Bài giảng Nguyên lý thống kê kinh tế - Chương 1: Giới thiệu môn học - Hồ Ngọc Ninh

1HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA KINH TẾ & PTNT
BỘ MÔN PHÂN TÍCH ĐỊNH LƯỢNG
NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KT
Năm học 2014 - 2015
GIỚI THIỆU CHUNG
Giảng viên: 
HỒ NGỌC NINH
Bộ môn Phân tích định lượng
Khoa Kinh tế & PTNT
Phone: 0462617590
Email: hongocninh@gmail.com
Website: 
2Trang website 
GIỚI THIỆU CHUNG
1. Tên môn học: Nguyên lý thống kê KT 
(Principles of Economic Statistics)
2. Mã học phần: KT0236
3. Số tín chỉ: 3 
4. Ngành đào tạo: Kinh tế, Kinh tế nông nghiệp, Kinh tế
phát triển, Quản lý kinh tế và phát triển nông thôn
5. Trình độ: Cho sinh viên năm thứ 2
6. Phân bổ thời gian: 
Lý thuyết: 37 tiết
Thực hành: 8 tiết
7. Điều kiện tiên quyết: Toán xác suất thống kê
3GIỚI THIỆU CHUNG
MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC:
 Giúp sinh viên nắm vững những kiến thức cơ bản về lý
thuyết thống kê;
 Sinh viên biết ứng dụng những kiến thức của thống kê
trong tính toán và phân tích các chỉ tiêu kinh tế của
ngành và doanh nghiệp.
 Ứng dụng kiến thức của thống kê trong nghiên cứu và
quản lý kinh tế - xã hội.
Nội dung môn học
4Nội dung môn học
Nội dung môn học
5Nội dung môn học
Nội dung môn học
6Nội dung môn học
Phân bổ thời gian
7ĐÁNH GIÁ HỌC PHẦN 
Đánh giá
Điểm chuyên cần 10 %
Bài tập + kiểm tra giữa kỳ 30 %
Thi hết học phần 60 %
Tổng 100%
QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI SINH VIÊN
Tham gia đầy đủ các buổi học
Điểm danh ngẫu nhiên 4 lần: Nếu vắng 1 lần điểm chuyên 
cần hạ 20%, 2 lần hạ 50%; 3 lần hạ 80%
Sinh viên vắng mặt 4 buổi sẽ không được thi
Không đi học muộn, và không được ngủ trong giờ học
Hoàn thành đầy đủ các bài tập, bài kiểm tra và bài thi
Các bài kiểm tra nhỏ, ngẫu nhiên sẽ được tính điểm và để 
điểm danh
KHÔNG ĐƯỢC SỬ DỤNG ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG trong
giờ học, làm bài kiểm tra, và bài thi.
8TÀI LIỆU THAM KHẢO 
TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT
• Giáo trình Nguyên lý thống kê kinh tế (NXB NN, 2006)
• Bài giảng lý thuyết thống kê
• Giáo trình lý thuyết thống kê (Trường KTQD)
• Hà Văn Sơn (2004): Giáo trình lý thuyết thống kê; Nhà xuất 
bản thống kê 2004.
• Nguyễn Cao Văn (1996): Lý thuyết xác suất và thống kê 
toán; Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật, Hà Nội 1996
• Nguyễn Thống, Cao Hào Thi (1998): Phương pháp định 
lượng trong quản lý; Nhà xuất bản thống kê, 1998.
• Phan Hiếu Hiền (2001): Phương pháp bố trí và xử lý số liệu; 
Nhà xuất bản nông nghiệp thành phố Hồ Chí Minh 2001.
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
TÀI LIỆU TIẾNG ANH
• Leonard J. Kazmier. (2004). Theory and Problem of Business 
Statistics. Schaum’s Outline Series, McGRAW-HILL, 4th
Edition.
