Bài giảng Luật hành chính - Bài 8: Vi phạm hành chính và trách nhiệm hành chính

LUẬT HÀNH CHÍNH 
Khoa Luật Hành chính – Nhà nước 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM 
Bài 8:VI PHẠM HÀNH CHÍNH VÀ TRÁCH NHIỆM HÀNH CHÍNH 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Mục tiêu bài giảng 
Hiểu và phân biệt được vi phạm hành chính với vi phạm pháp luật khác, đặc biệt là tội phạm 
Xác định được các hình thức, biện pháp trách nhiệm hành chính, nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính 
Xác định được trách nhiệm hành chính đối với người chưa thành niên 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Những nội dung chính 
Vi phạm hành chính 
Trách nhiệm hành chính 
 Trách nhiệm hành chính đối với người chưa thành niên 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Tài liệu tham khảo 
Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam – Đại học Luật TP Hồ Chí Minh. 
Sách tham khảo: Luật Hành chính Việt Nam – Những vấn đề cơ bản, câu hỏi, tình huống và văn bản quy phạm pháp luật, Nxb Lao động, 2015. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Văn bản pháp luật 
Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 
Nghị định số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật XLVPHC 
Các Nghị định về Xử phạt vi phạm hành chính trên các lĩnh vực 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Vi phạm hành chính 
1. Khái niệm 
	 Vi phạm hành chính là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt VPHC. (K 1, Đ 2 Luật XLVPHC 2012 ) 
	Ví dụ: Xem xét quy định sau: “ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi tự ý chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ” 
Ý nghĩa : nhằm nhận diện ban đầu về một vi phạm hành chính. 
Có 5 dấu hiệu như sau: 
VPHC là hành vi trái pháp luật 
Xử sự không đúng với yêu cầu của pháp luật 
Xử sử ngược lại với yêu cầu của pháp luật 
Ví dụ : 
 - Hành vi đăng ký khai sinh quá hạn 
- Hành vi gian lận thuế. 
2. Các dấu hiệu của VPHC 
VPHC là hành vi có lỗi 
VPHC là HV nguy hiểm cho xã hội . 
Tính nguy hiểm của hành vi là khách quan và được phản ánh chủ quan bằng quy định pháp luật. 
Chủ thể thực hiện hành vi VPHC là cá nhân hoặc tổ chức , có năng lực chịu trách nhiệm hành chính . 
VPHC là hành vi theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt hành chính. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Phân tích dấu hiệu của vi phạm hành chính sau 
	 “ Bà Nguyễn Thị A tự ý chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ” 
Hành vi trái pháp luật: tự ý chuyển nhượng, tặng cho . 
Lỗi: tự ý thực hiện khi không có sự cho phép 
Tính nguy hiểm cho XH: thể hiện ở việc xâm hại đến trật tự quản lý nhà nước về đất đai 
Chủ thể thực hiện: Bà Nguyễn Thị A 
Theo quy định phải bị xử phạt: hành vi trên bị p hạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng theo Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
- Ý nghĩa : xác định tính chất, mức độ vi phạm => là cơ sở xác định mức độ trách nhiệm 
- Cấu thành vi phạm hành chính là tổng thể những dấu hiệu đặc trưng thể hiện đầy đủ tính xâm hại tới trật tự quản lý nhà nước của một hành vi vi phạm. 
Cấu thành pháp lý của VPHC 
 Mặt khách quan của VPHC; 
 Mặt chủ quan của VPHC; 
 Chủ thể của VPHC; 
 Khách thể của VPHC. 
Bao gồm: 
	 Là tổng thể những dấu hiệu được pháp luật dự liệu trước đặc trưng cho mặt bên ngoài của vi phạm hành chính. 
a. Mặt khách quan của VPHC 
 Hành vi trái pháp luật; 
 Hậu quả do VPHC gây ra; 
 Mối liên hệ nhân quả giữa HV và hậu quả; 
 Thời gian và địa điểm vi phạm; 
 Phương tiện vi phạm 
Bao gồm: 
Là dấu hiệu pháp lý bắt buộc trong cấu thành mọi VPHC đồng thời là dấu hiệu đầu tiên cần phải xác định. 
Hành vi VPPLHC phải là hành vi trái pháp luật , tức là xử sự không đúng với yêu cầu của các quy định của pháp luật cụ thể. 
Hành vi: thể hiện ra bên ngoài dưới dạng hành động hoặc không hành động 
Trái pháp luật: làm ngược lại hoặc không đầy đủ yêu cầu của pháp luật (pháp luật nào?) 
 Trái Quy định của ngành LHC ; 
 Trái Quy định của các ngành luật khác . 
