAND sẽ bao gồm hai nội dung sau:
Nội dung thứ nhất, yếu tố độc lập là bản 
chất và yêu cầu cho việc thực hiện quyền tư 
pháp của TAND, vì vậy, việc tổ chức các TA 
phải hướng đến việc đảm bảo đạt được mục 
tiêu này. Cho nên, cụm từ “TAND được tổ 
chức độc lập” có thể được diễn đạt một cách 
8 Xem các bản Dự thảo Luật TC TAND lần 2, 3 và 4 tại Trang Thông tin điện tử Dự thảo Online, 
quochoi.vn/DuThao/Lists/DT_DUTHAO_LUAT/View_Detail.aspx?ItemID=749&TabIndex=1&LanID=912, truy cập 
ngày 01/11/2018.
9 Tờ trình số 02/TTr-TANDTC ngày 31/3/2014 của TAND tối cao về Dự án Luật TC TAND (sửa đổi).
10 Đinh Văn Quế, Một số vấn đề về mô hình tổ chức TAND theo yêu cầu cải cách tư pháp, Trang thông tin điện tử Viện 
kiểm sát nhân dân tối cao,  truy cập ngày 07/11/2018.
đầy đủ là: TAND phải được tổ chức theo mô 
hình nào đó hiệu quả nhất, để đạt được mục 
tiêu độc lập. Lẽ tất nhiên, tính hiệu quả trong 
hoạt động của TA không thể được tính toán 
bằng sự độc lập, mà phải được đo đếm bằng 
sự chính xác, khách quan và công bằng của 
các bản án, tuy nhiên, để đạt được kết quả 
này thì sự độc lập của TA là một thành tố 
tất yếu. Trên cơ sở này, có thể nói “độc lập” 
không phải là nguyên tắc tổ chức các TAND, 
mà thực chất là mục tiêu. Do đó, hiểu một 
cách đầy đủ và chính xác thì nguyên tắc tổ 
chức TAND ở đây là “việc tổ chức TAND 
phải đảm bảo sự độc lập”.
Nội dung thứ hai, “TAND được tổ 
chức theo thẩm quyền xét xử” sẽ giúp tạo ra 
một mô hình TAND khác biệt so với trước. 
Về cơ bản, từ năm 1960 đến trước khi có 
Luật TC TAND năm 2014 thì hệ thống TA ở 
nước ta, theo quy định của pháp luật, được 
tổ chức theo đơn vị hành chính, cụ thể: “Mỗi 
đơn vị hành chính cấp huyện và cấp tỉnh 
có một TAND; TAND cấp tỉnh là TA cấp 
trên trực tiếp của TAND cấp huyện; TAND 
tối cao là TA cấp trên trực tiếp của TAND 
cấp tỉnh”.10 Hiện nay, hệ thống tổ chức của 
TAND đã được xây dựng thành bốn cấp 
(trước đây chỉ có ba cấp) với sự xuất hiện 
của TAND cấp cao (bao gồm ba Tòa, đặt ở 
ba miền Bắc, Trung, Nam) không gắn với 
bất kỳ đơn vị hành chính nào. Như vậy, căn 
cứ vào nội dung này, thẩm quyền xét xử sẽ là 
cơ sở cho việc tổ chức của các TAND, thẩm 
quyền khác nhau thì việc tổ chức có thể sẽ 
khác nhau. 
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
27Số 2+3(378+379) T1/2019
3. Một số kiến nghị về quy định nguyên 
tắc tổ chức tòa án nhân dân 
3.1 Hiến định nguyên tắc tổ chức TAND
Hiến pháp năm 2013 không có bất 
kỳ quy định nào về mô hình tổ chức của 
TAND. Điều này dẫn đến hệ quả là, ở khía 
cạnh tổ chức, giữa Hiến pháp năm 2013 và 
Luật TC TAND năm 2014 không có sự kết 
nối. Vì vậy, chúng tôi cho rằng, cần chuyển 
quy định của Điều 5 Luật TC TAND năm 
2014 thành một nội dung trong Hiến pháp 
năm 2013. Sự cần thiết của việc hiến định 
nguyên tắc tổ chức TAND có thể được minh 
chứng bằng lập luận sau: 
- Thứ nhất, Hiến pháp với bản chất 
pháp lý là đạo luật cơ bản của Nhà nước, 
nên cần thiết phải quy định những nội dung 
mang tính chất căn bản và chủ đạo nhất11. 
Dưới góc nhìn này thì rõ ràng nguyên tắc 
tổ chức của TAND là nội dung mang tính 
chất cơ bản, chứa đựng tinh thần chủ đạo 
cho việc hình thành toàn bộ hệ thống TA, 
nên phải được đưa vào Hiến pháp.
- Thứ hai, quy định chủ yếu của Hiến 
pháp là các vấn đề về tổ chức nhà nước, 
trong đó nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà 
nước và các cơ quan nhà nước là nội dung 
không thể thiếu12. Chính vì lẽ đó, nguyên tắc 
tổ chức của một cơ quan nhà nước, bao gồm 
cả TAND, nếu được thiết lập, thì cũng phải 
được hiến định chứ không chỉ pháp định.
- Thứ ba, việc đưa nguyên tắc tổ chức 
TAND vào Hiến pháp sẽ giúp nâng tầm giá 
trị về mặt pháp lý, ý nghĩa về mặt chính trị 
đối với quy định này. Từ đó, việc đảm bảo 
thực thi và tôn trọng đối với nguyên tắc này 
cũng sẽ được tăng cường. 
11 Đào Trí Úc, Hiến pháp trong đời sống xã hội và quốc gia, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 17/2010.
