Bài giảng Tư pháp quốc tế - Chương 5: Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, Trọng tài nước ngoài tại Việt Nam

 Chương 5 : Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, Trọng tài nước ngoài tại Việt Nam 
Nội dung nghiên cứu 
Khái quát chung 
Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của tòa án nước ngoài tại Việt Nam 
Công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài tại Việt Nam 
1. Khái quát chung 
Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, Trọng tài nước ngoài là việc Tòa án của một nước thừa nhận hiệu lực pháp lý của bản án, quyết định của Tòa án nước khác hoặc quyết định của trọng tài nước khác ở mức độ như bản án của tòa án trong nước và cho phép thi hành trên lãnh thổ nước mình bản án, quyết định đó 
2. Công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 
Cần làm rõ 2 vấn đề: 
Thế nào là bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài? (đối tượng của việc công nhận và cho thi hành) 
Phân loại bản án, quyết định dân sự của tòa án nước ngoài? 
 Thế nào là bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài? 
Bản án, quyết định về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động, quyết định về tài sản trong bản án, quyết định hình sự, hành chính của Tòa án nước ngoài 
Thế nào là bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài? 
Bản án, quyết định dân sự khác của tòa án nước ngoài 
Thế nào là bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài? 
Quyết định về nhân thân, hôn nhân gia đình của cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài 
Thế nào là bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài? 
Căn cứ pháp lý: Điều 423 BLTTDS 
Cơ sở để Tòa án Việt nam công nhận và cho thi hành bản án, quyết định của Tòa án nước ngoài 
Các Điều ước quốc tế mà Việt nam là thành viên 
Pháp luật Việt Nam 
Nguyên tắc có đi có lại 
Phân loại bản án, quyết định dân sự của tòa án nước ngoài? 
Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài ( a ) 
Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam (b) 
VD về bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 
VD1: Bản án giải quyết việc ly hôn có kèm theo yêu cầu chia tài sản, phân định quyền nuôi con 
VD2: Bản án giải quyết tranh chấp về hợp đồng mua bán hàng hóa giữa các bên thương nhân 
 C ác bản án nói trên của tòa nước ngoài vừa đặt ra yêu cầu phải công nhận, vừa phải thi hành 
VD về bản án, quyết định dân sự của tòa án nước ngoài không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam 
VD1: bản án ly hôn của tòa án nước ngoài, không kèm theo yêu cầu chia tài sản hay phân định quyền nuôi con 
VD2: quyết định của cơ quan có thẩm quyền nước ngoài về việc thay đổi họ tên của một cá nhân 
 Các bản án, quyết định này chỉ cần công nhận, không cần phải cho thi hành 
a. Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài- Trường hợp yêu cầu công nhận 
Thủ tục giải quyết đơn yêu cầu công nhận và cho thi hành: Điều 433-438 BLTTDS 
a. Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài- Trường hợp yêu cầu công nhận 
Có hiệu lực pháp luật như bản án, quyết định dân sự của Tòa án Việt Nam 
Được thi hành theo thủ tục thi hành án dân sự 
a. Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài- Trường hợp yêu cầu không công nhận 
Trình tự thủ tục: Điều 444 - 446 BLTTDS 
Trường hợp không công nhận và cho thi hành 
Căn cứ pháp lý: Đ439 BLTTDS 
Các nguyên nhân từ chính bản án 
Bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật 
Hết thời hiệu thi hành án 
Nước ra bản án, quyết định đã đình chỉ việc thi hành án 
Trường hợp không công nhận và cho thi hành 
Căn cứ pháp lý: Đ439 BLTTDS 
Các nguyên nhân từ chính bản án 
Bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật 
Hết thời hiệu thi hành án 
Nước ra bản án, quyết định đã đình chỉ việc thi hành án 
Trường hợp không công nhận và cho thi hành 
Nguyên nhân xuất phát từ pháp luật Việt Nam: 
Tòa án đã ra bản án, quyết định không có thẩm quyền xét xử vụ việc dân sự đó theo pháp luật Việt Nam 
Trường hợp không công nhận và cho thi hành 
Nguyên nhân xuất phát từ pháp luật Việt Nam: 
Việc công nhận và cho thi hành trái với nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam 
Trường hợp không công nhận và cho thi hành 
Các nguyên nhân khác: các bên không được triệu tập hợp lệ, vụ án đã được giải quyết, thụ lý bởi Tòa Việt Nam hoặc đã có bản án của tòa nước ngoài khác được công nhận tại Việt Nam 
b. Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam 
Không phân biệt bên thi hành hay bên được thi hành mà chỉ có các đương sự 
Cũng đặt ra 2 loại yêu cầu: yêu cầu công nhận và yêu cầu không công nhận 
Tất cả các đương sự đều có quyền đặt ra một trong hai yêu cầu này 
 b. Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam 
Thủ tục giải quyết yêu cầu công nhận: Điều 432- 438 BLTTDS 
3. Công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài 
Khái niệm phán quyết của trọng tài nước ngoài 
Công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài tại Việt Nam 
Khái niệm phán quyết của trọng tài nước ngoài 
Theo Điều 3.11.12 Luật trọng tài thương mại 2010: 
11.  Trọng tài nước ngoài  là Trọng tài được thành lập theo quy định của pháp luật trọng tài nước ngoài do các bên thỏa thuận lựa chọn để tiến hành giải quyết tranh chấp ở ngoài lãnh thổ Việt Nam hoặc trong lãnh thổ Việt Nam. 
12 . Phán quyết của trọng tài nước ngoài  là phán quyết do Trọng tài nước ngoài tuyên ở ngoài lãnh thổ Việt Nam hoặc ở trong lãnh thổ Việt Nam để giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận lựa chọn. 
Những phán quyết của trọng tài nước ngoài là đối tượng của việc công nhận và cho thi hành 
Cơ sở pháp lý: điều 424 BLTTDS 
Công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài 
Cơ quan có thẩm quyền xem xét: 
Nộp đơn đến Bộ tư pháp hoặc đến Tòa án có thẩm quyền 
Tòa án có thẩm quyền xác định theo Điều 39.2.e BLTTDS 
Công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài 
Trình tự thủ tục: Điều 451- 458 BLTTDS 
Điều kiện công nhận và cho thi hành 
Không rơi vào một trong các trường hợp đặt ra ở điều 459 BLTTDS