Hành vi trái pháp luật 
Ví dụ minh họa: 
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau: Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác; Kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; 
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng giấy tờ giả để làm thủ tục đăng ký kết hôn; 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi không đăng ký đất đai lần đầu. 
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất ở . 
Phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi không có hệ thống xử lý nước thải, khí thải đạt quy chuẩn kỹ thuật về môi trường; 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Phạt tiền từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng đối với hành vi xả, thải dầu mỡ, hóa chất độc hại, chất thải nguy hại, các nguồn gây dịch bệnh hoặc các yếu tố độc hại khác vào môi trường nước không đúng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. 
Phạt tiền 20.000.000 đến 30.000.000 đồng đối với hành vi k hông thông báo bằng văn bản để cơ quan cấp phép thu hồi Giấy phép quản lý chất thải nguy hại khi chấm dứt hoạt động; 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Là những thiệt hại hoặc sự đe doạ gây ra những thiệt hại nhất định cho các QHXH được pháp luật hành chính hoặc pháp luật chuyên ngành khác bảo vệ. 
Hậu quả VPHC gồm: 
 Hậu quả gây ra cho xã hội (không gây ra thiệt hại thực tế nhưng làm phá vỡ quan hệ quản lý) => Mọi vi phạm hành chính đều để lại hậu quả cho XH 
 Hậu quả trực tiếp từ hành vi (thiệt hại thực tế): Tùy từng vi phạm hành chính 
Hậu quả do VPHC gây ra  
Hành vi vi phạm mà bắt buộc phải có hậu quả thực tế xảy ra: vi phạm hành chính được gọi là “vi phạm có cấu thành vật chất”. 
 Nếu không có hậu quả thì không đủ cấu thành vi phạm 
Ví dụ : Xem xét các hành vi sau: 
a) Xử phạt từ 5.000.000 – 10.000.000 đ đối với hành vi không thực hiện đăng ký khai tử cho người chết để trục lợi 
b) Xử phạt từ 300.000 – 500.000 đ hành vi thả gia súc đi ngoài đường gây tai nạn giao thông 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Hành vi vi phạm không bắt buộc có hậu quả thực tế xảy ra: “vi phạm hành chính có cấu thành hình thức”. 
Ví dụ: Xử phạt từ 5.000.000 – 10.000.000 Hành vi đăng ký khai tử cho người đang sống; 
Vậy, Nếu có hậu quả xảy ra thì sao? 
 Hậu quả có thể là yếu tố dẫn đến chuyển sang một cấu thành vi phạm hành chính khác nặng hơn 
 Có thể là yếu tố quy định mức độ trách nhiệm nặng hơn trong cùng một hành vi 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Ví dụ : 
Xử phạt từ 200.000 đến 400.000 đ đối với hành vi v ượt xe trong những trường hợp cấm vượt 
Xử phạt từ 2.000.000 đến 3.000.000 đ đối với hành vi vượt xe trái quy định gây tai nạn giao thông ; 
=> Tình tiết “Gây tai nạn giao thông” làm cho hành vi vượt xe trong trường hợp cấm vượt trở thành một vi phạm mới. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Ví dụ : 
Xử phạt từ 200.000 đến 400.000 đối với hành vi: Khi tín hiệu đèn giao thông đã chuyển sang màu đỏ nhưng không dừng lại trước vạch dừng mà vẫn tiếp tục đi 
Nếu hành vi trên gây tai nạn giao thông thì ngoài bị xử phạt với mức nêu trên còn bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe 02 tháng 
=> Tình tiết gây tai nạn giao thông làm cho vi phạm hành chính nặng hơn 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bắt buộc phải xác định được mối liên hệ nhân quả giữa HV và HQ với những vi phạm có hậu quả vật chất→ đó là mối liên hệ “hậu quả là kết quả trực tiếp từ hành vi”. 
Nhằm đảm bảo nguyên tắc cá nhân, tổ chức chỉ phải chịu trách nhiệm trước những thiệt hại do chính HV của mình gây ra. 
Mối liên hệ nhân quả giữa Hành vi và hậu quả 
 Không phải là dấu hiệu pháp lý bắt buộc trong cấu thành mọi vi phạm hành chính. 
Chỉ đối với một số vi phạm hành chính mới bắt buộc xem xét. 
Thời gian, địa điểm, phương tiện, công cụ thực hiện hành vi 
Ví dụ: 
	- Xử phạt từ 80.000 đến 100.000 đ đối với hành vi b ấm còi xe trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau trong đô thị, khu đông dân cư . 
	- Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi: Dùng loa phóng thanh, chiêng, trống, còi, kèn hoặc các phương tiện khác để cổ động ở nơi công cộng mà không được phép của các cơ quan có thẩm quyền. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
	Mặt chủ quan của vi phạm hành chính là những dấu hiệu bên trong của vi phạm hành chính, thể hiện trạng thái, diễn biến tâm lý, tình cảm, thái độ của chủ thể thực hiện hành vi đối với hành vi và hậu quả của hành vi. Bao gồm: 
Lỗi; 
Động cơ; 
Mục đích. 
Mặt chủ quan của VPHC 
* Khái niệm: 
Lỗi là trạng thái tâm lý của chủ thể đối với hành vi nguy hiểm cho xã hội và hậu quả do hành vi ấy gây ra. 
Lỗi là dấu hiệu pháp lý bắt buộc trong cấu thành của mọi vi phạm pháp luật nói chung và vi phạm hành chính nói riêng. 
Lỗi 
Các loại lỗi: căn cứ vào lý trí và ý chí, lỗi được phân thành hai nhóm: lỗi cố ý và lỗi vô ý 
Lỗi cố ý: 
- Lỗi cố ý trực tiếp : biết rõ là hành vi trái pháp luật và mong muốn hậu quả xảy ra 
Ví dụ: Cố ý không khai tử cho người chế để trục lợi 
Lỗi cố ý gián tiếp : biết rõ là hành vi trái pháp luật, không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng bỏ mặc hậu quả. 
Ví dụ: vượt xe khi có biển cấm vượt gây tan nạn giao thông và bỏ trốn. 
Lỗi vô ý : 
Lỗi vô ý vì quá tự tin : biết rõ là hành vi trái pháp luật, không mong muốn hậu quả xảy ra và tìm mọi biện pháp để khắc phục hậu quả 
Ví dụ: Xử phạt người sử dụng lao động có hành vi k hông trang bị đầy đủ các phương tiện kỹ thuật, y tế thích hợp để bảo đảm ứng cứu kịp thời khi xảy ra sự cố, tai nạn lao động; 
Lỗi vô ý do cẩu thả : không biết đó là hành vi trái pháp luật và không mong muốn và không nghĩ rằng hậu quả sẽ xảy ra. 
Ví dụ: Xử phạt người lao động Không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân được trang bị hoặc sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân sai mục đích 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Ý nghĩa của yếu tố lỗi đối với VPHC và TNHC: 
	- Thứ nhất, xác định có vi phạm hành chính hay không. Không có lỗi không bị coi là VPHC. Hành vi đã thực hiện chỉ là hành vi trái pháp luật. 
Các trường hợp loại trừ yếu tố lỗi: 
+ Không có năng lực chủ thể (bao gồm không đủ tuổi, bị mất năng lực HVDS, mắc các bệnh khác không có khả năng nhận thức) 
+ Thuộc các trường hợp: bất khả kháng, tình thết cấp thiết, sự kiện bất ngờ, phòng vệ chính đáng 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thứ hai, xác định mức độ trách nhiệm hành chính của chủ thể thực hiện hành vi. Mức độ lỗi tỷ lệ thuận với mức độ trách nhiệm mà chủ thể vi phạm gánh chịu: lỗi càng nặng, trách nhiệm càng cao. 
