Bài giảng XHTML - Bài 7: Triển khai và vận hành HT

Bài 7:
Triển khai & Vận hành HT
Ôn lại kiến thức về quan hệ và chuẩn hóa
Thiết kế CSDL mức logic
Thiết kế CSDL mức vật lý
Hệ thống bài cũ
Triển khai & Vận hành HT 2
Mục tiêu bài học
Triển khai & Vận hành HT 3
Hiểu về các công việc trong pha triển khai và vận hành
hệ thống
Lập trình
Kiểm thử
Cài đặt
Viết tài liệu
Đào tạo
Hỗ trợ
Bảo trì
Triển khai & Vận hành HT 4
CÁC HOẠT ĐỘNG
TRIỂN KHAI & VẬN HÀNH HT
7 hoạt động chính
Lập trình
Kiểm thử
Cài đặt
Viết tài liệu
Đào tạo
Hỗ trợ
Bảo trì
Triển khai và vận hành HT
Triển khai & Vận hành HT 5
Triển khai và vận hành HT chia ra 3 nhóm chính
Các hoạt động giúp HT đi vào hoạt động
 Lập trình, kiểm thử và cài đặt
Các hoạt động đảm bảo HT thành công
 Viết tài liệu, đào tạo và hỗ trợ người dùng
Các hoạt động giúp HT hoạt động cập nhật
 Bảo trì
Triển khai và vận hành HT
Triển khai & Vận hành HT 6
Mục tiêu
Giúp HT đi vào hoạt động
Hoạt động
Lập trình
Đặc tả thiết kế vật lý được chuyển thành mã máy tính
Kiểm thử
Tiến hành song song với lập trình
Kế hoạch kiểm thử được xây dựng từ giai đoạn phân tích
(đảm bảo yêu cầu HT)
Cài đặt
Thay thế HT hiện tại bằng hệ thống mới
Chuyển đổi quy trình, dữ liệu, phần mềm, tài liệu cũ tương
thích với HT mới
Lập trình, kiểm thử và cài đặt
Triển khai & Vận hành HT 7
Sản phẩm chuyển giao
Lập trình, kiểm thử và cài đặt
Triển khai & Vận hành HT 8
Hoạt động Sản phẩm chuyển giao
Lập trình Mã chương trình
Tài liệu chương trình
Kiểm thử Kịch bản kiểm thử , dữ liệu kiểm thử
Kết quả kiểm thử chương trình và
kiểm thử hệ thống
Cài đặt Tài liệu hướng dẫn
Kế hoạch đào tạo
Kế hoạch cài đặt
PTV cần đảm bảo để các hoạt động lập trình, kiểm thử, cài đặt
được thực hiện để tạo ra một HT như đặc tả ở pha thiết kế
Mục tiêu
Đảm bảo HT hoạt động thành công
Hoạt động
Viết tài liệu
Thực hiện trong suốt vòng đời phát triển, pha này được chú
trọng
Hai đối tượng của tài liệu: Nhân viên HTTT và người dùng
Đào tạo
Tổ chức các khóa đào tạo
Hỗ trợ người dùng
Viết tài liệu
đào tạo và hỗ trợ người dùng
Triển khai & Vận hành HT 9
Sản phẩm chuyển giao
Tài liệu
Tài liệu HT
Tài liệu hướng dẫn người dùng
Kế hoạch đào tạo người dùng
Các lớp học
Bài hướng dẫn
Mô-đun đào tạo
Tài liệu hướng dẫn
Đào tạo trực tiếp trên máy tính
Kế hoạch hỗ trợ người dùng
Hỗ trợ trực tiếp
Hỗ trợ trực tuyến
Viết tài liệu
đào tạo & hỗ trợ người dùng
Triển khai & Vận hành HT 10
Bảo trì HTTT
Triển khai & Vận hành HT 11
Bảo trì thực tế là một SDLC
4 hoạt động chính
1. Nhận các yêu cầu bảo trì
2. Chuyển các yêu cầu thành các thay đổi hệ thống
3. Thiết kế các thay đổi
4. Thực thi các thay đổi
Sản phẩm chuyển giao
Phiên bản mới của
Phần mềm
Tài liệu thiết kế tổng thể
Tài liệu hướng dẫn
Bảo trì HTTT
Triển khai & Vận hành HT 12
Triển khai & Vận hành HT 13
KIỂM THỬ
& CÀI ĐẶT
Mục đích
Đảm bảo hệ thống đạt yêu cầu
Kiểm thử phải được lập kế hoạch
Nhân viên kiểm thử tạo kế hoạch kiểm thử, trường hợp kiểm
thử (test case), kịch bản kiểm thử, chạy kiểm thử và phân tích
báo cáo các kiểm thử
Tham khảo link 
plan-template#
Kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 14
Pha Hoạt động kiểm thử
