Bài giảng Quản trị nguồn nhân lực - Chương 6: Đánh giá thực hiện công việc - Phan Thị Thanh Hiền

CHƯƠNG VI 
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC 
Bài giảng 
Quản trị nguồn nhân lực 
NỘI DUNG 
MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC I 
QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ II 
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ III 
NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý KHI THỰC HIỆN ĐÁNH GIÁ IV 
I. MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN 
CÔNG VIỆC 
1. Giúp nhà quản trị ra quyết định: 
- Đào tạo và phát triển CNV 
- Kỷ luật 
- Trả công lao động 
- Hoạch định NNL và tuyển dụng 
-  
I. MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN 
CÔNG VIỆC 
2. Giúp nhà quản trị đánh giá lại: 
- Tuyển dụng, định hướng, đào tạo, thăng tiến 
 Mức độ đúng đắn Điều chỉnh 
I. MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN 
CÔNG VIỆC 
3. Nâng cao hiệu quả THCV của CNV 
- Cung cấp thông tin phản hồi cho CNV về: 
Mức độ thực hiện công việc so với tiêu chuẩn mẫu và 
những nhân viên khác. 
- Kích thích, động viên 
+ Thành tích được ghi nhận 
+ Đãi ngộ hợp lý 
I. MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN 
CÔNG VIỆC 
4. Tạo môi trường văn hóa, hiểu biết lẫn nhau giữa 
CNV và NQT: 
- Hệ thống đánh giá hợp lý và đúng đắn ảnh hưởng rất 
lớn tới việc xây dựng và phát triển đạo đức, thái độ lao 
động và bầu không khí tâm lý – xã hội trong tổ chức. 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
Tùy theo cách thức mà doanh nghiệp đó lựa chọn 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
Thông thường 
 Xác định tiêu 
chí 
 Lựa chọn 
phương pháp 
 Tập huấn cán 
bộ đánh giá 
 Thảo luận với 
nhân viên (tiêu 
chuẩn, phạm vi) 
 Triển khai thu 
thập thông tin 
 Thảo luận với 
nhân viên 
(kết quả) 
 Xác định mục 
tiêu và yêu cầu 
mới 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Xác định tiêu chí 
PTCV tiêu chí đánh giá 
 Công nhân sản xuất 
• Số lượng sản phẩm; 
• Chất lượng sản phẩm; 
• Mức vật tư tiêu hao; 
• An toàn lao động; 
• Vệ sinh môi trường; 
Trưởng phòng kinh doanh 
• Doanh số bán hàng; 
• Tỷ lệ lợi nhuận; 
• Phát triển thị trường và 
sản phẩm mới; 
• Đào tạo va phát triển 
nhân viên trong phòng; 
• Sự hài lòng khách hàng 
(nội bộ và bên ngoài). 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Lựa chọn phương pháp 
- Phương pháp cho điểm; 
- Phương pháp xếp hạng; 
- Phương pháp quan sát hành vi; 
- Phương pháp phê bình lưu giữ; 
- Phương pháp phân tích định lượng; 
-  
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Tập huấn cán bộ đánh giá 
- Kiểm tra lại kỹ năng đánh giá, 
- Cung cấp các văn bản hướng dẫn 
- Tiến hành tập huấn 
 Đảm bảo chất lượng đánh giá. 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Thảo luận với nhân viên (tiêu chuẩn, phạm 
vi) 
- Đảm bảo tính công khai và dân chủ trong quá trình đánh 
giá 
- Lấy ý kiến từ nhân viên trước khi thực hiện đánh giá: 
 + Tiêu chí, 
 + Thời gian, 
 + Địa điểm, 
 + Phương thức đánh giá 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Triển khai thu thập thông tin 
- Các phương pháp: phỏng vấn trực tiếp; bảng câu hỏi và 
quan sát. 
- Định kỳ và đột xuất. 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Thảo luận với nhân viên (kết quả) 
 Thống nhất lại những điểm chưa nhất trí trong đánh giá. 
 Nhấn mạnh những điểm tốt 
 Chỉ ra những điều cần khắc phục 
II. QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ 
 Xác định mục tiêu và yêu cầu mới 
- Các phương hướng, cách thức để cải tiến công việc, các 
chỉ tiêu mới cần được đưa ra cho từng vị trí công việc 
khác nhau hay từng loại nhân viên: nhân viên giỏi, nhân 
viên khá, nhân viên trung bình, nhân viên yếu kém. 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
1. Phân loại dựa vào đối tượng tiến hành đánh 
giá 
 Đánh giá từ cấp cao xuống cấp thấp 
 Đánh giá ngang cấp 
 Đánh giá toàn diện 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Phân loại dựa vào phương cách thực hiện 
đánh giá của cấp trên 
 Cho điểm 
 Xếp hạng luân phiên 
 So sánh cặp 
 Lưu giữ 
 Quan sát hành vi 
 Quản trị theo mục tiêu 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Cho điểm 
Thang điểm 5: 
Tiêu chí Không 
thể chấp 
nhận 
Dưới mức 
trung bình 
Đạt mức 
trung bình 
Khá Tốt 
1 2 3 4 5 
Chất lượng sản 
phẩm 
X 
Vệ sinh môi 
trường 
X 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Cho điểm 
Thang điểm 4: 
Tiêu chí Không 
bao giờ 
Thỉnh 
thoảng 
Thường 
thường 
Luôn luôn 
1 2 3 4 
Hoàn thành 
công việc đúng 
thời hạn 
X 
Hợp tác với 
đồng nghiệp 
X 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Cho điểm 
Thang điểm 3: 
 Nếu cần, có thể thiết kế mẫu phiếu chi tiết hơn bằng 
cách mô tả ngắn gọn từng tiêu thức đánh giá và từng thứ 
hạng. 
Tiêu chí Cần cải 
thiện 
Chấp nhận 
được 
Tốt 
1 2 3 
Ghi chép sổ sách X 
Đáp ứng yêu cầu khách hàng X 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Xếp hạng luân phiên 
• Các nhân viên sẽ được sắp xếp theo kết quả từ cao tới 
thấp 
• Việc đánh giá có thể thực hiện theo tháng, quý, 6 tháng 
hay một năm. 
• Đơn giản, áp dụng trong các doanh nghiệp nhỏ. 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Quan sát hành vi 
Căn cứ vào hai yếu tố: số lần quan sát và tần số của các 
hành vi, 
 nhà quản lý sẽ ghi nhận những sai sót và những thành 
tích. 
Ví dụ: đi làm trễ giờ, về trước giờ, 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Phê bình lưu giữ 
• Chỉ ghi nhận các ưu điểm và nhược điểm lớn của nhân 
viên 
 thông thường thì sẽ chỉ có các nhân viên làm việc rất tốt 
hoặc rất kém được đánh giá. 
• Nhà quản lý nhận biết được rõ ràng hơn về những điểm 
yếu và sai sót của nhân viên để có những biện pháp 
giúp đỡ họ làm việc tốt hơn. 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- So sánh cặp 
• Tiến hành so sánh mỗi nhân viên với lần lượt từng nhân 
khác trong cùng nhóm hay bộ phận 
• Nếu kết quả làm việc ngang bằng nhau thì cho mỗi người 
1 điểm, người nào tốt hơn 2 điểm, người kém hơn là 0 
điểm 
• Tổng điểm và xếp hạng 
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
2. Dựa vào phương cách thực hiện đánh giá 
của cấp trên 
- Quản trị theo mục tiêu (MBO) 
Đặt mục tiêu 
Kế hoạch hành động 
Tự kiểm soát 
Duyệt xét định kỳ 
IV. NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý KHI THỰC HIỆN 
ĐÁNH GIÁ 
Nguyên tắc đánh giá: 
- Tiêu chuẩn đánh giá rõ ràng, đo lường được 
- Quy trình đơn giản, công khai 
- Người đánh giá công bằng, khách quan, trung thực 
IV. NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý 
Lỗi thường gặp 
- Tiêu chuẩn không rõ ràng 
- Thiên kiến 
- Xu hướng thái quá 
- Trung bình chủ nghĩa 
- Định kiến 
IV. NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý 
• Nhân viên phải được biết kết quả của mình 
• Cấp trên phải biết lắng nghe phản hồi của nhân viên 
• Nhất thiết phải nhìn nhận từ nhiều phương diện tránh 
phiến diện, độc đoán. 
• Kết quả đánh giá phải là của cả một quá trình làm việc 
chứ không phải thời điểm đánh giá tránh tình trạng 
đối phó 
• Đặc biệt không có tình trạng “mặc cả điểm”, việc nhân 
nhượng sẽ kiềm chế sự cải tiến của nhân viên.