Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 21+22: Văn bản " Thạch Sanh"

 Tiết: 21,22 
Văn bản: 
Truyện Cổ Tích 
I) ĐỌC- HIỂU KHÁI QUÁT: 
TIẾT: 21,22 – Văn bản: THẠCH SANH 
TIẾT: 21 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) ĐỌC- HIỂU KHÁI QUÁT: 
 1) Thể loại 
-Truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời một số 
kiểu nhân vật: 
 + Nhân vật bất hạnh(như: người mồ côi, người con riêng, 
người có hình dạng xấu xí,) 
 + Nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ; 
 + Nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch; 
 + Nhân vật là động vật. 
- Thường có yếu tố hoang đường. 
- Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về công lí. 
TIẾT: 21,22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) ĐỌC- HIỂU KHÁI QUÁT: 
 1) Thể loại 
2) Đọc – tóm tắt: 
- Lai lịch và nguồn gốc xuất thân của Thạch Sanh. 
- Thạch Sanh và Lí Thông kết nghĩa anh em. 
- Thạch Sanh diệt chằn tinh, bị Lí Thông cướp công. 
- Thạch Sanh giết đại bàng cứu công chúa và lại bị Lí 
Thông cướp công. 
- Thạch Sanh cứu con vua thủy tề, bị vu oan phải vào tù. 
- Thạch Sanh được giải oan. 
- Thạch Sanh chiến thắng quân mười tám nước chư hầu. 
- Thạch Sanh lên làm vua. 
 1 Sự ra đời và lớn lên của Thạch 
Sanh: 
TIẾT: 21,22 – Văn bản: THẠCH SANH 
 CÂU HỎI 
THẢO LUẬN 
 5 PHÚT 
Sự ra đời và 
lớn lên của 
Thạch Sanh có 
những điểm gì 
bình thường và 
khác thường? 
 
I) ĐỌC- HIỂU KHÁI QUÁT: 
1) Thể loại: 
2) Đọc – tóm tắt 
3) Bố cục 
II) ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 
TIẾT: 21,22 – Văn bản: THẠCH SANH 
II) ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
 * Bình thường: 
 - Con một gia đình nông dân tốt bụng. 
 - Sống nghèo khổ, cô đơn trong túp lều dưới gốc đa. 
 - Kiếm củi để sinh sống. 
 * Khác thường: 
 - Thạch Sanh ra đời là do Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu 
thai làm con. 
 - Bà mẹ mang thai nhiều năm mới sinh ra Thạch Sanh. 
 - Thạch Sanh được thiên thần dạy cho đủ các môn võ nghệ 
và mọi phép thần thông. 
Nhận xét nào nêu chính xác về nguồn gốc xuất 
thân của Thạch Sanh? 
A. Từ thế giới thần linh. 
B. Từ những người chịu nhiều đau khổ. 
C. Từ chú bé mồ côi. 
D. Từ những người đấu tranh quật khởi. 
A 
 Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào trong 
truyện Cổ tích? 
A. Nhân vật ngốc nghếch. 
B. Nhân vật dũng sĩ có tài năng kì lạ. 
C. Nhân vật thông minh. 
D. Nhân vật là động vật. 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
- Bị mẹ con Lý Thông lừa đi canh miếu thờ, thế mạng. 
- Xuống hang diệt đại bàng cứu công chúa bị Lý Thông 
lấp cửa hang. 
- Hồn chằn tinh và đại bàng báo thù, bị bắt hạ ngục. 
- Cưới công chúa, quân 18 nước chư hầu kéo sang đánh. 
 Những thử thách trải qua có mức độ tăng dần 
 Qua đó khẳng định chiến công rực rỡ vẻ vang của người 
anh hùng dũng sĩ Thạch Sanh. 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
 Em thấy những thử thách mà Thạch Sanh trải qua có 
 mức độ t eo chiều hướng như t ế nào?
2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh: 
 a) Những thử thách: 
Thạch Sanh bị lừa đi canh miếu thờ thế mạng 
Thạch Sanh bị hồn chằn tinh và đại bàng hãm hại 
Thạch Sanh 
đối phó với quân 18 nước chư hầu 
Tác giả dân gian kể về sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh trong mối quan 
hệ giữa đời sống trần thế với thế giới thần thánh nhằm mục đích gì? 
A. Thể hiện ước mơ về sức mạnh thần kì để chiến thắng thiên nhiên; 
B. Thỏa mãn ước mơ có sức mạnh thần kì để chiến thắng giặc ngoại xâm ; 
C. Thỏa mãn trí tưởng tượng bay bổng, lãng mạn nhưng cũng hết sức thực tế 
của nhân dân ta trong cuộc sống ; 
D. Ca ngợi phẩm chất, tài năng nhân vật cũng như của chính nhân dân lao 
động. 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 
3) thể loại: 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
- Tin và vâng lời mẹ con Lý Thông đi canh 
miếu thờ thế mạng -> Thạch Sanh đã bộc lộ 
phẩm chất gì? 
Thật thà, chất phác 
- Diệt chằn tinh, đại bàng cứu công chúa và 
làm lui quân 18 nước chư hầu -> Thạch 
Sanh thể hiện phẩm chất gì? 
 Dũng cảm, tài năng, tinh thần nghĩa hiệp 
-Tha tội chết cho mẹ con Lý Thông và thiết 
đãi quân 18 nước chư hầu thua cuộc-> 
Thạch Sanh thể hiện phẩm chất gì? 
