Bài giảng Tin học đại cương - Chương 3, Phần 2: Giới thiệu sơ lược về mạng máy tính. Internet - Trần Phước Tuấn

1CHƯƠNG 1: Giới Thiệu Sơ Lược Về
Mạng Máy Tính-Internet
GV: Trần Phước Tuấn
EMAIL: tranphuoctuan.khoatoan.dhsp@gmail.com
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 2
Nội dung bài học
1. Cơ bản về mạng máy tính 
2. Mạng thông tin toàn cầu Internet 
3. Một số dịch vụ mạng cơ bản
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
5. Tìm kiếm thông tin trên Internet
6. Kết nối internet như thế nào
7. Hướng dẫn đăng ký tài khoản mail miễn phí
(yahoo mail, gmail)
26/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 3
• Mạng máy tính
• Một số khái niệm liên quan
– Giao thức mạng
– Địa chỉ IP
– Tên miền
• Mục đích của việc nối mạng
• Các thành phần cơ bản của một mạng máy tính
• Một số thiết bị mạng
• Phân loại mạng máy tính
1. Cơ bản về mạng máy tính
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 4
• Mạng máy tính là một tập hợp các máy tính 
và cá thiết bị khác, chúng sử dụng một giao 
thức mạng chung để chia sẻ tài nguyên với 
nhau nhờ các phương tiện truyền thông 
mạng
• Ví dụ: Chia sẽ máy in, chia sẽ dữ liệu trong 
mạng cục bộ
1. Cơ bản về mạng máy tính
Khái niệm Mạng máy tính
36/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 5
1. Cơ bản về mạng máy tính
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 6
• Giao thức 
– Việc chuyển dữ liệu từ máy tính này đến máy tính khác do mạng 
thực hiện thông qua những quy định thống nhất gọi là giao thức của 
mạng 
– Ví dụ: Giao thức IP,IPX, NetBIOS, 
• Địa chỉ IP 
– Là một con số 32-bit (4 nhóm 8 bit) dùng để xác định đối tượng 
nhận và gửi thông tin trên Internet (do nhà cung cấp dịch vụ quản 
lý)
– Ví dụ: 192.168.23.2
• Tên miền
– Được xem là tên giao dịch của công ty hay tổ chức trên mạng 
Internet được ánh xạ với một địa chỉ IP thông qua một DNS server
– Ví dụ: hcmup.edu.vn được ánh xạ với 222.255.77.2
1. Cơ bản về mạng máy tính
Một số khái niệm liên quan
46/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 7
• Chia sẻ tài nguyên như : File, Printer, 
Modem/Fax, Databases,..
• Quản lý thông tin một cách tập trung
• Tăng hiệu qủa công việc
• Xây dựng mô hình làm việc thống nhất
• Loại bỏ các thông tin thừa trùng lặp
• Cho phép xây dựng hệ thống phân bố mở
1. Cơ bản về mạng máy tính
Mục đích của việc nối mạng
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 8
• Phần cứng:
– Máy tính
– Thiết bị kết nối
– Cáp truyền dẫn
• Phần mềm:
– Hệ điều hành.
– Các trình ứng dụng mạng.
• Phần hệ thống:
– Phương thức truyền nhận thông tin
1. Cơ bản về mạng máy tính
Các thành phần cơ bản của mạng máy tính
56/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 9
• Ít nhất hai máy tính
• Một giao tiếp mạng trên mỗi máy: NIC (Network 
Interface Card)
• Một môi trường truyền: Thường là cáp, tuy nhiên 
có thể dùng các môi trường truyền không dây.
