Bài giảng Giới thiệu lập trình - Chương 8: Luồng dữ liệu và tệp - Lê Nguyên Khôi

Giới Thiệu Lập Trình
Luồng Dữ Liệu & Tệp
TS. Lê Nguyên Khôi
Trường Đại học Công nghệ, ĐHQGHN
Nội Dung
1

 Luồng Nhập/Xuất

 Tệp Nhập/Xuất

 Ký Tự Nhập/Xuất

 Công cụ cho Luồng Nhập/Xuất

 Sử dụng tên tệp cho dữ liệu vào

 Định dạng dữ liệu ra, cài đặt cờ

 Tệp truy cập ngẫu nhiên
Giới Thiệu Lập Trình
Giới Thiệu
2

 Luồng dữ liệu (stream)

 Đối tượng đặc biệt

 Dùng nhập/xuất dữ liệu của chương trình

 Tệp Nhập/Xuất dùng:

 Nhập dữ liệu từ tệp vào chương trình

 Xuất dữ liệu từ chương trình ra tệp
Giới Thiệu Lập Trình
Luồng Dữ Liệu
3

 Chuỗi các ký tự

 Luồng vào (input stream)

 Nhập vào chương trình

Từ bàn phím

Từ tệp

 Luồng ra (output stream)

 Xuất ra khỏi chương trình

Ra màn hình

Ra tệp
Giới Thiệu Lập Trình
Sử Dụng Luồng Dữ Liệu
4

 Chúng ta đã sử dụng luồng

 cin

Đối tượng luồng nhập kết nối với bàn phím

 cout

Đối tượng luồng xuất kết nối với màn hình

 Định nghĩa các luồng khác

 Để nhập/xuất cho tệp

 Sử dụng tương tự cin, cout
Giới Thiệu Lập Trình
Tệp Văn Bản
5

 Đọc từ tệp

 Khi nhập dữ liệu cho chương trình

 Ghi vào tệp

 Khi chương trình xuất dữ liệu

 Bắt đầu từ đầu đến cuối tệp

 Có nhiều cách thức (đọc/ghi) khác

 Truy cập tệp văn bản đơn giản
Giới Thiệu Lập Trình
Kết Nối Tệp Với Chương Trình
6

 Phải kết nối tệp với đối tượng luồng

 Với nhập dữ liệu:

 Tệp là đối tượng ifstream

 Với xuất dữ liệu:

 Tệp là đối tượng ofstream

 Các lớp ifstream và ofstream

 Được định nghĩa trong thư viện fstream

 Có trong không gian tên std
Giới Thiệu Lập Trình
Thư Viện Tệp Nhập/Xuất
7

 Cho phép nhập/xuất dữ liệu từ/ra tệp:
#include 
using namespace std;
hoặc
#include 
using std::ifstream;
using std::ofstream;
Giới Thiệu Lập Trình
Khai Báo Luồng
8

 Khai báo luồng giống như bất cứ biến nào:
ifstream inStream;
ofstream outStream;

 Sau đó kết nối với tệp:
inStream.open("infile.txt");

 Thực hiện thao tác mở tệp

 Sử dụng hàm thành viên open

 Có thể chỉ định đường dẫn hoàn chỉnh
Giới Thiệu Lập Trình
Sử Dụng Luồng Dữ Liệu
9

 Sau khi khai báo sử dụng như cin
ifstream inStream;
inStream.open("infile.txt"); 
int soThuNhat, soThuHai;
inStream >> soThuNhat;
inStream >> soThuHai;

 Tương tự luồng xuất (giống cout)
ofstream outStream;
outStream.open("outfile.txt");
outStream << "soThuNhat = " << soThuNhat;
outStream << " soThuHai = " << soThuHai;

 Ghi dữ liệu ra tệp
Giới Thiệu Lập Trình
Tên Tệp
10

 Đối với chương trình, tệp có 2 tên:

 Tên tệp ngoại vi

Tên tệp trên ổ cứng, đôi khi được gọi tên tệp thực

Sử dụng một lần trong chương trình (khi mở tệp)