Lòng nhân đạo bao dung và tinh thần 
yêu chuộng hòa bình. 
 Thạch Sanh hội tụ đầy đủ những 
phẩm chất tiêu biểu của nhân dân 
ta nên truyện Thạch Sanh luôn được 
mọi người qua các thế hệ yêu thích. 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
b) Những phẩm chất: 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
a) Những thử thách: 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 4 phần 
3) Thể loại: Truyện cổ tích 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật 
Thạch Sanh và Lý Thông: 
 Em hãy chỉ ra sự đối lập về hành 
 động giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và 
 Lý Thông 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
3) Sự đối lập về hành động giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông: 
 Lý Thông Thạch Sanh 
- Thấy Thạch Sanh khỏe mạnh gạ kết 
 nghĩa anh em 
- Cảm động vui vẻ nhận lời 
- Lừa Thạch Sanh đi canh miếu thờ để 
 chết thay 
- Thật thà đi ngay 
- Lừa Thạch Sanh trốn đi để mang đầu 
 chăn tinh vào gặp vua lĩnh thưởng 
- Thật thà tin lời và lưu luyến chia tay 
 hai mẹ con Lý Thông 
- Nhờ Thạch Sanh xuống hang cứu 
 công chúa 
- Dẫn đường và xin xuống hang cứu 
 công chúa 
- Lấp cửa hang giết Thạch Sanh - Tha chết cho mẹ con Lý Thông 
 Từ sự đối lập về hành động em hãy chỉ ra sự đối lập tính cách giữa 2 nhân 
 vật Thạch Sanh và Lý Thông 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 4 phần 
3) Thể loại: Truyện cổ tích 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật 
Thạch Sanh và Lý Thông: 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
 Đối lập giữa thật thà và gian xảo, 
hèn nhát và dũng cảm, vị tha và ích kỉ 
giữa thiện và ác. 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 4 phần 
3) Thể loại: Truyện cổ tích 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật 
Thạch Sanh và Lý Thông: 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì: 
Em hãy chỉ 
ra những 
chi tiết thần kì 
trong truyện 
Thạch Sanh 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 4 phần 
3) Thể loại: Truyện cổ tích 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật 
Thạch Sanh và Lý Thông: 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì: 
Sự ra đời lớn lên 
của Thạch Sanh 
Tiếng đàn thần kì 
Niêu cơm thần kì 
Chi tiết thần kì 
Tiếng đàn thần kì: 
Giúp Thạch Sanh 
giải oan 
Làm quân 18 nước chư 
hầu cởi giáp xin hàng 
Tiếng đàn 
công lý 
thể hiện 
quan niệm 
của nhân 
dân về một 
xã hội 
công bằng 
Cảm hóa 
kẻ thù 
thể hiện 
tinh thần 
yêu chuộng 
hòa bình 
của nhân 
dân ta 
Niêu cơm thần 
Thết đãi quân 18 
nước chư hầu ăn 
mãi không hết 
 Ban đầu xem thường, 
chế giễu sau ngạc 
nhiên khâm phục 
Tấm lòng 
vị tha nhân 
đạo đối 
với những 
người thất thế 
Thạch Sanh 
thách đố 
quân 18 nước 
chư hầu và 
thắng lợi 
khiến họ 
phải tâm phục 
khẩu phục 
 Nâng phẩm chất và tài năng của 
nhân vật Thạch Sanh lên mức hoàn hảo. 
Là nhân vật chính diện đẹp nhất trong 
kho tàng cổ tích Việt Nam. 
TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 
I) Tìm hiểu chung: 
1) Đọc – Tìm hiểu chú thích: 
2) Bố cục: 4 phần 
3) Thể loại: Truyện cổ tích 
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: 
1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: 
3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật 
Thạch Sanh và Lý Thông: 
2) Những thử thách và những phẩm chất 
Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: 
4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì: 
III. Tổng kết: 
Kết thúc truyện số phận 
hai nhân vật: 
Kết thúc truyện 
số phận hai 
nhân vật Lý 
Thông và Thạch 
Sanh ra sao 
Lý Thông 
bị sét đánh 
chết 
Thạch Sanh 
cưới công 
chúa và lên 
làm vua 
Ở ác gặp ác 
Ở hiền gặp 
lành 
Như vậy em có 
suy nghĩ và rút 
ra bài học gì? 
Ghi nhớ (sgk) 
Thảo luận nhóm: 5 phút 
Từ những bức tranh dưới đây em hãy tóm tắt lại truyện Thạch Sanh 
 Câu 1: Chủ đề của truyện Thạch Sanh là gì? 
A. Đấu tranh xã hội; 
B. Đấu tranh chống xâm lược; 
C. Đấu tranh chinh phục thiên nhiên; 
D. Đấu tranh chống cái ác. 
Câu 2: Truyện Thạch Sanh thể hiện ước mơ gì của nhân dân lao động ? 
A. Sức mạnh của nhân dân; 
B. Công bằng xã hội; 
C. Cái thiện chiến thắng các ác; 
D. Cả ba ước mơ trên. 
- Soạn văn bản : Em bé thông minh 
- Tiếng Việt: Chữa lỗi dùng từ tiếp theo