Phân tích Lập kế hoạch kiểm thử tổng thể
Thiết kế Lập kế hoạch kiểm thử đơn vị
Lập kế hoạch kiểm thử hệ thống
Thực thi Tiến hành kiểm thử các kế hoạch đã lập
Có rất nhiều loại kiểm thử. Trong giới hạn môn này sẽ
giới thiệu 7 loại kiểm thử
Loại kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 15
Thủ công Tự động
- Thanh tra
(inspection)
- Tổng duyệt
(Walkthroughs)
- Trên giấy
(desk checking)
- Cú pháp
- Kiểm thử Đơn vị
(unit testing)
- Kiểm thử Tích hợp
(integration testing)
- Kiểm thử Hệ thống
(system testing)
Thanh tra mã nguồn
Kiểm tra đoạn mã một cách thủ công để tìm ra các lỗi
thường gặp của ngôn ngữ lập trình cụ thể
Sử dụng bảng danh sách các lỗi thường gặp
Tổng duyệt
Nhóm ngang hàng xem xét mô-đun trong suốt quá trình
phát triển HT
Trong nhóm có 1 người phát triển mô-đun
Kiểm thử trên giấy
Đoạn mã chương trình được chạy tuần tự bởi người kiểm
tra
Loại kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 16
Kiểm thử đơn vị
Mỗi mô-đun được kiểm thử riêng lẻ để phát hiện ra lỗi
trong mã
Kiểm thử tích hợp
Kiểm tra sự giao tiếp giữa các mô-đun
Các mô-đun được ghép với nhau theo mô hình từ trên
xuống (top-down)
Sử dụng phương pháp kiểm thử giả định
Gặp lỗi quá trình kiểm thử dừng lại, tìm lỗi, sửa lỗi rồi mới
kiểm thử tiếp
Loại kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 17
Kiểm thử hệ thống
Tích hợp các mô-đun thành hệ thống hoàn chỉnh, tiến
hành kiểm thử trên toàn hệ thống
Kiểm thử giao diện giữa các chương trình
Loại kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 18
Người dùng kiểm thử ứng dụng hoàn chỉnh để đảm bảo
hệ thống thỏa mãn người dùng
Kiểm thử an-pha
Kiểm thử sử dụng dữ liệu mẫu
Loại kiểm thử
Kiểm thử phục hồi
Kiểm thử bảo mật
Kiểm thử khả năng chịu tải
Kiểm thử hiệu năng
Kiểm thử bê-ta
Sử dụng dữ liệu thật trong môi trường thật
Kiểm thử chấp nhận
Triển khai & Vận hành HT 19
Lập kế hoạch kiểm thử
Lập test case
Thực hiện kiểm thử
Ghi nhận kết quả và đề xuất
Quy trình kiểm thử
Triển khai & Vận hành HT 20
Tester có kinh
nghiệm
Tester
Mẫu trường hợp kiểm thử (test case)
Triển khai & Vận hành HT 21
Quá trình thay đổi hệ thống hiện tại thành hệ thống mới
4 phương pháp cài đặt khác nhau
Cài đặt trực tiếp
Cài đặt song song
Cài đặt đơn điểm
Cài đặt theo pha
Có thể kết hợp các phương
pháp cài đặt với nhau
Cài đặt
Triển khai & Vận hành HT 22
Những vấn đề cần lưu ý
Chuyển đổi dữ liệu
Sửa lỗi
Đọc dữ liệu từ hệ thống hiện tại
Ngừng hoạt động hệ thống cũ
Quy trình nghiệp vụ của tổ chức
Lập kế hoạch cài đặt
Triển khai & Vận hành HT 23
Triển khai & Vận hành HT 24
VIẾT TÀI LIỆU
& ĐÀO TẠO
Tài liệu hệ thống (system documentation)
Ghi nhận thông tin chi tiết về các đặc tả thiết kế hệ thống,
cách thức làm việc bên trong hệ thống và chức năng của
nó
Tài liệu nội bộ (internal documentation)
Tài liệu chứa một phần mã nguồn chương trình, nó có thể
được sinh ra trong lúc biên dịch
Tài liệu bên ngoài (external documentation)
Tài liệu bao gồm biểu đồ có cấu trúc như biểu đồ luồng dữ
liệu và biểu đồ quan hệ thực thể
 Tài liệu này được dùng cho nhân viên bảo trì
Viết tài liệu
Triển khai & Vận hành HT 25
Tài liệu người dùng (user documentation)
