Bài giảng Cơ sở hệ thống thông tin - Giới thiệu môn học - Hà Quang Thụy

BÀI GIẢNG CƠ SỞ HỆ THỐNG THÔNG TIN CHƯƠNG 0. GIỚI THIỆU MÔN HỌC 
PGS. TS. HÀ QUANG THỤY 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ 
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI 
HÀ NỘI 09-2013 
1 
Nội dung 
Vị trí môn học Cơ sở HTTT trong chương trình đào tạo HTTT 
Các nội dung chính 
Tổ chức thực hiện năm học 2013-2014 
2 
1. Ví trí môn học Cơ sở HTTT 
3 
Cơ sở HTTT luôn là một môn học cốt lõi đầu tiên trong các hướng dẫn chương trình đào tạo HTTT của ACM/AIS các phiên bản 1997, 2002, 2010 
IS 2010.1 Foundations of Information Systems 
IS 2010.2 Data and Information Management 
IS 2010.3 Enterprise Architecture 
IS 2010.4 IS Project Management 
IS 2010.5 IT Infrastructure 
IS 2010.6 Systems Analysis and Design 
IS 2010.7 IS Strategy, Management and Acquisition 
	ACM (the Association for Computing Machinery):  
	AIS (the Association for Information Systems): www.aisnet.org/ 
[Chris12] Kháo sát tại 138 chương trình đào tạo HTTT đã được kiểm định tại Mỹ: là môn học cốt lõi trong 119/138 (86%) chương trình. 
[Chris12] Bell, Corbin Christopher (2012). Undergraduate Information Systems (IS) Curriculum and Career Track Development in United States Colleges and Universities: Assessment of Adherence to IS 2010 Curriculum Guidelines, PhD Thesis , Utah State University, USA 
	Mục tiêu môn học [IS2010] 
4 
Hiểu được HTTT hiện đang được sử dụng như thế nào và tại sao 
Giải thích được các thành phần công nghệ, con người, tổ chức của HTTT 
Hiểu được xu thế toàn cầu hóa và vai trò của HTTT trong xu thế toàn cầu hóa 
Hiểu được các doanh nghiệp đang dùng HTTT như thế nào để tạo ra lợi thế cạnh tranh đáp ứng nhu cầu cạnh tranh 
Hiểu được giá trị đầu tư HTTT cũng như xây dựng HTTT cho môi trường kinh doanh mới bao gồm cả dự toán chi phí và lợi ích 
Biết được các thành phần hạ tầng chính của HTTT 
Lập được kế hoạch giảm thiểu rủi ro cũng như khắc phục thảm họa 
Hiểu được HTTT tạo điều kiện như thế nào cho các hình thức kinh doanh mới giữa các cá nhân, tổ chức và chính quyền 
[IS2010] ACM/AIS Joint IS 2010 Curriculum Task Force: Heikki Topi, Joseph S. Valacich, Ryan T. Wright, Kate M. Kaiser, J.F. Nunamaker, Jr., Janice C. Sipior, G.J. de Vreede - (2010). IS 2010: Curriculum Guidelines for Undergraduate Degree Programs in Information Systems, Communications of the Association for Information Systems , 26(18): 359-428, 2010. 
	Mục tiêu môn học [IS2010] 
5 
Hiểu được công nghệ mới tạo ra các hình thức mới cho truyền thông, hợp tác, quan hệ đối tác 
Hiểu được các loại HTTT khác nhau cung cấp thông tin cần thiết gì để đạt được thông minh kinh doanh nhằm hỗ trợ ra quyết định cho các cấp và cho các chức năng khác nhau trong tổ chức 
Hiểu được cách hệ thống doanh nghiệp thúc đẩy mối quan hệ mạnh mẽ hơn tới khách hàng và nhà cung cấp và các hệ thống này được dùng rộng rãi ra sao để thực thi cơ cấu và quy trình tổ chức 
Hiểu được các tổ chức phát triển các HTTT và công nghệ như thế nào 
Hiểu được cách đảm bảo nguồn lực cho HTTT, tập trung vào các biện pháp đảm bảo nguồn lực con người và công nghệ 
Đánh giá được mối quan tâm đạo đức trong xã hội được HTTT nâng cao và tác động của HTTT về tội phạm, khủng bố và chiến tranh 
Nội dung môn học [IS2010] 
6 
Đặc trưng của thế giới kỹ thuật số 
C ác thành phần của HTTT 
H TTT trong các tổ chức 
Toàn cầu hóa 
Đánh giá HTTT 
C ơ sở hạ tầng HTTT 
Internet và WWW 
An toàn HTTT 
Thông minh kinh doanh 
HTTT kinh doanh mở rộng 
Tự phát triển và thuê HTTT 
Đạo đức và tội phạm HTTT 
2. Tài liệu và nội dung chính 
Tài liệu học tập 
