Bài giảng Luật kinh tế - Chương 5: Doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh

CHƯƠNG 5
PHÁP LUẬT VỀ
DNTN VÀ 
HỘ KINH DOANH
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 2
CHƯƠNG 5: DOANH NGHIỆP TƯ
NHÂN VÀ HỘ KINH DOANH 
VĂN BẢN PHÁP LUẬT CHỦ YẾU:
1. Luật Doanh nghiệp năm 2005 (Có 
hiệu lực từ ngày 1/7/2006)
2. Luật Doanh nghiệp (năm 1999- đã 
hết hiệu lực)
3. Nghị định 88/2006/NĐ-CP
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 3
CHƯƠNG 5: DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN VÀ 
HỘ KINH DOANH- Giới thiệu
1.PHÁP LUẬT VỀ
DNTN
2.PHÁP LUẬT VỀ VỀ
HỘ KINH DOANH
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 4
1. DNTN
1. Khái niệm
2. Đặc điểm 
3. Đăng ký kinh doanh và 
chấm dứt hoạt động
4. Quyền và nghĩa vụ cơ bản 
của chủ DNTN
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 5
Khái niệm DNTN
Theo Điều 141 Luật Doanh nghiệp:
• Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do 
một cá nhân làm chủ và tự chịu trách 
nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về 
mọi hoạt động của doanh nghiệp;
• Doanh nghiệp tư nhân không được phát 
hành bất kỳ loại chứng khoán nào;
• Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một 
doanh nghiệp tư nhân.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 6
Đặc điểm DNTN
1. Đặc điểm về chủ doanh nghiệp
2. Đặc điểm về vốn
3. Đặc điểm về tư cách pháp lý và 
trách nhiệm tài sản
4. Đặc điểm về tổ chức quản lý
5. Một số quyền đặc biệt của chủ 
doanh nghiệp
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 7
Đặc điểm về chủ doanh nghiệp
• Chủ doanh nghiệp là một 
cá nhân;
• Mỗi cá nhân chỉ được 
quyền thành lập một doanh 
nghiệp tư nhân.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 8
Đặc điểm về vốn (1)
• Vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư 
nhân do chủ doanh nghiệp tự đăng 
ký;
• Toàn bộ vốn và tài sản kể cả vốn 
vay và tài sản thuê được sử dụng 
vào hoạt động kinh doanh của 
doanh nghiệp phải được ghi chép 
đầy đủ vào sổ kế toán và báo cáo tài 
chính của doanh nghiệp theo quy 
định của pháp luật;
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 9
Đặc điểm về vốn (2)
• Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền tăng
hoặc giảm vốn đầu tư của mình vào hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp. Việc
tăng hoặc giảm vốn đầu tư của chủ doanh
nghiệp phải được ghi chép đầy đủ vào sổ
kế toán. Trường hợp giảm vốn đầu tư
xuống thấp hơn vốn đầu tư đã đăng ký thì
chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được giảm
vốn sau khi đã đăng ký với cơ quan đăng
ký kinh doanh;
• Doanh nghiệp tư nhân không được phát
hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 10
Đặc điểm về tư cách pháp 
lý và trách nhiệm tài sản
• Doanh nghiệp tư nhân là
doanh nghiệp do một cá
nhân làm chủ và tự chịu
trách nhiệm bằng toàn bộ tài
sản của mình về mọi hoạt
động của doanh nghiệp;
• Doanh nghiệp tư nhân không
có tư cách pháp nhân.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 11
Đặc điểm về tổ chức quản lý (1)
• Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền
quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh
của doanh nghiệp, việc sử dụng lợi nhuận sau
khi đã nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài
chính khác theo quy định của pháp luật;
• Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp
hoặc thuê người khác quản lý, điều hành hoạt
động kinh doanh. Trường hợp thuê người
khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp thì
chủ doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký với
cơ quan đăng ký kinh doanh và vẫn phải chịu
trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp;
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 12
Đặc điểm về tổ chức quản lý (2)
• Chủ doanh nghiệp tư nhân là 
nguyên đơn, bị đơn hoặc người 
có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan 
trước Trọng tài hoặc Toà án 
trong các tranh chấp liên quan 
đến doanh nghiệp;
• Chủ doanh nghiệp tư nhân là đại 
diện theo pháp luật của doanh 
nghiệp.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 13
Một số quyền đặc biệt của chủ
doanh nghiệp
• Chủ doanh nghiệp tư nhân 
có quyền cho thuê toàn bộ 
doanh nghiệp của mình;
• Chủ doanh nghiệp tư nhân 
có quyền bán doanh nghiệp
của mình cho người khác. 