=> Mức độ lỗi được quy ước thông qua một số tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ (Điều 9, Điều 10 Luật XLVPHC) 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Xem Đ 9, Đ 10 Luật XLVPHC 
Điều 9. Tình tiết giảm nhẹ 
Những tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ: 
1. Người vi phạm hành chính đã có hành vi ngăn chặn, làm giảm bớt hậu quả của vi phạm hoặc tự nguyện khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại; 
2. Người vi phạm hành chính đã tự nguyện khai báo, thành thật hối lỗi; tích cực giúp đỡ cơ quan chức năng phát hiện vi phạm hành chính, xử lý vi phạm hành chính; 
3. Vi phạm hành chính trong tình trạng bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người khác gây ra; vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng; vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết; 
4. Vi phạm hành chính do bị ép buộc hoặc bị lệ thuộc về vật chất hoặc tinh thần; 
5. Người vi phạm hành chính là phụ nữ mang thai, người già yếu, người có bệnh hoặc khuyết tật làm hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình; 
6. Vi phạm hành chính vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không do mình gây ra; 
7. Vi phạm hành chính do trình độ lạc hậu; 
8. Những tình tiết giảm nhẹ khác do Chính phủ quy định. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Điều 10: Tình tiết tăng nặng 
	 Những tình tiết sau đây là tình tiết tăng nặng: 
a) Vi phạm hành chính có tổ chức; 
b) Vi phạm hành chính nhiều lần; tái phạm; 
c) Xúi giục, lôi kéo, sử dụng người chưa thành niên vi phạm; ép buộc người bị lệ thuộc vào mình về vật chất, tinh thần thực hiện hành vi vi phạm hành chính; 
d) Sử dụng người biết rõ là đang bị tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi để vi phạm hành chính; 
đ) Lăng mạ, phỉ báng người đang thi hành công vụ; vi phạm hành chính có tính chất côn đồ; 
e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm hành chính; 
g) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để vi phạm hành chính; 
h) Vi phạm trong thời gian đang chấp hành hình phạt của bản án hình sự hoặc đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính; 
i) Tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm hành chính mặc dù người có thẩm quyền đã yêu cầu chấm dứt hành vi đó; 
k) Sau khi vi phạm đã có hành vi trốn tránh, che giấu vi phạm hành chính; 
l) Vi phạm hành chính có quy mô lớn, số lượng hoặc trị giá hàng hóa lớn; 
m) Vi phạm hành chính đối với nhiều người, trẻ em, người già, người khuyết tật, phụ nữ mang thai. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Động cơ, mục đích của VPHC là những dấu hiệu bắt buộc xem xét với những vi phạm hành chính lỗi cố ý. 
Chúng có thể được tính đến khi xem xét mặt chủ quan của nhiều VPHC để quyết định các hình thức và mức phạt cụ thể. 
Ví dụ: hành vi cố ý không khai tử cho người chết để trục lợi : 
	- Lỗi: cố ý 
	- Động cơ: trục lợi 
	- Mục đích: hưởng lợi bất hợp pháp từ tài sản người chết 
Động cơ, mục đích 
	 Là những cá nhân và tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính và có năng lực chịu trách nhiệm hành chính. 
 Như vậy, không phải bất cứ ai thực hiện hành vi trái pháp luật cũng là chủ thể vi phạm hành chính. 
 Về lý luận khoa học, muốn là chủ thể vi phạm hành chính, cần 2 điều kiện: 
	- Điều kiện cần: năng lực chủ thể 
	 	- Điều kiện đủ: thực hiện hành vi 
 Chủ thể vi phạm hành chính 
Tuy nhiên, về mặt pháp lý và thực tiễn thì việc xác định chủ thể VPHC lại theo trình tự ngược lại: 
Phải thực hiện một hành vi trái pháp luật trước; 
Sau đó, xét xem người thực hiện có năng lực chủ thể không. 
Nếu có năng lực chủ thể thì hành vi trái pháp luật sẽ trở thành VPHC và người thực hiện sẽ là chủ thể VPHC 
=> Vì sao lại xác định chủ thể vi phạm hành chính theo “quy trình ngược?” này 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
	 * Cá nhân: bao gồm cả công dân VN, người nước ngoài, người không quốc tịch cư trú trên lãnh thổ VN 
	Cá nhân là chủ thể VPHC khi thoả mãn điều kiện chủ thể: 
	 + Phải đạt đến độ tuổi nhất định 
	+ Có khả năng nhận thức 
Các nhóm chủ thể VPHC(Điều 5 Luật XLVPHC) 
	 Độ tuổi cá nhân: 
- Từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi: Chỉ là chủ thể vi phạm hành chính khi thực hiện hành vi với lỗi cố ý. 
- Từ đủ 16 tuổi trở lên: là chủ thể vi phạm hành chính với mọi vi phạm do mình gây ra 
* Tổ chức trong nước: là chủ thể vi phạm hành chính với mọi vi phạm do mình gây ra 
* Cá nhân, tổ chức nước ngoài, người không quốc tịch: là chủ thể vi phạm hành chính theo pháp luật VN khi thực hiện vi phạm hành chính trên lãnh thổ Việt Nam (trừ trường hợp điều ước quốc tế mà VN ký kết hoặc tham gia có ... 12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
- Cơ sở pháp lý : Từ Đ . 55 đến Đ . 68 	 
- Có hai loại thủ tục XPVPHC : 
	 + Thủ tục không lập biên bản (thủ tục đơn giản ) 
	+ Thủ tục có lập biên bản (thủ tục thông thường) 
11. Thủ tục xử phạt VPHC 
Thủ tục xử phạt không lập biên bản 
Điều kiện áp dụng: 
Bị xử phạt hình thức cảnh cáo; 
Bị phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân và từ 100.000 – 500.000 đồng đối với tổ chức 
Lưu ý: không áp dụng trong trường hợp VPHC được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thủ tục xử phạt không lập biên bản 
Nội dung của thủ tục: 
“Không được lập biên bản” 
 Ra quyết định xử phạt ngay; 
Cá nhân, tổ chức vi phạm có thể nộp tiền phạt tại chỗ cho người có thẩm quyền xử phạt và được nhận biên lai thu tiền phạt; 
Q Đ xử phạt phải đồng thời gửi cho cơ quan thu tiền phạt để kiểm tra, giám sát, theo dõi. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Câu hỏi thảo luận: 
Tính chất đơn giản của thủ tục XPHC không lập biên bản được quyết định ở giai đoạn nào: 
 Không lập biên bản? 