• Berenson, M.L, Levine, D.M., and Krehbiel, T.C.(2006). Basis 
Statistics: Concept and Applications, 10th Edition, Pearson 
Education South Asia PTE. LTD.
• Watson, Billingsley, Croft, and Huntsberger. (1990). Statistics 
for Management and Economics, 4th Edition, Allyn and 
Bacon.
9Yêu cầu chuyên môn
• Ôn tập lại kiến thức Xác suất thống kê
• Ôn tập lại kiến thức các môn học có liên quan 
như: Kinh tế vi mô, kinh tế vĩ mô
Nguyên lý thống kê KT
Chương 1
Giới thiệu môn học
10
Thống kê
• Thống kê là gì?
• Lịch sử ra đời và phát triển của thống kê?
• Đối tượng nghiên cứu của thống kê?
 Thống kê nghiên cứu cái gì?
 Nghiên cứu như thế nào?
 Nghiên cứu ở đâu và thời gian nào?
Tại sao các nhà quản lý phải biết thống kê?
• Để “sở hữu” được các thông tin
• Để “hiểu” về tổng thể trên cơ sở các thông 
tin mẫu
• Để “dự báo” chính xác
11
Các phương pháp thống kê
• Thống kê mô tả
– Thu thập và mô tả tài liệu
• Suy luận thống kê
– Kết luận và ra quyết định liên quan đến tổng 
thể dựa trên tài liệu thống kê của mẫu
Thống kê mô tả
• Thu thập tài liệu
– VD: điều tra
• Trình bày tài liệu
– VD: Bảng và đồ thị
• Các đặc trưng của mẫu, chỉ tiêu phân tích 
mẫu
– VD: TB mẫu = 
12
Thống kê suy luận
• Ước lượng
– e.g.: Ước lượng TB tổng thể dựa
vào TB mẫu
• Kiểm định giả thiết
– e.g.: Liệu cân nặng TB của tổng
thể có đúng bằng 120 kg
• Phân tích hồi quy
Kết luận về tổng thể dựa vào kết quả thống kê mẫu
Một số khái niệm cơ bản
• Tổng thể thống kê
• Mẫu
• Đơn vị tổng thể
• Tiêu thức thống kê
• Lượng biến
• Chỉ tiêu thống kê
• Hệ thống chỉ tiêu thống kê
13
Một số khái niệm cơ bản
• Tổng thể thống kê: 
- Biểu hiện: TT bộc lộ, tiềm ẩn
- Bản chất: Đồng chất, không đồng chất
- Phạm vi: TT chung, Bộ phận, mẫu
• Đơn vị tổng thể
• Mẫu
Tổng thể và mẫu
Suy luận cho tổng thể từ mẫu
Tổng thể Mẫu
Dùng các tham số để 
mô tả các đặc điểm
Dùng thống kê để 
mô tả các đặc điểm
14
Một số khái niệm cơ bản
• Tiêu thức thống kê:
- Tiêu thức bất biến và Tiêu thức biến động;
- Tiêu thức số lượng và Tiêu thức chất lượng;
- Tiêu thức nguyên nhân và tiêu thức kết quả;
- Tiêu thức thay phiên.
• Lượng biến
- Lượng biến liên tục
- Lương biến rời rạc.
Một số khái niệm cơ bản
• Chỉ tiêu thống kê:
KN: CTTK là khái niệm nhằm biểu hiện đặc trưng
tổng hợp về lượng trong mối quan hệ chặt chẽ với
mặt chất của hiện tượng số lớn về khía cạnh nào đó
trong điều kiện thời gian và không gian cụ thể.
VD: NS lúa bình quân vụ xuân của xã A năm 2012 là 6 tấn/ha.
• Hệ thống chỉ tiêu thống kê
15
Các loại thang đo
• Thang đo định danh (Norminal)
• Thang đo thứ bậc (Ordinal)
• Thang đo khoảng (Interval)
• Thang đo tỷ lệ (Ratio)