[SR10] Ralph M. Stair, George Reynolds (2010). Principles of Information Systems (9th Edition), Course Technology ( Đã xuất bản 10th Edition, 2012 ). Ralph M. Stair: Professor Emeritus, Florida State University; George Reynolds: Instructor, Strayer University 
Sách gồm 5 phần với 14 chương; K55T: Mỗi chương/một tuần 
Cấu trúc các thành phần trong một chương: 
Nguyên lý và mục tiêu học tập của chương 
Họa tiết mở chương : dẫn dắt từ một công ty trên thế giới 
Các mục nội dung 
Hộp lưu ý đặc biệt công việc HTTT : Information Systems @ Work (Xen kẽ các mục nội dung) 
Hộp lưu ý đặc biệt về đạo đức và xã hội : Ethical and Societal Issues (Xen kẽ các mục nội dung) 
Câu hỏi tự kiểm tra 
Câu hỏi kiểm tra và câu hỏi thảo luận 
Bài tập giải quyết vấn đề 
Nghiên cứu hai trường hợp riêng 
7 
Một số chương ví dụ 
Phần 1. Khái quát. Hai chương 1- 2 
Chương 1. Giới thiệu về HTTT 
Dẫn luận: Công ty Fossil, Mỹ (pb 9) và Công ty Braskem S.A., Brazil (pb 10) 
Các khái niệm thông tin 
Các khái niệm hệ thống 
Khái niệm HTTT 
Hệ thống thông tin kinh doanh 
Lưu ý công việc HTTT : Tiến tới ngân hàng dựa trên điện thoại di động (Mobile Banking) 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Trung tâm dữ liệu xanh 
Sơ bộ về phát triển HTTT 
HTTT trong xã hội, kinh doanh và công nghiệp 
Khuynh hướng toàn cầu của HTTT 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : Lái xe taxi thành phố New York, Mỹ biểu tình về HTTT; Quản lý hiệu quả tài nguyên tại sân bay Paris 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : Tập đoàn bán lẻ Yansha, Trung Quốc học được từ HTTT để duy trì cạnh tranh. HTTT là nguồn lực mạnh chống H1N1 
8 
Một số chương ví dụ 
Chương 2. HTTT trong tổ chức 
Dẫn luận: Công ty FedEx, Mỹ (pb 9) và Công ty Marriott International, Inc. Mỹ (pb 10) 
Tổ chức và HTTT 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Đấu tranh chống đói nghèo với HTTT; Câu thần chú của doanh nghiệp mới: “Trách nhiệm xã hội và môi trường” 
Lợi thế cạnh tranh 
Lưu ý công việc HTTT : Grand & Toy tìm kiếm lợi thế cạnh tranh bằng giám sát các chỉ số hiệu năng cốt lõi; Aldra quản lý quy trình hỗ trợ 
HTTT dựa trên hiệu năng 
Nghề nghiệp HTTT 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : HTTT định hướng dịch vụ khách hàng tại Volvo Cars, Bỉ; Sáng tại nâng tầm chuỗi giá trí 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : CIO đóng vai trò quan trọng tại J&J Philippines. Các công ty âm thanh tập trung và Outsource để tồn tại 
9 
Một số chương ví dụ 
Phần 2. Các khái niệm CNTT. Các chương 3-7 
Chương 3. Phần cứng: các thiết bị vào, xử lý và ra 
Dẫn luận : Công ty UB Spirits, Ấn Độ (pb 9) và Turboinštitut d.d., Slovenia (pb 10) 
Hệ thống máy tính: Tích hợp sức mạnh của công nghệ 
Thiết bị xử lý và bộ nhớ: sức mạnh, tốc độ và dung lượng 
Bộ nhớ ngoài 
Thiết bị vào/ra: cổng vào/ra của hệ thống máy tính 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Tích hợp dữ liệu chính xác và kiểm chứng được tại nơi chúng được lưu trữ; Các nhà sản xuất điện tử đối mặt với chất thải điện tử 
Các kiểu hệ thống máy tính 
Lưu ý công việc HTTT : Chim cánh cụt, máy 4000 bộ xử lý của IBM đưa bộ phim Happy Feet của Animal Logic tới giải OSCAR với 41 triệu US$ tuần đầu công chiếu; Máy tính cầm tay hợp lý hóa tồn kho quốc gia 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : Advance America thi hành tính toán lưới; Liên minh Thái bình dương bỏ được xiềng xích lớn của nó 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : Mayo Clinic đưa bộ xử lý trò chơi tới bảo đảm cuộc sống; Chai Pépi ảo 
10 
Một số chương ví dụ 
Phần 3. HTTT kinh doanh. Các chương 8-11 
Chương 8. Thương mại điện tử và thương mại di động 
Dẫn luận : Công ty Staples, Mỹ (pb 9); Tommy Hilfiger, Mỹ 
Giới thiệu về thương mại điện tử 
Giới thiệu về thương mại di động 
Ứng dụng của thương mại điện tử và thương mại di động 
Lưu ý công việc HTTT : MoneyAisle.com đưa khách hàng tới mua hàng; Mô hình ảo bán quần áo tại Sears.com 
Các mối đe dọa từ thương mại điện tử và thương mại di động 
Chiến lược đưa thương mại điện tử và thương mại di động tới thành công 
Hạ tầng công nghệ được đòi hỏi để hỗ trợ thương mại điện tử và thương mại di động 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Điều khiển trạng thái không gian mạng 
Câu hỏi và bài tập; Trang web North Face trộn lẫn kinh doanh, từ thiện, và Nhân văn 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : Liên đoàn bầu dục Mỹ cải tiến hệ thống thương mại điện tử B2B; Mazda cung cấp cho các nhà buôn trang thương mại điện tử hướng khách hàng 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : Thanh toán bằng điện thoại di động ở Canada; Wrangler bán hàng trực tiếp trực tuyến 
11 
Một số chương ví dụ 
Phần 4. Phát triển hệ thống . Các chương 12-13 
Chương 12. Phát triển hệ thống: Khảo sát và phân tích 
Dẫn luận : Công ty GRUMA , Mexico (pb 9); LEGO, Đan Mạch 
Khái quát về phát triển hệ thống 
Lưu ý công việc HTTT : Khảo sát chuyển đổi tại Art.com; Các HTTT Hess đạt khung nhìn dài hạn 
Vòng đời phát triển hệ thống 
Các yếu tố ảnh hưởng đến thành công trong phát triển hệ thống 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Khi nào phát triển hệ thống thất bại; Dự án chính quyền liên bang Mỹ tiết kiệm hàng tỷ US$ 
Khảo sát hệ thống 
Phân tích hệ thống 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : Ontario và London Hydro thi hành công tơ thông minh ; BMW hợp lý hóa HTTT với trực quan hóa ứng dụng 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : Hệ thống t hông tin và an ninh tại Câu lạc bộ All England Lawn Tennis and Croquet ; Hotwire.com lãi nhờ điều khiển thông tin đối tác khách sạn 
12 
Một số chương ví dụ 
Phần 5. HTTT trong kinh doanh và xã hội . Chương 14 
Chương 14. Tác động của máy tính tới cá nhân và xã hội 
Dẫn luận : eBay, Mỹ; Facebook, Mỹ 
Lãng phí và sai lầm máy tính 
Ngăn ngừa lãng phí và sai lầm liên quan tới máy tính 
Tội phạm máy tính 
Máy tính là công cụ của truyền nhiễm tội phạm 
Máy tính là mục tiêu tấn công của tội phạm 
Vấn đề đạo đức và xã hội : Gián điệp không gian mạng quốc tế; Internet đang chiếm não bộ của chúng ta ? 
Ngăn ngừa tội phạm liên quan tới máy tinh 
Vấn đề riêng tư 
Lưu ý Công việc HTTT : Điều khiển riêng tư tại HTTT lớn nhất Phần Lan; Trộm dữ liệu: Sự quan tâm đang diễn ra của các công ty 
Môi trường làm việc 
Vấn đề đạo đức trong HTTT 
Câu hỏi và bài tập 
Nghiên cứu trường hợp riêng 1 : Tiêu dùng CNTT và thách thức Web 2.0; Thảm họa bảo mật của ‘My SHC Community’ 
Nghiên cứu trường hợp riêng 2 : Mạng thành phố San Fransico bị nắm giữ; Mỹ chống gian lận với chứng nhận cá nhân 
13 
T ổ chức dạy - học 
Hình thức dạy-học: 
	- Giáo viên trình bày: 	14 tuần 
	- Sinh viên trả lời câu hỏi, làm bài tập: 	theo tuần 
	- Tiểu luận :	 	1 (+1) tuần 
Hình thức đánh giá và khung điểm 
	- Đánh giá thường xuyên: 40% 
	+ Trả lời câu hỏi và làm bài tập hàng tuần: 10% 
	+ Tiểu luận:	 20% 
	+ Chuyên cần và đóng góp xây dựng bài: 10% ( Mỗi ý kiến đóng 
	 góp: 1%, lớp trưởng: 4%, Một số điểm cộng, trừ khác; nếu vượt 
 quá 10% được chuyển sang trả lời/tiểu luận song tổng 40%) 
	 - Thi cuối kỳ:	 60% điểm (vấn đáp) 
Thời gian dự kiến: 
	16 tuần (04/9/2013- 25/12/2013) 
Sách tiểu luận: Jan vom Brocke, Michael Rosemann (Editors, 2010). Handbook on Business Process Management 1: Introduction Methods and Information Systems, Springer, 2010 ( Phần 2. Các phương pháp ) 
14