 Nộp tiền phạt tại chỗ? 
Ví dụ : XP từ 100 – 200 ngàn đồng đối n gười điều khiển, người ngồi hàng ghế phía trước trong xe ô tô có trang bị dây an toàn mà không thắt dây an toàn khi xe đang chạy . 
Có lập biên bản được không? 
Đến kho bạc nhà nước nộp phạt được không? 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thủ tục xử phạt có lập biên bản 
Điều kiện áp dụng: 
Áp dụng cho các VPHC có mức phạt tiền trên 250.000 (500.000 đối với tổ chức ) ; 
Mọi VPHC được phát hiện nhờ phương tiện kỹ thuật, nghiệp vụ (không phụ thuộc vào mức phạt) 
Ví dụ: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với hành vi “ Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định từ 05 km/h đến dưới 10 km/h ” => Phải áp dụng thủ tục có lập biên bản dù mức phạt dưới 250.000 đ. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Nội dung của thủ tục 
B ước 1 : b uộc chấm dứt hành vi VPHC đang diễn ra nhằm chấm dứt ngay hành vi vi phạm. Hình thức: bằng lời nói, còi, hiệu lệnh, văn bản hoặc hình thức khác theo quy định của PL . 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 2: Lập biên bản VPHC (Điều 58). 
Chủ thể có quyền lập biên bản : 
Người không có thẩm quyền xử phạt 
Người có thẩm quyền xử phạt 
Số lượng biên bản: 02 bản 
Vấn đề chữ ký của người vi phạm: nếu người VP không đồng ý ký tên thì biên bản có giá trị không? 
Nếu người VP có mặt nhưng không ký tên 
Nếu người VP không có mặt tại thời điểm lập biên bản 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 3 : Xác định giá trị tang vật VPHC để làm căn cứ xác định khung tiền phạt, thẩm quyền XP 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Ví dụ: 
 Điều 10 Nghị định 185/2013/NĐ-CP quy định: 
Đ ối với hành vi buôn bán hàng cấm như hàng hóa cấm kinh doanh; hàng hóa cấm lưu hành, sử dụng; hàng hóa chưa được phép lưu hành, sử dụng tại Việt Nam có giá trị từ 1 tr đến dưới 3 tr đồng thì có khung tiền phạt từ 1 tr đến 3 tr đồng. 
Tuy nhiên, cũng là hành vi nêu trên, nếu hàng cấm có giá trị từ 3 tr đến dưới 5 tr đồng thì bị phạt tiền từ 3 tr đến 5 tr đồng . 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 4: Xác minh vi phạm hành chính (Đ59) 
- Có hay không có VPHC; 
- Cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi VPHC, lỗi, nhân thân của cá nhân VPHC; 
- Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ; 
- Tính chất, mức độ thiệt hại do VPHC gây ra; 
- ... 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 5: Giải trình của người vi phạm 
Điều kiện giải trình (Điều 61): 
Bị áp dụng hình thức xử phạt tước giấy phép chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động 
Bị phạt tiền: ở mức cao nhất của khung tiền phạt + số tiền từ 15 tr trở lên đối với cá nhân (30 tr đối với tổ chức) 
Mục đích giải trình là gì? 
Hình thức giải trình: trực tiếp hoặc bằng văn bản sau đó trong thời hạn 5 ngày từ ngày lập biên bản. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 6 : Ra quyết định xử phạt (Điều 66) 
Về thời hạn ra QĐXP : 7 ngày/ 30 ngày/ 60 ngày kể từ ngày lập biên bản vi phạm 
+ 07 ngày: thông thường 
+ 30 ngày: vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp mà không thuộc trường hợp giải trình/giải trình 
+ 60 ngày: vụ việc đặc biệt nghiêm trọng , tình tiết phức tạp, người có thẩm quyền giải quyết vụ việc xin gia hạn bằng VB. 