12 Nguyễn Đăng Dung, Hiến pháp - đạo luật cơ bản của mỗi quốc gia, trong Giáo trình luật hiến pháp Việt Nam, Nguyễn 
Đăng Dung và Đặng Minh Tuấn (đồng chủ biên), Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2013, tr. 72.
13 Đào Trí Úc, Hiến pháp trong đời sống xã hội và quốc gia, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 17/2010.
Ngoài ra, Hiến pháp “là nền tảng pháp 
lý, căn cứ chủ đạo đối với việc ban hành 
toàn bộ các văn bản pháp lý khác của Nhà 
nước” nên có tính ổn định nhất so với các 
văn bản pháp luật khác13. Điều này sẽ giúp 
cho nguyên tắc tổ chức TAND bền vững, 
tạo cơ sở lâu dài cho việc tổ chức, giúp hoạt 
động xét xử của TAND có hiệu quả hơn. 
3.2 Xác định rõ nội hàm của nguyên tắc
Bất kỳ một quy định nào của luật 
thành văn cũng đều phải được thể hiện ra 
ngoài bằng câu chữ, nên cần thiết phải có 
sự tương thích giữa tinh thần của quy định 
và ý nghĩa về mặt ngôn ngữ của câu chữ. 
Do đó, nguyên tắc này cần thiết phải được 
điều chỉnh lại để đảm bảo sự thống nhất. Vì 
vậy, chúng tôi kiến nghị nguyên tắc tổ chức 
TAND cần được quy định theo một trong 
các cách sau: 
“Các TAND được tổ chức độc lập, 
theo thẩm quyền xét xử”, hoặc
“Các TAND được tổ chức độc lập và 
theo thẩm quyền xét xử”, hoặc
“Các TAND được tổ chức theo thẩm 
quyền xét xử và đảm bảo sự độc lập”.
Tóm lại, những thay đổi trong quy 
định của Hiến pháp năm 2013 và sự hoàn 
thiện hệ thống văn bản pháp luật có liên 
quan đến TAND đã tạo nền tảng pháp lý 
vững chắc hơn cho việc thực hiện các mục 
tiêu trong Chiến lược cải cách tư pháp. Một 
trong những điểm mới rất có ý nghĩa là Luật 
TC TAND năm 2014 đã đặt ra nguyên tắc 
mang tính chất căn bản và nền tảng cho việc 
tổ chức TAND. Theo nguyên tắc này, các 
TAND phải được tổ chức để đảm bảo sự độc 
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
28 Số 2+3(378+379) T1/2019
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020.
2. Hiến pháp năm 1992
3. Hiến pháp năm 2013
4. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003
5. Luật TC TAND năm 2014
6. Amy Hackney Blackwell, The essential law dictionary, Spinx Publishing, 2008, 1st ed, Canada
7. Đặng Minh Tuấn và Nguyễn Ngọc Chí, TAND và Viện kiểm sát nhân dân, trong Bình luận khoa học Hiến 
pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2003, Nguyễn Đăng Dung, Trịnh Quốc Toản và Đặng Minh Tuấn 
(đồng chủ biên), Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội,2016, 
8. Đào Trí Úc, Hiến pháp trong đời sống xã hội và quốc gia, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 17/2010
9. John Ferejohn, Independent judges, dependent judiciary: Explaining judicial independence, Southern 
California Law Review, Vol. 72:353 1999
10. Nguyễn Đăng Dung, Hiến pháp đạo luật cơ bản của mỗi quốc gia, trong Giáo trình luật hiến pháp Việt Nam, 
Nguyễn Đăng Dung và Đặng Minh Tuấn (đồng chủ biên), Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2013,
11. Nguyễn Đăng Dung, Tòa án nhân dân, trong Giáo trình luật hiến pháp Việt Nam, Nguyễn Đăng Dung và 
Đặng Minh Tuấn (đồng chủ biên), Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội, 2013,
12. Nguyễn Văn Sáu và Trần Văn Thắng, Mối quan hệ giữa nguyên tắc tổ chức quyền lực nhà nước với tổ chức 
bộ máy nhà nước, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 11/2005
13.Trần Văn Độ, TAND trong Hiến pháp năm 2013, trong Bình luận khoa học Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN 
Việt Nam năm 2013, Viện Chính sách công và Pháp luật, Nxb. Lao động Xã hội, Hà Nội, 2014.
 14. Trương Hòa Bình, Độc lập tư pháp trong Nhà nước pháp quyền XHCN, bảo đảm cho Tòa án thực hiện 
đúng đắn quyền tư pháp, 
 Báo điện tử Nhân dân, 2014, 
trong-nha-nuoc-phap-quyen-xhcn-bao-dam-cho-toa-an-thuc-hien-dung-dan-quyen-tu-phap.html, truy cập 
ngày01/11/2018
15. Đinh Văn Quế, Một số vấn đề về mô hình tổ chức TAND theo yêu cầu cải cách tư pháp, Trang thông tin điện 
tử Viện kiểm sát nhân dân tối cao,  truy cập ngày 07/11/2018.
lập và theo thẩm quyền xét xử chứ không 
theo đơn vị hành chính như trước đây. Tuy 
nhiên, hạn chế của nguyên tắc là chỉ được 
quy định trong Luật, nội dung diễn đạt khá 
mơ hồ khiến người đọc có thể hiểu nhầm. 
Do đó, để nâng tầm giá trị pháp lý, tạo cơ 
sở gốc, đúng với bản chất của một nguyên 
tắc tổ chức nhà nước, thì cần thiết phải hiến 
định và thay đổi câu chữ trong quy định về 
nguyên tắc tổ chức TAND, nhằm thể hiện 
chính xác tinh thần cải cách mà chúng ta 
hướng tới■
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
29Số 2+3(378+379) T1/2019