Ví dụ: infile.txt, outfile.txt

 Tên luồng

Tên tệp trong chương trình

Sử dụng tên này cho tất cả các hoạt động đọc/ghi

Ví dụ: inStream, outStream
Giới Thiệu Lập Trình
Đóng Tệp
11

 Tệp nên được đóng lại

 Khi chương trình hoàn tất đọc/ghi dữ liệu

 Đóng kết nối giữa luồng & tệp

 Ví dụ:
inStream.close();
outStream.close();

Không có tham số

 Tệp tự động đóng khi kết thúc chương trình
Giới Thiệu Lập Trình
Nhập/Xuất Dữ Liệu Sử Dụng Tệp 
12
ifstream inStream;
ofstream outStream;
inStream.open("infile.txt");
outStream.open("outfile.txt");
int so1, so2, so3;
inStream >> so1 >> so2 >> so3;
outStream << "Tong 3 so dau la "
<< (so1 + so2 + so3) << endl;
inStream.close();
outStream.close();
Giới Thiệu Lập Trình
Ghi Dữ Liệu Vào Tệp
13

 Thường một tệp được mở là một tệp rỗng

 Nếu tệp tồn tại, toàn bộ dữ liệu bị xóa

 Mở tệp để chèn vào cuối tệp (sử dụng cờ):
ofstream outStream;
outStream.open("outfile.txt", ios::app);

 Nếu tệp không tồn tại, tạo tệp mới

 Nếu tệp tồn tại, chèn vào cuối tệp

 Tham số thứ 2 là hằng trong lớp ios

Trong thư viện iostream

Không gian tên std
Giới Thiệu Lập Trình
Kiểm Tra Mở Tệp Thành Công
14

 Có thể gặp lỗi khi mở tệp

 Khi tệp không tồn tại (để đọc dữ liệu)

 Không có quyền ghi vào tệp

 Sử dụng hàm thành viên fail()

 Gọi hàm thành viên fail() để kiểm tra mở 
luồng thành công không
inStream.open("infile.txt");
if (inStream.fail()) {
cout << "Loi mo file.\n";
exit(1);
}
Giới Thiệu Lập Trình
Kiểm Tra Kết Thúc Tệp
15

 Dùng vòng lặp để xử lý với tệp đến khi hết tệp

 Sử dụng hàm thành viên eof()
inStream.get(next);
while (!inStream.eof()) {
cout << next;
inStream.get(next);
}

 Đọc từng ký tự cho đến khi hết dữ liệu trong tệp

 Hàm thành viên eof() trả về kiểu bool
Giới Thiệu Lập Trình
Nhập Tên Tệp Khi Chạy Chương Trình
16

 Tham số cho open() là kiểu xâu ký tự

 Tên cụ thể hoặc biến
char tenTep[16];
cout << "Nhap ten tep: ";
cin >> tenTep;
ifstream inStream;
inStream.open(tenTep);

 Linh hoạt hơn đối với tên tệp là biến được 
nhập từ bàn phím khi chạy chương trình
Giới Thiệu Lập Trình
Định Dạng Dữ Liệu Xuất
17

 Xuất dữ liệu dưới dạng 2 số thập phân:
cout.setf(ios::fixed);
cout.setf(ios::showpoint);
cout.precision(2);

 In ra màn hình (12.50)

 Hàm thành viên precision(x)

 Phần thập phân dưới dạng "x" số sau dấu “.”

 Hàm thành viên setf()

 Cho cài đặt nhiều định dạng

 Có thể sử dụng cho bất cứ luồng xuất nào

 Đối với luồng cho tệp, hàm thành viên giống 
đối tượng cout
Giới Thiệu Lập Trình
Tham Khảo
18

 Đọc sách:

 Chương 8, Lập Trình Cơ Bản C++

 Tìm hiểu thư viện iomanip

 Các định dạng xuất dữ liệu

 Tìm hiểu thao tác với tệp truy cập ngẫu nhiên

 Hiểu quả cho cơ sở dữ liệu lớn
Giới Thiệu Lập Trình