Bài giảng Thị trường chứng khoán - Chương 2: Thị trường sơ cấp

www.themegallery.com
Chương 2: Thị trường 
sơ cấp
• Phân loại nghiệp vụ phát hành
• ðiều kiện và thủ tuc phát hành chứng 
khoán
• Phương thức phát hành chứng khoán
• Nghiệp vụ phát hành chứng khoán
– Nghiệp vụ phát hành cổ phiếu 
– Nghiệp vụ phát hành trái phiếu
www.themegallery.com
Nghiệp vụ phát hành 
chứng khoán
• Theo ñợt phát hành
– Phát hành lần ñầu
– Phát hành bổ sung
• ðối tượng mua bán chứng khoán
– Phát hành riêng lẻ
– Phát hành ra công chúng
• Theo giá phát hành
– Phát hành với giá cố ñịnh
– Phát hành bằng phương pháp ñấu giá
www.themegallery.com
ðiều kiện, thủ tục phát 
hành
• ðiều kiện phát hành 
– Vốn
– Kết quả kinh doanh
– Phương án phát hành
– V.v.
• Thủ tục phát hành
– Hồ sơ chào bán chứng khoán
www.themegallery.com
Phương thức phát 
hành
• Tự phát hành
– Tổ chức phát hành tự chào bán chứng khoán 
mà không cần thông qua một tổ chức trung 
gian.
• Bảo lãnh phát hành
• ðấu giá cổ phần (ñấu thầu)
3/1/2010
www.themegallery.com
Bảo lãnh phát hành
• Bảo lãnh phát hành là việc tổ chức bảo 
lãnh giúp tổ chức phát hành thực hiện các 
thủ tục trước khi chào bán chứng khoán, 
phân phối chứng khoán và bình ổn giá
chứng khoán
Company Logo
www.themegallery.com
Bảo lãnh phát hành
Bảo lãnh phát hành chứng khoán là việc 
cam kết với tổ chức phát hành thực hiện 
các thủ tục trước khi chào bán chứng 
khoán, nhận mua một phần hay toàn bộ
chứng khoán của tổ chức phát hành ñể
bán lại hoặc mua số chứng khoán còn lại 
chưa ñược phân phối hết của tổ chức 
phát hành hoặc hỗ trợ tổ chức phát hành 
phân phối chứng khoán ra công chúng
(Luật CK)
www.themegallery.com
Các phương thức bảo 
lãnh

Bảo lãnh với cam kết chắc chắn là hình thức bảo 
lãnh theo ñó tổ chức bảo lãnh cam kết bán hết 
chứng khoán phát hành với giá và số lượng chứng 
khoán ñã xác ñịnh trong hợp ñồng bảo lãnh phát 
hành

Bảo lãnh với cố gắng tối ña là hình thức bảo lãnh 
theo ñó tổ chức bảo lãnh sẽ cố gắng hết mức ñể
bán số chứng khoán phát hành. Nếu số chứng 
khoán phát hành không bán hết thì số chứng 
khoán này sẽ ñược trả lại cho tổ chức phát hành. 
www.themegallery.co
m
Company Logo

Bảo lãnh tất cả hoặc không là hình thức bảo lãnh 
theo ñó tổ chức phát hành yêu cầu tổ chức bảo 
lãnh bán toàn bộ chứng khoán phát hành. Nếu 
không bán hết chứng khoán phát hành sẽ hủy bỏ 
ñợt phát hành. 

Hình thức bảo lãnh tối thiểu – tối ña là hình thức 
bảo lãnh theo ñó tổ chức phát hành yêu cầu tổ
chức bảo lãnh bán một tỷ lệ tối thiểu chứng khoán 
phát hành và ñạt mức tối ña nếu có thể.
www.themegallery.co
m
Company Logo
www.themegallery.com
ðấu giá
• ðấu thầu kiểu Hà Lan
– Cơ chế giá thống nhất
• ðấu thầu kiểu Mỹ
– Cơ chế ña giá
Kết hợp ñấu thầu cạnh tranh và không cạnh tranh: người tham gia ñấu 
thầu không cạnh tranh sẽ ñược giải quyết tại giá trúng thầu duy nhất 
(nếu hình thức ñấu thầu theo kiểu Hà Lan), hoặc giá trúng thầu bình 
quân (nếu hình thức ñấu thầu theo kiểu Mỹ)
Nghiệp vụ phát hành cổ phiếu

 Phát hành cổ phiếu khi thành lập công ty cổ
phần

 Phát hành thêm cổ phiếu
 Chào bán thêm cổ phiếu ñể tăng vốn ñiều lệ
 Phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu
 Phát hành cổ phiếu ñể trả cổ tức bằng cổ phiếu
 Phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người 
lao ñộng
 Chuyển ñổi trái phiếu sang cổ phiếu
 Phát hành thêm ñể hoán ñổi
3/1/2010
CHÀO BÁN THÊM CỔ PHIẾU
 ðỂ TĂNG VỐN ðIỀU LỆ