Về hiệu lực của QĐXP : kể từ ngày ký trừ trường hợp quy định khác 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thảo luận 
	- Một người VPHC trong lĩnh vực XD và bị lập biên bản ngày 01.9.2015; 
	- Đến ngày 08.9.2015 người có thẩm quyền không ra QĐXP 
 	 không bị XPHC kể từ 08.9.2015. 
	- Nếu người này VPHC 01.9.2015 và chưa bị lập biên bản, đến 01.9.2017 mới hết thời hiệu XPVPHC. 
	 Vậy Quy định về thời hạn ra QĐXPHC đã vô hiệu hóa quy định về thời hiệu XP không? 
Lưu ý: Các trường hợp không ra QĐXP ( Đ65) 
Trường hợp quy định tại Đ11 (cấp thiết; phòng vệ chính đáng; không có năng lực ) 
Không xác định được đối tượng VPHC; 
Hết thời hiệu XP tại Điều 6 hoặc hết thời hạn ra QĐXP tại K3 Đ63 hoặc K11 Đ66 
Cá nhân VPHC chết, mất tích, tổ chức VPHC đã giải thể, phá sản trong thời gian ra QĐ; 
Chuyển hồ sơ vụ VP có dấu hiệu tội phạm theo quy định tại Điều 62 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 7: Gửi quyết định XP cho người vi phạm: 02 ngày kể từ ngày ký 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Miễn, giảm 
Nộp phạt nhiều lần (Đ79) 
Chuyển QĐXP về nơi cư trú để thi hành (Đ71) 
Công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng việc XP : an toàn thực phẩm; chất lượng sản phẩm, hàng hóa; dược; khám bệnh, chữa bệnh; xây dựng; BHYT, đo lường; sản xuất, buôn bán hàng giả mà gây hậu quả lớn. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 8: Khiếu nại, khởi kiện Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 
Người bị xử phạt vi phạm hành chính nếu cho rằng QĐXP xâm hại quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì có quyền khiếu nại trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày nhận được QĐ xử phạt 
Hoặc khởi kiện vụ án hành chính ra Tòa án nhân dân 1 năm kể từ ngày nhận được QĐ XP 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 9: Chấp hành quyết định xử phạt: 
Thời hạn chấp hành : 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định 
Nếu người bị xử phạt khiếu nại hoặc khởi kiện thì có phải chấp hành Quyết định xử phạt không? 
Nếu đã quá 10 ngày mà không chấp hành thì bị xử lý thế nào? 
+ Người vi phạm có thể bị cưỡng chế từ ngày thứ 11 trở đi 
+ Mỗi ngày trôi qua, người vi phạm phải nộp thêm 0,05% tổng số tiền chưa nộp đúng hạn 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Ví dụ: Ngày 10/5/2015 ông Nguyễn Văn A nhận được Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 5.000.000 đồng. 
Nếu ông A nộp phạt từ ngày 10/5/2015 đến ngày 20/5/2015 
Nếu ông A nộp phạt sau ngày 20/5/2015 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
 Hoãn chấp hành quýêt định xử phạt tiền (Đ76 Luật ) 
Điều kiện hoãn: cá nhân bị phạt tiền từ 3.000.000 trở lên + có giấy xác nhận UBND xấp xã đang gặp khó khăn về kinh tế 
Thời hạn hoãn: tối đa 03 tháng 
Miễn, giảm : trường hợp hoãn nhưng sau đó không có khả năng nộp phạt 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Nộp phạt nhiều lần (Đ79) : 
Điều kiện: 
Cá nhân bị phạt tiền từ 20.000.000 trở lên/ tổ chức bị phạt tiền từ 200.000.000 trở lên 
Có đơn đề nghị có xác nhận hoàn cảnh khó khăn về kinh tế của UBND cấp xã hoặc cơ quan thuế (nếu là tổ chức 
Thời hạn: tối đa 3 lần trong 06 tháng, lần đầu nộp ít nhất 40% tổng số tiền. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Chuyển QĐXP về nơi cư trú để thi hành (Điều 71 Luật) 
Chuyển giữa các tỉnh với nhau 
Chuyển giữa các huyện với nhau trong cùng một tỉnh miền núi, hải đão, đi lại khó khăn 
Chủ thể tiếp nhận: cơ quan chuyên môn cùng cấp hoặc UBND cấp huyện nếu không có cơ quan chuyên môn cùng cấp 
Thu tiền phạt tại chỗ : Nếu xử phạt tại vùng xa xôi, hẻo lánh, xa kho bạc nhà nước thì có thể thu tiền phạt tại chỗ. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 10 : Cưỡng chế thi hành QĐXP 
Điều kiện cưỡ n g chế : Quá thời hạn chấp hành nhưng không chấp hành 
Thời hạn cưỡng chế : 01 năm kể từ ngày ra quyết định xử phạt. 
