Bài giảng Thị trường và định chế tài chính - Bài 9: Thị trường phái sinh - Nguyễn Văn Định
Đặc điểm Hợp đồng Kỳ hạn
Thỏa thuận mua bán một loại chứng khoán nào tại một thời điểm xác định trong tương lai
Thỏa thuận hiện tại về:
Loại chứng khoán
Số lượng chứng khoán (thường rất lớn)
Giá chứng khoán – giá kỳ hạn
Kỳ hạn (từ hiện tại đến thời điểm xác định trong tương lai)
Diễn ra giữa các tổ chức đầu tư
Quy mô giao dịch lớn và khác nhau tùy theo giao dịch
Diễn ra thông qua các phương tiện giao dịch điện tử: internet, telex
Kỳ hạn khác nhau theo nhu cầu các bên giao dịch
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thị trường và định chế tài chính - Bài 9: Thị trường phái sinh - Nguyễn Văn Định", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Bài giảng Thị trường và định chế tài chính - Bài 9: Thị trường phái sinh - Nguyễn Văn Định
Thị trường phái sinh Hợp đồng Kỳ hạn và Hợp đồng Tương lai Đặc điểm Hợp đồng Kỳ hạn Thỏa thuận mua bán một loại chứng khoán nào tại một thời điểm xác định trong tương lai Thỏa thuận hiện tại về: Loại chứng khoán Số lượng chứng khoán (thường rất lớn) Giá chứng khoán – giá kỳ hạn Kỳ hạn (từ hiện tại đến thời điểm xác định trong tương lai) Đặc điểm Hợp đồng Kỳ hạn Diễn ra giữa các tổ chức đầu tư Quy mô giao dịch lớn và khác nhau tùy theo giao dịch Diễn ra thông qua các phương tiện giao dịch điện tử: internet, telex Kỳ hạn khác nhau theo nhu cầu các bên giao dịch Đặc điểm Hợp đồng tương lai Các hợp đồng tương lai là loại chứng khoán phái sinh Chứng khoán phái sinh Là chứng khoán có giá trị phụ thuộc vào biến động giá trị của chứng khoán gốc Giá cả liên quan chặt chẽ đến các yếu tố tác động đến giá cả chứng khoán giao ngay Ví dụ, giá tương lai trái phiếu phụ thuộc vào thị trường trái phiếu giao dịch thanh toán ngay Đặc điểm Hợp đồng tương lai Thỏa thuận chuẩn hóa về việc giao dịch một công cụ tài chính với mức giá xác định tại ngày xác định trong tương lai Giá cả được xác định bởi các bên giao dịch hợp đồng chuẩn đối với Chứng khoán giao dịch Ngày giao dịch Hình thức giao dịch tài sản Được giao dịch trên thị trường có tổ chức (sàn giao dịch), tính thanh khoản cao và thanh toán được bảo đảm Đặc điểm Hợp đồng tương lai Các thành viên sàn giao dịch các hợp đồng trên sàn Các sàn giao dịch ở Mỹ: Chicago Board of Trade and Chicago Mercantile Exchange Chỉ có các thành viên mới có quyền giao dịch Commission brokers Floor traders Các bước giao dịch Hợp đồng tương lai Lập tài khoản với số ký quỹ ban đầu Duy trì số ký quỹ khi được yêu cầu Đặt lệnh trên sàn Mở giao dịch outcry Chức năng của trung tâm thanh toán Thanh toán biến động giá hàng ngày (market-to-market) Mục đích giao dịch Kỳ hạn và Tương lai Đầu cơ Giao dịch với mục tiêu kiếm lợi nhuận từ biến động giá của hợp đồng Không có trạng thái mở ban đầu Phòng ngừa rủi ro (hedging) Loại trừ hoặc hạn chế rủi ro Có trạng thái mở, trung hòa trạng thái để loại bỏ rủi ro Định giá Hợp đồng tương lai về tài chính Giá cả hợp đồng tương lai liên quan đến giá cả chứng khoán theo hợp đồng Quan hệ nghịch biến giữa giá chứng khoán và lãi suất cũng áp dụng cho giá Hợp đồng tương lai Giá hợp đồng tương lai phản ánh giá mong đợi của chứng khoán theo hợp đồng hoặc chỉ số tại ngày thanh toán Các yếu tố tác động đến giá chứng khoán theo hợp đồng cũng tác động đến giá Hợp đồng tương lai Tác động của chi phí và lợi ích cơ hội Đầu cơ lãi suất bằng Hợp đồng tương lai Long position - Mua Hợp đồng tương lai Chiến lược được áp dụng nếu nhà đầu cơ dự đoán lãi suất giảm và giá trái phiếu tăng Mua một hợp đồng tương lai và nếu giá hợp đồng tăng cao hơn giá đồng ý mua theo hợp đồng, tiền chệnh lệch hợp đồng được chuyển vào tài khoản nhà đầu cơ hàng ngày Ngược lại, nếu lãi suất tăng, giá trái phiếu giảm, nhà đầu cơ sẽ chịu lỗ và tiền bị chuyển khỏi tài khoản với giá trị chênh lệch tương ứng Kết quả có thể của Đầu cơ hợp đồng tương lai a a S 0 S 0 Lãi/lỗ từ mua HĐ tương lai Lãi/lỗ từ bán HĐ tương lai Giá HĐ Tương lai tại ngày đến hạn Giá HĐ Tương lai tại ngày đến hạn Đầu cơ lãi suất bằng Hợp đồng tương lai Short position – bán Hợp đồng tương lai Chiến lược được áp dụng nếu nhà đầu cơ dự đoán lãi suất tăng và giá trái phiếu giảm Bán một hợp đồng tương lai và kết thúc trạng thái bằng mua lại hợp đồng này Nếu lãi suất tăng, giá mua hợp đồng và kết thúc trạng thái giảm thấp hơn giá bán ban đầu của hợp đồng, nhà đầu cơ cơ lãi Nhà đầu cơ thua lỗ nếu lãi suất giảm Kết thúc trạng thái Hợp đồng tương lai Phần lớn các bên mua và bán hợp đồng tương lai không thực hiện hợp đồng trên thức tế về tài sản khi đến hạn Họ có thể chấm dứt trạng thái bất kỳ lúc nào trước khi đến hạn Giao dịch đối ngược hoặc kết thúc trạng thái thực hiện cho đến ngày đến hạn Giao dịch cùng hợp đồng với cùng tháng đến hạn để mở và kết thúc trạng thái Trách nhiệm phải bù trừ chênh lệch khi kết thúc trạng thái Kết thúc trạng thái Hợp đồng tương lai Ví dụ Mở trạng thái với việc bán một Hợp đồngTín phiếu kho bạc giao tháng 6, Đóng trạng thái bằng mua một Hợp đồngTín phiếu kho bạc giao tháng 6 Mở trạng thái với việc mua một Hợp đồngTín phiếu kho bạc giao tháng 6, Đóng trạng thái bằng bán cùng một Hợp đồngTín phiếu kho bạc giao tháng 6 Lãi hoặc lỗ của trạng thái phụ thuộc vào chênh lệch giữa giá mua và giá bán Bù trừ hàng ngày tại sàn giao dịch Phòng ngừa rủi ro lãi suất bằng Hợp đồng tương lai Sử dụng hợp đồng tương lai lãi suất tạo nên một vị thế phòng ngừa rủi ro bán (short hedge) Bên cần phòng ngừa bị chịu ảnh hưởng bởi lãi suất tăng Ngân hàng thường sử dụng nguồn tiền ngắn hạn để tài trợ tài sản dài hạn Tác động khi lãi suất tăng: Cần phải tái tài trợ trước khi khoản đầu tư được định giá lại Phòng ngừa rủi ro lãi suất bằng Hợp đồng tương lai Phòng ngừa rủi ro lãi suất bằng Hợp đồng tương lai (short hedge) Bán Hợp đồng tương lai có các đặc điểm tương tự như chứng khoán được phòng ngừa rủi ro Nếu lãi suất tăng, bên phòng ngừa rủi ro kết thúc trạng thái với một khoản lãi trên thị trường Tương lai bù trừ với trạng thái lỗ trên thị trường giao ngay (chênh lệch lãi suất bị giảm) Nếu lãi suất giảm, bên phòng ngừa có chênh lệch lãi suất tăng trên thị trường giao ngay, khoản này bị bù trừ bởi khoản lỗ trạng thái Hợp đồng tương lai Phòng ngừa rủi ro lãi suất bằng Hợp đồng tương lai Sử dụng hợp đồng tương lai lãi suất tạo nên một vị thế phòng ngừa rủi ro mua (long hedge) Phòng ngừa ảnh hưởng bởi lãi suất giảm Kế hoạch mua chứng khoán nợ trong vài thánh tới, nếu lãi suất giảm, giá trái phiếu tăng – Mua Tương lai chốt được mức giá trái phiếu sẽ mua Ngân hàng cấp các khoản vay có lãi suất điều chỉnh định kỳ 6 tháng bằng các CDs có thời hạn 2 nắm – mua Hợp đồng Tương lai sẽ chốt được lãi suất duy trì chênh lệch lãi suất Bên phòng ngừa sử dụng trạng thái Tương lai để bù trừ các khoản lỗ/lãi – chốt chênh lệch giá Hợp đồng tương lai chỉ số trái phiếu Các hợp đồng tương lai chỉ số trái phiếu Muni-bond index futures (MBI) Bond buyers index Sử dụng các hợp đồng này để phòng ngừa rủi ro Công ty bảo hiểm có kế hoạch mua danh mục trái phiếu trong thời gian tới, lãi suất giảm làm tăng giá trái phiếu Ngân hàng đầu tư bảo lãnh phát hành trái phiếu, nếu lãi suất giảm, giá trái phiếu tăng sẽ ảnh hưởng Vị thế tạo khoản lãi Tương lai nếu giao dịch giao ngay lỗ Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Các loại Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Có một số loại Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu được giao dịch tại Chicago Board of Trade và Chicago Mercantile Exchange Các cổ phiếu theo chỉ số không giao dịch trên thực tế để đổi lấy thành toán Giá của hợp đồng bằng chỉ số nhân với giá trị cụ thể của hợp đồng Ví dụ, Hợp đồng tương lai Chicago Merc S&P bằng giá trị chỉ số S&P nhân $250 Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Giá trị các hợp đồng tương lai có mối quan hệ tương quan chặt chẽ đến giá trị các chứng khoán tring chỉ số Sự khác biệt hay ưu/nhược điểm của việc nắm giữ chỉ số so với nắm giữ hợp đồng tương lai chỉ số Trong một số trường hợp, có thể kiếm lợi nhuận arbitrage Các nhân tố được thị trường theo dõi bao gồm tất cả các yếu tố có thể tác động đến giá trị chứng khoán theo chỉ số Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Đầu cơ với Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Vốn hóa dựa vào kỳ vọng không cần đủ tiền để thực mua các cổ phiếu trong chỉ số Mong đợi tăng giá cổ phiếu trong danh mục, mua Tương lai danh mục, tạo nên lãi/lỗ đòn bẩy với khoản đầu tư nhỏ. Hedging với Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Phòng ngừa rủi ro thị trường của một trạng thái hiện hữu mở Quản lý Quỹ hưu trí với các khoản thu hàng năm bán các Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu để chốt thu nhập Các rủi ro giao dịch Hợp đồng Tương lai Rủi ro thị trường Rủi ro cơ sở Rủi ro thanh khoản Rủi ro tín dụng Rủi ro thanh toán Rủi ro hoạt động Các rủi ro giao dịch Hợp đồng Tương lai Rủi ro thị trường Các nhà đầu cơ lỗ hay lãi dựa vào thay đổi giá trị thị trường của các hợp đồng tương lai Các nhà phòng ngừa rủi ro không chịu ảnh hưởng này Rủi ro cơ sở Giá cả hợp đồng tương lai không khác nhau chính xác như cách thức khác nhau của giá cả tài sản theo hợp đồng Sự tương quan của giá hợp đồng và giá tài sản tác động đến khả năng phòng ngừa rủi ro thị trường Các rủi ro giao dịch Hợp đồng Tương lai Quản lý rủi ro cơ sở Xác định hợp đồng tương lai có biến động giá liên quan đến biến động giá của tài sản theo hợp đồng Phòng ngừa rủi ro chéo liến quan đến của dụng một hợp đồng tương lai của tài sản khác với tài sản cần phòng ngừa rủi ro, ví dụ, phòng ngừa rủi ro tín phiếu công ty bằng hợp đồng tương lai tín phiếu kho bạc Rủi ro thanh khoản Sự méo mó của giá cả một hợp đồng nếu giao dịch không phổ biến Cần có đối tác để kết thúc trạng thái Các rủi ro giao dịch Hợp đồng Tương lai Rủi ro tín dụng Đối tác giao dịch vi phạm Các hợp đồng giao dịch trên sàn không có rủi ro này do sàn đóng vai trò là đối tác cho mọi giao dịch Rủi ro thanh toán Tài sản (như các khoản vay) được thanh toán sơm hơn thời hạn cam kết ban đầu Bỏ lại bên phòng ngừa rủi ro không có trạng thái bù trừ, thành trạng thái đầu cơ Các rủi ro giao dịch Hợp đồng Tương lai Rủi ro hoạt động Quản lý và kiểm soát yếu kém Ví dụ, nhân viên công ty phòng ngừa rủi ro không hiểu cách thức giá trị hợp đồng tương lai biến động trên thị trường Thiếu kiểm soát có thể tạo nên vị thế đầu cơ trên thị trường Các quy định quản lý thị trường Tương lai Chú ý ngày càng nhiều đến rủi ro hệ thống do các sự kiện gần đây xẩy ra trên thị trường Trục trặc xảy ra tại một công ty có thể ảnh hưởng đến khả năng công ty khác thực hiệnu hợp đồng Cơ quan quản lý muốn các thành viên tham gia có đủ bảo đảm cho vị thế của họ Mục tiêu quản lý là min bạch để các rủi ro rõ ràng Các tổ chức sử dụng thịc trường Tương lai Hầu hết sử dụng cho phòng ngừa rủi ro, ít động cơ đầu cơ Các loại tổ chức sử dụng thị trường Tương lai Ngân hàng thương mại - Commercial banks Tổ chức tiết kiệm - Savings institutions Công ty chứng khoán - Securities firms Quỹ tương hỗ - Mutual funds Quỹ hưu trí - Pension funds Công ty bảo hiểm - Insurance companies
File đính kèm:
- bai_giang_thi_truong_va_dinh_che_tai_chinh_bai_9_thi_truong.ppt