• Hệ điều hành mạng được cài đặt trên máy tính: 
LINUX, Windows, 
• Giao thức mạng: TCP/IP, NetBIOS, 
• Thông thường dùng hub, switch làm thiết bị trung 
tâm để kết nối các trạm làm việc
1. Cơ bản về mạng máy tính
Mạng máy tính đơn giản bao gồm
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 10
• Card mạng
• Hub
• Cap
• 
1. Cơ bản về mạng máy tính
Một số thiết bị mạng
66/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 11
1. Cơ bản về mạng máy tính
Phân loại mạng máy tính (về mặt địa lý)
• LAN – Mạng cục bộ (Local Area Networks) là mạng được lắp 
đặt trong một phạm vi tương đối nhỏ (trong một tòa nhà, 
khu trường học) với khoảng cách lớn nhất giữa các máy 
tính nút mạng chỉ trong vòng vài chục mét đến vài km trở lại
• MAN – Mạng đô thị (Metropolitain Area Networks) là mạng 
được lắp đặt trong phạm vi một đô thị hay một trung tâm 
kinh tế-xã hội có bán kính khoảng 100 km trở lại
• WAN – Mạng diện rộng (Wide Area Networks) có phạm vi 
vượt qua biên giới quốc gia thậm chí cả lục địa
• GAN – Mạng toàn cầu (Global Area Networks) có phạm vi trải 
rộng khắp các lục địa
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 12
• Mạng Internet xuất phát từ mạng ARPANET do tổ chức ARPA
(Advanced Research Projects Agency) của Mỹ thiết lập năm 
1969. 
• Mạng Internet là mạng của tất cả các mạng, Internet là một 
mạng công cộng kết nối hàng trăm triệu người trên thế giới. 
• Về mặt vật lý, mạng Internet sử dụng một phần của toàn bộ
các tài nguyên của các mạng viễn thông công cộng đang tồn 
tại
• Về mặt kĩ thuật, mạng Internet sử dụng tập các giao thức gọi 
chung là TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet 
Protocol)
2. Mạng thông tin toàn cầu Internet 
76/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 13
• DHCP: dịch vụ cấp phát địa chỉ IP
• File Server: chia sẽ dữ liệu (tập tin, thư mục)
• Print Server: chia sẽ máy in 
• Database Server: dịch vụ cơ sở dữ liệu
• DNS: chuyển đổi tên miền địa chỉ IP
• Web Server: dịch vụ web
• FTP Server: dịch vụ truyền, nhận file
• Mail Server: dịch vụ email (thư điện tử)
3. Một số dịch vụ mạng cơ bản
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 14
• Tim Berner Lee, 1989: HTML, WWW.
• Trang web (web page):
– Một dạng tài liệu được sử dụng phổ biến trên
Internet.
– Cho phép trình bày chữ, hình ảnh, âm thanh,
– HTML (Hyper Text Markup Language).
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
World Wide Web (WWW)
86/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 15
• Máy tính cung cấp tài liệu HTML web server.
• WWW = Tất cả web servers+ web pages.
• Website
– Web pages của một tổ chức, trường ĐH, cá nhân
– Trang chủ (home page) chứa link tới các trang khác 
thuộc website.
• WWW đã, đang và sẽ là dịch vụ phổ biến nhất 
trên Internet.
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
World Wide Web (WWW)
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 16
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
Máy tính có kết nối internet
Phần mềm duyệt web (web browser)
Điều kiện cần để truy cập Internet
96/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 17
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
Web
Browser
Web Server 
(hcmup)
Dẫn đường
trên Internet!!!
(
web address
Tôi cần trang web!
Tôi có trang web bạn cần!
Bạn cần trang web nào?
web pages
(trang web của ĐHSP. Tp.HCM)
Quy trình truy cập trang web
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 18
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
URL
Tên miền
Địa chỉ IP
10
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 19
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
Web page title
Web
page
Status bar
 Kích đúp chuột vào Internet Explorer trên màn hình để khởi động!
Back, Forward,
Stop, Refresh
Hyperlink
Web address
Go button
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 20
4. Sử dụng trình duyệt web Internet Explorer
• edu (education), ac 
(academic) : các trang web 
giáo dục.
• com (commercial): các
trang web thương mại.
• org (organization): các
trang web phi lợi nhuận.