Là những thông tin được viết hay hiển thị trực quan về
cách thức hệ thống ứng dụng làm việc cũng như cách sử
dụng hệ thống đó
Các loại
Tài liệu hướng dẫn sử dụng
Tài liệu hướng dẫn cài đặt
Tài liệu hướng dẫn quản trị
Viết tài liệu
Triển khai & Vận hành HT 26
Các phương pháp đào tạo
Các khóa học chính thức Chuyên gia nội trú
E-learning
Học kết hợp
Các thành phần trợ giúp phần mềm
Các nguồn bên ngoài, ví dụ từ các nhà cung cấp
Đào tạo
Triển khai & Vận hành HT 27
Triển khai & Vận hành HT 28
BẢO TRÌ
Các loại bảo trì
Bảo trì sửa lỗi
Thay đổi được thực hiện để sửa những lỗi thiết kế, lập trình
hoặc triển khai
Bảo trì thích ứng
Thay đổi được thực hiện để phù hợp với sự thay đổi nghiệp
vụ, công nghệ
Bảo trì hoàn chỉnh
Thêm các tính năng mới hoặc nâng cao hiệu năng
Bảo trì phòng ngừa
Giúp hệ thống tránh những vấn đề có thể xẩy ra trong tương
lai
Bảo trì
Triển khai & Vận hành HT 29
Chi phí bảo trì
Khoảng 60-80 ngân sách cho HTTTT
Yếu tố ảnh hưởng đến khả năng bảo trì
Lỗi tiềm ẩn
Số lượng khách hàng
Chất lượng tài liệu
Công cụ bảo trì
Chương trình có cấu trúc tốt
Bảo trì
Triển khai & Vận hành HT 30
Đo đạc tính hiệu quả của bảo trì
Số lần HT gặp sự cố
Thời gian trung bình giữa các sự cố
Loại sự cố
Bảo trì
Triển khai & Vận hành HT 31
Xác định loại yêu cầu
Sửa lỗi
Thích ứng
Nâng cấp
Kiểm soát yêu cầu bảo trì
Triển khai & Vận hành HT 32
Tình huống
Ứng dụng đã được lập trình xong
Kiểm thử đơn vị và kiểm thử tích hợp đã được thực hiện
Công việc
Tiến hành kiểm thử hệ thống
Kiểm thử chấp nhận
Cài đặt
Triển khai và vận hành hệ thống
Cửa hàng trực tuyến PVF
Triển khai & Vận hành HT 33
Kiểm thử hệ thống
Triển khai & Vận hành HT 34
Phân ra các nhóm cần kiểm thử
Lập các test case cho mỗi nhóm
Khoảng 150 – 200 Test case
Chức năng đơn giản
Thêm sản phẩm vào giỏ hàng, liệt kê khu vực, tính thuế,
thay đổi dữ liệu cá nhân
Chức năng phức tạp
Thêm sản phẩm vào giỏ hàng và thay đổi số lượng, tạo tài
khoản người dùng và thay đổi địa chỉ
Chuỗi chức năng
Thêm sản phẩm vào giỏ hàng, thanh toán hóa đơn, tạo tài
khoản người dùng, mua hàng
Các chức năng chọn lọc
Các sản phẩm được trả lại, thất lạc khi giao hàng, hết hàng.
Nghiêm trọng/khẩn cấp:
Không có hóa đơn, lỗi phần cứng, tấn công an ninh.
Ví dụ nhóm Test case
Triển khai & Vận hành HT 35
Kiểm thử an-pha
Khuyến khích nhân viên tham gia kiểm thử
Kiểm thử bê-ta
Mời khách hàng tham gia
Kiểm thử chấp nhận
Triển khai & Vận hành HT 36
Triển khai & Vận hành HT 37
TỔNG KẾT BÀI HỌC
Triển khai & Vận hành HT 38
Khiển khai và vận hành hệ thống có 7 hoạt động chính
Lập trình
Kiểm thử
Cài đặt
Viết tài liệu
Đào tạo
Hỗ trợ
Bảo trì
Trong đó:
Lập trình, kiểm thử và cài đặt đưa HT đi vào hoạt động
Viết tài liệu, đào tạo và hỗ trợ người dùng đảm bảo HT
hoạt động thành công
Bảo trì giúp HT hoạt động trơn tru
Tổng kết bài học
Thiết kế giao diện 39
SV chọn một chức năng nhỏ trong HT để lập trình (gồm
2-3 mô-đun)
Viết test-case hệt thống cho HT nhỏ đó
Thực hiện test và ghi nhận lại kết quả
Viết tài liệu
Tài liệu hệ thống
Tài liệu nội bộ
Tài liệu bên ngoài
Tài liệu người dùng
Workshop 6
Triển khai & Vận hành HT 40
HẾT BÀI!!!
Triển khai & Vận hành HT 41