Bài giảng Sự phóng xạ - Phạm Thị Phượng
4/Đồng vị phóng xạ và các ứng dụng
a/Đồng vị phóng xạ:bao gồm :
+Đồng vị phóng xạ tự nhiên
+Đồng vị phóng xạ nhân tạo
+Đặc điểm :các đồng vị phóng xạ của cùng một nguyên tố có cùng tính chất hoá học như đồng vị bền của nguyên tố đó .
b/Ứng dụng :*dùng trong Yhọc ,trồng trọt => phương pháp nguyên tử đánh dấu . *Khảo cổ :xác định tuổi theo lượng C14
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Sự phóng xạ - Phạm Thị Phượng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Bài giảng Sự phóng xạ - Phạm Thị Phượng
SỰ PHÓNG XẠ GV:PHẠM THỊ PHƯỢNG NỘI DUNG 1.Hiện tượng phóng xạ 2.Các tia phóng xạ 3.Định luật phóng xạ -Độ phóng xạ 4.Đồng vị phóng xạ -các ứng dụng + 1.Hiện tượng phóng xạ: Miếng Uranium Chất phóng xạ Tia phóng xạ Là HT một hạt nhân không bền vững , tự động phân rã , phát ra tia phóng xạ và biến đổi thành hạt nhân khác . Quá trình phân rã phóng xạ là sự biến đổi thành hạt nhân khác . + 1.Hiện tượng phóng xạ: Hạt nhân mẹ Hạt nhân con Tia phóng xạ + * Tia anpha ( ): * Tia beâta ( ) + Tia - :doøng caùc electroân +Tia + :doøng caùc poâzitroân + 2/Các tia phóng xạ - e e -v= 2.10 7 m/s ; - ioân hoaù moâi tröôøng maïnh -v ≈ c=3 .10 8 m/s ; - ioân hoaù moâi tröôøng yeáu hôn tia anpha + + * Tia gamma : -Laø soùng ñieän töø coù böôùc soùng raát ngaén . Ñaëc ñieåm :-Khoâng bò leäch trong ñieän, töø tröôøng - Khaû naêng ñaâm xuyeân raát lôùn , coù theå ñi qua lôùp chì daøy haøng chuïc cm vaø gaây nguy hieåm cho con ngöôøi 2/Các tia phóng xạ - γ -caùc haït phoâtoân coù naêng löôïng cao Haõy vaän duïng ñònh luaät vöøa neâu , ñieàn caùc giaù trò vaøo baûng cho sau ñaây , töø ñoù tìm ra coâng thöùc bieåu dieãn ñònh luaät phoùng xaï ? 3/Định luật phóng xạ - Độ phóng xạ Thực nghiệm : Cứ sau một khoảng thời gian T, một nửa số hạt nhân bị phân rã biến thành chất khác . Nếu gọi -N 0 : số hạt nhân ở t 0 ; -m 0 : số hạt nhân ở t 0 ; t=0 t=T t=2T t=3T t=4T t 1T 2T 3T kT N m Vaäy t = kT: 3/Định luật phóng xạ - Độ phóng xạ N t = Và m t = =>N t = N 0 .e - λ t Và m t = m 0 .e - λ t 1/2 k = 2 -t /T do 2= e ln2 ,nên: 2 -t/T = e -ln2.t/T Đặt λ = ln2/T Gọi là : hằng số phóng xạ Định luật phóng xạ :Trong quá trình phân rã , số hạt nhân phóng xạ giảm theo thời gian theo định luật hàm mũ Biểu thức : (2) (1) N t N 0 N 0 /2 N 0 /4 N 0 /8 N 0 /16 ÑOÀ THÒ ÑÒNH LUAÄT PHOÙNG XAÏ T 2T 3T 4T 0 c. Ñoä phoùng xaï : Ñoä phoùng xaï H cuûa moät löôïng chaát phoùng xaï laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho tính phoùng xaï maïnh hay yeáu , ño baèng soá phaân raõ trong 1 giaây . -Ñoä phoùng xaï giaûm theo thôøi gian theo cuøng quy luaät vôùi soá nguyeân töû N : H t :độ phóng xạ (t) ; H 0 :độ phóng xạ (t =0) ; Đơn vị : độ phóng xạ H : Bq: Becơren Ci: Curi 1Ci =3,7.10 10 Bq Độ phóng xạ :của một lượng chất phóng xạ giảm theo định luật hàm mũ 4/Đồng vị phóng xạ và các ứng dụng a/Đồng vị phóng xạ:bao gồm : +Đồng vị phóng xạ tự nhiên +Đồng vị phóng xạ nhân tạo +Đặc điểm :các đồng vị phóng xạ của cùng một nguyên tố có cùng tính chất hoá học như đồng vị bền của nguyên tố đó . b/Ứng dụng :*dùng trong Yhọc ,trồng trọt => phương pháp nguyên tử đánh dấu . *Khảo cổ :xác định tuổi theo lượng C14 TÓM TẮT NỘI DUNG 1/ Phóng xạ:Là HT một hạt nhân không bền vững , tự động phân rã , phát ra tia phóng xạ và biến đổi thành hạt nhân khác 2/Tia phóng xạ : -Tia : α : là hạt nhân của Heli (2-4) -Tia : là dòng các pozitrôn + -Tia : là dòng các electrôn - - Tia gama γ : là sóng điện từ có bước sóng rất ngắn ( λ < λ tn ) 3.Định luật phóng xạ : Định luật phóng xạ :Trong quá trình phân rã , số hạt nhân phóng xạ giảm theo thời gian theo định luật hàm mũ BT: N t = N 0 .e - λ t Và m t = m 0 .e - λ t (2) (1) Mỗi chất phóng xạ có một thời gian T xác định :chu kì bán rã, Cứ sau một khoảng thời gian T, một nửa số hạt nhân bị phân rã biến thành chất khác . 4.Độ phóng xạ :Số hạt nhân phân rã trong 1s Biểu thức :H t = H 0 .e - λ t = λ N t = H 0 . 2 -k Lưu ý : Liên hệ giữa số hạt và khối lượng : Với N A =6,022.10 23 mol -1 : số Avôgađrô BÀI TẬP VẬN DỤNG Câu 1:Phóng xạ là hiện tượng một hạt nhân : Phát ra một bức xạ điện từ Tự động phóng ra các tia γ , α , β + , β - nhưng không biến đổi hạt nhân phóng ra các tia γ , α , β + , β - khi bị bắn phá bằng những hạt có tốc độ lớn . Tự động phóng ra các tia γ , α , β + , β - , và biến đổi thành hạt nhân mới A B C D ĐÚNG SAI SAI SAI Câu 2:Chu kì bán rã của một chất phóng xạ là khoảng thời gian để : Một nửa số nguyên tử chất ấy biến đổi thành chất khác . Quá trình phóng xạ lặp lại như ban đầu Khối lượng chất ấy giảm một phần , phụ thuộc vào cấu tạo chất ấy ; Một nửa chất ấy hết khả năng phóng xạ D ĐÚNG SAI A B C SAI SAI BÀI TẬP CỦNG CỐ : Câu 3:Điều nào sau đây là đúng : Hạt anpha là hạt nhân của nguyên tử hydrô Hạt anpha là hạt nhân nguyên tử He(2-4) Tia gama là chùm các hạt electrôn dương Tia bêta không bị lệch trong điện trường và từ trường . A B C D SAI SAI SAI ĐÚNG BÀI TẬP CỦNG CỐ : Khối Pôlôni ban đầu có 2,1g , chu kì bán rã T=140 ngày đêm.Tính hằng số phóng xạ và số nguyên tử ban đầu củaPo a/Tính hằng số phóng xạ và số hạt nhân ban đầu của khối Po. Giải : (s -1 ) b/Sau 420 ngày đêm còn lại bao nhiêu gam Po. k= t/T= 420 / 140= 3 => m= m 0 .2 -k = 2,1.2 -3 =0,2625g
File đính kèm:
- bai_giang_su_phong_xa_pham_thi_phuong.ppt