• gov (government): các
trang web của chính phủ.
• mil (military): các trang
web của quân đội.
• net, biz, info,
• vn: Vietnam.
• uk: United Kingdom.
• au: Australia.
• ca: Canada.
• de: Germany.
• jp: Japan.
• cn: Chinese.
• hk: Hong Kong.
• th: Thailand.
• sg: Singapore.
• Riêng Mỹ không có đuôi:
(
Tên miền và đất nước
11
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 21
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
Đặt vấn đề
• Thông tin (information) 
trên Internet
– Bao trùm hầu hết các
lĩnh vực.
– Dung lượng khổng lồ.
– Tuy nhiên, chỉ 30% 
trong số đó là hữu ích.
– Không ai kiểm soát được
hết.
• Hướng giải quyết
– Search Engine.
– Danh bạ web.
– Từ điển bách khoa toàn
thư.
– Từ điển tra cứu khác.
– Catalog của thư viện.
– Các cơ sở dữ liệu tóm
tắt.
LÀM SAO ĐỂ CÓ THÔNG TIN CẦN THIẾT?
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 22
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
• Một vài SE:
– 
– 
– 
– 
– 
– 
– 
– 
– 
• Để tìm kiếm thông tin trên 
internet ta sử dụng các 
trang web chuyên cung cấp 
công cụ tìm kiếm (Search 
Engine)
• Dịch vụ “tìm kiếm địa chỉ
web theo yêu cầu” trên 
Internet:
– Người dùng nhập xâu tìm kiếm 
(Vd: “Japan Earthquake”).
– SE cung cấp danh sách trang 
web “liên quan”.
Công cụ tìm kiếm trên internet
12
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 23
Hãy So sánh các kết quả tìm được
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 24
• Lưu trang web
– File Save As
• Lưu hình ảnh
– Click chuột phải vào hình ảnh
– Chọn Save Picture As
• Download các tập tin
– Click chuột phải vào hyperlink 
của tập tin
– Chọn Save Target As
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
Lưu ảnh, trang web, 
13
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 25
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
Tìm hình ảnh Birthday & lưu vào máy tính
Xem minh họa việc lưu trang web 
và lưu ảnh trên trang web của GV
• Trên trang google bấm 
nút Hình ảnh (Images)
• Gõ vào ô nội dung tìm 
kiếm từ Birthday
• Chọn hình cần thiết
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 26
M + N
M OR N 
M - N
M + N - P
M and N
M not N
=
=
= M and N not P
5. Tìm kiếm thông tin trên internet
Phép toán logic trong tìm kiếm
14
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 27
6. Kết nối internet như thế nào
• Nhà cung cấp dịch vụ Internet 
(ISP - Internet Service Provider)
– America Online.
– VDC (VNPT).
– FPT, Viettel, Netnam,
• Máy tính gia đình, cơ quan, kết nối qua ISP
– Dial-up (quay số 1260/1269 bằng dây điện thoại)
– ADSL (kết nối internet tốc độ cao)
– Leased line (đường truyền thuê riêng – tốc độ ổn định)
– 
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 28
• Mở trình duyệt web
• Gõ vào thanh địa chỉ: 
gmail.com
• Bấm vào nút 
Sign Up for Gmail
• Điền đầy đủ thông tin theo 
yêu cầu cua Goolge
7. Hướng dẫn đăng ký tài khoản mail miễn phí
Đăng ký gmail
Đăng nhập
• Điền Username, Password
• Bấm nút Sign in
15
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 29
• Mở trình duyệt web
• Gõ vào thanh địa chỉ: 
mail.yahoo.com
• Bấm vào nút 
Sign Up
• Điền đầy đủ thông tin theo 
yêu cầu cua yahoo
7. Hướng dẫn đăng ký tài khoản mail miễn phí
Đăng ký yahoo mail
Đăng nhập
• Điền Yahoo! ID, Password
• Bấm nút Sign in
6/9/2008T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNGPage 30