Nếu quá 01 năm nhưng người có thẩm quyền không cưỡng chế thì xử lý thế nào? 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Nếu đã hết thời hạn cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt: 
	 + Không cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt. 
	+ Tuy nhiên với hình thức tịch thu tang vật phương tiện đối với tang vật, phương tiện, hàng hóa thuộc loại cấm lưu hành thì vẫn bị tịch thu 
	+ Vẫn cưỡng chế thi hành đối với các biện pháp khắc phục hậu quả 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thẩm quyền quyết định cưỡng chế: 
Chủ thể nào ra quyết định xử phạt thì chủ thể đó có quyền cưỡng chế? 
Chủ thể có thẩm quyền cưỡng chế (Điều 87 Luật) 
Cưỡng chế phải ra quyết định bằng văn bản 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Các biện pháp cưỡng chế : 
Khấu trừ lương, tài khoản; 
Việc trừ lương không quá 30% tổng lương mỗi lần khấu trừ/ không quá 50% đối với thu nhập khác 
Các tổ chức tín dụng phải phối hợp trích chuyển số tiền trong tài khoản mà không cần sự đồng ý của chủ tài khoản 
Kê biên tài sản có giá trị tương ứng bán đấu giá 
Tài sản có giá trị tương ứng là bằng hay nhiều hơn, ít hơn số tiền phải cưỡng chế? 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Các loại tài sản không được kê biên 
1. Nhà ở duy nhất của cá nhân và gia đình người bị cưỡng chế có diện tích tối thiểu theo quy định của pháp luật về cư trú. 
2. Thuốc chữa bệnh, lương thực, thực phẩm phục vụ nhu cầu thiết yếu cho cá nhân bị cưỡng chế và gia đình họ sử dụng. 
3. Công cụ lao động, đồ dùng sinh hoạt thông thường cần thiết cho cá nhân bị cưỡng chế và gia đình họ sử dụng. 
4. Đồ dùng thờ cúng; di vật, huân chương, huy chương, bằng khen. 
5. Tài sản phục vụ quốc phòng và an ninh. 
6. Tài sản đang được cầm cố, thế chấp hợp pháp. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Thu tiền, tài sản khác đang bị tẩu tán 
Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
* Những nội dung khác của thủ tục XPVPHC: 
Việc công khai việc xử phạt trên phương tiện thông tin đại chúng: 
Các lĩnh vực: an toàn thực phẩm; chất lượng sản phẩm, hàng hóa; dược; khám bệnh, chữa bệnh; xây dựng; bảo vệ môi trường, lao động, BHXH, BHYT, đo lường; sản xuất, buôn bán hàng giả, thuế, chứng khoán, sở hữu trí tuệ 
Gây hậu quả lớn/ gây ảnh hưởng xấu về dư luận xã hội. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
	 - Chuyển vụ việc khởi tố vụ án hình sự và ngược lại (Đ 62, 63 Luật): 
	 + Khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm thì người có thẩm quyền chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra trong thời hạn 03 ngày 
	+ Cơ quan điều tra khởi tố vụ án thì người có thẩm quyền hủy quyết định xử phạt nếu đã ra quyết định xử phạt. 
	+ Nếu vụ việc được tiếp nhận từ cơ quan tố tụng hình sự thì người có thẩm quyền sau khi xem xét phải ra quyết định xử phạt trong thời gian 30 ngày (tối đa là 45 ngày) kể từ ngày nhận hồ sơ. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Tình huống: 
	 Ngày 10/3/2014, đoàn thanh tra Sở Tài nguyên môi trường phát hiện Công ty TNHH Th.P thực hiện hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường. Đoàn thanh tra lập biên bản vi phạm về hành vi vi phạm nêu trên. Khi người có thẩm quyền lập biên bản, người quản lý công ty không có mặt vì đang đi công tác nước ngoài, những người khác có mặt tại hiện trường đều không đồng ý ký tên vào biên bản vì sợ dính líu đến vụ việc . 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
1/ Hãy tư vấn cho người có thẩm quyền cách xử lý tình huống nêu trên để bảo đảm việc lập biện bản vi phạm hành chính đối với công ty Th.P là hợp pháp 
2/ Sau khi ra quyết định xử phạt, Công ty Th.P lấy lý do người quản lý đi công tác nước ngoài chưa về nên chưa thể nộp phạt theo thời hạn ghi trong quyết định xử phạt và đề nghị người có thẩm quyền cho phép hoãn chấp hành quyết định xử phạt. Người có thẩm quyền giải quyết thế nào thì hợp pháp? 
