Bài giảng Kinh tế học đại cương - Chương 5: Thị trường cạnh tranh hoàn hảo và thị trường độc quyền hoàn hảo

Chương 5: Thị trường 
cạnh tranh hoàn hảo và 
thị trường độc quyền 
hoàn hảo
Nội dung
Một số khái niệm
I. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo
1. Đặc điểm của thị trường
2. Đặc điểm doanh nghiệp trong thị trường.
3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn
II. Thị trường độc quyền hoàn hảo
1. Đặc điểm của thị trường
2. Đặc điểm doanh nghiệp trong thị trường
3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn
4. Điều tiết của chính phủ
3Một số khái niệm
Tổng doanh thu (TR): Toàn bộ số tiền
mà doanh nghiệp nhận được do tiêu thụ
một số lượng hàng hóa
TR = P*Q
4Doanh thu biên (MR): Sự thay đổi trong
tổng doanh thu khi doanh nghiệp bán thêm
một đơn vị sản phẩm.
)'(TR
Q
TR
MR 
Một số khái niệm
5Doanh thu trung bình (AR)
Là mức doanh thu mà doanh nghiệp nhận
được tính trung bình cho một đơn vị sản
phẩm bán ra
Q
TR
AR 
Một số khái niệm
6- Tổng lợi nhuận (Pr): Là phần chênh
lệch giữa doanh thu và tổng chi phí
)()(Pr QQ(Q) TCTR 
Một số khái niệm
I. Thị trường cạnh tranh hoàn 
hảo
1. Đặc điểm thị trường
Có vô số người mua, 
người bán
Sản phẩm được tiêu
chuẩn hóa, đồng nhất
Tự do gia nhập và rút
lui khỏi ngành
Thông tin trên thị
trường là hoàn hảo
Thị trường
CTHH
82. Đặc trưng của doanh nghiệp
Doanh nghiệp chấp nhận giá thị trường, đường cầu
của doanh nghiệp là đường thẳng nằm ngang
P
QO Q*OQ
P
P*
(D)
92. Đặc trưng (tt)
QO
TR
TR
MR = P = AR
TR = P*Q
10
3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn
hạn
Để đạt tối đa hóa lợi nhuận
doanh nghiệp phải sản xuất ở
mức nào???
11
Pr (Q) = TR(Q) – TC(Q)
Pr max  Pr’ = 0
(TR – TC)’ = 0
 TR’ – TC’ = 0
 MR = MC (Lưu ý: MR = P)
Tối đa hóa lợi nhuận
QO
P MC
AC
MR = P
A
BC
P
Q* Q2Q1
MC=MR=P Prmax=(P-AC)Q
*
13
-Doanh nghiệp lỗ khi nào?
Nếu doanh nghiệp đang bị
lỗ thì doanh nghiệp sẽ:
- Tiếp tục sản xuất trong
tình trạng lỗ?
- Ngừng sản xuất?
14
P
P
Q
P1
P2
MC
AC
AVC
Q1
Q2
A
B
Ngưỡng cửa 
sinh lời = Điểm 
hòa vốn
Điểm đóng cửa
15
II. THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN HOÀN
TOÀN
1. Đặc điểm thị trường
- Chỉ có một người bán và nhiều người mua
- Sản xuất sp riêng biệt, không có SP thay thế
- Lối gia nhập ngành bị phong tỏa
(các rào cản, luật định, kinh tế, tự nhiên: tài
nguyên, bằng phát minh, )
16
2. Đặc điểm của doanh nghiệp
- Đường cầu đứng trước doanh nghiệp độc quyền
cũng chính là đường cầu thị trường
- Đường doanh thu biên (MR) có hệ số góc gấp đôi
đường cầu. MR=2aQ + b
Ví dụ: P = -1/5 Q + 2000
 MR= -2/5 Q + 2000
17
Để tối đa hóa doanh thu thì doanh nghiệp
phải sản xuất ở mức nào?
3. Hành vi của doanh nghiệp trong 
ngắn hạn
18
P
QQ1
D
Để TRmax TR’ = 0
 MR = 0
MR
P1
19
Ví dụ
P = -1/4 Q + 280. Công ty A sản xuất độc quyền với
TC = 1/6 Q2 + 30Q+15000
 Để tối đa hóa doanh thu:
20
3. Hành vi của doanh nghiệp trong
ngắn hạn
Để tối đa hóa lợi nhuận thì doanh nghiệp
phải sản xuất ở mức nào?
21
P
P1
0 Q1 Q
MC
A
B
AC
MR
Pr
c
Để tối đa hóa lợi nhuận
 MR = MC
D
Lợi nhuận tối đa (Pr max)
Pr max = TR – TC
= P1 Q1 – C Q1
= (P1 - C)Q1
= diện tích P1CBA
$
22
Ví dụ
Thị trường chỉ có công ty A độc quyền với hàm
cầu thị trường: P = -1/4 Q + 280. Hàm chi phí của
A: TC = 1/6 Q2 + 30Q+15000 => Để tối đa hóa lợi
nhuận?
23
Q
P
Q1Q2
P1
P2
MR
D
AC1
AC2MC2 MC1
A
E
0
4. Điều tiết của chính phủ
Đánh thuế (theo sản lượng)
Khi đánh thuế trên
mỗi đơn vị sản lượng
 P tăng, Q giảm 
người tiêu dùng bị
thiệt hại
AC2 = AC + t
MC2 = MC + t
H
K H
24
Q
P
Q1
P1
MR
D
AC1AC2
MC1
A
0
Đánh thuế (không theo sản lượng): Thuế 
khoán
Khi chính phủ khoán
1 mức thuế T P,Q
không đổi người
tiêu dùng không thiệt
hại, người sản xuất
bị giảm lợi nhuận
bằng T.
AC2 = AC + T /Q