Bài giảng Tiền tệ. Ngân hàng - Lê Thị Tuấn Nghĩa

PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 4
tiÒn tÖ – ng©n hµng
GV: PGS.TS. L£ THÞ TUÊn nghÜa
®T: (04)38522448; 0913388692
Email: lethituannghia@yahoo.com
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 5
Môc ®Ých cña m«n häc
¾N©ng cao kiÕn thøc lý thuyÕt vÜ m« nÒn t¶ng vÒ
tiÒn tÖ vµ Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng
vµ liªn hÖ thùc tÕ ViÖt Nam.
¾ Gióp ng−êi häc cã thÓ hiÓu vµ gi¶i thÝch ®−îc c¸c
biÕn ®éng vÒ tiÒn tÖ, ho¹t ®éng Ng©n hµng, vµ ¶nh
h−ëng cña nh÷ng biÕn ®éng nµy ®Õn c¸c biÕn sè
kinh tÕ vÜ m«.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 6
Néi dung m«n häc
M«n häc chñ yÕu nghiªn cóu những vÊn ®Ò c¬ b¶n
vÒ TiÒn tÖ, l¹m ph¸t, l·i suÊt, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ
vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan trong ®iÒu hµnh chÝnh
s¸ch tiÒn tÖ.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 7
Đánh giá kết quả
z Kiểm tra giữa môn (trắc nghiệm): 30%
z Thi hết môn (tự luận): 70% 
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 8
Néi dung chÝnh
1. Cung - cÇu tiÒn tÖ
2. L¹m ph¸t
3. L·i suÊt
4. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 9
C¸c tµi liÖu chñ yÕu
- TS T« Kim Ngäc, TS Lª ThÞ TuÊn NghÜa: ĐiÒu hµnh
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam- NXB thèng kª, 2008.
- Häc viÖn ng©n hµng: Gi¸o trình TiÒn tÖ - ng©n hµng -
NXB thèng kª, 2008.
- Frederic S. Miskin: TiÒn tÖ, Ng©n hµng vµ thÞ tr−êng tµi
chÝnh, B¶n dÞch tiÕng ViÖt, 1994
- Fredric S. Mishkin (2004), The Economics of Money, 
Banking, and Financial Markets, the seventh edition, 
Pearson - Addison Wesley 
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 10
cung cÇu tiÒn tÖ
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 11
Néi dung
1. Møc cÇu tiÒn tÖ
2. Møc Cung tiÒn tÖ
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 12
Yªu cÇu ®äc
- Chương 5, 7, giáo trình Tiền tệ - Ngân hàng, Học
viện Ngân hàng
- Chương 14, 15, 16 và 23, Tiền tệ, Ngân hàng và Thị
trường tài chính, F.Miskin
- Chapter 15, 16 and 22, The Economics of Money, 
Banking and Financial Markets.
- PhÇn 3 ®iÒu hµnh ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam.
- IMF Country Report No. 07/386 - Vietnam: 
Statistical Appendix
www.imf.org
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 13
1. Mức cầu tiền tệ
(MD - money demand)
¾ C¸c häc thuyÕt vÒ møc cÇu tiÒn tÖ
¾ Khái niệm MD
¾ Thành phần MD
¾ Các nhân tố ảnh hưởng đến MD
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 14
C¸c häc thuyÕt vÒ møc cÇu tiÒn
Lý thuyết số lượng tiền tệ đơn giản của Irving 
Fisher
Trường phái Cambridge 
Thuyết ưa thích tính lỏng của Keynes
ThuyÕt dù trữ cña Baumol -Tobin
Thuyết số lượng tiền tệ hiện đại của Milton 
Friedman 
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 15
Yªu cÇu
- ThÊy ®−îc sù kh¸c nhau trong mçi häc
thuyÕt vÒ thµnh phÇn vµ c¸c yÕu tè ¶nh
h−ëng ®Õn MD
- ViÖc vËn dông c¸c häc thuyÕt nµy
trong ho¹t ®éng thùc tiÔn
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 16
Lý thuyết số lượng TT đơn giản của
Irving Fisher – søc mua cña TT (1911)
- Là học thuyết xác định giá trị của tổng thu nhập
- Phương trình trao ®æi
M x V = P x Y 
+ M: tổng lượng tiền tệ
+ V: tốc độ chu chuyển tiền tệ
+ P: mức giá cả của nền kinh tế
+ Y: tổng thu nhập thực tế của nền kinh tế
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 17
- Trong thời gian ngắn
V, Y không thay đổi
nên khi M biến động
- -> P biến động
1 . .dM PY
V
=
. .dM k PY=
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 18
Fhisher cho rằng
- Công chúng nắm giữ tiền mặt chỉ vì nhu cầu
giao dịch. 
- Cầu tiền giao dịch tỷ lệ thuận với thu nhập
danh nghĩa theo hÖ sè k.
- MD không chịu ảnh hưởng bởi lãi suất khi giả
thiết V không đổi.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 19
Trường phái Cambrigde (Anh)
- Cơ bản nhất trí với
quan điểm của
Fhisher về mối quan
hệ giữa MD và thu
nhập dạnh nghĩa theo
công thức
. .dM k P Y=
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 20
- Khác Fhisher:
+ Thµnh phÇn MD:
. cầu giao dịch, phụ thuộc PY (tõ C/n Phương
tiện trao đổi cña TT) 
. cầu tài sản, cũng phụ thuộc PY (tõ C/n 
Phương tiện tích luỹ giá trị cña TT) 
+ Không loại trừ ảnh hưởng của lãi suất đến
MD
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 21
Lý thuyết ưa thích tính lỏng của
Keynes (1936)
Tõ 3 động cơ giữ tiền =>Thành phần MD:
+ Nhu cầu giao dịch: phụ thuộc PY
+ Nhu cầu dự phòng: phụ thuộc nhu cầu giao
dịch dự tính và PY
+ Nhu cầu tích lũy giá trị trong đó tiền được giữ
như 1 phần của TS
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 22
Keynes giả thiết TS của công chúng chia làm 2 
loại:
. Tiền: lãi suất = 0
. Trái phiếu: LS > 0
=> Sự biến động của mức cầu tích luỹ có mối
tương quan nghịch với LS
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 23
z Keynes phân biệt mức cầu tiền thực tế
(MD/P) và mức cầu tiền danh nghĩa.
-> hàm cầu tiền thực tế là hàm số của LS (i) và
Y
MD/P = f (i, Y)
- +
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 24
z Cho rằng V không
đứng yên, mà biến
động theo các chuyển
động của LS
-> i tăng -> f (i, Y) giảm -> 
V tăng (V chịu ảnh
hưởng của LS) 
( )
.
,
PY YV
M f Y i
= =
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 25
ThuyÕt dù trữ cña
Baumol -Tobin (1952)
z Giống Keynes:
- Cho rằng có 3 động cơ giữ tiền, MD chịu ảnh
hưởng bởi thu nhập
- V không đứng yên -> thu nhập danh nghĩa có
thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố khác nhiều hơn
yếu tố tiền tệ
- Cầu đầu tư có liên hệ âm với LS
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 26
z Khác Keynes: 
- Cầu giao dịch và cầu dự phòng phụ thuộc
vào:
+ Chi phí cơ hội của việc nắm giữ tiền là LS (-)
+ Chi phí giao dịch chuyển trái phiếu ra tiền (+)
- Nhu cầu đầu tư không chỉ phụ thuộc vào lãi
suất mà còn phụ thuộc vào mức rủi ro
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 27
mức cầu tiền bình quân
.
2.
d T bM
i
=
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 28
Æ
Mức cầu tiền giao dịch bình quân quan hệ
thuận chiều với mức thu nhập T 
MD giảm đi khi lãi suất tăng lên do chi phí cơ
hội của việc giữ tiền mặt tăng lên.
MD sẽ tăng lên khi chi phí chuyển đổi TSTC 
sang tiền mặt tăng lên.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 29
Lý thuyết số lượng tiền tệ hiện
đại của Milton Friedman (1956)
z Cầu tiền tệ bị ảnh hưởng bởi những nhân tố ảnh
hưởng đến nhu cầu các tài sản -> áp dụng học
thuyết về cầu tài sản vào tiền tệ.
⇒ MD phụ thuộc vào nhiều yếu tố -> xây dựng nên
hàm cầu tiền thực tế
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 30
z (M/P)d = f [ Yp, (rb-rm), (re- rm), (Πe - rm)].
+ - - -
z Trong ®ã:
Yp: tµi s¶n hay møc thu nhËp th−êng xuyªn
rm: l·i suÊt cña tiÒn tÖ
rb: l·i suÊt cña tr¸i phiÕu
re: møc sinh lêi cña cæ phiÕu
Πe : møc l¹m ph¸t kú väng.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 31
9 Thu nhập là yếu tố thường xuyên và là yếu
tố đầu tiên quyết định đến MD. Cầu tiền
thực tế có mối quan hệ thuận chiều với
mức thu nhập thường xuyên.
9 Các chủ thể kinh tế có thể giữ của cải dưới
nhiều hình thức -> Tiền và hàng hoá có thể
thay thế cho nhau
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 32
9 Không coi lợi tức dự tính của tiền mặt = 0 
mà >0: khi LS trái phiếu tăng -> LS gửi
thanh toán tăng
9 L·i suÊt Ýt cã ¶nh h−ëng ®Õn MD
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 33
Khái niệm MD
MD là số lượng tiền tệ
mà dân chúng, 
các doanh nghiệp, 
các tổ chức xã hội, các cơ quan Nhà nước
cÇn nắm giữ
nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và bảo toàn giá
trị
trong điều kiện giá cả và các biến số vĩ mô cho
trước.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 34
™ MD lµ yÕu tè mang tÝnh kh¸ch quan
™ Nhu cầu n¾m giữ tiÒn xuÊt ph¸t tõ c¸c
chøc năng cña TT:
- Chøc năng ph−¬ng tiÖn trao ®æi -> Nhu cÇu
tiªu dïng trong hiÖn t¹i
- Chøc năng ph−¬ng tiÖn tÝch luü gi¸ trÞ -> 
Nhu cÇu tiªu dïng trong t−¬ng lai
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 35
Thành phần MD
Mức cầu tiền giao dịch
Mức cầu tiền dự phòng
Mức cầu tiền đầu tư
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 36
Mức cầu tiền giao dịch
- Mức cầu tiền giao dịch là nhu cầu nắm giữ
tiền với tư cách là phương tiện trao đổi
nhằm phục vụ cho nhu cầu giao dịch hàng
ngày của các chủ thể kinh tế trong xã hội.
- Thể hiện dưới hình thức tiền mặt hoặc tiền
gửi không kỳ hạn tại NH.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 37
Mức cầu tiền dự phòng
Là nhu cầu tiền tệ nhằm đáp ứng các khoản chi 
tiêu không dự tính trước được.
-> Những sự biến động của chính sách kinh tế
vĩ mô, môi trường kinh tế, tình trạng thất
nghiệp và kết cấu dân cư có ảnh hưởng
đến mức cầu dự phòng
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 38
Mức cầu đầu tư (tích luỹ)
z Là lượng tiền cần nắm giữ nhằm quản lí tài sản
một cách linh hoạt và có hiệu quả
z Nhu cầu đầu tư được quyết định bởi sự so sánh
mức sinh lời và mức rủi ro của tiền tệ và các tài
sản khác:
- TT có mức sinh lời thấp nhưng tính lỏng cao và
mức rủi ro thấp
- TS khác có mức sinh lời cao hơn nhưng tính lỏng
thấp và mức rủi ro cao.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 39
Các nhân tố ảnh hưởng đến MD
¾ Thu nhËp thùc tÕ (thuËn)
¾ Møc gi¸ c¶ (thuËn)
¾ Tèc ®é l−u th«ng tiÒn tÖ (nghÞch)
¾ Møc l·i suÊt thÞ trường (nghÞch)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 40
ĐƯỜNG CẦU TIỀN
Đường cầu tiền (MD) 
có dạng dốc xuống
hàm ý lãi suất càng
cao, nhu cầu nắm
giữ tiền giảm xuống
và ngược lại. 
M
i
MD
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 41
2. Mức cung tiền tệ (MS)
™ Khái niệm MS
™ Đo lường MS
™Quá trình cung ứng tiền của hệ thống NH
™ Các nhân tố ảnh hưởng đến MS
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 42
Khái niệm MS
MS lµ khèi l−îng tiÒn tÖ thùc tÕ cã trong
l−u th«ng do c¸c chñ thÓ kinh tÕ phi 
ng©n hµng n¾m giữ
=>Thành phần của mức cung tiền phải
có tính lỏng, có tác động tới thu nhập
danh nghĩa và NHTW có thể kiếm soát
được.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 43
Thành phần MS (Đo lường MS)
MS hÑp MS réng
1M
2M
C D
T
B
0M
1M
0M
1M
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 44
- Các khối tiền được kết cấu theo
nguyên tắc:
+ Tính lỏng của các TSTC giảm
dần.
+ Danh mục các TSTC đa dạng
hơn.
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 45
zMS hÑp gièng nhau ë c¸c n−íc
zMS réng kh¸c nhau giữa c¸c n−íc, phô
thuéc vµo: 
9 Sù ph¸t triÓn TTTC
9Kh¶ năng kiÓm so¸t MS cña NHTW
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 46
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 47
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 48
Đo l−êng møc cung tiÒn tÖ cña VN
M1
TiÒn göi tiÕt kiÖm
TiÒn göi cã kú h¹n
Kú phiÕu, tr¸i phiÕu
do NH trung gian ph¸t
hµnh
tiÒn mÆt
l−u th«ng
ngoµi hÖ
thèng ng©n
hµng
TiÒn göi
kh«ng kú
h¹n
Kh¸cM3M2M1M0
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 49
z M1,M2 (nghìn tỷ đ) VN
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 50
425,4404,9330,1257,2217,7M1
144,3
281,7
109,7
172,0
137,4
267,5
114,9
152,6
114,1
216
92,8
123,2
94,9
162,3
69,8
92,5
77,3
140,2
53,7
86,5
C
D:
-VND
-Ngoại tệ
782,9690,7532,3411,2329,1M2
367,7
357,9
9,8
292
285,4
6,6
207,2
200,8
6,4
158,4
153,8
4,6
114,6
107,5
7,1
T:
-VND
-Ngoại tệ
6/20062005200420032002
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 51
Quá trình cung ứng tiền
cña hÖ thèng NH
a. NHTW ph¸t hµnh tiền T¦ (MB)
b. Hệ thống NHTM t¹o tiÒn göi
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 52
a. NHTW ph¸t hµnh tiền T¦ (MB)
- MB do NHTW ®éc quyÒn ph¸t hµnh
- Hình thøc tån t¹i: 
MB = C + R
= C + Rd + Re 
= C + TM t¹i quÜ NHTM + TiÒn göi cña NHTM t¹i 
NHTW
MB = TiÒn mÆt NHTW ®· ph¸t hµnh + TiÒn göi cña
NHTM t¹i NHTW
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 53
Dù tÝnh khèi l−îng tiÒn cÇn ph¸t hµnh thªm kú
kÕ ho¹ch: 
B−íc 1: Mt* = Pt*+ Qt* - Vt*.
Trong ®ã:
- Mt*: tèc ®ộ tăng tiÒn cung øng, 
- Pt* : møc biÕn ®éng gi¸ dù tÝnh, 
- Qt*: tèc ®ộ tăng tr−ëng KT dù tÝnh, 
- Vt*: sù biÕn ®éng tèc ®é l−u th«ng TT dù
tÝnh
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 54
B−íc 2: ∆MSt = MS(t-1) x Mt*
B−íc 3: ∆MBt = ∆MSt /mt
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 55
Kªnh phát hành tiÒn: 4 kªnh
cho vay NSNN 
cho vay các NHTG 
¾ C¬ sè tiÒn cho vay (DL – Discout loan) 
Qua Nghiệp vụ thị trường mở
Qua thị trường ngoại hối
¾ C¬ sè tiÒn kh«ng cho vay
=> Bảng cân đối TT đầy đủ và rút gọn của
NHTW
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 56
SOURCE: Data from Federal Reserve Bulletin, April 2001, Board of Governors of the Federal Reserve System.
100.0%$596.1
Total Liabilities & 
Capital100.0%$596.1Total Assets
2.2%13.7Equity Capital 7.1%42.3Other Assets
97.8%582.4Total Liabilities1.7%10.0Cash Items in Process of Collection
0.8%4.5Other Liabilities2.6%15.5Foreign Currency Assets
1.3%7.8Deferred Credit Items2.0%12.2Gold & SDR Certificates
0.9%5.3U.S. Treasury Deposits0.1Loans to Depository Institutions
2.6%15.4Bank Reserve Deposits
92.2%$549.4Federal Reserve Notes86.6%$516.0U.S. Treasury Securities
% 
TOTAL DollarsLIABILITY + EQUITY% TOTAL DollarsASSET
LIABILITIES AND CAPITALASSETS
(A) THE FEDERAL RESERVE SYSTEM ($ BILLIONS, AS OF JANUARY 31, 2001)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 57
SOURCE: Data from Federal Reserve Bulletin, April 2001, Board of Governors of the Federal Reserve System.
100.0%$596.1
Total Liabilities & 
Capital100.0%$596.1Total Assets
2.2%13.7Equity Capital 7.1%42.3Other Assets
97.8%582.4Total Liabilities1.7%10.0Cash Items in Process of Collection
0.8%4.5Other Liabilities2.6%15.5Foreign Currency Assets
1.3%7.8Deferred Credit Items2.0%12.2Gold & SDR Certificates
0.9%5.3U.S. Treasury Deposits0.1Loans to Depository Institutions
2.6%15.4Bank Reserve Deposits
92.2%$549.4Federal Reserve Notes86.6%$516.0U.S. Treasury Securities
% 
TOTAL DollarsLIABILITY + EQUITY% TOTAL DollarsASSET
LIABILITIES AND CAPITALASSETS
(A) THE FEDERAL RESERVE SYSTEM ($ BILLIONS, AS OF JANUARY 31, 2001)
THE CONSOLIDATED BALANCE SHEETS OF THE FEDERAL RESERVE SYSTEM, ESCB AND THE BANK OF JAPANBảng cân đối hất của Fed
(A) Dự trữ liên bang (tỷ $, ngày 31/01/2001)
Tài sản có Tài sản nợ và vốn
Tài sản có
Chứng khoán kho bạc Mỹ
% 
Tổng
Khoản vay cho các tổ chức lưu ký
Vàng và chứng chỉ SDR
Tải sản ngoại tệ
Tiền mặt trong quá trình thu hồi
Tài sản khác
Tổng có
Tiền mặt
Lưu ký dự trữ ngân hàng
Lưu ký kho bạc Mỹ
Khoản tín dụng trả chậm
Nợ khác
Tổng nợ
Vốn cổ đông
Nợ + vốn tự có
% 
Tổng
Tổng nợ & vốn
Nguồn: ữ liệu từ bản tin Fed, tháng 4/2001, Hội đồng Thống Đốc của Fed
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 58
Cơ sở tiền tệ của Fed
Sử dụng bảng cân đối kế toán của Fed vào ngày 31/01/2001 
USD)
Tài sản nợ
Tiền trong lưu thông = 549.4
Dự trữ ngân hàng = 15.4
Tổng MB = 564.8
Tài sản có
Bù đắp cho chính phủ 516 - 5.3 = 510.7
Bù đắp cho các ngân hàng = 0.1
Bù đắp ngoại tệ 12.2 + 15.5 = 27.7
Mục khác 10+42.3-7.8-4.5-13.7 = 26.3
Tổng = 564.8
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 59
MB vµ nguån ®èi øng cña
NHNN VN (nghÌN tỷ Đ)
-49,717,8- C¸c kho¶n kh¸c rßng
10,48,0- Cho TCTD vay
-25,0-6,9- Cho CP vay rßng
332,7211,9- TS cã ngo¹i tÖ rßng
268,4230,8Nguån ®èi øng
86,063,4TiÒn göi cña c¸c TCTD
182,4167,4TM l−u th«ng ngoµi NH
268,4230,8MB
6/20072006
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 60
MB và nguồn đối ứng Việt Nam ngày
31tháng 8 năm 2009 (1000 tỷ VND)
Nguồn đối ứng MB (Bên sử dụng)
NFA (Tài sản ng. tệ ròng)
=312
G (Nợ của chính phủ)
= 10
B (Nợ của Ngân hàng)
= 15
O (Mục khác)
= 26
----------------
MB=NFA+G+B+O =363
MB (Bên nguồn)
C (Tiền mặt) =298
R (Dự trữ bắt buộc +TG thanh
toán) = 65
---------------
MB =C+R = 363
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 61
Tỷ trọng MB 
MB Nguồn
82%
18%
Currency
Banks Reservers
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 62
b. Hệ thống NHTM t¹o tiÒn göi
z Các chức năng của NHTM
Thủ quĩ Trung gianTín dụng
Trung gian
Thanh toán
Tạo tiền gửi
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 63
Hệ thống NHTM có khả năng tạo ra khoản tiền
gửi mới gấp nhiều lần so với lượng tiền
NHTW mới phát hành thêm (MB), làm cho
lượng tiền cung ứng tăng lên theo hệ số gia
tăng tiền tệ (m)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 64
Cân đối tài sản của NHTM
- TS có khác
- V chủ sở hữu- Đầu tư CK
- V Đi vay- Cho vay
- V Tiền gửi- Ngân quĩ
NV bên nợ (Nguồn vốn)VN bên có (S.dụng vốn)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 65
M1
zM1 = C+ D
zM1 = MB.m1
1
1
d e
cm
r r c
+= + +
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 66
M2
z M2 = C+D+T+B
z M2 = MB.m2
2
1
.d e t
c t bm
r r c t r
+ + += + + +
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 67
150
200
250
300
350
400
450
D e
z . 0
6
J a
n . 0
7
F e
b . 0
7
M a
r z
0 7
A p
r . 0
7
J u
n . 0
7
J u
l . 0
7
A u
g .
0 7
S e
p .
0 7
O k
t . 0
7
D e
z . 0
7
J a
n . 0
8
F e
b . 0
8
M a
r z
0 8
A p
r . 0
8
M a
i 0 8
J u
n . 0
8
J u
l . 0
8
A u
g .
0 8
O c
t . 0
8
N o
v . 0
8
D e
z . 0
8
J a
n . 0
9
F e
b . 0
9
M a
r z
. 0 9
A p
r . 0
9
M a
i 0 9
J u
n . 0
9
J u
l . 0
9
A u
g .
0 9
MB
C
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 68
Hệ số nhân tiền tệ m1
1.55
1.60
1.65
1.70
1.75
1.80
1.85
(1+C/AD)/(C/AD+R/AD)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 69
Hệ số nhân tiền tệ m2
3.00
4.00
5.00
6.00
Dez.06 Feb.07 Apr.07 Jul.07 Sep.07 Dez.07 Feb.08 Apr.08 Jun.08 Aug.08 Nov.08 Jan.09 Marz.09 Mai09 Jul.09
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 70
200
250
300
350
400
450
Dez.06 Marz07 Jul.07 Okt.07 Feb.08 Mai08 Aug.08 Dez.08 Marz.09 Jun.09
1.50
1.55
1.60
1.65
1.70
1.75
1.80
1.85
Cơ sở tiền tệ 1000 tỷ VND Hệ số nhân tiền tệ m1
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 71
Các nhân tố ảnh hưởng đến MS
1. MB (+)
- NHTW quyết định phát hành tiền
- Yêú tố ảnh hưởng đến mức độ chủ động của NHTW 
trong việc cung ứng và kiểm soát MB:
+ Tình trạng NSNN và mức độ độc lập của NHTW
+ Sự phụ thuộc về vốn của NHTM vào NHTW
+ Cơ chế tỷ giá
+ Sự phát triển của TTTC
Mức độ kiểm soát MB của NHNN Việt Nam?
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 72
2. Hệ số nhân tiền
* m1 (+)
Nhân tố ảnh hưởng m1: c (-); rd (-); re (-)
* m2 (+)
Nhân tố ảnh hưởng m2: c (-); rd (-); re (-)
rt (-); t (+); b (+)
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 73
z NHTW kiểm soát trực tiếp: rd, rt
z NHTW không thể kiểm soát trực tiếp: re,c,t,b
Mức độ kiểm soát MS của NHNN Việt
Nam?
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 74
74
Cơ chế tỷ giá
z Cơ chế tỷ giá áp dụng từ t2/1999: hàng
ngày làm việc, SBV thông báo tỷ giá bình
quân VND/USD trên thị trường ngoại tệ
liên ngân hàng và biên độ dao động. 
z Thay ®æi biªn ®é dao ®éng tû gi¸:
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 75
± 3%Từ 26/11/2009
± 5%24/3/09 - 25/11/09
± 3%6/11/08 - 23/3/09
± 2%27/6/08- 6/11/08
± 1%10/3/08 - 26/6/08 
± 0,75%1/2008 - 9/3/2008
± 0,5%1/2007 - 12/2007
± 0,25%7/2002 - 12/2006
0,1%2/1999 - 6/2002
Biªn ®éThêi gian
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 76
TIỀN GỬI NGOẠI TỆ/M2 ở Việt Nam (%)
TG ngoại tệ/M2
20
23 24
28
31.6
33
28.6
23.6 24.3 23.2 23.7
19.2 20.4
0
5
10
15
20
25
30
35
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 7777
MỨC TĂNG M2 DỰ KIẾN VÀ
THỰC TẾ
17
38
23 22 23 22 22 23 23
20
39.3 39
23.7
17.7
24.94 24.9
22
33.59
36.9
19.5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Tăng M2 dự kiến Tăng M2 thực tế
PGS.TS. LE THI TUAN NGHIA 78
Ý nghĩa của việc nghiên cứu cung - cầu tiền
trong điều hành CSTTcủa NHTW?