3/ Vi phạm trên có thuộc trường hợp công khai trên phương tiện thông tin đại chúng không? 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
12. Thủ tục xử phạt trục xuất đối với người nước ngoài 
Bước 1: 
Cơ quan phát hiện vi phạm là cơ quan có thẩm quyền ở địa phương thì chuyển hồ sơ cho Phòng QLXNC thuộc CA cấp tỉnh nơi người nước ngoài cư trú hoặc nơi xảy ra vi phạm nếu không xác định được nơi cư trú. 
Nếu cơ quan có thẩm quyền ở cấp trung ương phát hiện thì chuyển hồ sơ cho Cục QLXNC thuộc Bộ CA 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Bước 2: Cơ quan tiếp nhận có trách nhiệm hoàn tất hồ sơ trục xuất trong thời hạn 7 ngày 
Bước 3: Cục trưởng Cục QLXNC / Giám đốc CA cấp tỉnh xem xét và ra quyết định xử phạt hình thức trục xuất trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ. 
Bước 4: Quyết định xử phạt trục xuất phải được gửi cho người vi phạm trước khi thi hành ít nhất 48 giờ . 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
	 * Các trường hợp hoãn thi hành quyết định xử phạt trục xuất: 
 Bị bệnh nặng, phải cấp cứu hoặc vì lý do sức khoẻ khác không thể thực hiện được quyết định xử phạt trục xuất có chứng nhận của bệnh viện hoặc trung tâm y tế từ cấp huyện trở lên hoặc các trường hợp bất khả kháng khác; 
Phải thực hiện nghĩa vụ về dân sự, hành chính, kinh tế theo quy định của pháp luật. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
III. Xử phạt vi phạm hành chính đối với người chưa thành niên 
Người chưa thành niên VPHC: khi thực hiện hành vi vi phạm ở độ tuổi từ đủ 14 đến dưới 18 tuổi 
	(Lưu ý: cách tính tuổi để xác định người CTN) 
Các hình thức xử phạt áp dụng với người CTN (Điều 135 Luật): 
Cảnh cáo; 
Phạt tiền: chỉ áp dụng với người từ đủ 16 tuổi 
Mức tiền phạt không quá ½ mức phạt người từ đủ 18 t trở lên 
Nếu ngưới CTN không có tiền nộp phạt thì xử lý thế nào? 
Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng VPHC 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Biện pháp khắc phục hậu quả áp dụng đối với người CTN: 
Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu; 
Buộc khắc phục tình trạng gây ô nhiễm môi trường 
Buộc tiêu hủy vật phẩm gây hại, văn hóa phẩm độc hại; 
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Biện pháp thay thế xử phạt VPHC đối với người CTN: Nhắc nhở , với điều kiện: 
Thực hiện hành vi mà theo quy định bị xử phạt hình thức cảnh cáo 
Tự nguyện khai báo và thành thật hối lỗi. 
Thời hạn được coi là chưa bị xử phạt VPHC đối với người CTN : 06 tháng kể từ ngày chấp hành xong QĐXP mà không tái phạm. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
Tình huống ôn tập 
Ngày 10/2/2015 Công ty HK tổ chức tiệc có sân khấu ca nhạc và khu ăn uống được thiết kế ngay trước cổng chính của công ty nằm trên mặt tiền đường Điện Biên Phủ, Quận 1, TPHCM. Đến 23 giờ cùng ngày, được tin báo của người dân, Đội Cảnh sát trật tự xã hội đã có mặt tại nơi tổ chức tiệc của công ty HK lập biên bản về HVVP. 
1/ Xác định mức phạt tiền cụ thể đối với công ty HK, biết rằng theo quy định hiện hành hành vi “gây tiếng động lớn, làm ồn ào, huyên náo trong khoảng thời gian từ 22 giờ đến 5 giờ sáng ngày hôm sau” có mức phạt từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng, hành vi “sử dụng đường bộ trái quy định để tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội” bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng. 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM 
3/ Một số công nhân trong công ty HK biết được thông tin: việc tổ chức vui chơi của công ty bị xử phạt nên đã đề nghị người có thẩm quyền “được giải trình để không ảnh hưởng đến uy tín của công ty”. Người có thẩm quyền xử lý như thế nào thì hợp pháp? 
4/ Xác định thời hiệu xử phạt vi phạm Công ty HK? Giả sử người có thẩm quyền để quá thời hiệu mà không ra quyết định xử phạt thì vụ việc vi phạm của công ty HK được xử lý như thế nào? 
12/2/2021 
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM