Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 6, Phần 1: Hệ thống pháp luật, ý thức pháp luật và pháp chế Xã hội chủ nghĩa

LOGO
CHƯƠNG 6.
HỆ THỐNG PHÁP LUẬT, Ý THỨC 
PHÁP LUẬT VÀ PHÁP CHẾ XHCN
I. HỆ THỐNG PHÁP LUẬT
1. Khái niệm hệ thống pháp luật
Hệ thống pháp luật là cơ cấu bên trong
của pháp luật được quy định một cách khách quan
bởi các điều kiện KT – XH biểu hiện ở sự phân
chia hệ thống ấy thành các bộ phận cấu thành
khác nhau phù hợp với những đặc điểm, tính chất
của các QHXH mà nó điều chỉnh nhưng các bộ
phận khác nhau ấy có mối quan hệ chặt chẽ, gắn
bó với nhau.
Cơ cấu của hệ thống pháp luật
Quy phạm 
pháp luật
Chế định 
pháp luật
Ngành luật
Quy tắc xử 
sự chung
2. Cơ cấu của hệ thống pháp luật
Nhóm QPPL điều 
chỉnh một nhóm 
QHXH cùng loại
Tập hợp 
QPPL điều 
chỉnh một lĩnh 
vực QHXH 
nhất định
3. Các ngành luật trong hệ thống pháp luật VN
+ Luật Hiến pháp
+ Luật Hành chính
+ Luật Hình sự
+ Luật Tố tụng hình sự
+ Luật Dân sự
+ Luật Tố tụng dân sự
+ Luật Thương mại
+ Luật Tài chính
+ Luật Ngân hàng
+ Luật Lao động
+ Luật Đất đai
+ Luật Môi trường
+ Luật HN – GĐ
Pháp luật trong nước
Công pháp 
quốc tế 
(Luật 
Quốc tế)
Luật pháp 
quốc tế
Tư pháp 
quốc tế
4. Cơ sở để phân định các ngành luật
a. Đối tượng điều chỉnh
Đối tượng điều chỉnh của ngành luật
là các quan hệ xã hội chịu sự điều chỉnh
của ngành luật đó. Đây là căn cứ cơ bản
để phân biệt giữa ngành luật này với
ngành luật khác.
b. Phương pháp điều chỉnh
Phương pháp điều chỉnh của ngành luật
là cách thức, phương thức mà ngành luật sử
dụng để tác động lên các quan hệ xã hội
thuộc đối tượng điều chỉnh của ngành luật đó.
Phương pháp điều chỉnh là căn cứ có tính
chất hỗ trợ cho đối tượng điều chỉnh.