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 14
Đăng ký kinh doanh
• Điều kiện đăng ký kinh doanh,
thủ tục đăng ký kinh doanh:
Tương tự các quy
định của pháp luật
đối với công ty.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 15
Chấm dứt hoạt động
Điều kiện và thủ tục chấm dứt: 
Tương tự các quy định 
củapháp luật đối với 
công ty.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 16
2. HỘ KINH DOANH
1. Sơ lược về pháp luật điều chỉnh
2. Khái niệm hộ kinh doanh
3. Đặc điểm pháp lý
4. Đăng ký kinh doanh
5. Thay đổi nội dung đăng ký kinh 
doanh, ngừng kinh doanh, chấm 
dứt kinh doanh
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 17
Sơ lược về pháp luật điều 
chỉnh
• Nghị định 66/HĐBT ngày 2.3.1992 
về cá nhân và Nghị định 
221/HĐBT ngày 23.7.1991 về 
nhóm kinh doanh có mức vốn thấp 
hơn vốn pháp định;
• Nghị định 02/2000/NĐ-CP và Nghị 
định 109/2004/NĐ-CP
• Nghị định 88/2006/NĐ-CP
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 18
Khái niệm hộ kinh doanh
Hộ kinh doanh do một cá nhân là công 
dân Việt Nam hoặc một nhóm người 
hoặc một gia đình làm chủ, chỉ được 
đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, 
sử dụng không qua 10 lao động, không 
có con dấu và tự chịu trách nhiệm 
bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi 
hoạt động kinh doanh.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 19
Đặc điểm pháp lý
• Do một cá nhân là công dân Việt Nam hoặc 
một nhóm người hoặc một gia đình làm chủ;
• Chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa 
điểm;
• Sử dụng không quá 10 lao động;
• Không có con dấu;
• Tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản 
của mình về mọi hoạt động kinh doanh.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 20
Đăng ký kinh doanh (1)
• Công dân đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực 
hành vi dân sự đầy đủ; hộ gia đình đều có 
quyền đkkd;
• Mỗi cá nhân hay hộ gia đình chỉ được đkkd 
01 hộ kinh doanh;
• Các chủ hộ kinh doanh không được đăng ký 
ngành nghề bị cấm, phải đáp ứng đầy đủ 
các điều kiện nếu kinh doanh ngành nghề 
có điều kiện.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 21
Đăng ký kinh doanh (2)
• Nộp sơ tại cơ quan đkkd cấp 
huyện;
• Được cấp GCNĐKKD trong 05 
ngày;
• Được kinh doanh sau khi được 
cấp GCNĐKKD trừ khi kinh 
doanh ngành nghề có điều kiện.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 22
Thay đổi nội dung đăng ký 
kinh doanh
•Khi thay đổi về nội 
dung đkkd, hộ kinh 
doanh phải thông báo 
với cơ quan đkkd cấp 
huyện.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 23
Ngừng kinh doanh
• Nếu ngừng kinh doanh từ 30
ngày trở lên thì phải thông
báo với cơ quan đkkd cấp
huyện và cơ quan thuế;
• Thời gian tạm ngừng kinh
doanh không được quá 01
năm.
19 May 2014 Nguyễn Ngọc Duy Mỹ, LL.M 24
Chấm dứt kinh doanh
• Khi chấm dứt kinh doanh, hộ
kinh doanh phải nộp lại bản
chính GCNĐKKD cho cơ quan
đã cấp;
• Phải thanh toán đầy đủ các
khoản nợ và các nghĩa vụ tài
chính khác.