 Chào bán cổ phiếu cho cổ ñông hiện hữu. Quyền 
mua cổ phần ñược phát hành trước khi phát hành 
cổ phiếu mới
3/1/2010
0
1
Np npp
N n
+
=
+
0 1mQ p p= − N : Số CP ñã phát hànhn : Số CP phát hành mới
p0 : Giá trước khi tăng vốn 
p : Giá CP phát hành mới
p1 : Giá CP sau khi tăng vốn
Qm : Giá trị quyền mua
PHÁT HÀNH CỔ PHIẾU 
TỪ NGUỒN VỐN CHỦ SỞ HỮU

 Phát hành cổ phiếu và phân phối cho cổ ñông 
hiện hữu

Nguồn: Quỹ ñầu tư phát triển, Quỹ thặng dư vốn 
(bao gồm cả chênh lệch giá mua vào và bán ra cổ
phiếu quỹ), lợi nhuận tích lũy, quỹ dự trữ khác 
(nếu có).
3/1/2010
www.themegallery.com
PHÁT HÀNH CỔ PHIẾU 
TỪ NGUỒN VỐN CHỦ
SỞ HỮU
0
1
Npp
N n
=
+
0 1cQ p p= − N : Số CP ñã phát hànhn : Số CP phát hành mới
p0 : Giá trước khi tăng vốn 
p1 : Giá CP sau khi tăng vốn
Qc : Giá trị quyền cấp
www.themegallery.com
Phát hành cổ phiếu ñể
trả cổ tức
Công ty ñại chúng phát hành cổ phiếu ñể trả
cổ tức cho cổ ñông hiện hữu ñể tăng vốn 
ñiều lệ phải ñược ðại hội ñồng cổ ñông 
thông qua và có ñủ nguồn thực hiện từ lợi 
nhuận sau thuế trên báo cáo tài chính gần 
nhất có xác nhận của kiểm toán. 
Phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa 
chọn cho người lao động 
• Nhằm gắn bó người lao ñộng với công ty, công ty ñại 
chúng có thể bán hoặc thưởng cổ phần cho người lao 
ñộng hoặc phát hành quyền mua cổ phần cho người 
lao ñộng. 
• Công ty ñại chúng phát hành cổ phiếu theo chương 
trình lựa chọn cho người lao ñộng trong công ty phải 
ñảm bảo các ñiều kiện: có chương trình lựa chọn và
kế hoạch phát hành cổ phiếu ñược ðại hội ñồng cổ 
ñông thông qua; tổng số cổ phiếu phát hành theo 
chương trình không ñược vượt quá tỷ lệ nhất ñịnh 
vốn cổ phần ñang lưu hành của công ty
www.themegallery.com
Nghiệp vụ phát hành 
trái phiếu
• Ưu và nhược ñiểm của phát hành trái 
phiếu
• Hoàn trả trái phiếu
– Thanh toán gốc 1 lần khi ñến hạn
– Thanh toán gốc bằng nhau mỗi kỳ
– Thanh toán gốc cộng lãi bằng nhau mỗi kỳ
www.themegallery.com
Thanh toán gốc bằng 
nhau mỗi kỳ
• Ví dụ : N = 6000 TP, M = 1 triệu ñồng, n = 
3 năm,
 i = 10%/năm
Số kỳ
Số trái 
phiếu ñầu 
kỳ
Số TP hoàn 
trả trong 
kỳ
Gốc hoàn 
trả trong 
kỳ ( triệu)
Lãi hoàn 
trả trong 
kỳ ( triệu)
Tổng hoàn 
trả ( triệu)
1 6000 2000 2000 600 2600
2 4000 2000 2000 400 2400
3 2000 2000 2000 200 2200
Tổng 6000 6000 1200 7200
www.themegallery.com
Thanh toán gốc cộng 
lãi bằng nhau hàng kỳ
1 (1 )
. .
niN M a
i
−
− +
=
. .
11 (1 )n
N M i
a
i
=
−
+
a : Số tiền hoàn trả hằng năm
N : số lượng 
M : Mệnh giá trái phiếu
i : Lãi suất theo năm
n : Số năm
www.themegallery.com
Gốc cộng lãi bằng 
nhau
• Gọi Nk, Mk, Lk, tương ứng là số trái phiếu, 
tiền gốc, lãi hoàn trả năm k
1
1 1
1
1
2 1
2 2 1 1
2 1
1 1
1 1
. .
. .
( ). .
( ). . . . . .
.(1 )
.(1 ) .(1 )
.(1 )
k
k k
k
k
L N M i
M a L a N M i
MN
M
L N N M i
M a L a N N M i a N M i N M i
M M i
M M i M i
N N i
=
+
+
=
= − = −
=
−
= − = − − = − +
= +
= + = +
= +